سوريه ؛ نخستین آزمون سياست خارجي روحاني
روزنامه "كريستين ساينس مانيتور" در مقاله اي بحران سوريه را اولين آزمون سياست خارجي دكتر حسن روحاني دانست و واكنش ايران در قبال حمله غرب به سوريه را مورد بررسي قرار داد.
به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگارانبه نقل از كريستين ساينس مانيتور ؛ اين روزنامه امريكايي در مقاله اي به قلم اسكات پيترسون به بررسي تحولات سوريه،حمله احتمالي غرب به اين كشور وتاثير آن در حوزه سياست خارجه ايران بخصوص مذاكرات هسته اي و رابطه با امريكا پرداخته است.
پيترسون مي نويسد : به نظر مي رسد لفظ تهران پس از انتخاب روحانی اندكي تغيير كرده است . آيت الله علي خامنه اي رهبر انقلاب ايران حمله به سوریه را جرقه اي به یک "انبار باروت" تشبیه کرد که ابعاد و پیامدهای آن نامشخص استو علي جعفري فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران هم پيش بيني كرد سوريه مي تواند به «ويتنام دوم »امريكا تبديل شود.
در ادامه اين مقاله آمده است: اما دولت تازه انتخاب شده "حسن روحاني" لحن ملايم تري را در مورد تحولات سوريه اتخاذ كرده است. مقامات ايراني به عنوان قرباني حملات شيميايي در جريان جنگ هشت ساله با عراق - در دوراني كه سوريه تنها حامي نظام انقلابي ايران بود - استفاده از تسليحات شيميايي را در سوريه توسط هر طرفي كه باشد محكوم كرده و خواستار راه حل دپلماتيك شدند .
اين روزنامه به نقل از يك تحليلگر مسائل سياسي در تهران كه نخواست نامش فاش شود نوشت : « فرايند پيچيده اي است ، اما من فكر مي كنم ايران مي تواند مسئله سوريه را از مذاكرات هسته اي خود با غرب و امريكا جدا نگه دارد.»
نويسنده اين گزارش با شيطنت خاص امريكاييان با اشاره به بخشي از سخنان سال گذشته فرمانده سپاه كه گفته بود : « ما به سوريه کمک های فکری و مشاوره ای می دهیم و به آن افتخار می کنیم» نوشته است ، سپاه پاسداران عنوان كرده که به سوريه كمك نظامي ميدهد و نيروهاي سوري را در تهران و سوريه آموزش ميدهد و حزب الله لبنان كه به نيابت از دمشق مي جنگد پيروزي هاي مهمي را به دست آورده است.
نویسنده در ادامه افزود : به احتمال زياد تا وقتي كه اسد بر مسند قدرت است ايران به چنين حمايت هايي ادامه مي دهد چرا که سوريه متحد مهمي است كه نقش پل جنگ اعراب و اسرائيل ، سكوي مقاومت در جهان عرب و كانال ارتباطي ايران و حزب را بر عهده دارد.
كريستين ساينس مانيتور به نقل از اين تحليلگر ناشناس مي نويسد، نتيجه اين است كه اگر "اسد" بعد از حملات در سوريه بماند ايران تلاش خواهد كرد او را متقاعد كند سياست خود را در قبال مردمش تغيير دهد. جنگ ، اگر اتفاق بيفتد ، نقطه پاياني براي ايران نخواهد بود . قضيه سوريه براي ايران يك بازي« همه يا هيچ» نيست.
آزمون روحاني
بحران سوريه اولين آزمون سياست خارجه حسن روحاني است ، روحاني اعتدال گرايي كه اوايل ماه جاري ميلادي در انتخابات پيروز شد و قول داد تنش با غرب را حل كرده و شفافيت بيشتري به
« مذاكرات هسته اي به بن بست خورده» مي آورد.
هفته گذشته روحاني با اشاره به اين كه ايران مورد هدف تسليحات شيميايي قرار گرفته گفت:« ايران از جامعه بين الملل مي خواهد تمام توان خود را براي جلوگيري از استفاده تسليحات شيميايي در تمام جهان و بخصوص سوريه به كار بگيرد.»
محمد جواد ظريف وزير خارجه ايران كه تحصيلكرده امريكا است و بيش از نيمي از عمر خود را در این کشور گذرانده- امروز در صفحه شخصي خود در فيس بوك نوشت : استفاده از تسليحات شيميايي را «بدون توجه به قربانيان يا عاملان آن» محكوم و در عين حال با حمله امريكا به سوريه مخالفت می کنیم .
نویسنده در ادامه مدعی شد : ظريف كه اولين مقام ايراني است كه از يك شبكه اجتماعي براي تبيين سياست رسمي استفاده مي كند در صفحه فيس بوك خود نوشت: «کشتار و سرکوب و خشونت و افراط جنایاتی نابخشودنی است و همه بازيگران صاحب نفوذ در سوريه باید طرف‌های درگیر را وادار کنند به ميز مذاكره برگردند.»
نویسنده افزود:« آيا هر کشوری که قدرت نظامي دارد مجاز است به جنگ متوسل شود ويا دائما كشورهاي ديگر را تهديد كند؟ آيا آنهايي كه مي گويند همه گزينه ها روي ميز است توجه كرده اند كه اين گزينه ها در طول 100سال گذشته چه چيزي براي آنها به ارمغان آورده است؟ آيا آنها اين حقيقت را بررسي نكرده اند كه در 85 درصد موارد، آغازگران جنگ يا نابود شده اند و يا اين كه در تحقق اهدافشان ناكام بوده اند؟و...بگذاريد اميدوار باشيم كه مي توانيم از يك ماجراجويي فاجعه بار ديگر جلوگيري كنيم»
حفظ جبهه مقاومت
سوريه همچنان يك بازيگر كليدي در« محور مقاومت» به رهبري ايران، عليه سلطه جويي منطقه اي امريكا،اسرائيل و ديگر متحدان امريكا است.
اوايل سال جاري "علي اكبر ولايتي" گفت هرگونه حمله به سوريه مانند حمله به ايران است. ولايتي ژانويه سال جاري گفت« سوریه نقش بسیار اساسی و کلیدی در منطقه برای اینکه سیاست مقاومت استوار پیش برود ، دارد، به همين دليل حمله به سوريه حمله به ايران محسوب مي شود.»
پیترسون تصریح کرد : برخي مقامات ايراني عنوان مي كنند كه حملات شيميايي روز 21 اوت توسط شورشيان "مخالف اسد" كه در ميان آنها شبه نظاميان منتسب به القاعده نيز حضور گسترده اي دارند انجام شده است. اين حملات در نزديكي دمشق بيش از 1400 كشته برجاي گذاشت كه باعث شدسران امريكا و اروپا خواستار مداخله شوند.
"كريستين ساينس مانيتور" در مورد واكنش ايران به حمله احتمالي غرب عليه سوريه نيز نوشت، اگر اين حملات كم باشد دولت روحاني به احتمال زياد واكنشي نشان نمي دهد،زيرا دولت او گفته است در مذاكرات هسته اي پيش سناريوي برد- برد را رو ايجاد خواهد كرد.
این روزنامه مدعی شد : اگر حملات شديدتر باشد و با هدف سرنگوني اسد انجام شود آن وقت ايران با استفاده از حزب الله لبنان و گروه هاي فلسطيني مقابله غير مستقيم و غير رسمي را مدنظر قرار خواهد داد به طوري كه توازن قوا به ضرر دولت سوريه نباشد.
"دهقاني فيروزآبادي " محقق سياست خارجي در مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نيز گفته است:ايران نبايد براي اقدام سياسي عجله كند . ايران بايد حتي با كشورهاي مخالف ديپلماسي منطقه اي استفاده كند و تبعات جنگ را به آنها يادآور شود.
اخیرا "سردار محمد علي جعفري " فرمانده سپاه پاسداران گفته است: «آمریکایی‌ها علیرغم تجربه‌های تلخ فراوان در افغانستان و عراق، در صورت اقدام نظامی علیه سوریه، دومینوی شکست‌های خود را تکمیل کرده و فضاحت‌بارترین شکست تاریخی را تجربه خواهند کرد و سوریه به قتلگاه و معرکه‌ای بسیار خطرناک‌تر از ویتنام و در واقع مبدل به ویتنام دوم برای آمریکا خواهد شد.»
نویسنده همچنین خاطرنشان کرد : در حالي كه امريكا حمله از طريق پياده نظام و يا حملاتي بيش از حملات موشكي چند روزه مشابه عمليات روباه صحرا 1998 در عراق را منتفي دانسته اما اين اقدامات هم مي تواند به نفع ايران باشد.
فريده فرهي كارشناس ايراني دانشگاه هاوايي در تحليلي گفت« واقعيت اين است كه اقدام نظامي اوباما ، تراژدي سوريه را به تراژدي اوباما تبديل خواهد كرد، نه ايران. در فضاي پس از انتخابات كه كشور به سمت آشتي ملي - در ميان نخبگان و دولت و مردم پيش رفته است - هيچ چيزي بيش از كناره گيري آرام ايران از اين مسئله (بحران سوريه) براي جمهوري اسلامي مناسب نيست.»
