به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران، وضعیت حمل و نقل ریلی کشور شب گذشته (29 اردیبهشت ماه) در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با حضور "عباس آخوندی" وزیر راه و شهرسازی مورد بررسی قرار گرفت.

وزیر راه و شهرسازی در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری برنامه مبنی براینکه وضعیت حمل و نقل ریلی کشور به چه صورت است گفت: روز گذشته رئیس‌جمهور از وزارتخانه راه و شهرسازی بازدید و در مورد مسائل شهرسازی و نحوه مدیریت شهری و مسائل مرتبط با مسکن بحث‌های زیادی را مطرح کرد.
 
وی با اشاره به اینکه طی این بازدید در رابطه با 4 شبکه مختلف حمل و نقل ریلی، جاده‌ای و هوایی به گفتگو پرداختیم، افزود: طی این دیدار پیرامون مباحث مرتبط با ترانزیت به بحث و تبادل نظر پرداختیم.
 
* 15 درصد تولید ناخالص ملی مربوط به مسکن، ساختمان و حمل و نقل است

وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: 15 درصد تولید ناخالص مربوط به بخش مسکن، ساختمان و حمل و نقل است به طوری که این بخش می‌تواند نقش مهمی در خروج کشور از رکود اقتصادی ایفا کند.
 
آخوندی با اشاره به این که گزارش جامعی را از وضعیت شهرسازی و مسکن ایران ارایه کرده‌ام افزود: بنده پیشنهاداتی را در حوزه‌های مختلف به رئیس‌جمهور ارائه دادم.  
 
وی در پاسخ به این سوال که چرا در جوامع پیشرفته به حمل و نقل ریلی تاکید می‌شود، اظهارداشت: میزان صرفه جویی در مصرف انرژی در حمل و نقل ریلی نسبت به جاده حدود 1 به 7 در حمل بار و در بخش مسافری 1 به دو و نیم است و  یکی از دلایل اهمیت حمل و نقل ریلی میزان امنیت آن است چرا که ایمنی حمل و نقل ریلی نسبت به جاده‌ای 50 برابر بیشتر است.
 
آخوندی افزود: حوادث حمل و نقل ریلی به ندرت رخ می‌دهد و این در حالی است که حادثه در حمل و نقل جاده‌ای فراوان است.
 
وی با تاکید براینکه در حمل و نقل ریلی صرفه جویی در مصرف انرژی صورت می‌گیرد،  افزود: حمل و نقل ریلی با محیط زیست سازگاری خوبی دارد.
 
* در ایران سهم حمل و نقل ریلی در مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای فقط 5 درصد است

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که آسایش مدیران در حمل و نقل ریلی نسبت به حمل و نقل جاده‌ای بیشتر است، افزود: در ایران سهم حمل و نقل ریلی در مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای فقط 5 درصد است.  
 
آخوندی با اشاره به این که در کشورهای پیشرفته گرایش به سمت حمل و نقل ریلی بیشتر است گفت: سهم حمل و نقل مسافر در بخش ریلی در مقایسه با بخش جاده‌ای ده درصد است.
 
ویتصریح کرد: سال گذشته 600 میلیون تن بار در کشور جابه جا شده که 32 و 7 دهم میلیون تن آن به وسیله ریل جابه جا شده است.
 
* سیاست‌ها باید مشوق گرایش عمومی به حمل و نقل ریلی شود

وزیر راه و شهرسازی با بیان این که اقتصاد حمل و نقل جاده‌ای در ایران به صرفه تر از حمل و نقل ریلی است، خاطر نشان کرد: ورود به حمل و نقل جاده‌ای به سرمایه کمتری در مقایسه با میزان سرمایه گذاری در حمل و نقل ریلی نیاز دارد، بنابراین سیاست‌ها باید مشوق گرایش به سمت سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل ریلی باشد.
 
آخوندی با اشاره به این که در ایران بار ریلی از مجموع حمل و نقل بار، سهم 5 درصدی دارد و در حوزه مسافر هم نیز سهمی ده درصدی دارد گفت: این سهم در حمل و نقل بین شهری نسبت زیادی به حساب نمی‌آید.
 
وی با اشاره به نحوه مدیریت نظام حمل و نقل کشور اضافه کرد: حدود 100 میلیون تومان بار در کشور توسط بخش جاده‌ای جابه جا شده که 32 و 7 میلیون تومان آن مربوط به بخش ریلی است.
 
وزیر راه و شهرسازی با بیان این که تمام هزینه‌های حمل و نقل ریلی از درونش پرداخت می‌شود، ادامه داد: کسانی که شرکت‌های باری دارند باید حق دسترسی به ریل را پرداخت کنند.
 
* در بخش جاده‌ای هزینه دسترسی به جاده‌ها صفر است

آخوندی با اشاره به این که در بخش جاده‌ای هزینه دسترسی به جاده‌ها صفر است افزود: افراد برای ورود به جاده هیچ هزینه‌ای را پرداخت نمی‌کنند.
 
وی با اشاره به این که عوارض فقط در بزرگراه‌ها دریافت می‌شود، گفت: در حوزه باری چیزی حدود 5 درصد بارنامه پرداخت می‌شود که آن هم برای حمل و نقل ریلی رقم پایینی به حساب می‌آید.
 
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در بخش ریلی 56 درصد هزینه حق دسترسی به ریل بوده که اکنون به 49 درصد کاهش یافته است و این در حالی است که تلاش می‌کنیم این میزان پی در پی کاهش یابد که هر چه میزان هزینه کمتر شود قطعا گرایش سرمایه گذاران به بخش ریلی بیشتر خواهد شد.  
 
آخوندی تاکید کرد: اقتصاد حمل و نقل جاده‌ای به صرفه‌تر است و از همین روی به آن تاکید بیشتر داریم.
 
وی تصریح کرد: باید در سیاست گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها به سمتی حرکت کنیم که حمل و نقل ریلی بتواند با حمل و نقل جاده‌ای رقابت کند.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که سرمایه گذاری در حمل و نقل ریلی نسبت به حمل و نقل جاده‌ای بیشتر است خاطر نشان کرد: در نظام سیاست گذاری ملی باید به نحوی حرکت کنیم که این سیاست‌ها مشوق گرایش عمومی به سمت حمل و نقل ریلی باشد.
 
آخوندی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه چگونه می‌توان بخش خصوصی را برای ورود به صنعت ریلی تشویق کرد اظهار داشت: باید هزینه دسترسی به ریل کاهش یابد.
 
وی با اشاره به این که ما به دنبال کاهش سهم دسترسی به ریل هستیم افزود: این سهم کاهش یافته است زیرا هر چه این سهم کاهش داشته باشد سهم بخش سرمایه گذار افزایش پیدا می‌کند.
 
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که وقتی سرمایه گذاری در حوزه حمل و نقل ریلی صورت می‌گیرد سبب صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شود گفت: بخشی از این صرفه جویی باید به کسی که در این حوزه سرمایه گذاری می‌کند بازگردانده شود.
 
آخوندی با اشاره به بند "ق" تصره 2 قانون بودجه سال جاری ادامه داد: مجلس شورای اسلامی در سال جاری تدبیر خوبی را اندیشیده است به گونه‌ای که مبلغ بسیار خوبی را در اختیار وزارت نفت و سازمان بهینه سازی مصرف انرژی قرار داده است.
 
وی با بیان این که کسانی که موجب کاهش مصرف انرژی می‌شوند باید بتوانند بخشی از این صرفه جویی‌ها را دریافت کنند اظهار داشت: با وزارت نفت در حال مذاکره هستیم تا بتوانیم در حوزه حمل و نقل ریلی، بار و مسافر صرفه جویی کنیم.
 
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به تامین مالی که باید در این حوزه صورت گیرد گفت: این بحث به سیستم‌های بانکی کشور برمی‌گردد.
 
آخوندی با اشاره به این که بخشی دیگر از این تامین مالی از طریق صندوق توسعه ملی قابل اقدام و پیش‌بینی است، افزود: صندوق توسعه ملی به بخش خصوصی در این رابطه تسهیلات خواهد داد.
 
وی با اشاره به این که کاهش سهم دسترسی به ریل در حال انجام است گفت: این سهم در سال جاری روند نزولی را طی خواهد کرد.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در بخش دسترسی به تسهیلات صندوق کسانی که از ما درخواست سرمایه‌گذاری می‌کنند را به صندوق توسعه ملی معرفی می‌کنیم تا کارهای آن‌ها پیگیری شود.  
 
آخوندی با اشاره به این که کمک‌های زیادی به کسانی که در بخش صنایع حمل و نقل ریلی فعالیت می‌کنند خواهیم کرد، گفت: این کمک‌ها فنی، مالی و قراردادی خواهد بود.  
 
وی با اشاره به این که حق دسترسی در حوزه حمل و نقل مسافر صفر و در حوزه باری 5 درصد است اظهار داشت: باید سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل ترقیب کنیم.  
 
*ناوگان ریلی پیر شده است

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که متاسفانه در چند سال گذشته ناوگان‌های ریلی کشور هیچ رشدی نداشته‌اند، تصریح کرد: عمر ناوگان ریلی ما در حال اتمام است و این در حالی است که رشد ما در این حوزه بسیار اندک بوده است.
 
آخوندی با اشاره به این که متاسفانه ناوگان‌های جدیدی وارد سیستم نشده است، گفت: 30 درصد کالاها در حوزه ریل و 18 درصد مسافر توسط شبکه ریلی جابه جا می‌شود.