به مناسبت هفته حمایت از بیماران کلیوی؛
"دیالیز" پایان خط نیست/ پیشرفت‌های علم پزشکی کیفیت زندگی بیماران دیالیزی را ارتقا داده است
دياليز تنها بخشي از مواد سمي را از بدن دفع و تا حدودي به تنظيم مواد معدني كمك مي‌كند، بنابراین قادر نيست همه عملكرد از دست رفته كليه را به بيمار بازگرداند. به همين دليل بيماران دياليزي با مشكلات عديده‌اي مواجه هستند که اين امر ضرورت ويزيت‌هاي مكرر توسط پزشك بخش دياليز، بررسي‌هاي آزمايشگاهي دوره‌اي و اقدامات درماني متعددی را ايجاب مي‌كند.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران؛ دكتر فرين رشيد فرخي، رئيس بخش دياليز مركز پزشكي مسيح دانشوري گفت: دياليز روشی است كه برای تصفيه خون در بيماران دچار اختلال عملكرد كليه انجام مي‌شود. در اين بيماران مواد سمي و زائد در بدن تجمع مي‌يابند که با كمك دياليز بخشي از اين مواد از طريق يك مامبران يا صافي از بدن خارج مي‌شوند و با اين عمل امكان تداوم حيات در بيماران مبتلا به اختلال كاركرد كليه فراهم مي‌شود.
وی در خصوص انواع روش‌هاي دياليز اظهار داشت: همودياليز یا دياليز از طريق خون و دياليز صفاقي یا دياليز از طريق پرده صفاق دو روش كلي دياليز هستند. در روش همودياليز از يك دستگاه برای تصفيه خون استفاده مي‌شود. در اين روش خون بيمار وارد يك صافي شده و از مجاورت مايع دياليز عبور می کند، با اين عمل مواد سمي و زائد بر اساس خواص غشاهاي نيمه تراوا وارد مايع دياليز شده و از بدن دفع مي‌شوند. همچنین آب اضافي خون که در فاصله بين دو دياليز در بدن جمع شده و به دلیل اختلال عملکرد کليه در بدن احتباس پيدا کرده است از طريق صافي از خون گرفته مي‌شود.
فرخی درخصوص دیالیز صفاقی نیز اظهار داشت: برای انجام دياليز صفاقي از پرده صفاق كه به طور طبيعي حفره شكم را مي‌پوشاند استفاده مي‌شود اين پرده سوراخ‌هاي كوچكي دارد كه مي‌توانند به عنوان صافي عمل كرده و مواد زائد و مايعات را از بدن دفع كند. در اين روش دياليز نيز از مايع دياليز استفاده مي‌شود و براساس نیاز بیمار و تشخیص پزشک روزي چند بار ، حجم مشخصي از مايع از طريق كيسه‌اي كه در بالاي سر بيمار آويزان مي‌شود وارد شكم می شود. البته قبل از ورود اين مايع، تخليه مايع قبلي داخل شكم بیمار از طريق كيسه خالي كه پايين تر از سطح بدن وی قرار مي‌گيرد صورت می پذیرد.
اکثر بیماران دیالیزی گریبانگیر سوتغذیه هستند
وی درمورد مشكلاتي كه بيماران دياليزي با آن مواجه هستند، گفت: كليه طبيعي علاوه بر دفع مواد زائد بدن اعمال مهم ديگري مانند تنظيم مواد معدني مثل سديم،كلسيم، پتاسيم و فسفر ، كنترل فشار خون،توليد فرم فعال ويتامينD ، كمك به متابوليسم استخوان‌ها و ساخت گلبول‌هاي قرمز خون را نیز انجام مي‌دهد. اما دياليز تنها بخشي از مواد سمي را از بدن دفع و تا حدودي به تنظيم مواد معدني كمك مي‌كند بنابراین قادر نيست همه عملكرد از دست رفته كليه را به بيمار بازگرداند. به همين دليل بيماران دياليزي با مشكلات عديده‌اي مواجه هستند که اين امر ضرورت ويزيت‌هاي مكرر توسط پزشك بخش دياليز، بررسي‌هاي آزمايشگاهي دوره‌اي و اقدامات درماني متعددی را ايجاب مي‌كند.
وی با شاره به این که همودياليز و دياليز صفاقي ساعت‌ها وقت بيمار را می گیرد و اين موضوع مي‌تواند موجب مشكلات روحي و رواني بيمار شود افزود: به همين دليل اين بيماران نياز به مراقبتهاي پزشكي خاص ، حمايتهاي خانوادگي و اجتماعي دارند.
وی مسایل تغذيه‌اي را يكي از مشكلات مهم بيماران دياليزي برشمرد و با اشاره به این که بيماران همودياليزي بعلت كاهش اشتها يا جذب مواد غذايي مستعد سوء تغذيه هستند و فرایند دياليز خود باعث خروج مواد غذايي مانند بعضي ويتامين‌ها (از طريق صافي دياليز) و يا پروتئينها( از طريق دياليز شكمي) از بدن مي‌شود گفت: گرچه بيماران دیالیزی قبل از رسيدن به نارسايي پيشرفته كليه در مواردي نياز به محدوديت پروتئين دارند ، اما پس از دياليز بايد از غذاهاي غني از پروتئين خصوصاٌ پروتئين‌هاي با ارزش بيولوژيك بالا استفاده كنند. ضمنا با توجه به نقش كليه در تنظيم مايعات بدن و کاهش حجم ادرار در تعداد قابل توجهي از اين بيماران، مصرف مايعات نیز بايد تحت كنترل باشد.
مسکن ها دشمن کلیه من و شما
فرخی ادامه داد:تنظيم ميزان پتاسيم خون نیز از دیگر مشكلات اين بيماران است. راه اصلي دفع پتاسيم که در بسياري از مواد غذايي وجود دارد از طریق كليه است. تغيير ميزان پتاسيم خون مي‌تواند با عوارض خطرناكی خصوصاٌ عوارض قلبي همراه باشد. به همين دليل مصرف غذاهاي حاوي پتاسيم نيز بايد كنترل شود.
وی با تاکید بر اهميت مصرف صحيح داروها در بيماران دياليزي افزود: ارتباط داروها و كم كاري كليه را مي‌توان از نظر اثر داروها به عنوان عامل ايجاد كننده كم‌كاري كليه و همچنین نکات مربوط به تجويز داروها در بيماران دچار كم‌كاري كليه مورد توجه قرار داد. با توجه به اينكه كليه ارگاني بسيار پرخون و يكي از راههاي اصلي دفع تعداد زيادي از داروها است ، مستعد صدمات ناشي از داروها می باشد.
رئيس بخش دياليز مركز پزشكي مسيح دانشوری عنوان کرد: بعضي داروها صدمه قابل برگشت به كليه وارد مي‌كند، اما تعدادي از آنها مانند مسكن‌ها مي‌تواند موجب آسيب‌هاي غيرقابل برگشت كليه مي‌شوند. به همين دليل بايد مراقب مصرف بي رويه و بدون نظارت پزشک اين داروها بود. در تجويز داروها و در جريان نارسايي كليه بايد كاركرد كليه را در نظر گرفت و دوز داروها را مناسب با عملكرد كليه تنظيم كرد ضمناٌ برداشت داروها توسط صافي‌هاي دياليز نيز يكسان نيست. بنابراین در اين بيماران داروها بايد تحت نظارت دقيق پزشكي تجويز شوند.
وی خود خاطرنشان کرد: با توجه به پيشرفت‌هاي علم پزشكي و دستگاههاي دياليز، کيفيت و کميت زندگي بيماران دياليزي افزايش يافته و اين روند رو به افزايش ادامه دارد. ضمنا پيوند کليه امکان زندگي مطلوب تري را براي اين بيماران فراهم مي کند. بنابراین بيماران دياليزي بايد توجه داشته باشند که دياليز به معني يک پايان نيست و آنها با افزايش آگاهي نسبت به بيماري خود، با مشورت و راهنمايي تيم پزشکي مي توانند مناسب ترين روش درماني را براي خود انتخاب کنند.
انتهای پیام/
