به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد، فیروزه بعنوان یك كانى ثانویه در نتیجه تاثیر محلولهاى سطحى بر سنگهاى آذرین دوران سوم در نواحى با آلتراسیون اولیه و درزه ها و شكستگى های ثانویه تكتونیكى تشكیل شده است. كانى سازى آن به سه شكل: رگچه و رگه، جانشینى و پركننده حفرات مى باشد.
سنگ فیروزه بر اساس شكل و رنگ به انواع مختلفى تقسیم می شود. سابقه بهره برداری از رخنمون معدن فیروزه نیشابور به 3000 سال قبل مى رسد كه آثار فعالیتهاى معدنكارى قدیمی بصورت غارهای كوچك و بزرگ در محدوده اطراف معدن دیده مى شود.
بهره بردارى از معدن به شكل كنونى از سال 1332شروع شده است. كاهش و بعضا" اتمام استخراج فیروزه در كارگاههاى استخراجى، توقف ادامه پیشروى تونل اصلى، كاهش طرحهاى اكتشافى جدید و تعدیل نیروى انسانى، باعث ركود فعالیت معدن كاهش تولید و همچنین نزول كیفیت فیروزه استخراجى شده است.
در حال حاضر دو طرح اكتشافى شامل چاه اكتشافى غار سبز واقع در تونل اصلى با هدف دست یابى به كانى سازى احتمالى فیروزه در محدوده زیر كارگاههاى قدیمى غار سبز، و تونل اكتشافى میل قره خالى واقع در تونل قره دم براى رسیدن به نواحى بكر احتمالى واقع در زیر مجموعه كارگاههاى قدیمى قره دم در حال اجرا مى باشد.
غار عبد الرزاقى واقع در شمال شرق تونل اصلى از قدیمى ترین و بزرگترین نقاط معدنكاری شدادى فیروزه محسوب می شود.
ادامه پیروى تونل اصلى برای رسیدن به نواحى كانى سازى بكر در زیر غار عبدالرزاقى در صورت حل مشكلات موجود امكانپذیر است. درغیر اینصورت پس از بررسیهاى فنى و اقتصادى، حفر تونلى از سطح زمین جهت دستیابی به ذخایر احتمالى فیروزه مرغوب در زیر غار مذكور و غارهاى مجاور، پیشنهاد مى گردد. شروع مجدد عملیات اكتشافی داخل چاه معدنى شماره 2 واقع در تونل اصلى معدن براى دستیایى به ذخایر احتمالى فیروزه در زیر كارگاههاى استخراج شده ركوب كه از گسترش سطحى و ارتفاعى قابل توجهى برخوردارند، توصیه مى گردد. یكى از طرحهای اكتشافى و دراز مدت كه متضمن مطالعه و بررسیهاى امكانپذیرى فنى و اقتصادى مى باشد، حفر تونلى با طول زیاد از پاى دامنه (كوه رئیش ) با هدف اتصال به تونل 70 مترى چاه آبدار ر ادامه آن در راستاى تونل اصلى براى دست یابى به نواحى كانی سازى هاى احتمالى درزیر مجموعه كارگاههاى مختلف تونل اصلى و غارهاى قدیمی موجود می باشد/ س