به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، "میرمسعود حسینیان" کارشناس سیاست خارجی طی یادداشتی به باشگاه خبرنگاران پیرامون گروهگ تروریستی "داعش" نوشت:

با توجه به پیام اخیر "ایمن‌الظواهری" مبنی بر انحلال دولت اسلامی عراق و شام (داعش) و استمرار دولت اسلامی عراق به رهبری "ابوبکر بغدادی" و اعلام "جبهه النصره" به ریاست "ابومحمد جولانی" به عنوان یک گروه مستقل زیر نظر القاعده به طور مختصر به توضیحی پیرامون گروه داعش می‌پردازيم؛

داعش از عراق تا سوریه
 
برخی معتقدند، تشکیلات "الدولة‌الاسلامیه فی العراق و الشام" توانسته است در مدت نسبتا کوتاهی که از نظر برخی امری استثنائی است، در اوضاع فعلی سوریه خود را به عنوان رقم صعب معادله تحمیل نماید.


گرچه این سخن می‌تواند صحیح باشد، به شرطی که داعش را یک گروه جدید‌التاسیس بدانیم، لکن واقعیت این است که این گروه یک سابقه تشکیلاتی مسلحانه بیشتری نسبت به سایر گروه‌های مسلح و حتی نسبت به عمر بحران اخیر سوریه دارد.
 
ریشه‌های دولت اسلامی در عراق
 
ریشه‌های این گروه به سال 2006 بر می‌گردد که در 15 اکتبر از ائتلاف و اجتماع تعدادی از مجموعه‌ها گروهی با عنوان "دولت اسلامی عراق" تشکیل گردید که بارزترین این گروه‌ها گروه "القاعده" در "بلاد رافدین" به فرماندهی "ابومصعب‌الزرقاوی" و "مجلس شورای مجاهدین" درعراق و "جندالصحابه" بودند.
 
این گروه شهر "یعقوبه" عراق را به عنوان پایتخت برگزید و با ابوبکر بغدادی به عنوان امیر بیعت کرد.
 
ابو عمر بغدادی حامد داوود محمد خلیل العراوی، متولد 1959 بود که در ابتدا در سازمان امنیتی عراق کار می‌کرد، اما بعد از پذیرش تفکر سلفی در 1958 این سازمان را ترک کرد و از بارزترین صاحب‌نظران این گروه شد.
 
پس از مدتی با ابوعمر به عنوان امیر ارتش طائفه منصوره بیعت شد و چندی بعد هم گروه القاعده در "بلاد الرافدین" با او بیعت کردند که با بیعت و اعلام وفاداری جماعاتی دیگر مجلس شورای مجاهدین در عراق تشکیل شد.
 
بعد از زرقاری ابوعمر بغدادی با عنوان ابوعبدالله الراشد البغدادی به عنوان رئیس این مجلس انتخاب شد که بعدا به عنوان امیر دولت اسلامی با وی بیعت شد.
 
از سال 2010 وزارت هیئت‌های شرعی در دولت اسلامی عراق خبر قتل ابوعمر بغدادی را اعلام و متعاقبا "مجلس شورای مجاهدین" بیعت با ابوبکر بغدادی را به عنوان امیر دولت اسلامی عراق اعلام کرد.
 
امتداد دولت اسلامی در سوریه
 
ابوبکر بغدادی نقش اساسی در تاسیس گروه "جبهه النصره لاهل‌الشام" داشت، اما وی ابومحمد جولانی را تابع خود دانسته و اطاعت او از خودش را واجب می‌دانست، لذا انحلال جبهه النصره و ادغام آن با دولت اسلامی عراق تحت نام جدید "دولت اسلامی عراق و شام- داعش" را اعلام کرد.

 
از سوی دیگر عدم پذیرش این امر از سوی جولانی مانعی در حضور پرقدرت داعش در صحنه ميداني نشد و داعش با بهره‌گیری از برخی جنگجویان طرفدار خودش در گروه النصره که از آن انشقاق پیدا کرده بودند، توانست مناطق وسیعی را بدون درگیری عملی به تصرف خود درآورد.
 
بر مبنای برخی آمار، حدود 65 درصد از جنگجویان جبهه النصره سریعا وفاداری خود را به داعش اعلام کردند که اکثرا هم از مهاجرین یا مجاهدین غیر سوری بودند.
 
همچنین گروه‌هایی مانند مجلس شورای مجاهدین به رهبری "ابوالاثیر" که بعدا به عنوان امیر منطقه حلب منصوب شد و نیز "جیش المهاجرین و الانصار" به رهبری "عمر چچنی" به طور کامل به داعش پیوستند.
 
به کمک این انشقاقات در جبهه النصره، داعش توانست در نقاط بسیاری از جمله رقه، اطراف حلب، نقاطی در داخل حلب و برخی دیگر از نقاط سوریه جایگاه النصره را بگیرد.
 
نکته قابل توجه این است که داعش تاکنون در برخورد عملی با ارتش سوریه قرار نگرفته، بلکه بیشتر در حال درگیری با دیگر گروه‌های مسلح معارضه می‌باشد، چرا که از نظر آنها این دولت اسلامی در مرحله تاسیس و تمرکز است تا جهاد خود علیه نظام را با پایه‌های قوی شروع نماید.
 
همچنین داعش بدون توجه به وابستگی‌های افراد امکان پیوستن افراد مختلف را در این گروه فراهم کرد و با پرداخت ماهانه 200 دلار به هر جنگجو توانسته تعداد زیادی را به خود جلب نماید.
 
اختلاف میان جولانی و بغدادی 
 
منبعی از معارضه اعلام کرد، دلایل اختلاف میان جولانی و بغدادی یک اختلاف فکری و دیدگاهی است، چرا که در روش بغدادی با جولانی اختلاف ریشه‌ای وجود دارد.
 
بغدادی به ضرورت اعلام فوري امارت یا دولت اسلامی و با معرفی امیری برای آن ایمان دارد که قدرت سیاسی به دست وی باشد.
 
وی همچنین معتقد است که مجاهدین ولایات مختلف به عنوان والیان منتخب از سوی دولت انتصاب شوند، چه اینکه این مجاهدان سوری باشند یا غیر سوری.
 
بغدادی همچنین هیئت شرعی که در آن قضاتی از سایر گروه‌های اسلامی شرکت داشته باشند را رد کرده و معتقد است شرعی جز شرع رجال دولتی اسلامی وجود ندارد.
 
وی همچنین معتقد به وجوب اعلام بیعت برای امیر دولت اسلامی از طرف تمامی گروه‌های اسلامی به این اعتبار است که خروج از این ولایت خروج از ولایت خداست.
 
او می‌گوید، همکاری نظامی جز با گروه‌هایی که اعلام بیعت نموده‌اند، امکانپذیر نیست و این از حقوق خطبای دولت اسلامی است که در تمامی مساجد به جای خطبا و روحانیون محلی مستقر شوند.
 
وی معتقد است تمامی غنایم و درآمدهای مالی حق بیت‌المال دولت اسلامی است و مابقی گروه‌های اسلامی یا غیر اسلامی حقی در آن ندارند.
 
به گفته منبع دیگری از این مجموعه، اختلاف در روش دلیل اصلی اختلافات این دو نفر به شمار می‌رود، چرا که جولانی و بغدادی در مسائل استراتژیک باهم متفق بودند و علی‌رغم عدم امتناع کامل بغدادی نسبت به دیدگاه جولانی لکن به صورت موقت و بعد از تاکید جولانی بر قبول اکثریت اهل شام با آن موافقت نمود.
 
از نظر این منبع، علت اصلی اختلاف این دو نفر اختلاف شخصی میان جولانی و ابومحمد عدناني بوده است که به عنوان سخنگوی این دولت شناخته می‌شود، ضمن اینکه اخباری هم در تعیین وی از سوی بغدادی به عنوان امیر شرع دولت در شام اعلام شده است.
 
سخنانی از ابومحمد عدنانی نقل شده است که وی جبهه النصره را به عنوان منشعبین از دولت اسلامی توصیف و جولانی و جماعتش را به عنوان افرادی بیعت‌شکن و خائن در بیعت با بغدادی متهم کرد.
 
سخن آخر اینکه، ظواهری در حکمی در روز جمعه 92.8.18 با اعلام انحلال دولت اسلامی عراق و شام-داعش و استمرار آن به نام دولت اسلامی عراق به رهبری ابوبکر بغدادی اعلام کرد، جبهه النصره هم به رهبری ابومحمد جولانی به عنوان یک فرع مستقل و زیرمجموعه القاعده به کار خود ادامه خواهد داد.

 
به نظر می‌رسد، افزایش اختلافات درونی و شروع برخی تسویه‌های داخلی و گسترش آن باعث اخذ این تصمیم از سوی ظواهری شده است چرا که وفاداری و وابستگی این دو گروه به القاعده به عنوان اصل و محور مشترک جبهه النصره و داعش به شمار می‌رود.
 
انتهاي پيام/