برای منی که اصالتا ریشه در روستای ارنگه در جاده چالوس دارم، وقتی اسم محرم و عزاداری میآید، لذت عزاداری و سینه زنی در کوچه باغهای روستایمان در وجودم میپیچد. سینه زنیهایی بدون ریتم و آهنگهای امروزی و مداحیهایی به شکل پیرغلامان قدیم و حماسی.
شروع عزاداری
شروع عزاداری از حسینیه ارنگه میباشد، که همان میدانگاه روستا است. اهالی روستا با صدای یا حسینی که از بلندگوی حسینیه پخش میشود به مراسم عزاداری دعوت میشوند. همه اهالی روستا در حیاط حسینیه جمع شده و با مداح و پیرغلام روستا دمهای عزاداری را تمرین میکنند. سپس سینه زنان عازم روستاهای اطراف میشوند.
آیین عزاداری
مردان روستا در پیش، مداح در وسط و زنان در پشت آنها سینه زنان از باغهای میوه، دشتها، کوهها میگذرند تا به نزدیکی روستای مجاور میرسند. سینه زنان روستای مجاور به پیشواز عزاداران روستای ارنگه میآیند و با تکان دادن پرچم هیات خود و خواندن دم «سینه زنان شاه دین خوش آمدید، خوش آمدید بهر عزای شاه دین خوش آمدید» از اهالی روستای ارنگه پذیرایی میکنند. غالبا کسانی که نذری دارند قربانیهای خود را جلوی عزاداران قربانی میکنند. سپس اهالی روستای مجاور به اهالی روستای ارنگه پیوسته و همگی عازم روستای مجاور میشوند و این روال ادامه پیدا میکند تا روستای آخر که روستای گوراب است و مقصد همه امامزادهای است به نام امامزاده حسین در روستای گوراب در کنار یکی از کهنسالترین چنارهای ایران که ثبت ملی شده است.
در تمام طول مسیر اهالی عزادار سالار شهیدان با هدایت مداح و پیرغلام روستا سینه میزنند و دمهای حماسی مانند؛ من حسینم رهبر آزادگان عالمم، بر فراز آسمانها رفته نام و پرچمم، سرخ از خون جامع ام، عدل و دین برنامه ام، حسین این است رهبر دین است و یا «اگر از کشتن من زنده شود دین خدا، این من این پیکر من این دم شمشیر شما، من حسین علی ام مومنان را ولی ام. اگر تن من هدف تیر بیداد شود باغ دین از ثمر خون من آباد شود من حسین علی ام مومنان را ولی ام.»
و یا «ای زن به تو از فاطمه اینگونه خطاب است، ارزندهترین زینت زن حفظ حجاب است» و هزاران دم دیگر که هر یک بار تادیبی برای سینه زنان به همراه دارد، میخوانند و به عزاداران یادآوری میشود که عزاداری فقط سینه زنی و گریه کردن نیست بلکه باید مسلک حسین را ادامه داد. باید دیندار و آزاده بود، عفت و حیا داشت.
پایان عزاداری
هنگامیکه همه عزاداران روستاهای ارنگه تا گوراب مانند روستای گی، روستای ابهرک و... در امامزاده جمع میشوند، ذکر مصیبت آغاز میشود و سپس سینه زنی پر شوری با هدایت میاندارهای اهالی روستاهای مختلف برگزار میشد. در پایان اهالی روستا در مسجد روستای گوراب پذیرایی میشوند. این مراسم غالبا در روز تاسوعا برگزار شده و در روز عاشورا مسیر برعکس میشود و شروع عزاداری از روستای گوراب آغاز شده و به روستای ارنگه ختم میشود و اهالی ارنگه این بار میزبان نهایی اهالی عزادار هستند.
چنانچه قصد دارید حال و هوای عزاداری در چنین فضایی را تجربه کنید، روستای ارنگه در کیلومتر ۱۵جاده چالوس واقع شده است. بیشتر مواقع ممکن است نام ارنگه را با اماکن دیدنی مانند هفت چشمه یا منبر ۷۵۰ ساله یا سنگهای قدیمی گورستانش شنیده باشید، اما من اینبار شما را با عزاداری زیبایش آشنا کردم.
منبع: ایرنا