آغاز سال هجری قمری، آزادی اصفهان پایتخت صفویه از سیطره افغان‌ها، انتشار نخستین شماره روزنامه «فیگارو»، اختراع باران مصنوعی و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز جمعه 26 آبان 1391 خورشیدی برابر با 1 محرم 1434 هجری و 16 نوامبر 2012 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

آغاز سال هجری قمری
گاه‌شماری هجری قمری، گاه‌شماری براساس چرخش ماه است که توسط مسلمانان و نیز در بسیاری از کشورهای اسلامی به عنوان سالنمای مذهبی یا در مواردی سالنمای مدنی استفاده می‌شود. از این سالنمای در بسیاری از آیین‌های اسلامی، از قبیل روزه، حج، تعیین ماه‌های حرام، و عزاداری استفاده می‌شود. در زمان خلیفه دوم، به توصیه حضرت علی بن ابی‌طالب هجرت پیامبر اسلام از مکه به مدینه مبدأ این تقویم قرار گرفت و مدون شد. مبدأ گاهشماری هجری قمری مانند گاهشماری هجری خورشیدی، سال هجرت پیامبر اسلام، محمد، سال ۶۲۲ میلادی از مکه به مدینه می‌باشد. آغاز هجرت پیامبر اسلام از مکه روز دوشنبه (۱ ربیع‌الاول/ ۲۴ شهریور سال ۱ هجری) برابر با ۱۳ سپتامبر ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولیانی) و ۱۶ سپتامبر ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) و ورود پیامبر به مدینه روز ۸ ربیع‌الاول همان سال می‌باشد. سرآغاز گاهشماری هجری قمری روز جمعه «۱ محرم سال ۱ هجری قمری» (۲۷ تیر سال ۱ هجری شمسی) برابر با ۱۶ ژوئیه ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولیانی) و ۱۹ ژوئیه ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) است.

شهادت سرلشکر پاسدار «مهدی زین الدّین» فرمانده لشکر 17 علی بن ابی‌طالب (ع) (1363 ش)
مهدی زین‌الدین در سال 1338 ش در خرم آباد لرستان به دنیا آمد. مهدی در سال 1356 رتبه چهارم شرکت کنندگان کنکور سراسری از دانشگاه شیراز را اخذ نمود. خانواده شهید زین‌الدین در اوایل انقلاب اسلامی به شهرستان قم مهاجرت کردند. شهید زین‌الدین پس از انقلاب اسلامی فعالیت‌های خود را از جهاد سازندگی شروع کرد و سپس به عضویت رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد.

وی در آزادسازی کردستان از سیطره ضدانقلاب، فعالیت‌های فراوانی به عمل آورد و پس از شروع جنگ تحمیلی مسؤولیت‌های مختلفی به عهده گرفته و تا زمان شهادتش، در عملیات‌های متعددی شرکت نمود، تا اینکه به سبب لیاقت توصیف ناپذیرش مفتخر به فرماندهی لشکر 17 علی بن ابیطالب (ع) قم گردید. سرانجام سردار مهدی زین‌الدین به همراه برادرش مجید، در یکی از مناطق کردستان از سوی ضدانقلاب شربت شهادت نوشیدند و پس از تشییعی با شکوه در گلزار شهدای قم در کنار هم به خاک سپرده شدند.

ارتحال آیت اللَّه «سیدابوالحسن رفیعی قزوینی» (1395 ق)
آیت‌اللَّه میرزا ابوالحسن رفیعی قزوینی در سال 1310 ق در قزوین به دنیا آمد و دروس حوزوی را در قزوین و سپس در تهران گذراند. پس از ورود آیت‌اللَّه حائری یزدی به قم، به این شهر عزیمت کرد و به تدریس و تالیف پرداخت. میرزای قزوینی پس از اخذ درجه‌ی اجتهاد راهی قزوین گردید و حوزه‌ی آن دیار را احیاء کرد. وی از افراد نادری بود که علوم عقلی و نقلی را به خوبی فرا گرفته و مدارج عالی کمال را پیمود. علامه سیدابوالحسن قزوینی سرانجام پس از سال‌ها مجاهدت، در 85 سالگی به لقاءاللَّه پیوست و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.

رحلت آیت اللَّه «سید عبداللَّه شیرازی» زعیم حوزه علمیه مشهد (1405 ق)
آیت‌اللَّه سیدعبداللَّه شیرازی در سال 1309 ق در شیراز به دنیا آمد. ایشان در 21 سالگی به همراه پدر به دلیل مبارزات ضد استعماری انگلیس به مدت شش ماه از شیراز تبعید شد. وی سپس به مدت سیزده سال در نجف اقامت گزید و پس از اخذ اجتهاد به شیراز بازگشت. ده سال پایانی عمر معظمٌ له در مشهد گذشت و حضور ایشان، حوزه‌ی این شهر را رونقی دوباره بخشید. آیت‌اللَّه شیرازی همچنین در نهضت اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی همواره پشتیبانی خود را اعلام داشته و در آگاه سازی افکار مردم مشهد، نقش مهی ایفا نمود. از آیت‌اللَّه شیرازی آثار و بناهای فراوانی به جای مانده که تاسیس مدارس، کتابخانه‌ها، مساجد و... در شهرهای مختلف از آن جمله‌اند. هم‌چنین عُمدَةُالوسایل، الامامَةُ و الشیعَه و ذخیرةُ الصّالحین از جمله کتب این عالم آگاه می‌باشند.

مرگ «واسکو دو گاما» مکتشف، دریانورد و پیشاهنگ استعمار پرتغال (1524 م)
واسکو دوگاما، دریانورد پرتغالی در 17 فوریه 1469 م در پرتغال به دنیا آمد. در همان اوقات که کریستُف کُلمب، دریانورد معروف ایتالیایی، راهی را به طرف هندوستان جستجو می‌کرد، واسکودوگاما درصدد یافتن مسیری از طرف دماغه امیدنیک در جنوبی‌ترین نقطه قاره افریقا بود تا از طریق خلیج عمان به هند برسد. از این رو در سال 1497 م در 28 سالگی از دماغه امیدنیک عبور کرد و به سواحل زنگبار در تانزانیای کنونی رسید. ولی مخالفت اعراب، که تا آن زمان بازرگانی بین هند و مدیترانه در دستشان بود او را مجبور کرد تا به کشورش باز گردد.
از این رو با کمک پادشاه پرتغال و با همراهی 20 کشتی، راه ناتمام قبلی را ادامه داد و به خلیج عمان رسید و اعراب را شکست داد. با این حال هنگامی که در سال 1503 م به پرتغال بازگشت بر اثر حسادت و بدگویی اطرافیان، واسکو دوگاما مورد بی‌مهری شاه قرار گرفت و از آن پس به مدت 20 سال خانه نشین بود. وی درنهایت در سال 1524 م به عنوان نایب السلطنه هند، راهی آن دیار شد، ولی پیش از سر و صورت دادن به وضع متصرفات استعماری پرتغال، در شانزدهم نوامبر 1524 م در 55 سالگی در هندوستان درگذشت.


مرگ «خسرو انوشیروان» پادشاه معروف سلسله ساسانی (579 م)
خسرو اول معروف به انوشیروان یعنی روان جاودان و بی‌مرگ، پس از مرگ پدرش قباد اول در سال 531 م بر تخت سلطنت نشست. انوشیروان پس از به دست گرفتن قدرت، در ابتدا وضعیت مالیات‌ها را سر و سامان بخشید و آرامش نسبی را در جامعه ایجاد کرد با فتح سرزمین‌های پهناور، قلمرو حکومتی خود را از رود سِنْد در شبه قاره هند تا دریای سرخ در غرب شبه‌جزیره عربستان وسعت بخشید. اگرچه انوشیروان را پادشاهی دادگر، دانش‌دوست و دوست‌دار فلسفه و حکمت نامیده‌اند اما وی نیز مانند بیشتر پادشاهان در ظلم و ستم نسبت به اطرافیان و مردم جامعه خود کوتاهی نکرد.
خسرو در زمان پادشاهی خود چندین بار با رومیان جنگید و علی‌رغم پیروزی‌هایی که به دست آورد، در نهایت در آخرین جنگ، شکست خورد. شکست خسرو ناشی از شرایط و اوضاع به وجود آمده از جنبش مزدک بود که شیرازه سلطنت او را سست کرد و قوانین مملکتی، اوضاع اجتماعی و فرهنگ کشور را بی‌ثبات و مشوش نمود. خسرو انوشیروان سرانجام پس از 48 سال سلطنت سرانجام در 16 نوامبر 579 م درگذشت. معروف‌ترین اثر به جا مانده از دوران پادشاهی انوشیروان، کاخ کسری در مدائن، نزدیک بغداد، پایتخت عراق است که ویرانه‌های آن پس از گذشت پانزده قرن، پابرجاست.

آزادی اصفهان پایتخت صفویه از سیطره افغان‌ها و پایان حکومت آنان (1729 م)
سپاهیان افغانستان به فرماندهی محمود افغان به اصفهان یورش بردند و با فتح پایتخت صفوی، این پادشاهی چهارصد ساله را منقرض ساختند. سلطه افاغنه عمر چندانی نداشت. در این میان، به دنبال پیروزی‌های نادر قلی‌افشار در خراسان و هرات و تحکیم مواضع وی، این جنگجوی ایرانی در نخستین نبردی که در 29 سپتامبر 1729 م در منطقه مهمان‌دوست دامغان با افغان‌ها داشت، سپاه دشمن را شکست داد. در این هنگام، اشرف افغان، فرمانده افاغنه، با خزائن پادشاه صفوی و اموالی که در این مدت به دست آورده بود به سوی شیراز فرار کرد و از درگیری با نادر افشار اجتناب نمود.
از این رو، نادر شاه افشار، در شانزدهم نوامبر 1729 م، وارد اصفهان شد و پایتخت صفویه را که پس از 7 سال استیلای افغان‌ها به‌صورت مخروبه‌ای درآمده بود، تصرف کرد. نادر بی‌درنگ به دنبال افغانی‌های فراری رفت و در سومین و آخرین نبردی که در زرقان فارس صورت گرفت، افغان‌ها را به سختی شکست داد و با فرار اشرف افغان به سوی قندهار، فتنه افاغنه که سالیانی این مرزوبوم را مورد تاخت و تاز و غارت قرار داده بودند، فرونشست.

انتشار نخستین شماره روزنامه «فیگارو» در پاریس (1866 م)

روزنامه فیگارو که به زبان فرانسه و در پاریس منتشر می‌شود، در سال ۱۸۲۶ م به عنوان یک هفته نامه طنز و انتقادی تاسیس شد و به همین دلیل از ابتدای تاسیس مخاطبین بسیاری پیدا کرد. انتشار آن در سال ۱۸۶۶ م انتشار آن منظم شد و توانست بالاترین تیراژ را نسبت به سایر روزنامه های فرانسه به دست آورد. اولین شماره فیگارو به صورت روزنامه در ۱۶ نوامبر ۱۸۶۶ م به چاپ رسید که ۵۶ هزار نسخه بود. تیراژ این روزنامه طبق آخرین آمار در سال ۲۰۰7 م بالغ بر 327500 نسخه در روز است. روزنامه فیگارو دارای ضمایم زیادی با مضامین گوناگون است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: فیگارو اقتصادی، فیگارو سرمایه‌ها، راهنمای فیگارو، فیگارو موسسات، فیگارو ادبی، فیگارو اسکاپ و مادام فیگارو.

اختراع باران مصنوعی (1946 م)
برای اولین بار «باران مصنوعی» ایجاد شد و مبتکر ایجاد این نوع باران دکتر «کریک» نام داشت کریک که یک هواشناس آمریکایی است، با کمک یک شیمیدان آمریکایی به نام «لانگ سیر» با پخش فرآوردهای از «کربنیک» در هوا باران ایجاد کرد. از باران مصنوعی در مناطق کمباران استفاده فراوانی می‌شود. بسیاری از ممالک خشک و کمباران جهان و نیز ممالک کشاورز (مثل آمریکا) از متد دکتر «کریک» استفاده می‌کنند.

کشتار ارامنه
16 نوامبر سال 1894 نظامیان دولت عثمانی (ترکیه امروز) در منطقه کردستان دست به کشتار ارمنیان ساکن آن منطقه زدند که دولت عثمانی نسبت به وفاداری آنان تردید داشت و به این صورت دراین روز دست کم شش هزار ارمنی- مسیحی و مسلمان - کشته شدند. کشتار ارامنه قلمرو عثمانی و تبعید آنان به ویژه به سوریه و لبنان در سالهای بعد نیز تکرار شد که یک فاجعه انسانی بشمار آورده شده است. در قدیم، مناطق شرقی ترکیه تا «دریاچه وان» ارمنی نشین بود و ارمنستان خوانده می‌شد که اینک تنها شمال این منطقه جمهوری ارمنستان است. ارمنیان که از لحاظ نژاد عموزادگان ایرانیانند در طول تاریخ، تنها ملتی بوده‌اند که به ایران خیانت نکردند و دشمنی نورزیدند.

عملیات سوسنگرد 2 در سوسنگرد به طور مشترک بین سپاه و ارتش (1359 ش)
در چنین روزی عراق در ادامه فعالیت و فشار خود برای تسخیر سوسنگرد، بار دیگر تانک‌ها را وارد شهر کرد. چند دستگاه تانک تا ده متری مسجد جامع (مقر نظامی شهر) پیشروی کرد که با انهدام دو دستگاه آن، این حمله متوقف و به شکست منجر شد.


تولد «اُرویل رایْتْ» سازنده اولین هواپیمای موتوردار جهان (1871 م)

ویلبر رایت در سال 1876 در «میل ویل» ایندیانا به دنیا آمد و ارویل رایت به سال 1871 در «دیتون» اوهایو زاده شد. هر دو برادر تحصیلات دبیرستانی داشتند ولی هیچ‌کدام موفق به دریافت دیپلم نشدند. این دو جوان در زمینه مکانیک نابغه بودند و به موضوع پرواز انسان علاقه زیادی داشتند. در سال 1892 مغازه‌ای را دائر کردند که در آن به فروش، تعمیر و ساخت دوچرخه مشغول شدند. این کار پول مورد نیاز را برای کار مورد علاقه آنان، تحقیقات هوانوردی، تأمین می‌کرد. آنان با علاقه‌ی زیاد، نوشته‌های کسانی مثل اوتولیتلینتهال، اوکتاو چانوت و ساموئل لانگلی را که در زمینه هوانوردی کار کرده بودند، مطالعه کردند و در سال 1899 کار خود را آغاز نمودند. با بیش از چهار سال کار در دسامبر 1903 تلاش‌های آنان با موفقیت به نتیجه رسید.

26 آبان در هشت سال دفاع مقدس
نفوذ عراق در عمق سوسنگرد، آخرین مقاومت‌ها از آخرین مدافعان در شهر.59
شروع و انجام موفقیت آمیز عملیات مشترک برای رفع محاصرة سوسنگرد از سوی نیروهای خودی
شکسته شدن حلقه محاصره دشمن در ساعت 12:30 و اتصال قوای عمل کننده به قوای مدافع شهر و عقبنشینی دشمن از سوسنگرد.
ادامه درگیری‌ها در غرب کشور. 63
شدت آتش دشمن در خرمشهر.

برخی از رویدادهای 16 نوامبر
1771: انگلستان و هلند سرزمین «سورینام» در قاره آمریکا را میان خود قسمت کردند!.    
1920: ماشین تمبر زنی روی پاکتهای پستی اختراع شد.    
1953: (25 آبان 1332) پس از به خاک و خون کشیدن تظاهرات هواداران دکتر مصدق و تبعید شماری از آنان به جزیره خارک، محکمه نظامی تهران به صلاحیت خود برای محاکمه او رای داد.


برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار