به گزارش
خبرنگار اقتصادي باشگاه خبر نگاران، معماری دریایی یا Naval architecture که در ایران به کشتی سازی مشهور است، یک رشته مهندسی است که مباحث اصلی آن، شامل پژوهشهای بنیادی و کاربردی، طراحی، توسعه، ارزیابی و محاسبات در تمام مراحل حیات یک وسیله نقلیه دریایی است. از فعالیتهای اصلی این علم میتوان به طراحی اولیه شناور، طراحی دقیق، اجرای آزمایشهای مختلف روی شناور، ساخت، به آباندازی، عملیات نگهداری و تعمیر اشاره کرد. معماری دریایی همچنین شامل تدوین مقررات ایمنی و کنترل خسارت، و تصویب و صدور گواهینامه طراحی کشتی برای پاسخگویی به الزامات قانونی است.
موضوعات و مباحث اصلی که در علم "معماری دریایی" مطرح هستند شامل:
هیدرواستاتیک (Hydrostatics)
هیدرواستاتیک، علمی است که به بررسی شرایط یک جسم ساکن در آب پرداخته و وضعیت شناوری آن را معین میکند. برای اینکار مشخصههایی مانند بویانسی (buoyancy)، شیب عرضی، شیب طولی (Trim) و... مطرح میشود. یکی از زیرمجموعههای این علم، مبحث پایداری (Stability) است که طبق نامش، پایداری شناور را در حالتهای بحرانی مانند وزش باد، به آب اندازی و... مشخص میکند.
هیدرودینامیک (Hydrodynamics)
این علم، جریان آبی پیرامون بدنه، سینه یا پاشنه و سایر اجزای شناور مانند پروانه را بررسی کرده و به محاسبه مواردی مانند مقاومت در حرکت، نیروی پیشرانش و... میپردازد.
چیدمان و جانمایی (Arrangements)
در این بخش به بررسی نحوه چیدمان اجزای شناور، دسترسیها، وضعیت آرگونومیک بدن، تعیین ظرفیت شناور و مراحل ساخت پرداخته میشود.
ساخت (Construction)
این بخش بستگی به مواد به کار رفته در شناور دارد. مثلاً اگر موادی مثل آلومینیوم یا فولاد بکار گرفته شوند، مباحثی مانند جوشکاری، صافکاری یا رولینگ، برشکاری و خمکاری مطرح میشوند.
معمار دریایی
با توجه به پیچیدگی عملیات ساخت در محیط دریایی، اغلب پروژههای دریایی، توسط چندین گروه متخصص به صورت مجزا و در عین حال، با همکاری یکدیگر انجام میشود که در این بین نیاز به یک رهبر برای هماهنگسازی و برنامهریزی است. این رهبر، از بین معماران دریایی انتخاب میشود. چراکه اغلب افراد گروه، در زمینهای خاص تبهر دارند اما یک معمار دریایی از اغلب علوم مرتبط با حرفه خود، سررشته دارد. دلیل این پیچیدگی هم واضح است. ابزارهای تحلیلی و محاسباتی نسبت به سایر علوم مثلا طراحی هواپیما، خودرو و حتی فضاپیما کمتر است.
یک معمار دریایی، مهندسی است که وظیفه طراحی، ساخت و تعمیر کشتیها، قایقها، سازههای فراساحلی و سایر شناورها را (اعم از تجاری یا نظامی) دارد. شناورهایی همچون: کشتیهای تجاری : نفتکش، شناورهای حمل گاز، فله برها و کانتیرنربرها ، کشتیهای مسافربری و حمل خودرو، ناوهای جنگی: ناوشکنها، ناوچهها وزیردریاییها و شناورهای زیرآبی، یخشکنها، شناورهای چند بدنه، هاورکرافت، هیدروفویلی وبارجها، شناورهای صیادی و عملیاتی، لنگرانداز و شناورهای چند بدنه، هاورکرافت، هیدروفویلی وبارجها، شناورهای صیادی و عملیاتی، لنگرانداز و قایقهای بادبانی تفریحی.
برخی از این شناورها مانند سوپرتانکرها از عظیمترین و برخی مانند ناوهای هواپیمابر از پیچیدهترین سازههای دریایی ساخته شده به دست بشر هستند. مهندسی مدرن در این زمینه، اساساً به صورت یک فعالیت تیمی است. بر این اساس یک معمار دریایی باید توانایی مدیریت و تحلیل انواع نظریات ضد و نقیضی را که توسط اعضای گروه منتشر میشود، داشته باشد. علاوه بر این نقش رهبری گروه، معمار دریایی باید توانایی این را داشته باشد تا طرحی بهینه از لحاظ اقتصادی، ایمنی و زیست محیطی تولید کند. پس به همین دلیل یک معمار دریایی باید درک درستی از اغلب شاخههای مهندسی را داشته باشد.
معماران دریایی به طور معمول، برای کارخانجات کشتیسازی، صاحبان کشتیها، شرکتهای مشاوره و طراحی، تولید کنندگان تجهیزات، سازمانهای طبقهبندی، مراجع قانونی (ادارات و نیروهای دریایی نظامی) و دولتها کار میکنند./س