کاهش هوشیاری و کارایی : فقط 5/1 ساعت کمبود خواب در یک شب، هوشیاری (Alertness) در روز بعد را تا 32 درصد کاهش می دهد. بررسیهای پژوهشگران نشان داده است که میزان عملکرد و دقت افرادی که برای مدت طولانی هر شب کمتر از 6 ساعت می خوابند، همانند زمانی است که فرد به مدت 3 روز متوالی نخوابد.
نتایج مطالعات قبلی محققان نشان داده بود که طول مدت خوابیدن بر کارکرد قوای شناختی مغز افراد مسن تاثیر می گذارد. از آنجا که حجم بخش هایی از مغز به نام بطن مغزی، نشانگر افت توان شناختی مغز است و بیماری هایی مانند آلزایمر از این دسته از بیماری ها هستند، تاثیر خواب بر این بخش از مغز به طور کامل شناخته نشده بود. اکنون محققان سنگاپوری با استفاده از روش تصویر برداری ام.آر. آی، حجم بطن های مغزی 66 فرد 50 تا 64 ساله چینی را اندازه گرفتند.
محققان همچنین با روش نوروفیزیولوژیک، کارکرد قوای شناختی مغز این افراد را در مدت دو سال بررسی کردند. این محققان در این مطالعه متوجه شدند هر قدر میزان خواب افراد، کمتر باشد و میزان خواب شبانه آنها از هفت ساعت کمتر شود، توان مغزی آنها کمتر می شود، مغز زودتر کوچک می شود و احتمال بروز بیماری های مربوط به قوای شناختی مغز، همچون آلزایمر، افزایش می یابد. با بالا رفتن سن و پیر شدن سلول ها، ترشح ماده شیمیایی سروتونین کاهش می یابد و بدین ترتیب ارتباط بین سلولی و انتقال اطلاعات دچار مشکل می شود. این مشکل بیشتر از همه در بخش حافظه و خاطرات خود را نشان می دهد.
اختلال حافظه و شناخت:
بررسیهای پژوهشگران دانشگاه هاروارد نشان داده است که محرومیت از خواب، توانایی مغز برای ایجاد حافظه جدید را کاهش می دهد. در این مطالعه، پژوهشگران 28 فرد 18 تا 30 ساله را در دو گروه تقسیم کردند. به افراد گروه اول به مدت 30 ساعت اجازه داده نشد که بخوابند، ولی گروه دوم به خانههای خود رفتند و مثل همیشه خوابیدند.
در ساعت 6 بعد از ظهر روز بعد به همه این افراد 150 اسلاید از مناظر، اشیاء و افراد غیر معروف نشان داده شد و در همان حال از مغز آنها اسکن به عمل آمد. این اسکنها نشان داد که نواحی خاصی از مغز که در حافظه شرکت دارند، در افرادی که دچار کم خوابی نبودند، فعال تر بود. سپس به همه آنها اجازه داده شد که به خانههایشان بروند و استراحت کنند.
عصر روز بعد، مجدداً از این افراد در مورد اسلایدهایی که روز قبل دیده بودند، امتحان به عمل آمد. به این صورت که به آنها 225 اسلاید نشان داده شد که 150 تای آنها همان اسلاید های قبلی بودند و 75 تا جدید بودند. نتایج نشان داد که افرادی که روز اول نخوابیده بودند، در تشخیص اینکه کدام عکسها جدید هستند، بدتر از گروه دوم عمل کردند.