زمانی که در کلاس، معلم موضوع انشا را به دانش‌آموزان می‌داد که می‌خواهید در آینده چکاره شوید؟ همه قریب به اتفاق دانش‌آموزان حرفه پزشکی را موضوع گزارش و شاید هدف زندگیمان قرار می‌دادیم شغلی که همه دانش‌آموزان از همان سنین پائین آرزویش می‌کردند و با زبان کودکانه این حرفه را مورد واکاوی قرار می‌دادند.

پزشکان امروز که آرزوی کودکانه دیروز خود را به منصه ظهور رسانیده‌اند در لباس مقدس طبابت و حرفه پزشکی به جامعه خالصانه خدمت کنند.

بدون شک پزشکان همان فرشتگان زمینی‌اند که با دستان مهربان و شفابخش‌شان شب‌ها بر بالین بیماران حاضر می‌شوند، کسانی که شب و روز از پای نمی‌شناسند و برای رضای خدا و مردم از هیچ تلاشی فروگذار نیستند و تمام سعی و تلاش آنان آرامش خاطر بیماران است.

دستان شفابخش همین پزشکان است که آرامش عجیبی به بیماران خواهد بخشید. دستانی که در بسیاری مواقع معجزه می‌کند و حیاتی دوباره به انسان‌ها می‌بخشد.

یکم شهریورماه سالروز ولادت بزرگ دانشمند و طبیب برجسته نامدار ایرانی جهان اسلام، شیخ الرئیس ابوعلی سینا به عنوان روز پزشک نامگذاری شده است. در پیشینه تاریخی و فرهنگ عمومی و باور اجتماعی مردم سرزمین کهن ایران اسلامی، همواره طبابت و طبیب از قداست و جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است.

در فرهنگ اسلامی، ارزش دانش گرانقدر پزشکی و فعالیت حرفه‌ای طبیب به اندازه‌ای والا و عظیم است که طبیب مظهر اسم شریف محیی و احیاگری معرفی شده است و در متن فرهنگ و حیات اجتماعی مردمان این مرز و بوم نیز طبیب و طبابت از جایگاه ویژه و اهمیت والایی برخوردار بوده است.

20 سال طبابت در کردستان افتخار بزرگی است

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان با تبریک اول شهریور ماه سالروز بزرگداشت ابوعلی سینا و روز پزشک به جامعه پزشکی، در مورد نحوه پذیرش و قبولی‌اش در کنکور سراسری می‌گوید: در سال 1361 بدون لحاظ شدن سهمیه مناطق با رتبه 160 در آزمون سراسری در دانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته پزشک عمومی پذیرفته شدم.

طیب قدیمی افزود: پس از فارغ‌التحصیل شدن در رشته پزشک عمومی در رشته تخصصی جراحی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران پذیرفته شدم و در سال 1372 پس از فارغ‌التحصیل شدن به عنوان جراح عمومی در شهرستان بیجار مشغول به کار طبابت شدم.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان از آغاز به کار زمان طبابت خود در شهرستان بیجار بیشتر می‌گوید: در سال 72 به عنوان جایگزین پزشکان خارجی فعالیت پزشکی را آغاز کردم و به دلیل اینکه کمبود متخصصی که در شهرستان بیجار وجود داشت به عنوان جراح عمومی کارهای تخصصی زنان و ارتوپدی را نیز انجام می‌دادم.

قدیمی افزود: در آن زمان به دلیل کمبود پزشک و جراح عمومی، همچنین بیماران شهرهای همجوار از جمله شهرستان دیواندره و تکاب از توابع آذربایجان غربی را پذیرش می‌کردم و به مدت 5 سال در بیجار خدمت کردم.

وی اضافه کرد: در سال 1377 در رشته فوق‌تخصصی جراحی ترمیم و پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی تهران پذیرفته شدم و در سال 1380 پس از فارغ‌التحصیل شدن و کسب بورد فوق تخصصی جراحی پلاستیک و ترمیم تاکنون در شهرستان سنندج مشغول به کار طبابت و مسئول دانشگاه علوم پزشکی کردستان هستم.

این پزشک کردستانی اضافه می‌کند: در حال حاضر 5 سال به عنوان جراح عمومی و 12 سال به عنوان فوق‌تخصص جراحی ترمیم و پلاستیک در استان کردستان کار طبابت را بر عهده دارم و هم‌اکنون در بیمارستان سنندج کارهای اورژانس بیماران ترمیم و جراحی پلاستیک را انجام می‌دهم.

جنبه‌های سلامت مستلزم زبان و فرهنگ مشترک پزشکان است

قدیمی در مورد مسائل و مشکلات موجود در بین پزشکان می‌گوید: اگر از پزشک به عنوان متولی و مدیر سلامت در جامعه نگاه شود مفهوم واقعی خودش را در باورهای اسلامی و ملی ما پیدا می‌کند.

وی بیان کرد: اگر به پزشک به عنوان حکیم و طبیب نگاه شود بدین معنا که تمام مسائل سلامت اعم از جنبه‌های جسمانی، بیماری، پیشگیری، اجتماعی، روانی و معنوی را در برمی‌گیرد، دست یافتن به همه مسائل و جنبه‌های سلامت تحقق نمی‌یابد مگر اینکه پزشک با علاقه، انگیزه، توانمندی، اراده و به‌روز شدن و دقت و توجه به تمامی جنبه‌های سلامت آزموده و با تجربه شود.

وی معتقد است: دستیابی به جنبه‌های سلامت مستلزم داشتن زبان مشترک و فرهنگ مشترک بین پزشکان، نهادهای دخیل در امر سلامت و تک‌تک افراد جامعه است و باید زبان مشترک برای فرهنگ سلامت پیدا شود تا پزشک بتواند نقش خود را به خوبی ایفا کند.

تغییر فرهنگ سلامت از درمان‌محور به بیمارمحور ضرورت دارد

به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان، اعتلا و آگاهی از عوامل اجتماعی تاثیرگذار بر سلامت و تغییر در فرهنگ سلامت که از دید درمان محور به دید بیمار محور، سلامت محور و بهداشت محور تغییر پیدا کند نیازمند مشارکت فعال همه دست اندرکاران سلامت است.

قدیمی افزود: آموزش همگانی و عمومی و تخصصی برای جامعه بر اساس نیاز افراد و سطح اعتلا و آگاهی افراد تا زمانی که دید سلامت محور در این تغییر نگرش در فرهنگ سلامت جامعه ایجاد نشود سختی کار پزشک و رشته‌های پزشکی در جامعه محسوس و نمایان‌تر است.

وی به سختی کار طبابت و پزشکی اشاره می‌کند و معتقد است: در درجه اول جامعه پزشکی با توجه به رسالت و تعهد حرفه‌ایشان و نهادهای دست اندرکار و متولی سلامت به ویژه نهادهای فرهنگی و آموزشی با زبان مشترک همت و تلاش خود را صرف تغییر در فرهنگ سلامت و توجه به عوامل اجتماعی موثر بر سلامت کنند.

به گفته این فوق تخصص جراحی ترمیم و پلاستیک، باید دید فرهنگی و کاملا اجتماعی به حوزه بهداشت و درمان داشت و تفکر و بینش پزشکان و پیراپزشکان، دست اندرکاران و متولیان سلامت باید به دید سلامت محور تغییر پیدا کند.

سلامتی سرمایه اصلی جامعه برای پیشرفت و تعالی است

قدیمی تاکید کرد: باید سبک زندگی، سبک تغذیه، سبک فعالیت‌های جسمانی، سبک روابط اجتماعی و روابط فردی و خانوادگی موثر بر سلامت تغییر کند تا نقش همه دست اندرکاران سلامت اعم از پزشک و مسئولان نهادهای آموزشی و فرهنگی و مشارکت فعال مردم به خوبی تبیین شود.

وی از سلامت به عنوان سرمایه اصلی افراد و افراد سالم را سرمایه اصلی جامعه برای پیشرفت و تعالی عنوان کرد و افزود: با توجه به نیاز جامعه به اصلاح دید درمان محور به سلامت محور، رسالت و نقش پزشکان و پیراپزشکان در این تغییر نگرش اساسی و بی‌بدیل است.

از حکیم دیروز تا پزشک امروز

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان در مورد حرفه پزشکی و جایگاهش گفت: یکی از معضلات ما در زمینه پزشکی که نسبت به باورهای ارزشی و ملی ما تغییر کرده این است که در گذشته به عنوان حکیم به ما نگاه می‌کردند و اکنون پزشکی را نوعی شغل قلمداد می‌کنند.

قدیمی معتقد است: پزشکی صرفا حرفه است نه شغل، حرفه‌ای که نیاز به علاقه و توانمندی و اراده برای ارائه خدمت به همنوعان دارد و یکسری تعهدات حرفه‌ای شامل این حرفه می‌شود و تا زمانی که این تعهدات نسبت به انسان‌ها رعایت شود، بسیار لذت‌بخش و اغنا کننده است.

وی تاکید کرد: نباید به پزشکی به عنوان شغل و از دریچه مادیات و منفعت‌گرایی نگاه کرد.

برخورد مناسب پزشک با بیمار الزامی است

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کردستان در مورد نحوه برخورد پزشک با بیمار و تعامل دو طرف گفت: مهم‌ترین نکته که اساتید در روزهای نخست به دانشجویان آموزش می‌دهند گرفتن شرح حال بیمار و برقرار کردن ارتباط با بیمار و توجه به جنبه‌های روانی، جسمی و فرهنگی بیمار است.

قدیمی بیان کرد: اگر پزشکان شرح حال خوبی از بیمار بگیرند این امر موجب می‌شود بیمار با پزشک رابطه خوبی برقرار کند تا این دلسوزی هدفمند و اراده پزشک برای کمک به بیمار روشن شود و بیمار به پزشک خود اعتماد داشته باشد.

وی معتقد است: در صورت ارتباط مناسب پزشک با بیمار و گرفتن شرح حال کامل از بیمار، قسمت زیادی از بیماری مشخص خواهد شد و پس از آن اگر به درمان نیاز داشت با حفظ این تعامل به درمان آن اقدام خواهد کرد.

به گفته این پزشک فوق‌تخصص، روابط حاکم بر ارتباط بین پزشک و بیمار ناشی از تعهدات حرفه‌ای، کرامت انسانی و حرمت انسانی که برای هر دو طرف قابل احترام است و هیچ مولفه‌ای بر آن تاثیرگذار نخواهد بود.

قدیمی خاطرنشان کرد: در روابط بین پزشک و بیمار جنس، نژاد، مذهب، قومیت و عقاید فرد بیمار مطرح نیست و وقتی این موارد نباشد هیچ‌گونه پیش‌داوری ایجاد نخواهد شد و این یک ارتباط انسانی با حفظ کرامت و ارتباطی صادقانه و دو طرفه، روشن و دارای جنبه پاسخگویی است.

وی شیرین‌ترین خاطره برای هر پزشک را رسیدن به یک درک درست از وضعیت بیمار و تشخیص بیماری برای مدیریت درمان است و پذیرفتن واقعیت‌های بیماری و زمانی که منجر به کسب سلامتی و بازتوانی بیمار و سلامتی او می‌شود لذت بخش‌ترین و شیرین‌ترین خاطره برای هر پزشک است./ج1