به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران راهکارهای خروج از رکود غیرتورمی شب گذشته (25 خرداد) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور "فرهاد نیلی" رئیس پژوهشکده پولی و بانکی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
 
نیلی در پاسخ به سوال اول مجری برنامه مبنی براینکه برای خروج از رکورد غیرتورمی چه باید کرد، گفت: در سالهای 88 تا 89 در بخش نفت و گاز با محدودیت‌هایی مواجه بودیم این در حالی بود که از یک طرف سیاست‌های پولی و مالی انبساطی را در داخل کشور با افزایش قیمت نفت داشتیم.
 
وی در ادامه افزود: ما با پدیده‌ای مواجه هستیم که پیچیده‌تر از تورم بوده که همان تورم همراه با رکورد است.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به محدودیت‌هایی که از سال 90 در کشور شروع شد، ادامه داد: این محدودیت‌ها با تحریم بانک مرکزی و تحریم نفتی ایران همراه بود.  
 
نیلی با اشاره به اینکه از سال 87 با تحریم بانک‌ها مواجه بودیم ، خاطرنشان کرد: تحریم بانک مرکزی سبب شد که در واردات و تخصیص ارز به تولیدکنندگان با مشکل مواجه شویم.  
 
*نرخ رشد اقتصادی کشور در سال 91 و 92 منفی بود

وی با بیان اینکه تولید کنندگان در بخش صنعت با مشکل تامین مواد اولیه روبه رو بودند، ادامه داد: این محدودیت‌ها سبب شد تا به تدریج نرخ رشد اقتصادی منفی شود.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با بیان اینکه نرخ رشد اقتصادی در سال 91 منفی بود، افزود: نرخ رشد اقتصادی پیش از این 5.8 - درصد بود و اینک این نرخ را 6.8 - درصد اعلام کرده‌اند به طوری که یک واحد درصد منفی‌تر شده است.
 
نیلی با تاکید براینکه اقتصاد ما در سال 91 کوچکتر شده است، خاطر نشان کرد: اقتصاد در سال 92 روند نزولی داشته است.
 
وی با اشاره به اینکه شروع رکود از بخش نفت بوده است، افزود: در حوزه نفتی شاهد محدودیت‌های خارجی بودیم که این امر به سبب تحریم صورت گرفت.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه روابط کارگزاری به تدریج دچار مشکل شده است، ادامه داد: در تامین ارز نیز با محدودیت‌ها و مشکلاتی مواجه هستیم، از زمان تحریم بانک مرکزی این محدودیت‌ها بیشتر و جرقه رکود زده شد.
 
نیلی با بیان اینکه سیاست‌گذار دیرتر متوجه آثار تورم شده است، خاطرنشان کرد: متاسفانه اقتصاد کشور دو سال متوالی با رشد منفی مواجه بوده است به طوری که باید اذعان داشت که در اعلام آمارها هم نیز با تاخیر مواجه بوده‌ایم.
 
*طی هشت ماه گذشته تورم 27 واحد درصد مهار شد

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه در طی هشت ماه گذشته دستاوردهای خوبی در مهار تورم داشته‌ایم، ادامه داد: 27 واحد درصد تورم مهار شده است و همه مردم از آن بهره‌مند شده‌اند.
 
نیلی گفت: آن‌چه که در طی هشت ماه گذشته اتفاق افتاده است نشان می‌دهد که ظرفیت کشور برای کاهش تورم بالا است.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی همچنین اظهار داشت: برآیند بخش‌های صنعت، کشاورزی و خدمات منفی بوده است و این امر مهار تورم سرعت بازیابی رشد اقتصادی را کند می‌کند.
 
*بخش نفت بیشترین ضربه را از کاهش ظرفیت و تحریم خورده است

وی با اشاره به سابقه افزایش درآمدهای نفتی در دهه 50 و وابستگی به نفت افزود: ازسال 84 به بعد و با نفت بالای 100 دلار اتفاقات گذشته تکرار شد اما با این تفاوت که در این زمان سیاست خارجی کشور تخاصمی شده است.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه وزارت نفت پس از وزارت خارجه باید مسئله دیپلماسی نفتی کشور را دنبال کند، خاطرنشان کرد: وزارت نفت باید قراردادهای لغو شده را یکی پس از دیگری دوباره منعقد کند.  
 
نیلی با اشاره به اینکه دهه 40 ، نقطه طلایی اقتصاد کشور بود گفت: زمانی که وارد دهه 50 شدیم قصه دیگر عوض شد و وابستگی نفت در کشور آغاز شد.
 
وی با اشاره به اینکه در دهه 50 وابستگی به نفت ایجاد و دولت کوته‌بین شد، افزود: دولت در دهه 50 به اتکای نفت تعهدات زیادی را ایجاد کرد به طوری که رفاه زودگذر را برای مردم به وجود آورد.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه رفاه از محل واردات ایجاد شده بود، افزود: این در حالی است که رفاه باید از محل تولید به وجود آید.
 
نیلی با تاکید براینکه از نیمه دهه 80 اقتصاد کشور نفتی شد، گفت: از آن دوران قیمت نفت بالا رفت،  البته ما این حلقه‌ها را شناخته‌ایم و اقداماتی بلند و کوتاه مدت شامل کم شدن وابستگی به نفت در دراز مدت که از راهکارهای اقتصاد مقاومتی است و افزایش ظرفیت تولید نفت به قبل از تحریم‌ها را پیش‌بینی کردیم.
 
*وابستگی به واردات و ارز بانک مرکزی مشکل صنعت است

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی، وابستگی شدید به واردات و همچنین وابستگی به ارز بانک مرکزی را از جمله مشکلات صنعت را برشمرد و عنوان کرد: این تجربه قابل تکرار نیست و صنعت را باید به آن عادت دهیم.  
 
نیلی با اشاره به اینکه صنعت نیاز به سرمایه در گردش دارد که باید این امر توسط بانک‌ها و بازار سرمایه تامین شود، خاطر نشان کرد: سهم بازار سرمایه  باید از 10 درصد کنونی به حدود قابل دفاع 30 درصد برسد.
 
وی با بیان اینکه در بلندمدت اتکا به نفت برایمان مشکل‌ساز شده است، افزود: باید وابستگی‌مان را به نفت کم کنیم زیرا سیاست‌های اقتصاد مقاومتی نیز بر این مسئله تاکید و اشاره دارد.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی اظهار داشت: دولت، خزانه و بودجه و نفت باید حداقل اتکا به نفت را داشته باشند.
 
نیلی با بیان اینکه باید درآمد نفت را مورد مدیریت قرار دهیم، اظهار داشت: نباید خود را از ثروت نفت محروم کنیم بلکه باید حداکثر توان نفتی را برای مدیریت به کار بگیریم.
 
*سهم درآمد نفت باید به حداقل برسد

وی با اشاره به این که نوسانات بازار نفت نباید به اقتصاد سرایت پیدا کند، گفت: باید سهم درآمد نفت را به حداقل برسانیم.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به راهکارهای اقتصاد مقاومتی افزود: در راهکار کوتاه مدت باید ظرفیت تولید نفت را احیا و  نباید خودمان را از ظرفیت نفت محدود کنیم، البته این کار احتیاج به دیپلماسی و مذاکره دارد که از چند ماه گذشته در کشور آغاز شده است.
 
وی با اشاره به اینکه مشکل اصلی اقتصاد کشور در بخش صنعت است، خاطر نشان کرد: در بخش نفت نگران نیستیم زیرا بخش صنعت بسیار به واردات کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه وابسته است.
 
*بانک‌ها باید برای بنگاه‌های تولیدی سرمایه در گردش ایجاد کنند

وی با اشاره به اینکه راهکار بانک مرکزی و دولت در این است که صنعت احتیاج به سرمایه در گردش دارد ، گفت: باید بانک‌ها سرمایه در گردش را برای بنگاه‌های تولیدی فراهم کنند لذا بانک‌ها را نباید تخریب کنیم تا از این طریق بتوانیم بخش صنعت را احیا کنیم.
 
وی ادامه داد: در بهترین حالت بازار سرمایه و بازار اولیه 10 درصد منابع را تامین می‌کنند این در حالی است که 90 درصد منابع از طریق بازار پولی فراهم می‌شود که نسبت خوبی نیست.
 
نیلی با اشاره به این که زمانی که نرخ سود تسهیلات از نرخ تورم پایین‌تر است پول یارانه‌ای داده می‌شود، افزود: پول یارانه‌ای تسهیلات‌گیرنده را تنبل می‌کند.
 
* بدهکاران بانکی ، ذی‌نفعان تورم هستند

وی ادامه داد: ذی‌نفعان تورم، بدهکاران بانکی هستند.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه تورم به معنای تاخیر در بازپرداخت بدهی‌های بانکی هم محسوب می‌شود، گفت: اگر به بانک بدهکار باشیم هر چه تورم بالاتر بود مبلغ کمتری را به بانک پرداخت می‌کنیم.
 
*همه مردم از مهار تورم سود می‌برند 

نیلی با بیان اینکه همه مردم از مهار تورم منتفع می‌شوند، اظهار داشت: این در حالی است که عده دیگر از کاهش تورم ممکن است متضرر شوند.  
 
وی با اشاره به این که باید کاری کرد که بانک‌ها تامین سرمایه‌گذاری را انجام ندهند، گفت: اگر به طور متوسط سرمایه در گردش سه سال طول بکشد یک ریال به سرمایه‌گذار و سه ریال به سرمایه در گردش تامین مالی می‌شود.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به این که اتکا به بازار سرمایه باید صورت گیرد خاطر نشان کرد: طرح‌های بزرگ دولتی در زمره طرح‌هایی است که ممکن است توجیح اقتصادی زیادی نداشته باشد.
 
نیلی با اشاره به این که باید همه را به بازار سرمایه سوق دهیم، افزود: در بازار سرمایه نمی‌توان دستوری عمل کرد زیرا بازار سرمایه به گونه‌ای تامین مالی می‌شود که از توجیح اقتصادی برخوردار است.
 
وی با بیان اینکه در بازار سرمایه عده‌ای تصمیم می‌گیرند تا اوراق بخرند و یا نخرند، افزود: هیچ کسی نمی‌تواند مردم را مجبور به خرید اوراق کند.
 
نیلی با اشاره به اینکه منابع بانک‌ها باید به تدریج آزاد شود تا تامین سرمایه در گردش صورت گیرد، گفت: بانک مرکزی و ستاد اقتصادی دولت طرحی را در نظر گرفته تا براساس آن شیب تدریجی تامین مالی صورت گیرد.  
 
وی با بیان اینکه تامین مالی سرمایه‌گذار باید به بازار اولیه سرمایه هدایت شود، ادامه داد: باید یارانه‌ها را از بخش بانکی گرفت تا تولید کننده در یک گزینه معقول‌تری بتواند بین منابع بانکی و منابع بازار سرمایه یکی را انتخاب کند.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با تاکید براینکه بانک‌ها باید به سمت تامین مالی سرمایه در گردش بروند ، گفت: سهم عقود مبادله‌ای باید به سهم معقول‌تری برگردند چرا که این مسئله بخشی از فشارهای تحمیل شده بر روی مردم را کم خواهد کرد.  
 
*برای خروج از رکود باید از بازار سرمایه استفاده بهینه کرد 

نیلی با تاکید براینکه برای خروج از رکود و توسعه باید از بازار سرمایه استفاده بهینه کرد، اظهار داشت: بازار سرمایه باید جایگاه اصلی خود را بیاید.
 
وی با اشاره به این که بورس بازار ثانویه است که در آن سهام دست به دست می‌شود، گفت: در بورس حجم منابع دست به دست می‌شود.
 
نیلی با اشاره به اینکه بورس تامین مالی نمی‌کند بلکه تامین مالکیت سهام در بورس جابه‌جا می‌شود، افزود: بازار سرمایه‌ای که نقدشوندگی سهام را ایجاد می‌کند بورس است بنابراین بازار سرمایه‌ای که مورد تامین مالی قرار می‌گیرد به بازار اولیه شهرت دارد.
 
وی ادامه داد: بازار اولیه جایی است که پس‌اندازهای خود را از بیرون بازار سرمایه وارد می‌کنیم و مالکیت سهام یک واحد تولیدی را می‌خریم و زمانی که سهامدار شدیم سهام را به بورس انتقال می‌دهیم.
 
*برای خروج از رکود باید به بازار سرمایه توجه کرد

نیلی گفت: برای خروج از رکورد در بخش بازار سرمایه نگاه ویژه دولت باید به این بازار باشد.
 
وی با اشاره به اینکه بازار ثانویه افراد را برای ورود به بازار اولیه ترغیب می‌کند، ادامه داد: بورس نبض تپنده بازار سرمایه است به طوری که باید منبع را در بازار اولیه تامین کرد.
 
*سیاست کنترل قیمت را باید کنار گذاشت

نیلی با تاکید براینکه تولید باید سود آور باشد خاطر نشان کرد: باید سیاست کنترل قیمت را کلا کنار بگذاریم.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه فاز اول هدفمندی یارانه‌ها در سال 89 سبب افزایش هزینه‌های تولید شد، ادامه داد: شوک ارزی نیز هزینه‌های تولید را افزایش داد.
 
نیلی اظهار داشت: هزینه‌ها افزایش یافته است و برای این که مردم ناراحت نباشند سیاست کنترل قیمت را مطرح کرده‌ایم تا مردم شاهد افزایش قیمت نباشند.
 
*تولید باید سودآور باشد

وی با بیان اینکه کنترل قیمت در بازار نباید وجود داشته باشد، گفت: باید بازار را مورد کنترل قرار دهیم تا تولید سودآور باشد.
 
نیلی با تاکید براینکه کنترل قیمت سبب ایجاد رانت می‌شود ، گفت: باید بین گرانی و تورم تفاوت قایل شد زیرا کنترل قیمت گرانی را مورد هدف قرار می‌دهد و کنترل پایه پولی تورم را هدف می‌گیرد.
 
*تورم باید به زیر 5 درصد برسد

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه باید تورم را به زیر 5 درصد برسانیم ، ادامه داد: تمام کسانی که مدیریت بخش پولی کشور را برعهده دارند قطعا تا زمانی که تورم به زیر 5 درصد نرسد خواب راحتی نخواهند داشت.
 
نیلی با اشاره به این که تورم از حد معقول خارج شده است، افزود: کنترل قیمت نباید در بازار وجود داشته باشد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه مردم گرانی‌ها را لمس می‌کنند، افزود: مجموعه گرانی‌ها سبب تورم می‌شود پس بنابراین دولت باید تورم را مورد هدف قرار بدهد.
 
نیلی با اشاره به این که از سال 55 با تعزیرات قیمت‌ها را کنترل کرده‌ایم، ادامه داد: این سیاست‌ها در هیچ جای دنیا جواب نداده است .
 
وی با اشاره به ای که این سیاست‌ها در طی 35 سال گذشته هم در ایران جواب نداده،گفت: باید فضای رقابت را برای تولید کنندگان ایجاد کنیم.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با بیان اینکه از سال 88 فشار زیاد هزینه به تولید کننده وارد شده است، ادامه داد: متاسفانه بسیاری از واحدهای تولیدی توان کاری خود را از دست داده‌اند و تولیدکنندگان بیکار شده‌اند به طوری که از چین و کره تولیدکننده آورده‌ایم.  

 
* مهمترین مولفه ثبات اقتصادی، کنترل تورم است

وی مهمترین مولفه ثبات اقتصادی را در کنترل تورم دانست و عنوان کرد: باید تورم را کنترل کرد تا به رکود دامن نزنیم.
 
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی افزود: در سال 93 دولت بنا دارد که به تولید کنندگان بگوید متوجه مشکلات آن‌ها شده است بنابراین سعی می‌کند دوباره تولیدکنندگان به سمت تولید سوق پیدا کنند و به سودآوری برسند.
 
نیلی با اشاره به اینکه دولت درصدد است تا تولید کنندگان متکی به قیمت انرژی نباشند، افزود: دولت درصدد است تا تولیدکنندگان را تامین مالی کند.  
 
وی با تاکید براینکه دولت بازار سرمایه را برای تولید کننده جذاب خواهد کرد، افزود: برای سال 93 حدود 240 هزار میلیارد تومان برای بانک‌ها تامین مالی خواهیم کرد.
 
*در سال 93 رشد اقتصادی مثبت خواهد شد

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه قیمت حامل‌های انرژی 50 درصد افزایش یافته نه 500 درصد، افزود: در سال 93 رشد اقتصادی مثبت خواهد شد.
 
نیلی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه بدهی بخش‌های تولیدی به بانک‌ها چگونه تامین خواهد شد، اظهار داشت: 80 هزار میلیارد تومان مطالبه معوق داریم به گونه‌ای که اگر بتوانیم این میزان را تامین کنیم بسیار مطلوب خواهد بود و به 240 هزار میلیارد دیگر اضافه خواهد شد.
 
* نرخ سود عقود مبادله‌ای باید اصلاح شود

وی گفت: لیست بدهکاران بانکی را به قوه قضاییه ارجاع داده‌ایم و دادستان در حال پیگیری پرونده است.

به گفته نیلی اصلاح نرخ سود در عقود مبادله‌ای در دستور کار است به گونه‌ای که نرخ سود عقود مبادله‌ای باید اصلاح شود.
 
نیلی با بیان این که بخش عمده‌ای از 240 هزار میلیارد تومان صرف سرمایه در گردش خواهد شد گفت: تورم باید به زیر 25 درصد و نقدینگی به زیر 22 درصد برسد.
 
وی با اشاره به این که کنترل تورم باید سریع‌تر اتفاق بیفتد، خاطر نشان کرد: کشورهای اروپایی در طی سه سال گذشته با بزرگترین بحران بحران رکود مواجه هستند، آمریکا تازه توانسته عملیات رشد اقتصادی‌اش را تسریع کند لذا برای رشد اقتصادی به زمان نیاز داریم البته ان‌شاءالله رشد اقتصادی در سال 93 مثبت خواهد شد.
 
* تولید تنها راه خروج از رکورد است

نیلی گفت: مردم باید باور کنند که کنترل تورم مهمترین هدف و تولید تنها راه خروج از رکورد است.
 
وی خاطرنشان کرد: ان شاءالله در پایان سال 93 و پایان سال 94 شاهد اتفاقات خوبی در اقتصاد کشور خواهیم بود. 


انتهای پیام /