این بنا در دوره قاجاریه و توسط شوکت الملک در دو طبقه ساخته شده‌است و در نشست سی و پنجم یونسکو در سال ۲۰۱۱ میلادی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این باغ در ۲۰ خردادماه سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده‌است.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بيرجند

ساخت این مجموعه از اوایل دورة قاجار تا اواخر آن دوره و در چند مرحله انجام شده‌است. این مجموعه شامل چند عمارت است که قدیمی‎ترین آن مربوط به عمارت حشمت الملک در منتهی الیه شرقی، که شامل دو طبقه‌است می‎باشد. طبقه همکف که دارای دو دالان و راهرو نسبتا طویل است و ارتباط میان سه بخش مهم مجموعه، یعنی باغ اصلی، باغ جنوبی و اصطبل را برقرار می‎کند. عمارت مرکزی با عملکرد تشریفات و پذیرایی از مهمانان که تقریبا به عنوان هستهٔ مرکزی باغ به حساب می‎ آید از تزیینات و چشم‎انداز بسیار عالی برخوردار است.

وجود درختان بلند قامت کاج در دو طرف خیابان و نیز خیابانهای منتهی به خیابان اصلی عمارت مرکزی بر زیبایی و طراوات باغ و نمای آن افزوده‌است.

باغ جنوبی واقع در جبهه جنوبی و کوچکتر از باغ شمالی است. این باغ بوسیلة فضاهایی چون فضاهای خدماتی، عمارت مرکزی و دیواره غربی اصطبل احاطه شده‌است. یکی از عناصر مهم، استخر نسبتا بزرگ با طرح مربع است که بخش عمده فضای باغ را به خود اختصاص داده‌است. استخر در وسط دارای سکویی مربع شکل است.

درختان موجود در این باغ شامل کاج، انار و توت می‎باشد و گوشه‎هایی از باغ گلهای تاج خروس به چشم می‎خورد. از جبهه جنوبی این باغ ورودی به روستای اکبریه تعبیه شده‌است.

باغ اکبریه با وسعتی حدود چهل و پنج هزار مترمربع در بستری کوهستانی واقع شده و متشکل از ۲ بناست که ساختمان قدیمی‌تر متعلق به حشمت‎الدوله، پدر ابراهیم شوکت‎الملک است که تاریخ احداث آن به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه برمی‎گردد.

بنای دیگری که در این مجموعه واقع شده، ساختمان تشریفات است که توسط شوکت‌الملک بنیان شده‌است. این باغ به عنوان محل سکونت، پذیرایی و انجام امور دیوانی مورد استفاده قرار می‌گرفت، به طوری که در لهجه محلی به کلاته سرکار امیر شهرت یافته بود. اسدالله علم در کتاب خاطراتش به پذیرایی پدرش از رضاشاه در همین باغ اشاره می‌کند. خود او نیز چنان که می‌گوید چندبار از شاه و فرح در همین باغ پذیرایی نمود.

فرم معماری آن ترکی با الهامی از معماری روسی است که تلفیق آن با معماری اسلامی، سبک معماری نوینی را نشان می‌دهد. این بنا شامل تالار آیینه، گنبد کلاه فرنگی، تزئینات مقرنس لانه زنبوری و رسمی بندی که صرفا جهت پذیرایی از نمایندگان سیاسی داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است.

این عمارت در خیابان معلم بیرجند واقع است.

هم اکنون بخش‌های مختلف این باغ و عمارت مورد استفادة ادارة کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان جنوبی است. بخش احداث شده در اوایل دوره قاجار، به عنوان کتابخانه و دانشکدة هنر دانشگاه بیرجند فعال است. از بخش مرکزی که در دوره قاجار احداث شده به عنوان موزة باستان‌شناسی و مردم‌شناسی استفاده می‌شود. بخش ساخته شده در دوره پهلوی کاربری اداری دارد و بالاخره دیگر بخش‌ها به سفره‌خانه و چایخانه سنتی اختصاص یافته‌است./س

برچسب ها: باغ ، عمارت ، اکبریه
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.