"قانون" در حال فراموشي است
"قانون" از سازهاي قديمي ايرانيست و داراي صدايي بسيار خوش و ملايم و طبيعي است.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران، از سازهاي قديمي ايران كه توانايي بيان گوشه هاي موسيقي ايراني را دارد "قانون" است كه متاسفانه در سرزمين ما ناشناخته مانده ولي در كشورهاي همسايه از اين ساز استفاده مي شود.
"قانون" سازيست تقريبا به شكل سنتور و با مضراب فلزي و از يك جعبه چوبي ساخته شده كه براي خارج شدن ارتعاشات صوتي سه سوراخ با شكل هاي متفاوت در آن وجود دارد و سطح قائده زيرين آن ذوزنقه غير منظم است و در سطح فوقاني ضلع قائم دست راست خرك و بر روي پوستي كه جنس آن از پوست آهو با ماهي است قرار دارد و زه ها اوتار از روي دو رديف حركت از سمت راست به چپ مي‌گذرد.
براي نواختن "قانون" آن را روي چهارپايه بلند و متناوب قرار داده و نوازنده مقابل آن مي‌نشيند.
در پايان قاعده بلند تارهاي كلفت و ضخيم و در قاعده كوچكتر كه تارهاي نازك و كوتاه قرار دارد رو به بالاست.
اكثراً آن را روي زانو قرار داده و مضراب را كه از يك حلقه فلزي پهن كه در وسط آن يك جسم استخوني و معمولا از پر پرندگان قرار دارد ساخته شده بر انگشت سبابه قرار داده و محكم مي‌كنند.
"قانون" داراي صدايي بسيار خوش و ملايم و طبيعي است از نيم قرن پيش تاكنون موسيقي دانان ايراني به اجراي اين ساز روي آورده اند ولي به دليل تقليد ناآگاهانه از روش و سبك نوازندگي موسيقي عربي، اين پندار اشتباه به وجود آمده كه ساز قانون عربيست و آن را بايد به شيوه عربي نواخت در حاليكه اين سبك در قانون نوازي علاقمند به موسيقي ايراني را از شناخت اصول و ظرايف اين ساز كه كاملا با موسيقي ايراني منطبق است دور مي سازد.
در مورد تاريخچه ساز قانون و مخترع آن عده اي معتقدند كه مخترع اين ساز فارابي است و برخي ديگر مي‌گويند منشا آن خراسان بوده و در قرن سيزدهم (ميلادي) در موصل پيدا شده هر چند هيچ يك از اين نظردهندگان دليل بر ادعاي خود ندارند و واقعيت اينست كه در فرهنگ كلاسيك شرق، ردي از سازهاي خانواده پيدا نشده و سرمنشا قانون نيز مانند سرچشمه بسياري از سازهاي ديگر تاريك مانده است آنچه بيشتر به نظر مي‌رسد اينكه قانون از سرزمين هاي شرق نزديك به اروپا رسيده و در كشورهاي اروپايي با مكانيزه كردن آن بزرگترين ساز كلاويه دار سيمي را ساخته و پرداخته اند.
"قانون" را بايد سازي از اوايل اسلام دانست نام ساز از واژه يوناني KANON گرفته شده كه در آن زمان مفهوم قانون، قاعده مصطلح است.
ترك ها زماني چند اين ساز را فراموش كرده بودند اما از زمان محمود دوم 1808-1899 عمر افندي آن را از شام به تركيبه آ‌ورد.
سيمون ژارژي مي‌نويسد: "كلمه "قانون" از نظر لغوي در زبان عربي به معناي قاعده است ولي از نظر موسيقي نام سازيست متعلق به خانواده قديمي سيتار، كه در قرن وسطي با عنوان CANON يا MIOCANON به اروپا آورده شده."
فارابي اين ساز را هزار سال پيش به صورت 45 سيمي اختراع و در كتاب خود الموسيقي الكبير بيان كرده است.
صفي الدين آن را نزهه ناميده است قانون معمولاً توسط مردان و استثنائاً به وسيله زنان اجرا مي‌شود از قانون در كشورهاي مختلف مانند مصر، تركيه، ارمنستان، روسيه، ايران و.. به اندازه ها و با وسعت هاي متفاوت ساخته شده است و بدين جهت تعيين يك وسعت واحد براي ساز قانون مقدور نيست قانون هاي ايراني 27 صدايي هستند از نوازندگان قانون مي‌توان به اساتيدي همچون رحيم قانوني، جلال قانوني، مهدي مفتاح، سيمين آقارضي، مليحه سعيدي و پريچهر خواجه اشاره كرد و همچنين مليحه سعيدي نوازنده "قانون" در سال 1369 كتابي تحت عنوان آموزش ساز قانون با نظر و همكاري استاد حسين دهلوي به چاپ رسانيد كه اولين كتاب موسيقي در زمينه آموزش اين ساز است متاسفانه اين ساز طي سال هاي دراز به دست فراموشي سپرده شده است./ي2
"قانون" سازيست تقريبا به شكل سنتور و با مضراب فلزي و از يك جعبه چوبي ساخته شده كه براي خارج شدن ارتعاشات صوتي سه سوراخ با شكل هاي متفاوت در آن وجود دارد و سطح قائده زيرين آن ذوزنقه غير منظم است و در سطح فوقاني ضلع قائم دست راست خرك و بر روي پوستي كه جنس آن از پوست آهو با ماهي است قرار دارد و زه ها اوتار از روي دو رديف حركت از سمت راست به چپ مي‌گذرد.
براي نواختن "قانون" آن را روي چهارپايه بلند و متناوب قرار داده و نوازنده مقابل آن مي‌نشيند.
در پايان قاعده بلند تارهاي كلفت و ضخيم و در قاعده كوچكتر كه تارهاي نازك و كوتاه قرار دارد رو به بالاست.
اكثراً آن را روي زانو قرار داده و مضراب را كه از يك حلقه فلزي پهن كه در وسط آن يك جسم استخوني و معمولا از پر پرندگان قرار دارد ساخته شده بر انگشت سبابه قرار داده و محكم مي‌كنند.
"قانون" داراي صدايي بسيار خوش و ملايم و طبيعي است از نيم قرن پيش تاكنون موسيقي دانان ايراني به اجراي اين ساز روي آورده اند ولي به دليل تقليد ناآگاهانه از روش و سبك نوازندگي موسيقي عربي، اين پندار اشتباه به وجود آمده كه ساز قانون عربيست و آن را بايد به شيوه عربي نواخت در حاليكه اين سبك در قانون نوازي علاقمند به موسيقي ايراني را از شناخت اصول و ظرايف اين ساز كه كاملا با موسيقي ايراني منطبق است دور مي سازد.
در مورد تاريخچه ساز قانون و مخترع آن عده اي معتقدند كه مخترع اين ساز فارابي است و برخي ديگر مي‌گويند منشا آن خراسان بوده و در قرن سيزدهم (ميلادي) در موصل پيدا شده هر چند هيچ يك از اين نظردهندگان دليل بر ادعاي خود ندارند و واقعيت اينست كه در فرهنگ كلاسيك شرق، ردي از سازهاي خانواده پيدا نشده و سرمنشا قانون نيز مانند سرچشمه بسياري از سازهاي ديگر تاريك مانده است آنچه بيشتر به نظر مي‌رسد اينكه قانون از سرزمين هاي شرق نزديك به اروپا رسيده و در كشورهاي اروپايي با مكانيزه كردن آن بزرگترين ساز كلاويه دار سيمي را ساخته و پرداخته اند.
"قانون" را بايد سازي از اوايل اسلام دانست نام ساز از واژه يوناني KANON گرفته شده كه در آن زمان مفهوم قانون، قاعده مصطلح است.
ترك ها زماني چند اين ساز را فراموش كرده بودند اما از زمان محمود دوم 1808-1899 عمر افندي آن را از شام به تركيبه آ‌ورد.
سيمون ژارژي مي‌نويسد: "كلمه "قانون" از نظر لغوي در زبان عربي به معناي قاعده است ولي از نظر موسيقي نام سازيست متعلق به خانواده قديمي سيتار، كه در قرن وسطي با عنوان CANON يا MIOCANON به اروپا آورده شده."
فارابي اين ساز را هزار سال پيش به صورت 45 سيمي اختراع و در كتاب خود الموسيقي الكبير بيان كرده است.
صفي الدين آن را نزهه ناميده است قانون معمولاً توسط مردان و استثنائاً به وسيله زنان اجرا مي‌شود از قانون در كشورهاي مختلف مانند مصر، تركيه، ارمنستان، روسيه، ايران و.. به اندازه ها و با وسعت هاي متفاوت ساخته شده است و بدين جهت تعيين يك وسعت واحد براي ساز قانون مقدور نيست قانون هاي ايراني 27 صدايي هستند از نوازندگان قانون مي‌توان به اساتيدي همچون رحيم قانوني، جلال قانوني، مهدي مفتاح، سيمين آقارضي، مليحه سعيدي و پريچهر خواجه اشاره كرد و همچنين مليحه سعيدي نوازنده "قانون" در سال 1369 كتابي تحت عنوان آموزش ساز قانون با نظر و همكاري استاد حسين دهلوي به چاپ رسانيد كه اولين كتاب موسيقي در زمينه آموزش اين ساز است متاسفانه اين ساز طي سال هاي دراز به دست فراموشي سپرده شده است./ي2
