به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران زاهدان ،  مدیر كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت:روز دوشنبه در حاشیه برگزاری جشن بهار با حضور معاون رییس جمهوری در محل اثر باستانی شهر سوخته اظهار داشت: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كشور از مدتها پیش تلاش گسترده ای را برای ثبت جهانی این اثر باستانی آغاز كرده است.

ملك سنجرانی با بیان اینكه برگزاری جشنواره صدای بهار كه از امروز با حضور معاون رییس جمهوری و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و شمار زیادی از مسوولان و مردم منطقه در شهرسوخته برگزار می شود، بیان داشت: اینكار مقدمه ای برای ثبت جهانی این میراث گرانبهای ایران و ایرانیان است.

مدیر كل میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان بیان كرد: این جشنواره به مدت یك هفته تا پنجم فروردین همراه با موسیقی محلی، رقص شمشیر، برپایی نمایشگاه صنایع دستی، غذاهای بومی، لباس محلی و سایر آیین های منطقه ادامه خواهد داشت.

سنجرانی اظهار داشت: شهر سوخته؛ نماد اقتدار و افتخار ایران و ایرانیان با پنج هزار سال تمدن و فرهنگ، علم و صنعت و شهر نشینی همراه با صلح و دوستی پیشینه ملتی متمدن و پیشرفته را به رخ جهانیان می كشد.

وی بیان داشت: وقتی به پیشینه ایران و دانش ایرانیان قبل از میلاد می‌بالیم نام شهر سوخته، این دانشگاه و مركز علمی، پزشكی و شهرنشینی در راس قرار می گیرد.

وی گفت: هر ایرانی با پا گذاشتن بر محوطه شهرسوخته بزرگترین كانون شهرنشینی تاریخ بشریت را مجسم می كند و از سطح دانش و علم ایرانیان در قرون گذشته، بر تمدن خود می بالد.

وی با بیان اینكه شهر سوخته با تمدن هوشمند و خلاق خود به عنوان بزرگترین محل استقرار شهرنشینی بشر در سه هزار سال پیش از میلاد مسیح است، افزود: شهر سوخته نخستین و بزرگترین استقرار شهرنشینی در شرق فلات ایران است كه كمتر ابزار جنگی در آنجا كشف شده و ساكنان در صلح و آرامش زندگی می‌كردند، شهر سوخته همان شهری است كه به گواه كشفیات باستان شناسی، نخستین جراحی های پزشكی جمجمه و قرنیه چشم جهان از سوی دانشمندان آن، انجام شده است.

مدیر كل میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان اظهار داشت: كشف جمجمه جراحی شده و چشم مصنوعی از اجساد مدفون شده در محوطه قبرستان شهر سوخته نشان از این ادعاست.

سنجرانی گفت: شهر سوخته مركزی است كه ساكنان آن در تولید جواهرآلات و وسایل تزیینی هنرهایی داشته‌اند كه پس از قرن‌ها اكنون وقتی به دست یافته‌های آنان می نگریم در تعجب و بهت فرو می‌رویم كه با استفاده از چه وسایلی و چگونه این تولیدات را خلق كرده اند.

پارچه های دست بافت و لوله های سفالین كشف شده نشان از وجود صنعت پارچه بافی و نخستین شبكه فاضلاب شهری در شهر سوخته در پنج هزار سال پیش است.

یكی از باستانشناسان و مسوول كاووشهای شهر سوخته گفت: كشف تور و قلاب‌های ماهیگیری مشخص كرده كه در شمال منطقه دریاچه ای وجود داشته و ساكنان شهر سوخته ماهی‌گیری می‌كرده اند.

دكتر سید منصور سید سجادی با اشاره به دانش بالای پزشكی ساكنان شهر سوخته در دوران رونق این شهر، گفت:در حفاری‌های انجام شده در گورستان شهر سوخته، جمجمه دختركی ‎14ساله كشف شده كه نشان می‌دهد به بیماری آب گرفتگی سر مبتلا بوده و پس از جراحی جمجمه ماهها نیز زنده بوده است.

گفته می شود؛ در این شهر چهار دوره استقرار در ‎11 لایه شناسایی شده كه اوج شكوفایی شهر در دوره دوم استقرار ( سالهای ‎2500 تا ‎2800 قبل از میلاد) بوده است و شهر به پنج بخش منطقه بزرگ مركزی، مسكونی شرقی، بناهای یادمانی و مذهبی و بخش صنعتی تقسیم می‌شود.

گورستان شهر سوخته سال ‎1345 خورشیدی به شماره ‎542 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

وجود ساختار اقتصادی و اجتماعی، تكامل هنر، علم، صنعت، پزشكی، تجارت ( چرخه جواهرسازی ، ذوب فلز، سفال گری، سنگ تراشی، معرق كاری، پارچه بافی) و نخستین جراحی موفقیت آمیز جمجمه از ویژگی‌های این شهر است.

شهر سوخته نام سلسله تپه‌های به هم چسبیده وسیعی با ارتفاع بین ‎12تا ‎18 متر از سطح زمین‌های اطراف است كه در سیستان قرار دارد.

به گواه باستان شناسان، ‎120هكتار از وسعت ‎151 هكتاری شهر سوخته دارای آثار و بقایای باستانی است.

افزون بر ‎50 درصد گستره شهر سوخته پوشیده از توده سفال‌های شكسته، سنگ، فلز و خرده سنگ‌های نیمه قیمتی و سایر مواد منقول باستانی است كه با گام گذاشتن روی آنها امكان حركت و جابجایی وجود ندارد.

توسعه شهر سوخته از نظر فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و صنعتی در دوره‌ای ‎400 ساله از زندگانی یكهزار ساله، آن را از شكل یك شهرك كوچك ‎15 هكتاری خارج كرده و سپس با وسعتی گسترده افزون بر حدود ‎150هكتار تبدیل به یكی از بزرگترین شهرهای دوران مفرغ خاورمیانه كرده كه شهرهای انگشت شماری چون انشان یا تپه ملیان در فارس ، اور در بین النهرین، شوش در دشت خوزیان و یا موهنجودارو در دشت سند قابل مقایسه با آن بوده اند.

شهر سوخته در ‎56 كیلومتری محور ارتباطی زابل - زاهدان قرار دارد./س