به گزارشمجله شبانه باشگاه خبرنگاران،، امروز ۱۶ آذر ۱۳۹۲ خورشیدی برابر با ۳ صفر ۱۴۳۵ هجری و ۷ دسامبر
۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
ولادت حضرت امام
"محمد باقر(ع)" (57 ق)
حضرت امام محمد
باقر(ع) امام پنجم شیعیان در مدینه به دنیا آمد. مادرش، فاطمه معروف به ام
عبداللَّه، دختر امام حسن(ع) میباشد و این امام از پدر و مادر علوی و هاشمی است.
ابوجعفر کنیهٔ ایشان و باقر و باقرالعلوم نیز از القاب آن حضرت میباشند. ولید بن
عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز و هشام ابن عبدالملک در زمان حیات
آن امام همام حکومت میکردند. اولاد آن حضرت را پنج پسر و دو دختر نقل کردهاند.
در زمان امام باقر(ع) علیرغم هرج و مرج موجود به جهت تغییر حاکمیت اموی به عباسی،
زمینهای برای قیام علیه دستگاه جور فراهم نبود.
امام باقر(ع) در آن دوران، مطالب
علمی و اسلامی را بازگو میکرد و چنان در بسط علوم متبحّر بود که به باقرالعلوم
یعنی شکافندهٔ دانشها، معروف گردید. این تلاش مقدس به حدی بود که شیخ مفید آن را
منحصر به فرد میداند و میزان ظهور علوم دین، آثار و سنت و علوم قرآن، تاریخ و
فنون آداب را در این زمان، بینظیر توصیف میکند. اگر به روایات شیعه رجوع کنیم،
خواهیم دید که بیشترِ آنها از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام است، زیرا
امامانِ دیگر، مانند آن دو بزرگوار، برای نشر حقایق مجال نیافتهاند.
کشتار دانشجویان
معترض به حضور آمریکائیان در دانشگاه تهران (1332ش)
بعد از کودتای 28
مرداد 1332، رژیم شاه که توانسته بود با کمک اربابان بر اریکه قدرت بازگردد، درصدد
برآمد تا پایههای حکومت خود را تثبیت کند، اما غافل از این که مردم در اولین
فرصت، خشم و انزجار خویش را نشان خواهند داد. سه ماه و
نیم بعد، نیکسون، معاون رییس جمهور آمریکا، راهی ایران گردید تا نتیجه سرمایه
گذاری 21 میلیون دلاری سازمان جاسوسی سیا را که در راه کودتا و سرنگونی دولت مصدق
هزینه کرده بود، از نزدیک مشاهده کند. در اعتراض به این سفر، دانشجویان دانشگاههای
تهران، تظاهرات پرشوری علیه رژیمِ کودتا برپا کردند که این اعتراضات در روز
پانزدهم آذر، به خارج از دانشگاه کشیده شد. صبح روز
16 آذر 1332، گارد شاهنشاهی برای اولین بار وارد صحن دانشگاه شد تا فریاد مخالفان
را در گلو خفه کند. به دنبال آن، تعدادی از مأموران نیروی ویژه گارد شاهنشاهی رژیم
پهلوی، سه نفر از دانشجویان معترض به نامهای: مصطفی
بزرگنیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی را به شهادت رساندند. رژیم، در روز بعد
بدون توجه به این جنایت خود، دکترای افتخاری حقوق را در این دانشگاه به نیکسون
اعطا کرد. از آن تاریخ، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این روز به عنوان روز
دانشجو نام گرفته است.
درگذشت "جواد
معروفی" آهنگ ساز (1372ش)
استاد جواد معروفی،
موسیقی دان معاصر در سال 1297 ش در تهران به دنیا آمد. وی یکی از معروفترین و
بهترین شاگردان درویش خان و علینقی وزیری و از موسیقیدانان زمان، بود. جواد
معروفی از 14 سالگی به مدرسه موسیقی رفت و پس از فراگیری تار و ویولون به پیانو
روی آورد و تحولی در شیوه نواختن پیانو در ایران به وجود آورد. او در نواختن
پیانو، شیوهای ویژه و یکتا داشت که تکنیک، در آن آشکار بود. معروفی از سال 1319
ش، همزمان با گشایش رادیو به این مؤسسه پیوست و سالها تکنواز پیانو بود. جواد
معروفی سالها عضو شورای عالی موسیقی رادیو بود و موفق به اخذ گواهینامه عالی از
هنرستان عالی موسیقی شد. وی سرانجام در 78 سالگی در تهران درگذشت.
آغاز پخش آزمایشی
شبکه جام جم (1376ش)
26آذر ماه سال 1376
شبکه جهانی جام جم در حالی کار خود را بطور رسمی آغاز کرد که در پیشانی اهداف خود
گسترش ارتباط ایرانیان مقیم خارج از کشور با وطن را داشت. - اهداف : هدف از راه
اندازی شبکه نشان دادن میراث گرانبهای ایران ،بیان توسعه اجتماعی کشوردر ابعاد
گوناگون اطلاع رسانی ،تبیین اندیشه های مختلف ،به تصویر کشیدن حیات نوین و فعالیت
های اجتماعی بانوان و جوانان ،تقویت هویت ملی باتوجه به میراث ادبی و اسلامی ایران
و ایجاد پل فرهنگی با ایرانیان مقیم خارج از کشور است .
تولد مهدی هاشمی
بازیگر ، کارگردان و فیلمنامه نویس سینما و تئاتر (1329 ش)
میرمهدی هاشمی قرمزی
در سال 1325 در لنگرود به دنیا آمد. هاشمی بازیگر، کارگردان و فیلمنامهنویس
تلویزیون، سینما و تئاتر ایران است. او همسر گلاب آدینه بازیگر و برادر ناصر هاشمی
کارگردان سینما است. هاشمی بارها به خاطر بازیهایش در سینما و تلویزیون تحسین شده
و در آثار کارگردانان بزرگ سینمای ایران چون بهرام بیضایی و رخشان بنی اعتماد نقش
آفرینی کردهاست. مهدی هاشمی بازیگر دهه 60 و نیمه اول دهه 70 سینمای ایران، اولین
بازی سینماییاش را در فیلم زنده باد ساخته خسرو سینایی تجربه کرد. اما بازی او در
مجموعه تلویزیونی سلطان و شبان بود که نامش را سر زبانها انداخت و او را به شهرت
رساند. بازی او در فیلم دو فیلم با یک بلیط سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول
جشنواره نهم فیلم فجر را برای او به ارمغان آورد. برخی از آثار هنری مهدی هاشمی:
•کارآگاهان، ۱۳۸۶ •روزگار قریب، ۱۳۸۶ •هزاران چشم، ۱۳۸۱ •چراغ
جادو •سلطان و شبان •پری دریایی، ۱۳۸۷ •روز کارنامه، ۱۳۸۱ •بالهای
سپید، ۱۳۷۷ •معجزه خنده، ۱۳۷۵ •دیپلمات، ۱۳۷۴ •الو! الو! من جوجو ام، ۱۳۷۲ •همسر،
۱۳۷۲ •بهترین بابای دنیا، ۱۳۷۰ •آقای بخشدار، ۱۳۷۰ •ناصرالدین
شاه آکتور سینما، ۱۳۷۰ •دو فیلم با یک بلیط، ۱۳۶۹
روز دانشجو
از مهمترین حرکتهای
سیاسی، اعتراض دانشجویان در 16 آذر 1332 به ورود معاون رییس جمهور آمریکا بود و
نقطه اوج آن را میتوان در اشغال لانه جاسوسی آمریکا در 13 آبان 1358 مشاهده کرد.
جنبش دانشجویی را میتوان در سه مرحله چنین تبیین کرد. در مرحله اول، جنبش
دانشجویی با جریان روشنفکری پیوند خورده و از این منبع برخاسته و به آن وابسته
است.
هرچند، حرکت دانشجویی در عین حال، به دلیل اقتضائات جوانی، دارای روحی پاک و
به دور از خدعهها و فریبهای سیاسیکاران بود. در مرحله دوم و با اوجگیری انقلاب
اسلامی در سال 1356 و 57، جنبش روشنفکری و دانشجویی که خود را پیشتاز جنبش سیاسی
میپنداشت، ناگهان خود را عقب مانده یافت. حرکت عظیم مردم در اعتراض علیه رژیم،
خرده احزاب و گروههای سیاسی و نیز جریان روشنفکری و جنبش دانشجویی را به تعجب
واداشت و آنان را به اعلان موضع فراخواند.
درگذشت منوچهر نوذری
، بازیگر رادیو و تلویزیون (1384ش)
منوچهر نوذَری (۱۳۱۵
قزوین- ۱۶ آذر ۱۳۸۴ تهران) بازیگر تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون ایران و از
پیشگامان هنر دوبله بود. وی بیش از نیمقرن در این حیطهها به فعالیت پرداخت. پدرش
حسابدار و نقاش قالی و اهل کاشان بود. او فعالیت هنری خود را در سال ۱۳۳۲ آغاز کرد
و از اولین گویندگان تاریخ دوبله در ایران بود. نوذری، روز چهارشنبه ۱۶ آذر ماه
۱۳۸۴ به علت بیماری ریوی و عفونت کلیوی در بیمارستان مدرس تهران درگذشت. در روزهای
پایانی زندگی این هنرمند در بیمارستان اینگونه از او نقل شده: « من اولین کسی بودم
که در تلویزیون ایران مقابل دوربین رفتم و گفتم نام جعبهای که تصویر من را در آن
میبینید تلویزیون است. » وی معمولاً این شعر را در پایان برنامههای صبح جمعه با
شما میخواند و بر روی سنگ آرامگاهش نیز همین شعر نقش بسته است: ز حق توفیق خدمت
خواستم دل گفت پنهانی چه توفیقی از این بهتر که خلقی را بخندانی
تولد "شیخ
الرئیس ابوعلی سینا" فیلسوف و دانشمند شهیر ایرانی در بخارا (370 ق)
فیلسوف و پزشک نابغهٔ
مسلمان ایرانی ابوعلی سینا ملقب به شیخ الرئیس، حجة الحق و استاد استادان در بلخ
به دنیا آمد. وی با کمک هوش سرشار خود، به سرعت، تعلیمات مقدماتی را آموخت و در ده
سالگی کل قرآن را حفظ نمود. ابن سینا پس از فراگیری منطق، هندسه و نجوم، به فلسفه
روی آورد و در علوم زمان خود، سرآمد عصر خود گردید. ابوعلی سینابه خاطر درمان نوح
بن منصور،پادشاه سلسلهٔ سامانی، توانست به کتابخانهٔ دربار او راه یابد واز آن
بهره ببرد. ابن سینا مدتی را نیز به مشاغل دیوانی از جمله وزارت گذراند. با این
حال، مطالعه و تالیف کتاب از هر کاری برای ابن سینا مطلوبتر بود. او نگارش کتاب
را از 21 سالگی شروع کرد و در مدت 58 سال زندگی خود، آثار پر ارزشی بر جای گذارد
که هنوز مورد استفادهٔ مجامع علمی واقع میشود. از جمله کتابهای ابن سینا، قانون
و شفا و اشارات است. این دانشمند در سال 428 ق وفات یافت و در همدان مدفون گشت.
درگذشت "محمد بن
عبداللَّه" معروف به حاکم نیشابوری محدث و فقیه مسلمان (405 ق)
محمد بن عبداللَّه
مشهور به حاکم نیشابوری از بزرگان محدثین و فقها و مورخین اسلام است. معروف است که
وی با دو هزارتن از مشایخ در بلاد مختلف دیدار و مباحثه کرده و از آنان حدیث شنیده
است. ابوعبداللَّه در سال 359 ق قاضی نیشابور شد و در نزد شاهان آلبویه و سامانی
حرمت و تقرب داشت. کتاب معروف او در حدیث "المُسْتَدْرَکُ بَیْنَ
الصحیحین" است. کتاب تاریخ نیشابور یا تاریخ علمای نیشابور از تألیفات دیگر
اوست.
وفات "سیده
نفیسه" عالمهٔ اسلامی (208 ق)
سیده نفیسه، دختر حسن
بن زید بن حسن بن علی بن ابیطالب همسر اسحاق مُؤْتَمَن و از زنان محدّثه میباشد.
او در سال 145 ق درمکه متولد شد و در مصر اقامت گزید. پس از وفات شافعی، عالم بزرگ
مسلمان، جنازهاش را به خانهٔ آن بانوی مجلّله برده و در آنجا نماز خواندند. سیده
نفیسه در مصر دار فانی را وداع گفت و مقبرهاش زیارتگاه گردید.
تصرف
"ایسلند" توسط امریکا در جنگ جهانی دوم (1941م)
کشور ایسلند از اواخر
قرن نهم به عنوان محل سکونت برخی از مهاجران اروپایی برگزیده شد و از نیمه قرن دهم
میلادی به مدت بیش از 330 سال از دولتی مستقل برخوردار بود. اما در سال 1263م بر
اساس قراردادی که به "معاهده کهن"
معروف شد به عنوان
بخشی از نروژ تلقی گردید. در سال 1381م نروژ و ایسلند به تصرف دانمارک درآمدند و
این وضعیت برای ایسلند تا نیمه قرن بیستم ادامه داشت. پس از شروع جنگ جهانی دوم و
اشغال دانمارک توسط آلمان، ارتش انگلستان نیز با توجه به موقعیت استراتژیک ایسلند
در جریان جنگْ به تصرف آن مبادرت ورزید. اما در 7 دسامبر 1941 کنترل نظامی ایسلند
به امریکا واگذار گردید.
در 17 ژوئن 1944،
ایسلند با لغو یک جانبه قرارداد 1918م به استقلال دست یافت. بر اساس قرارداد 1918
امور دفاعی و سیاست خارجی ایسلند در اختیار دانمارک قرار داشت.
آزمایش موفقیت آمیز
اولین لوکوموتیو جهان در انگلستان (1804م)
اولین راهآهن جهان
در انگلستان ساخته شد که در آن وسائط نقلیه را به کمک اسب میکشیدند. مبتکر این
عمل ریچارد تروی تیک، یک مهندس معدن انگلیسی بود که تجاربی را در زمینه ساخت وسایل
نقلیه جادهای بخاری داشت و او برای نخستین بار، موتوری بخاری را برای کشاندن
وسائط نقلیه به کار گرفت. در روز هفتم دسامبر 1804م، این موتور توانست باری به وزن
20 تن را به فاصله 16 کیلومتر حمل کند. با وجود پیشبینی بدبینان که میگفتند چرخها
روی ریل آهنی بند نخواهد شد، این آزمایش موفقیتآمیز بود. تروی تیک پس از چندی به
این نتیجه رسید که راهآهن مزبور را برای حمل مسافر هم میتوان به کار برد. از این
رو در سال 1808م راه آهن کوچکی در شهر لندن درست کرد. وی هر مسافر را با گرفتن
مبلغی در مسیری دایرهای شکل سوار قطار میکرد ولی با شکستن یکی از چرخها، تروی
تیک برنامه را کنار گذاشت و دیگران کار او را به نحو پیشرفتهتری ادامه دادند
آغاز به کار نخستین
اتومبیل به شکل امروزی توسط "بنز" (1889م)
در هفتم دسامبر 1889م
اولین اتومبیل جهان به شکل امروزی که به آن گردونه خودکار میگفتند توسط یک
دانشمند و صنعتگر آلمانی به نام کارْلْ فردرْیک بِنْزْ ساخته شد. سوخت این
اتومبیل از بنزین یا الکل تأمین میشد. و با سرعتی در حدود 12 کیلومتر در ساعت
حرکت میکرد. اتوبوسهای امروزه، شکل تکامل یافته این نوع اتومبیل است. کارل بنز
سرانجام در سال 1929 درگذشت.
بمباران پایگاه نظامی
امریکا توسط هواپیماهای ژاپن (1941م)
در حالی که جنگ جهانی
دوم در اروپا به شدت ادامه داشت، در روز هفتم دسامبر 1941م، 360
فروند هواپیمای ژاپنی، پایگاه نظامی امریکا را در بندر پِرْلْ هارْبور واقع در
اقیانوس آرام بمباران کردند. این عملیات زمانی انجام شد که ژاپنیها مشغول مذاکره
با امریکاییها در مورد مسایل شرق آسیا بودند. هم زمان با این عملیات که در آن،
بسیاری از 86 کشتی امریکایی مستقر در این بندر منهدم شد، حمله وسیع قوای ژاپن به
کشورهای جنوب شرقی آسیا و جزایر اقیانوس آرام از جمله اندونزی و جزایر جاوه و
سوماترا آغاز شد و این سرزمینها به اشغال نیروهای ژاپن درآمد. به دنبال حمله
نیروی هوایی ژاپن به این پایگاه، فردای آن روز امریکا به ژاپن اعلان جنگ داد و جنگ
جهانی دوم به شرق آسیا نیز گسترش یافت. به دنبال اعلان جنگ امریکا به ژاپن، سران
آلمان و ایتالیا هم که به موجب پیمان سه جانبه، متحد ژاپن بودند، در روز یازدهم
دسامبر به امریکا اعلان جنگ دادند. به این ترتیب، جنگ محدودی که در سپتامبر 1939م
با حمله آلمان به لهستان آغاز شده بود، پس از دو سال به یک جنگ بزرگ جهانی تبدیل
گردید.
ترور "عبدالوهاب
کِیالی" مبارز آزادی خواه فلسطینی (1981م)
در هفتم دسامبر سال
1981م، عبدالوهاب کیالی از رؤسای کنگره جبهه آزادی بخش عرب و یکی از مبارزان معروف
آزادی فلسطین، توسط صهیونیستها در بیروت ترور شد. او که از دوران تحصیل، به خاطر
مسایل فلسطین با سیاست آشنا شده بود، رساله دکترای خود را در دانشگاه لندن، درباره
فلسطین و مقاومت اعراب در مقابل استعمار و صهیونیسم نوشت. کیالی در مسیر مبارزات
خود، اولین مجله فلسطینی را با نام فلسطین آزاد منتشر ساخت و مؤسسهای انتشاراتی
دایر کرد.
تاریخ نوین فلسطین، و
جنبش مقاومت فلسطین از جمله آثار این مبارز متفکر فلسطینی است.
روز بینالمللی
هواپیمایی کشوری
16 آذر ماه مصادف با 7
دسامبر سالروز امضای کنوانسیون بینالمللی هواپیمایی کشوری در سال 1944 است که
متعاقب امضای این کنوانسیون، سازمان جهانی هواپیمایی کشوری تأسیس شد. به این دلیل
مجمع عمومی این سازمان در سال 1992، طی قطعنامهای این روز را به عنوان روز جهانی
هواپیمایی کشوری تصویب و اعلام کرد که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به
صورت رسمی این روز مورد تأیید قرار گرفته است.
در ایران نیز سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی حاکمیتی، نظارتی و سیاستگذاری در صنعت حمل و نقل هوایی، برنامه این روز را با حضور مسئولین و دست اندرکاران شرکتهای هواپیمایی و کارشناسان این صنعت در روز 16 آذر ماه برگزار میکند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید