سر آغاز پیشرفتهای قطر، کشف مخازن نفت خام در این شبه جزیره کوچک طي سالهای دهه 40 میلادی است. کشف و بهرهبرداری نفت و سپس گاز طبیعی در آن سالها این کشور کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس را به کلی دگرگون ساخت.
قطر در حال حاضر نزدیک به 1.5 میلیون بشکه نفت خام تولید میکند. تولید گاز طبیعی این کشور، سالانه بیش از 120 میلیارد مترمکعب برآورد ميشود. ذخایر نفت خام قطر در حدود 16.8 میلیارد بشکه تخمين زده ميشود.
قطر، سومین ذخایر گاز طبیعی جهان را در در اختیار دارد. این کشور با فنآوری مایع کردن گاز، مقام نخست جهانی را در زمینه تولید و صادرات گاز مایع در اختیار دارد. اکتشاف نفت و گاز طبیعی همراه با استقلال سیاسی این کشور در سپتامبر سال 1971 پویایی تازه ای به اقتصاد این کشور بخشید.
با شروع دهه 90 و به قدرت رسیدن امیر کنونی قطر، این کشور یک استراتژی جامع و کامل اقتصادی بلندمدت را بر گزید. این استراتژی اقتصادی تا کنون با قدرت و دقت بینظیری اجرا شده و قطر را به آنچه میدانیم رسانده است.
استراتژی اقتصادی قطر را می توان به طور کلی در جایگزینی در آمدهای نفت و گاز این کشور با درآمدهای برنامهریزی شده دیگری دانست که به این کشور اجازه خواهد داد تا برتری اقتصادی نسبی خود در جهان را حفظ نماید.
این در آمدهای تازه، عمدتاً از دو طریق مختلف حاصل ميشود. نخست سرمایهگذاریهای خارجی که میزان آن هم اکنون از مرز 250 میلیارد دلار گذشته است. دوم سرمایهگذاریهای داخلی که به هدف توسعه و نوآوری در زمینههای فنی-اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برنامهریزی شده است.
مقدارو میزان این سرمایه گذاریهای داخلی برای توسعه مخفی نگاه داشته شده است. اما با توجه به پیشرفتهای سالهای اخیر و برنامههای در دست اجرا و پروژههای اعلام شده میتوان بر آورد کرد که قسمت عمدهای از مازاد درآمد کشور از صادرات نفت و گاز و همچنین قسمت عمدهای از سود سرمایهگذاریهای کلان قطر در خارج از کشور، منابع مالی سرمایهگذاریهای داخلی را تأمین می کند. برخی از کارشناسان میزان سرمایهگذاریهای سالانه داخلی قطر را بین ٤٠ تا ٥٠ میلیارد دلار بر آورد میکنند.
سرمایهگذاریهای داخلی قطر عمدتاً علمی و تحقیقی، فعالیت دانشگاهها، مراکز تحقیقی ممتاز جهان، توسعه تکنولوژیهای تازه، بیوتکنولوژی، تکنولوژیهاي زیست-محیطی، توسعه فرهنگی، ایجاد موزهها و نمایشگاههای جهانی، توسعه ارتباطات از طریق توسعه شبکه تلویزیونی عرب و انگلیسی زبان "الجزیره" و توسعه در زمینههای ورزشی است.
در چارچوب استراتژی کلی توسعه در این کشور، قطر امیدوار است تا سالهای آینده جامعهای را شکل دهد که مبتنی بر پیشرفتها و آگاهیهای علمی و فرهنگی بوده و به این کشور کوچک حاشیه جنوبی خلیج فارس، اجازه دهد تا به زودی مبدل به پایتخت علمی، و فرهنگی جهان عرب گردد.