مجموعه‌ای از مطالعات در طول سال‌ها نشان داده است نوعی رژیم غذایی که با عناوینی، چون «فَستینگ»، روزه‌داری متناوب یا روزه‌داری مقطعی شناخته می‌شود، می‌تواند سلامت ما را بهبود بخشد و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهد. با این حال برخی از مطالعات نتایج دیگری را در این زمینه نشان داده اند.
فستینگ (Fasting) چیست؟
فستینگ یا روزه متناوب به معنای جابه‌جایی بین زمان خوردن و نخوردن است. برخلاف رژیم‌های غذایی سنتی که بر روی آنچه باید بخوریم تمرکز می‌کنند، این رویکرد بر زمان خوردن تمرکز دارد.
امروزه انواع بسیاری از برنامه‌های معمول فستینگ وجود دارد. برنامه ۱۶/۸ به این معنی است که شما فقط در یک بازه هشت ساعته غذا می‌خورید، سپس برای ۱۶ ساعت باقی مانده ناشتا هستید. یکی دیگر از گزینه‌های محبوب، رژیم غذایی ۵:۲ است که در آن شما به طور معمول به مدت پنج روز غذا می‌خورید و سپس دریافت کالری را برای ۲ روز محدود می‌کنید.
در استرالیا، رژیم غذایی نامناسب در ۷ درصد از کل موارد بیماری‌ها از جمله بیماری عروق کرونر قلب، سکته مغزی، دیابت نوع ۲ و سرطان‌های روده و ریه نقش دارد. در سطح جهانی، رژیم غذایی نامناسب با ۲۲ درصد مرگ و میر در بزرگسالان بالای ۲۵ سال مرتبط است.
رژیم فستینگ در سال‌های اخیر به دلیل فواید بالقوه آن برای سلامتی مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. فستینگ بر متابولیسم تأثیر می‌گذارد و این وضعیت می‌تواند بر نحوه جذب مواد مغذی از غذا توسط بدن و سوزاندن انرژی از قند و چربی تأثیر بگذارد.
مطالعه جدید چه چیزی را نشان داد؟
مطالعه جدید که در Nature منتشر شده است، نشان می‌دهد که وقتی موش‌ها بعد از ناشتا بودن دوباره غذا می‌خورند، سلول‌های بنیادی روده آنها که به ترمیم روده کمک می‌کنند، فعال‌تر می‌شوند. سلول‌های بنیادی در مقایسه با موش‌هایی که کاملاً ناشتا بودند یا به طور معمول غذا می‌خوردند، در بازسازی بهتر عمل کردند.
این امر نشان می‌دهد که بدن ممکن است در هنگام غذا خوردن بعد از ناشتا بودن بهتر خود را التیام دهد.
رژیم فستینگ برای افراد سالم به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود، اما برای همه افراد مناسب نیست به ویژه آنهایی که شرایط پزشکی خاصی دارندبا این حال متخصصان می‌گویند این اثرگذاری می‌تواند یک جنبه منفی نیز داشته باشد. اگر در این شرایط جهش‌های ژنتیکی وجود داشته باشد، انفجار بازسازی سلول‌های بنیادی پس از خوردن دوباره ممکن است ابتلا به سرطان را آسان‌تر کند.
پلی آمین‌ها مولکول‌های کوچک مهم برای رشد سلول - این بازسازی را پس از تغذیه مجدد انجام می‌دهند. این پلی آمین‌ها می‌توانند توسط بدن، تحت تاثیر رژیم غذایی یا از باکتری‌های روده تولید شوند.
یافته‌ها نشان می‌دهد در حالی که فستینگ برای یک زمان مشخص و تغذیه مجدد می‌تواند عملکرد و بازسازی سلول‌های بنیادی را بهبود بخشد، ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان به ویژه اگر چرخه‌های فستینگ و تغذیه مجدد در طول زمان تکرار شوند، ارتباط داشته باشد.
در حالی که این موضوع در موش‌ها نشان داده شده است، ارتباط بین فستینگ و خطر ابتلا به سرطان در انسان پیچیده‌تر است و هنوز به طور کامل شناخته نشده است.
تحقیقات دیگر چه چیزی را نشان می‌دهند؟
بخشی از مطالعات روی حیوانات نشان داده است که رژیم فستینگ می‌تواند به کاهش وزن، بهبود فشار خون و سطح قند خون و متعاقبا کاهش خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی کمک کند.
تحقیقات روی انسان‌ها نشان می‌دهد که رژیم فستینگ می‌تواند وزن بدن را کاهش دهد، سلامت متابولیک را بهبود بخشد، التهاب را کاهش دهد و فرآیند‌های ترمیم سلولی را تقویت کند و سلول‌های آسیب‌دیده را که به طور بالقوه سرطانی می‌شوند، حذف می‌کند.
با این حال، مطالعات دیگر هشدار می‌دهند که فواید این نوع رژیم غذایی همان چیزی است که می‌توان از طریق محدودیت دریافت کالری به دست آورد و هنوز شواهد کافی برای تأیید کاهش خطر سرطان با این نوع رژیم تغذیه‌ای در انسان وجود ندارد.
در افراد مبتلا به سرطان چطور؟
به گزارش نشریه تخصصی «مدیکال اکسپرس»، در مطالعات انجام شده روی افراد مبتلا به سرطان، فستینگ برای محافظت در برابر عوارض جانبی شیمی درمانی و بهبود اثربخشی درمان‌های سرطان و کاهش آسیب به سلول‌های سالم گزارش شده است.
ثابت شده است که فستینگ طولانی مدت در برخی از بیماران مبتلا به سرطان بی خطر است و ممکن است به طور بالقوه بتواند رشد تومور را کاهش دهد.
بخشی از مطالعات روی حیوانات نشان داده است که رژیم فستینگ می‌تواند به کاهش وزن، بهبود فشار خون و سطح قند خون و متعاقبا کاهش خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی کمک کنداز سوی دیگر، برخی از کارشناسان احتیاط را توصیه می‌کنند. مطالعات روی موش‌ها نشان می‌دهد که رژیم فستینگ می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کند و بدن را کمتر قادر به مبارزه با عفونت کند که به طور بالقوه منجر به پیامد‌های بدتر سلامتی در افراد بیمار می‌شود.
با این حال، در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های باکتریایی در انسان وجود ندارد؛ بنابراین آیا امتحان کردن رژیم فستینگ اشکالی ندارد؟
دیدگاه فعلی در مورد رژیم فستینگ این است که می‌تواند مفید باشد، اما کارشناسان معتقدند تحقیقات بیشتری لازم است.
از مزایای کوتاه مدت مانند کاهش وزن و سلامت کلی بهتر به خوبی پشتیبانی وجود دارد. اما ما به طور کامل اثرات بلندمدت آن را درک نمی‌کنیم، به خصوص زمانی که صحبت از خطر سرطان و سایر مسائل مربوط به سیستم ایمنی باشد.
از آنجایی که روش‌های مختلفی برای رژیم فستینگ وجود دارد و مردم به آنها واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند، ارائه توصیه‌هایی که برای همه مفید باشد، دشوار است. از آنجایی که اکثر افرادی که در این مطالعات شرکت کردند اضافه وزن داشتند یا دیابت یا سایر مشکلات سلامتی داشتند، نمی‌دانیم که چگونه نتایج در مورد جمعیت گسترده‌تر اعمال می‌شود.
رژیم فستینگ برای افراد سالم به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود، اما برای همه افراد مناسب نیست به ویژه آنهایی که شرایط پزشکی خاصی دارند. همچنین برای زنان باردار یا شیرده و افرادی که سابقه اختلالات خوردن دارند؛ بنابراین قبل از شروع هر برنامه فستینگ با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود مشورت کنید.
منبع: ایسنا