به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بجنورد، وحدتي افزود: محوطه
باستاني چلو يک استقرار باستاني وسيع در حوالي شهر سنخواست از توابع شهرستان جاجرم
در استان خراسان شمالي است که نشانه‌هاي استقرار از دوره مس و سنگ تا دوره آهن
(هزاره چهارم تا اول پيش از ميلاد) در آن برجاي مانده است.
وي تصريح کرد: اين محوطه حدود 60 هکتار وسعت دارد و در
زمره بزرگ‌ترين استقرارهاي پيش از تاريخ شمال شرق کشور قلمداد مي‌شود.
اين مقام مسوول اظهار داشت: در اين زمينه 6 کارگاه کاوش و
28 گمانه تعيين حريم در بخش‌هاي محوطه باز شد که نتايج ارزشمندي به بار آورد. کاوش
در محوطه چلو در دو بخش استقراري و گورستان انجام شد که چشم‌انداز جديدي از باستان‌شناسي
پيش از تاريخ حوزه رود کالشور و منطقه شمال شرق کشور را ترسيم کرد.
وحدتي اظهار داشت: در منطقه گورستان، با وجود فعاليت‌هاي
کشاورزي در دهه‌هاي قبل و تخريب تعدادي از گورها، بر اساس اطلاعات حاصل از کاوش در
6 گور مي‌توان بخشي از آداب تدفين را بازسازي کرد.
وي گفت: برنامه باستان‌شناسي در محوطه چلو با هدف مطالعه
توالي فرهنگي دوره پيش از تاريخ در منطقه و نيز تعيين عرصه و پيشنهاد حريم محوطه
براي حفاظت و پايش بهتر از آن در برابر فعاليت‌هاي مخرب انساني انجام شد.
سرپرست ايراني تيم مشترک ايران- ايتاليا در کاوش تپه چلو
افزود: در گورستان محوطه چلو، مرده‌ها به پهلوي راست و به حالت خميده (چمباتمه‌اي)
دفن شده‌اند و هداياي تدفيني اغلب در بالاي سر و کنار پاها چيده شده است. در تمام
گورهاي کاوش شده يک ظرف «آشپرخانه‌اي» وجود دارد که در آن بقاياي مواد غذايي به
چشم مي‌خورد.
علي اکبر وحدتي افزود:نخستين‌بار است که يک گورستان مربوط
به دوره فرهنگي «مجموعه باستان‌شناسي مرو- باختر» در شمال شرق کشور با روش علمي
کاوش مي‌شود و در آن هم اشياي تجملاتي و هم سفال شاخص اين دوره فرهنگي پيدا شده
است. کشف اين آثار از محوطه چلو به مطالعه تعاملات فرهنگي بين ايران و آسياي ميانه
در اواخر هزاره سوم و اوايل هزاره دوم پيش از ميلاد کمک شاياني خواهد کرد.
وي گفت: کاوش تيم مشترک در نيمه غربي محوطه چلو يک محدوده
ذخيره‌سازي آذوقه به مساحت حدود يک هکتار را آشکار ساخت. در اين بخش آثاري از مهر
و موم دهانه خمره‌ها به دست آمد که به احتمال قوي نشان‌دهنده يک نظام انبارداري
پيشرفته و کنترل مواد ورودي و خروجي به انبارهاست. بر اساس اطلاعات حاصل از کاوش،
اين محدوده ذخيره‌سازي در عصر مفرغ قديم و مياني فعال بوده است.
وحدتي تصريح کرد: بر اساس بررسي‌هاي باستان‌شناسي، اين
منطقه در دوره پيش از تاريخ با مناطق آسياي ميانه، دشت گرگان و فلات مرکزي ايران
در ارتباط بوده است. با وجود اين ميزان روابط فرهنگي چلو به دليل شرايط طبيعي حاکم
در داخل فلات بيشتر با دشت گرگان بوده است.
معاون ميراث فرهنگي خراسان شمالي اظهار داشت: محوطه
باستاني چلو در مسير يک شاهراه باستاني قرار گرفته که در قرون اوليه اسلام نيشابور
و گرگان را به هم مرتبط مي‌کرده است و شايد بتوان گفت اين راه از دوره پيش از
تاريخ شکل گرفته است.
وي يادآور شد: با ادامه کاوش در اين محوطه در سال‌هاي آتي
مي‌توان نقش کليدي منطقه حاشيه کوير و حوزه رودخانه کالشور را در تکامل فرهنگ‌هاي
پيش از تاريخ شمال شرق فلات روشن ساخت و به سوالات مهمي در باب روابط فرهنگي ايران
و آسياي ميانه پاسخ داد.
سرپرست ايراني تيم مشترک ايران- ايتاليا در کاوش تپه چلو
گفت: محوطه باستاني چلو، نظر به جايگاه مطالعاتي و اهميت فرهنگي‌اش در سال 1386 در
فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيده است.
مديردفترارتباطات و همکاري‌هاي بين‌الملل پژوهشگاه سازمان
ميراث فرهنگي گفت: کاوش‌هاي اين منطقه در قالب تفاهم‌نامه همکاري مشترک علمي ـ
پژوهشي منعقد شده ميان پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري و
موسسه مطالعات تمدن‌هاي اژه و خاورميانه وابسته به شوراي پژوهش ملي ايتاليا در مهر
ماه سال جاري انجام شد.
سوسن چراغچي با اشاره به اساسنامه پژوهشگاه سازمان ميراث
فرهنگي مصوب شوراي گسترش آموزش عالي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تصريح کرد:
پژوهشگاه براساس اساسنامه مختار و موظف به همکاري پژوهشي با دانشگاه‌ها و موسسات
پژوهشي داخلي و خارجي با هدف ارتقاي کيفيت فعاليت‌هاي پژوهشي سازمان در حوزه‌هاي
ميراث فرهنگي است.
چراغچي اظهار داشت: همکاري پژوهشي با موسسه مطالعات تمدن‌هاي
اژه و خاورميانه وابسته به شوراي پژوهش ملي ايتاليا در حوزه مطالعات باستان‌شناسي
و با تاکيد و تصريح بر عدم خروج اموال فرهنگي و تاريخي کشف شده حاصل از اين
مطالعات صورت مي‌گيرد./س
