به گزارش باشگاه خبرنگاران، سیمای بوسنیایی زبان شبکه جهانی سحر تا پیش از وارد شدن « الجزیره» بوسنیایی در قامت یک رقیب تمام عیارتنها رسانه دیداری اسلامي بود كه براي مردم كشور بوسني و هرزگوين و کلیه کسانی که در بالکان و جای جای اروپا، ملیت بوسنیایی دارند و به این زبان سخن می گویند، برنامه پخش مي كرد و موفق شد به جهت قدمت و برخوردار بودن از تنوع برنامه اي و همچنين نتايج نظرسنجي هايي كه از راه های مختلف در خصوص برنامه هاي سيماي بوسنيایی شبكه جهاني سحر در كشور بوسني و هرزگوين به عمل آمده، از جايگاه ويژه و ممتازي نسبت به ساير رسانه هاي رقيب خود در منطقه بالكان برخوردار شود و البته از ناحیه ورود « الجزیره » به این عرصه هم لطمه نخورده و همچنان محبوب مردم منطقه بالکان است.
یکم اسفندماه، سیمای بوسنیایی شانزدهمین سال فعالیت سرویس بوسنیایی زبان شبکه جهانی سحر به انتها می رسد؛ حرکتی که با آخرین نظرسنجی مرکز تحقیقات صدا و سیما در سال 1388 که نشان دهنده بهره مندی این رسانه از 60 درصد مخاطب در میان بینندگان تلویزیون در بوسنی و هرزگوین است، مهر تأئید و موفقیت خورده است؛ آنهم با آماری که حتی بعضی شبکه های تلویزیونی داخلی بسیاری از کشورها هم ندارند چه رسد به شبکه ای که امواج آن از جایی آنسوی جهان برای گفت وگو با مردمی در اقلیمی دور ارسال می شود.
به همین منظور از مهدی حیدری مدیر سیمای بوسنیای رمز و رازهای توفیق این فعالیت های چندین ساله را جویا شدیم:
چه عاملی یا عواملی باعث شد سازمان ج. ا.ا به وجود یک رسانه بوسنیایی احساس نیاز کند؟ و هم اکنون این احساس نیاز با توجه به فضای رقابتی رسانه ها دربالکان چگونه حفظ و تقویت می شود؟
اول اسفند 1374 و همزمان با تجاوز صرب ها به کشور بوسنی و هرزگوین یعنی سال چهارم این جنگ، و درپی آن، کشتار وسیع مسلمانان بوسنیایی در منطقه بالکان و سكوت غرب در خصوص جنایات صورت گرفته در بوسنی، عدم حمایت از مردم بوسنی از سوی کشورها و همچنین خلا شدید رسانه اي در رابطه با انعکاس واقعیات موجود و دریافت اطلاعات و اخبار از کانال های غربی توسط مردم بوسنی و هرزگوین، بخش برون مرزی صدا وسیما را واداشت تا وارد میدان رقابت رسانه ای با دیگر رسانه های بوسنیایی زبان ماهواره ای شود و از این طریق با بالا بردن سطح آگاهی مردم این منطقه از جهان که در واقع نگین زیبا و درخشان اسلام درقلب اروپا است، ظلم و ستم آشکار و بی پرده غرب را که با انواع و اقسام ترفندهای رسانه ای، سعی در تخریب حقایق آن می شد، به گوش جهانیان برساند.
وحتما مسیر پرفراز و نشیبی را هم طی کرده اید؟
بله . به لحاظ ساختاری سیمای بوسنیایی با در اختیار داشتن تنها 30 دقیقه زمان پخش شروع به کار کرد و با افزایش کمیت و کیفیت برنامه ها، با میزان 90 دقیقه زمان پخش به فعالیت خود ادامه می داد، تا سال 88 که با راه اندازی کانال دوم شبکه جهانی سحر حجم برنامه ها به 5/4 ساعت افزایش یافت که بخش اعظم آن به درخواست مخاطبان بوده است.
مخاطبان شما علاوه بر دریافت ماهواره ای، راه های دیگری هم برای تماشای برنامه های شما دارند؟
امواج سیمای بوسنیایی شبکه جهانی سحر، درداخل بوسنی و هرزگوین توسط سه تلویزیون محلی وگوشچا ( vogosca ) ، کاکانی ( kakanj ) و یاسمین ( jasmin )، رله می شود و همچنین شرکت تلویزیون کابلی آس (As ) در منطقه مسلمان نشین سنجاک ( sandak ) واقع در صربستان و مونته نگرو، برنامه های سیمای بوسنیایی را بر روی یکی از کانالهای خود قرارداده است.
این سیما برروی ماهواره های هات برد، عرب ست و نایل ست در سراسر اروپا و خاورمیانه، آسیای میانه ، قفقاز، آفریقا، اقیانوسیه و بخشی از آمریکا قابل دریافت است. به این ترتیب مهاجرین بوسنیایی پراکنده در بسیاری از نقاط جهان می توانند برنامه های سیمای بوسنیایی سحر را از طریق ماهواره دریافت کنند که این امکان پخش وسیع را می توان از جمله امتیازات مثبت این سیما نیز تلقی کرد.
حتی بعد از تاسیس الجزیره برای بوسنیایی زبان ها؟
تا سال گذشته سیمای بوسنی اولین رسانه اسلامی بود که برای مردم بوسنی برنامه پخش می کرد اما با راه اندازی بخش الجزیره بالکان در سال گذشته درحقیقت یک رقیب وارد میدان شد ولی ما با همه وجود تلاش کردیم تا مخاطبین خود را با پخش برنامه های موردعلاقه آنان حفظ کنیم.
طبق آخرین نظرسنجی که مرکز تحقیقات صدا و سیما پیرامون میزان بیننده و رضایتمندی مخاطبین درسال 88، در شهرهای سارایوو وکاکانی انجام داد، میزان مخاطبین سیمای بوسنیایی به 60 درصد می رسد. و دومین رتبه را درکشور بوسنی و هرزگوین از آن خود کرده است. تمام تلاش ما این است که با همین میزان زمان محدود پخش که حقیقتاً به خاطر محدودیت های زمانی در شبکه سحر و پخش برنامه به 6 زبان ناگزیر از تن دادن به آنیم، این جایگاه را حفظ کنیم.
مهم ترین و پربیننده ترین برنامه های سیمای بوسنیایی را چه برنامه هایی می دانید ؟ مخصوصا از دیدگاه مخاطبان؟
برنامه های خبری و مطبوعات که به طور شفاف و بدون سانسور به تحولات و رويدادهاي منطقه بالكان، جهان اسلام، ايران و سراسر جهان مي پردازند، از اولویت خاصی برای مخاطبان این سیما برخوردارند. ضمن آنکه درطول هفته 4 برنامه سیاسی به نام «چهل » داریم که 2 برنامه به موضوعات ایران و جهان اسلام می پردازد و 2 برنامه که به موضوعات داخلی بوسنی اختصاص دارد مستقیماً در بوسنی اما با هدایت و نظارت سیمای بوسنی تولید می شوند.
برنامه دیگر و موفق این سیما « دین و زندگی» است که یک شب درهفته و در فرصتی 40 دقیقه ای با حضور کارشناسان ایرانی و بوسنیایی به صورت ضبط شده از آنتن این سیما پخش می شود. البته با توجه به اینکه مردم بوسنی مذهب سنی دارند ما در این برنامه وارد احکام نمی شویم، بلکه کلیات دین و آنچه باید در زندگی فرد مسلمان رعایت شود و نیز خیلی از معضلات اجتماعی را بررسی می کنیم. خوشبختانه حجم عظیم تلفن ها و ایمیل ها به این برنامه نشان از رضایتمندی مخاطبان و حفظ جایگاه خاص و ویژه در میان شبکه های دیگر بوسنیایی است.
برنامه « پژواک» نیز از دیگر برنامه هایی است که با پرداختن به دستاوردهای علمی، اقتصادی جمهوری اسلامی برای مخاطبان جذابیت خود را حفظ کرده است.
علت استقبال مخاطبان از برنامه های سیمای بوسنیایی را درچه عواملی می بینید؟
از زمانی که پخش برنامه ها در منطقه شروع شد مردم مسلمان بوسنی با یک احتیاط خاصی آن را پیگیری می کردند و با اطلاع رسانی دقیق و بی طرفی ما و همینطور پایبندی ما به مباحث اسلامی و اخلاقی توانستیم جایگاه ویژه ای را در میان مخاطبان بوسنیایی زبان به دست آوریم. در سال گذشته تأکید بیشتر بر بومی کردن برنامه ها و استفاده از کارشناسان بوسنیایی در تمامی برنامه ها، همچنین استفاده از نظرات بینندگان مان در موضوعات مختلف ، سهیم کردن و مشارکت دادن مخاطبین درتمامی برنامه ها و... باعث شد که این سیما، در میان شبکه های مختلف رقیب مان با استقبال گسترده مردمی روبرو شود.
سیمای بوسنیایی چه مناطقی را و با در اختیار داشتن چه امکاناتی تحت پوشش امواج رسانه ای خود قرار می دهد؟
سیمای بوسنیایی با پخش تلویزیونی، کل استان سارایوو ، توزلا، بخشی از استان هرزک بوسنا و گراژده و بخش مسلمان نشین سنجاک را تحت پوشش زمینی قرار می دهد و نیز با در اختیار داشتن امکان پخش از ماهواره های هات برد و نیز نایل ست و عرب ست، کل اروپا، خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز، آفریقا و قاره اقیانوسیه و بخشی از آمریکا و همچنین تمامی کشورهای واقع در شبه قاره هند و شرق آسیا و... را تحت پوشش امواج رسانه ای خود دارد اما مخاطبان خاص این سیما، بوسنیایی زبانان منطقه بالکان و سایر بوسنیایی زبانان پراکنده در سراسر اروپا و جهان هستند.
ارزیابی شما از عملکرد سیمای بوسنیایی در سالی که گذشت، چیست؟
سال موفقی را پشت سرگذاشتیم. با افتخار می گویم که ما شاید از معدود تلویزیون های بوسنیایی زبان هستیم که با حذف گزارش های صوتی، تمامی گزارش ها را به صورت تصویری پخش می کنیم. میزان تلفن هایی که به برنامه ها می شود و همینطور بازخورد برنامه ها، درخواست ها و سوالات مختلف در موضوعات، گواه بر این است که ما در سال گذشته گام بزرگی برداشتیم و کوشش ما مورد رضایت مردم بوسنی قرار گرفته است.
نقاط عطفی که درعملکرد سیمای بوسنیایی در سال گذشته رقم خورده اند کدامند و براساس چه دیدگاه هایی طراحی شده اند؟
حذف کلیه گزارش های صوتی از برنامه ها و جایگزین کردن گزارشگران تصویری، و نیز استفاده از کارشناسان بوسنیایی در برنامه ها از جمله نقاط عطف درسیمای بوسنیایی هستند که درسال گذشته موفق به عملیاتی ساختن آنها شدیم.
مولفه های بومی بودن برنامه ها را به لحاظ ساختار و محتوا چگونه اجرایی می کنید؟ رشد این عنصر مهم موفقیت سیما را چگونه ارزیابی می کنید؟
هرچه برنامه ها بومی تر باشد به طبع مخاطبین بیشتری خواهد داشت. بسیاری از علمای بوسنی و امامان جمعه در ملاقات های حضوری تأکید دارند که قبل از حضور در نماز جمعه، با دنبال کردن و پیگیری برنامه های این سیما و دریافت اخبار صحیح تحولات جهان اسلام از این شبکه، خطبه های نماز جمعه را ایراد می کنند. طبیعتا دریافت این بازخوردها هم عزم ما را برای کار دراین حوزه مستحکم تر می کند و هم درطول زمان راهبردها و فرصت های بیشتری را درمعرض تجربه ما قرار می دهد.
نوع نگاه شما در انتخاب و بسته بندی باکس فیلم و سریال سیمای بوسنیایی چگونه شکل گرفته و دنبال می شود؟
در بخش فیلم و سریال چند نقطه نظر اصلی داریم. مهم ترین آنها این است که فیلم ها و سریال ها ضمن اینکه بیانگر فرهنگ و تمدن ایرانیان باشند، دارای محتوای غنی اخلاقی و اسلامی بوده و در تضاد مستقیم با داشته های فرهنگی مردم مخاطب سیما قرار نگیرند.
برنامه های شما برای رشد و ارتقاء سیمای بوسنیایی درسال جدید فعالیت آن چیست؟
با راه اندازی سیستم استریم باکس در دفتر نمایندگی صدا و سیما در سارایوو در پایتخت بوسنی هرزگوین و بهره برداری آن در سال جدید، کارشناسان بوسنیایی برنامه می توانند درهمان دفتر به صورت زنده در برنامه ها شرکت کنند و در بحث های برنامه حضوری پررنگ تری داشته باشند.
همچنین درسال آینده از طریق همین تلویزیون های محلی وارد سیستم کابلی رسانه بوسنی می شویم و در این صورت کل کشور بوسنی را تحت پوشش امواج رسانه ای این سیما قرار خواهیم داد. ضمن آنکه میزان پخش برنامه های سیمای بوسنی با نیم ساعت افزایش از اول سال جدید به 5 ساعت پخش خواهد رسید.
درسال گذشته تولیدات جدیدی هم درسیمای تحت مدیریت تان صورت گرفته است؟
مجموعه مستند برنامه « دور از وطن »، که طی آن یک زوج بوسنیایی به نقاط توریستی و تاریخی و اسلامی ایران می روند و مکان های مختلف را معرفی می کنند، ازجمله تولیدات سیما است که امسال رقم خورد و بخش هایی از آن نیز پخش شد ولی سال آینده به تهیه کنندگی زینب محموده تکمیل شده و چند قسمت دیگر هم به آن افزوده می شود.
مجموعه برنامه « دریچه» نیز برنامه دیگری با موضوع پیشرفت های علمی و اقتصادی ایران در نقاط مختلف کشور است که در دو مجموعه 13 و 14 قسمتی تهیه شده است. این برنامه توانمندی های متخصصان ایرانی را دررشته های علمی و صنعتی، کشاورزی و هنری و... به تصویر می کشد./ي2