به گزارش دریچه فناوری اطلاعات باشگاه خبرنگاران؛ بارزترین ویژگی اینترنت، انباشت اطلاعات متنوع در آن است و این ویژگی آن را به بزرگترین انبار اطلاعاتی جهان تبدیل کرده است، به نحوی که خوب و بد، حقّ و باطل به شیوههای رنگارنگ به ارائه خواستهها و دانستههای خود میپردازند.
از این رو این کاربران هستند که در برابر حجم وسیعی از اطلاعات سردرگم میمانند و باید انتخاب کنند. برخی بر این عقیدهاند که این آزادی اطلاعات گامی است در طریق دموکراسی؛ چرا که کاربران دسترسی به همه نوع اطلاعات دارند و لذا میتوانند از میان آنها، آنچه به نظرشان درستتر مینماید، برگزینند و دنباله بهترین اندیشه در زمینههای مختلف سیاسی، فرهنگی و... است.
اما آیا کاربران جهانی در انتخاب اطلاعات آزادی کامل دارند؟ آیا اطلاعات همانگونه که هست در اختیار کاربران قرار میگیرد، اینها سؤالاتی است که تأمّل در آن، نظر طرفداران آزادی اطلاعات را متزلزل میکند. به عنوان نمونه وقتی یک کاربر بخواهد از طریق جستجوگرهای قدرتمندی، چون گوگل و یاهو به دنبال موضوعی، مثلاً درباره ایران (کلمه Iran را تایپ کند) بگردد، آیا این موتورهای جستجو صادقانه مهمترین و دقیقترین اطلاعات را در اینباره ارائه میدهند؟ حقیقت جز این است، چرا که مطالعات نشان میدهد، فضای حاکم بر اینترنت و ساختار تشکیل دهنده آن، همه براساس اهداف و سیاستهای گرداننده اصلی اینترنت؛ یعنی آمریکا و از طریق شرکتهای محوری، چون آیکن (ICANN) طرح ریزی شده است.
به عنوان نمونه میتوان به دو مورد اشاره کرد:
1. نتايج جستجو در اينترنت برچه اساسی اولويت بندی میشود؟
وب سایت مشهور گوگل و بسیاری از موتورهای جستجوی مشهور اینترنت. براساس برخی از سیاستهای سانسوری که در فوق به آن اشاره شد، اقدام به ارائه اطلاعاتی از پیش تعیین شده بر اساس کلید واژههای کاربر میکنند، که معمولاً شمار زیادی از کاربران، این نتایج را که در ردیفهای اول تا 50 نتایج جستجو قرار دارد، مورد استفاده نهایی خود قرار داده و استنباطهای نهایی و برداشتهای کلّی خود را بر اساس این موارد، کسب و معرفی میکنند. به عنوان مثال کلید واژههایی، مانند ایران، عراق، کره، هنگامی که در باکس جستجو تایپ شده و جستجو میشود، در بالاترین فهرست نتایج جستجو، صفحات و بی نشان داده میشود که به نوعی تعلّق مستقیم و یا غیرمستقیم آشکار به بخشهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا دارد.
مثلاً در جستجوي كلمه "عراق" در سايت گوگل، اطلاعاتی از عراق در بالای صفحه به كاربر پيشنهاد میشود که از نگاه اسناد سازمان جاسوسی آمریکا و بخشهای اطلاع رسانی دیگر داخل و خارج از آمریکا مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است.
در كل گوگل در ارائه نتايج جستجوها سعی دارد تا تصویری از جهان بر اساس نگاه آمریکا و سیاست جهانی آن به هر شهروند دهکده جهانی ارائه كند.
2. چه حجمی از اطلاعات اينترنت توسط سازمانهای امنيتی آمريكا توليد و هدايت میشود؟
از دیگر مواردی که میتوان از آن به عنوان نوعی از دیپلماسی انحصارطلبی آمریکا در اینترنت به شمار آورد و آن را زمینه ساز بستر شعار: «جهان یا اینترنت را از نگاه آمریکا بنگرید» دانست، ایجاد پایگاههای خبری متعدد در اینترنت توسط سازمانهایی است که توسط ایالات متحده مورد حمایت معنوی و مادی قرار میگیرند تا حجم قابل توجهی از اطلاعات خبری و رسانهای که در اینترنت منتشر و در اختیار اکثر کاربران شبکه در اقصی نقاط جهان قرار میگیرد، به گونهای مرتبط با آنچه آن را میتوان دیپلماسی انحصارطلبی رسانهای آمریکا خواند، قرار گیرد.
به عنوان مثال، شبکه اینترنتی ورلدنیوز، که دارای بیش از پانصد سایت اینترنتی خبری و اطلاعاتی به بیش از 10 زبان زنده دنیا است و همواره اخبار منتشر شده توسط سایتهای خبری مختلف این شبکه عظیم خبری در فهرستهای بالایی نتایج جستجو قرار میگیرد، با روزآوری مرتب و مکرر خود و انتشار حجم قابل ملاحظهای از اخبار و اطلاعات متنوع در اینترنت، تفسیر خبری و اطلاعاتی خاصی را به کاربران وب ارائه میکند که در ورای آن، نوعی خط دهی مبتنی بر سایبر آمریکایی قرار دارد.
نوعی نسخه پیچی خودخواهانه و انحصارطلبی برای فضای اطلاعاتی شناور در اینترنت که روزانه مورد استفاده حجم عظیمی از شهروندان دهکده جهانی قرار میگیرد. به هر حال دیپلماسی نوین واشنگتن که بر محور اطلاعات، ارتباطات و تلاش برای مونوپول کردن این روند در رسانهای اثرگذار و فراگیر بنام اینترنت، بنیانگذاری شده است، بیش از پیش یافتن راههای امنیتی مطمئن با ضریب اثرگذاری بیشتر و اثرپذیری مخرب کمتر را جستجو میکند که در نهایت، راه اندازی پلیس اینترنتی به مرکزیت آمریکا و به اختیار درآوردن رسانه وب را در سالهای آینده هدف قرار داده است.
3- چگونه میتوان روند انتخابات يك كشور را توسط اينترنت به سمت دلخواه هدايت كرد؟
همچنانکه میدانیم، اطلاعات در تصمیم گیریهای سیاسی مردم بزرگترین نقش را دارند، لذا اطلاعات انبوه در انباری به نام اینترنت میتواند نقش پررنگی در هدایت افکار عمومی و گزینشهای سیاسی کاربران داشته باشد. در این شرایط نحوه ارائه اطلاعات در انتخابات یک کشور بسیار تاثیرگذار خواهد بود و خواهد توانست بر نحوه چینش مهرههای هیئت حاکمه کشورها مؤثر باشد. از این رو اینترنت میتواند ابزاری برای دخالت در حاکمیّت کشورها باشد و با ارائه اطلاعات هدفمند و همسو با رسانههای آمریکایی هر صدای مخالف دیدگاههای آمریکا را منزوی و کم اثر كرد.
در نتیجه با کار هماهنگ رسانهای، انتخابات کشورها را به جهتی که آمریکا و همدستانش میخواهند، سوق دهد. بدین سبب است که عمده کشورها برای مقابله با این روند تدابیری، چون فیلتر و مسدود کردن سایتهایی که در جهت تزريق تفكرات آمريكایی گام بر میدارند، اتخاذ میكنند.
در چین، پیتر ییپ معاون شرکت دولتی اینترنت چین که شرکتش اینترنت را در انحصار خود گرفت، گفت: ما علاقهای به قمار، پورنوگرافی و موارد حساسیت برانگیز سیاسی نداریم. چین با سرمایه گذاری عظیم در صنایع الکترونیکی و کامپیوتر و با همکاری شرکتهای دولتی با غولهای اینترنتی آمریکا برای ایجاد خدمات مبتنی بر وب با استانداردهای کیفی AOL و استانداردهای اخلاقی و قانونی چین و جلب همکاری AOL و NetscaPe برای تولید یک پویشگر اینترنت به زبان چینی و پرداخت هزینه عظیم برای فیلتر کردن محتوای نامناسب اخلاقی و سیاسی در اینترنت، سعی در حفظ امنیت سیاسی و فرهنگی خود دارد.
به همین ترتیب تقریباً در تمام کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، کنترل قوی دولتی بر محتوا و توزیع اطلاعات وجود دارد. این کنترلها به علل مذهبی و سیاسی صورت میگیرد. روش اصلی کنترل اطلاعات الکترونیک در این کشورها انحصار مخابرات در شرکتهای دولت است.
حالا با توجه به مباحث گفته شده وجود فیلترینگ ضروری می باشد؟ نظر شما چیست؟
گزارش از حسین جاهدی
انتهای پیام/