خاورمیانه در تونل "هرج و مرج": از ماجرای توافق پنهان در سال 1916 برای ترسیم نقشه جدید منطقه تا تولد "داعش"
چندین دهه است كه خاورمیانه ، ناخواسته در تونل "هرج و مرج" قرار گرفته است . این منطقه مصیبت‌زده در سال‌های اخیر به دلیل جنگ‌های پروکسی مورد حمایت غرب ناپایدارتر نیز شده است .
به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از پایگاه خبری گلوبال ریسرچ، نقشه فعلی خاورمیانه در سال 1916 از طریق توافق پنهانی سایکس- پیکو Sykes-Picot agreement برنامه‌ریزی شده است ؛ یک توافق‌نامه محرمانه که سرزمین‌های تحت فرمان عثمانی را - سوریه ، عراق ، لبنان و فلسطین - تقسیم كرده و کنترل این مناطق به انگلستان و فرانسه رسید .
موافقت‌نامه سایکس-پیکو بر پایه سازش سری ۱۹۱۶ میان دولت‌های پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و فرانسه بود .
موافقت‌نامه سایکس- پیکو ، توافقی سری میان بریتانیا و فرانسه بود که در ماه مه ۱۹۱۶ در خلال جنگ جهانی اول و با رضایت روسیه برای تقسیم امپراتوری عثمانی منعقد شد.
این توافق‌نامه به تقسیم سوریه ، عراق ، لبنان و فلسطین میان فرانسه و بریتانیا منجر شد . این مناطق قبل از آن تحت کنترل ترک‌های عثمانی بودند. این توافق‌نامه نامش را از سر مارک سایکس بریتانیایی و فرانسوا ژرژ پیکوی فرانسوی گرفته است .
با خطوط مستقیم می‌توان مرزهایی بدون پیچیدگی کشید . به احتمال قوی به‌همین دلیل بود که مارک سایکس (نماینده دولت بریتانیا) و فرانسوا ژرژ- پیکو (نماینده دولت فرانسه) در سال ۱۹۱۶ بر سر نقشه‌ای با خطوط مستقیم به توافق رسیدند.
منطقه تحت نفوذ فرانسه (آبی), منطقه تحت نفوذ بریتانیا (قرمز), منطقه تحت نفوذ روسیه (سبز)
سایکس و پیکو هر دو از اشراف «مردان عصر امپراتوری» بوده ، در دستگاه امپراتوری پرورش یافته بودند . مهمتر از همه اینکه توجیه می‌کردند که مردم منطقه تحت حکومت امپراتوری‌های اروپایی زندگی بهتری خواهند داشت . هر دوی آنها هم از نزدیک با خاورمیانه آشنایی داشتند . این دو در سال دوم جنگ جهانی اول (۱۹۱۶) بر سر تجزیه امپراتوری عثمانی به توافق رسیدند ، توافقی که پایه‌ها و پیامدهای آن تا به امروز بر این منطقه تأثیرگذار بوده است.
خطوط مستقیمی که سایکس و پیکو ترسیم کردند در نیمه اول قرن بیستم برای بریتانیا و فرانسه بسیار مفید بودند ، اما تأثیرشان در مردم منطقه کاملاً متفاوت بود .
با طرح سایکس و پیکو، سرزمین‌هایی که از اوایل قرن شانزدهم تحت حکومت امپراتوری عثمانی بود میان انگلیس و فرانسه تقسیم شد :
سوریه و لبنان تحت نفوذ فرانسه ، و عراق ، اردن شرقی و فلسطین تحت نفوذ بریتانیا
ترسیم مرزهای کشورهای عرب شمال آفریقا در شرح وظایف سایکس و پیکو نبود ، اما آن منطقه هم به دو حوزه نفوذ مجزا تقسیم شده بود . مصر تحت نفوذ بریتانیا بود و فرانسه بر مغرب (متشکل از تونس، الجزایر و مراکش) مسلط بود .
- توافقی پنهانی
نظم ژئوپلیتیک ناشی از توافق سایکس- پیکو ، در خفا و بدون اطلاع اعراب تهیه شده بود و وعده اصلی بریتانیا به آنها در دهه ۱۹۱۰ را نادیده می‌گرفت ؛ بریتانیا به اعراب قول داده بود که اگر علیه عثمانی‌ها سر به شورش بردارند ، با سقوط این امپراتوری به استقلال خواهند رسید .
هرج و مرج امروزی منطقه خاورمیانه نیز دست‌رنج (سلطه گرانه) قدرتهای آمریکا و انگلیس و اسرائیل است ، که برای ترسیم دوباره نقشه منطقه برای رسیدن به اهداف استراتژیک و امپریالیستی تلاش دارند .
- داعش : دستاورد آمریكا
داعش (IS) در ماه‌های اخیر بنا بر اعمال وحشیانه خود در عراق ، در سرتیتر خبرهای جهان قرار گرفته است ، و همین امر بهانه‌ای شد برای انجام حملات هوائی آمریكا در شمال كشور عراق .
آتچه از محافل جریان اصلی رسانه‌ای در این ماه‌ها سانسور شده است ، موضوع "رابطه صمیمی بین اطلاعات آمریکا و داعش" بوده است ، همان گروهی كه به آموزش ، مسلح و تامین مالی آن مبادرت داشته‌اند . در سال 2012 ، پایگاه خبری "World Net Daily" از سوی مقامات اردنی اطلاعاتی را افشا ساخت دال بر اینكه ارتش ایالات متحده آمریكا در آن زمان - قبل از استقرار این گروه تروریستی برای جنگ با بشار اسد - به آموزش داعش (در اردن) مشغول بوده‌اند .
"فرانسیس بویل"، استاد حقوق دانشگاه ایلینویز ، در این مورد می‌گوید : داعش یك "عملیات پنهان اطلاعاتی آمریکا" ست که هدف از تشكیل آن " از بین بردن عراق به عنوان یک دولت واحد و مانع بزرگ بر سر راه اجرای نقشه خاورمیانه جدید" است .
استراتژی فعلی در خاورمیانه ایجاد یک وضعیت دائمی از "بی‌ثباتی" و سیاست "هرج و مرج سازنده" ست ، شرایطی که در اثر آن دولت‌های ملی این منطقه متزلزل و در نهایت سقوط خواهند كرد ، به طوری که نقشه خاورمیانه را می‌توان دوباره ترسیم كرد . (براساس منافع غرب)
داعش بهانه خوبی برای دخالت ارتش آمریكا در منطقه بوده است . (برای ایجاد نقشه جدید خاورمیانه) این مداخله به حصول اطمینان از كنترل میدان‌های نفتی اربیل ، توسط شرکت‌های چند ملیتی كمك خواهد كرد . اعمال وحشیانه داعش و حضور نظامی آمریكا ، راه مناسبی برای توجیه اقدامات ایالات متحده ، بریتانیا و فرانسه ، برای"تقویت" کردها در شمال این کشور ، و نهایتا تشویق آنان به استقلال ، خواهد بود . همانطور كه "ریچارد هاس"، رئیس شورای روابط خارجی (CFR) و مدیر سابق برنامه ریزی سیاست در وزارت امور خارجه ، ماه گذشته در مقاله‌ای می‌نویسد :
" اكنون برحسب شرایط موجود ، به رسمیت شناختن تجزیه عراق غیر قابل اجتناب ناپذیر شده است (این کشور در حال حاضر بیشتر وسیله‌ای برای نفوذ ایران است تا سدی در برابر آن ) ، و زمان تقویت یک کردستان مستقل در درون مرزهای سابق عراق نیز فرا رسیده است ."
به گزارش ماه ژوئن ، سیاست فعلی (غرب) در عراق ، تقسیم کشور به 3 كشور جداگانه مذهبی و قومی و كوچكتر است : عراق سنی (غرب) ، یک دولت شیعه عرب در شرق و کردستان در شمال .
برنامه تقسیم عراق به 3 منطقه مستقل ، در محافل سیاست نئو امپریالیستی از سال 1982 بحث می‌شده است . یکی از روزنامه نگاران اسرائیلی که ارتباط نزدیکی با وزارت امور خارجه در اسرائیل داشت – به نام "اودد یینون" - در این مورد مقاله‌ای می‌نویسد که در مجله سازمان صهیونیستی جهانی نیز منتشر شده است .
وی در مقاله‌ای با عنوان " استراتژی اسرائیل در 1980 " ، در مورد برنامه‌ریزی (این رژیم) برای ایجاد یک اسرائیل بزرگ و تهدید جلوه دادن عراق به عنوان یك مانع عمده در خاورمیانه و تهدیدی برای گسترش امپرالیسم اسرائیل در این منطقه ، جملات قابل تاملی می‌نویسد.
در این مقاله آمده است :
"عراق ، غنی از نفت از یک طرف و تقسیم شده از طرف دیگر ، به عنوان هدفی ایده آل برای تضمین اهداف اسرائیل محسوب می‌شود . انحلال این كشور حتی برای این رژیم از تجزیه سوریه مهمتر است . عراق از سوریه نیرومندتر است . در کوتاه مدت قدرت عراق به منزله بزرگترین تهدید برای اسرائیل است (صفحه 12 ) ..........تجزیه سوریه و عراق بعد از آن ، به لحاظ قومی و مذهبی ، مانند مناطق منحصر به فرد در لبنان ، هدف اصلی اسراییل در جبهه شرقی در دراز مدت است ، در حالی که انحلال قدرت نظامی این کشورها به عنوان هدف کوتاه مدت اولیه مد نظر می‌باشد .
"یینون" در ادامه می‌نویسد:
"در عراق ، تقسیم این كشور به استان‌هایی در راستای خطوط قومی مذهبی / مانند سوریه در دوران امپراتوری عثمانی ، امكان پذیر است . بنابراین ، سه دولت حول سه شهر عمده به وجود می‌آید : بصره ، بغداد و موصل و مناطق شیعه در جنوب ، که از شمال با اهل تسنن و کرد جدا خواهند شد "(صفحه 12) .
اسرائیل از زمان ایجاد آن در سال 1948 صرفا یک فرمت از قدرت انگلیس و آمریکا است ، به طوری که توسعه قلمرو اسرائیل با افزایش سلطه انگلیس و آمریکا در منطقه همراه خواهد بود . آرتور جیمز بالفور ، وزیر امور خارجه بریتانیا 1916-1919 و نویسنده اعلامیه 1917 بالفور - که حمایت بریتانیا برای ایجاد یک دولت یهودی (اسرائیل) در فلسطین را به رسمیت می‌شناخت - یک عضو از گروه میلنر بود .
* "میلنر گروه" پیشروی موسسه سلطنتی امور بین المللی (RIIA) و یا چتم هاوس بود ؛ یک بازوی بریتانیایی در شورای روابط خارجی ، با هدف جمعی ایجاد یک امپراتوری جهانی انگلیس و آمریکا .
- طرح برای تشکیل" اتحادیه خاورمیانه‌ای "
پس از کمک‌های مالی و مدیریت مستقیم بسیاری از هرج و مرج‌ها و بی‌ثباتی‌ها در این منطقه ، استراتژیست‌های اتاق فكر‌های غربی پیشنهاد تشکیل اتحادیه (خاورمیانه) را برای برون رفت از این مشکل (که خود ایجاد کرده‌اند) داده‌اند .
( ماه گذشته در گزارش "نیو امریکن) اد حسین ، عضو ارشد مطالعات خاورمیانه در شورای روابط خارجی ، شرایط امروز خاورمیانه را با اروپا و قبل از تشكیل اتحادیه اروپا مقایسه می‌كند ، و تنها راه حل برای كنترل خشونتهای جاری ایجاد شده ، تشكیل " اتحادیه خاورمیانه‌ای" می‌داند .
این برداشت توسط هاس نیز دیده شده است ، وی خاورمیانه امروز را با اروپای قرن 17ام مقایسه می‌كند .( در مقاله "جنگ سی سال جدید" خود ) هاس چنین بیان می‌كند كه آینده (خاورمیانه) به احتمال زیاد متلاطم خواهد بود ، مگر اینکه یک "نظم جدید محلی" ظهور كند :
"در حال حاضر و برای آینده نزدیك - تا زمانی که یک نظم جدید محلی پدیدار شود – حل مشکل خاورمیانه ، نه از بعد مدیریتی ، چندان پیچیده به نظر نمی رسد ".
ایده تشكیل اتحادیه‌ای شبیه به اتحادیه اروپا در خاورمیانه ، یک مفهوم جدید نیست . در سال 2008 ، دولت عراق خواستار تشكیل یك بلوک تجاری شبیه به اتحادیه اروپا در خاورمیانه شد ، که از ترکیه به ایران كشیده می‌شد .
چتم هاوس نیز یک طرح ابتکاری در ترکیه به نام "میزگرد چتم هاوس استانبول" راه‌اندازی كرد ، هدف از این كار بحث در مورد مسائل مربوط به نقش ترکیه در منطقه بود .
رئیس جمهور تركیه ، عبدالله گل ، و اگمن باغیس وزیر امور اروپایی و رئیس مذاکره كنندگان در جلسه دوم سال 2011 نیز حضور داشتند .
اگمن باغیس طی سخنرانی خود ، از اتحادیه اروپا به عنوان مدلی جدید برای خاورمیانه سخن گفت :
"همه ما می‌دانیم که اتحادیه اروپا به عنوان یك پروژه صلح و توسعه موفق در تاریخ ، پس از جنگ خونین پدید آمده است . امروز ، ما انتظارات بسیار مشابه‌ای برای خاورمیانه (تكرار شدن) داریم " .
"در شرایط حال ، تشكیل اتحادیه خاورمیانه بسیار سخت است ، اما شكی نیست كه فرایند طرح ریزی مجدد نقشه خاورمیانه به درستی در حال اجرا شدن است ".
انتهای پیام/
