مقوله مهم محیط زیست برای همه جوامع و متولیان امر سلامت اهمیت بسزایی دارد چرا که بی توجهی به آن و عدم اجرای برنامه اثر بخش می تواند آثار جبران ناپذیری را در حوزه های مختلف به دنبال داشته باشد.
این بخش مهم جامعه ارتباط تنگاتنگی با سایر حوزه ها از قبیل اقتصاد و فرهنگ و اجتماع دارد و به نوعی در توسعه یافتگی نقش آفرین است، بنابراین عدم توجه به آن نتایج ناخوشایندی را رقم می زند.
وجود صنایع آلاینده و بی توجه به ضوابط محیط زیستی مشکلات متعددی را ایجاد می‌کند و غفلت از این مهم تبعات غیرقابل جبرانی را در پی دارد.
در این راستا واحدهای صنعتی متعددی نیز در استان زنجان مشغول به فعالیت هستند که در این میان می توان به شهرک صنعتی تخصصی " ناجی " اشاره کرد که در حریم پنج کیلومتری شهر واقع شده و مدتی است مسائل و مشکلات آنها به دغدغه ای عمده برای متولیان محیط زیست استان تبدیل شده است.
خبرنگار با محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان در خصوص فعالیت ها و مشکلات پیش روی این شهرک گفت و گو کرده است.
در خصوص وضعیت کنونی فعالیت شهرک صنعتی ناجی توضیحاتی بفرمایید.
پیش از این مشکلی مبنی بر استقرار صنایع ناسازگار در اطراف شهر زنجان وجود داشت که بر این اساس در آن زمان مقرر شد این واحدها به شهرکی خارج از شهر تحت عنوان "شهرک تخصصی ذوب و مس" منتقل شوند.
طبق برنامه ریزی ها مجوزهایی صادر شد که وسعت این شهرک به میزان ۴۹ هکتار پیش بینی شده بود اما مستندات نشان می دهد با گسترش غیرمجاز واحدها این میزان هم اکنون به ۱۵۰ هکتار رسیده که موضوع در دست بررسی و تعیین تکلیف است.
نکته دوم اینکه متاسفانه شهرک ناجی"مس" خصوصی بوده و مدیریت منسجمی نیز در آن دیده نمی شود به این معنی که هیچ کس به عنوان متولی در این مکان پاسخگوی دستگاه ها و مراجع ذی صلاح نیست.
به عنوان مثال امسال پایش خاک برای شهرک های صنعتی استان در حال انجام است و مکاتبه ای که با مدیریت این مجموعه برای همکاری ها انجام گرفت و جزوی از وظایف آنها محسوب می شود پاسخی ندادند و اعلام کردند در صورتی که اعتبار داده شود، نسبت به این کار اقدام می کنند.
در واقع می توان گفت مسوولان این شهرک با اصول اولیه مدیریت آشنا نیستند و همین موضوع موجب شده است این مکان از استانداردهای لازم برخوردار نباشد.
در این شهرک پسماندهای مختلف صنعتی مشاهده می شود که اگر مدیریت منسجمی وجود داشت چنین معضلی ایجاد نمی شد و بروز این مساله نوعی بی نظمی صنعتی است.
چه مشکلات عمده ای در شهرک صنعتی ناجی زنجان مشاهده می شود؟
متاسفانه در شهرک صنعتی روی ناجی هیچ نوع خیابان بندی مشخصی وجود ندارد حتی واحدهای مستقری که در حال فعالیت هستند بدون تابلو بوده و مشخص نیست چه کارکرد و مشخصاتی دارند.
علاوه بر آن، شهرک فاقد فضای سبز مورد نیاز بوده درحالی که طبق استانداردها مساحتی در حد ۱۰ درصد باید به این امر اختصاص داده شود و متاسفانه چنین اقدامی نشده است که این مشکل به نوع مدیریت شهرک برمی گردد.
نکته دیگر اینکه واحدهایی که در این شهرک وجود دارد برای فعالیتی مجوز گرفته اند اما کار دیگری را انجام می هند و این یکی از مشکلات عمده اداره کل محیط زیست استان است.
تعداد چنین واحدهایی کم نیست هر چند، در این خصوص هر نوع برخوردی انجام گرفته است حتی اعمال جریمه ها نیز چندان کارساز نبوده و در حال حاضر نیز همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند.
محیط زیست استان در این شهرک با واحدهایی مواجه است که پسماندهای الکترونیک را به خاطر تولید مس می سوزانند، انجام این عمل غیرمجاز است چرا که خطرات زیادی را به دنبال دارد.
نکته مهم اینکه این واحدها تحت عنوان محصولات جانبی با در اختیار داشتن مجوزی مبنی جداسازی مس نسبت به وارد کردن کاتالیزور اقدام می کنند که ۱.۵ درصد مس و ۴۳ درصد آن دارای روی بوده که این اقدام به منزله حرکت مجموعه به سمت تولید روی است.
متاسفانه این اداره کل نمی تواند برخورد و ممانعتی با چنین واحدهایی که عمل کاتالیزور را انجام می دهند داشته باشد و همین مساله خود مشکلاتی را به دنبال دارد.
مشکل دیگر شهرک صنعتی ناجی عدم همکاری واحدها با کارشناسان این اداره کل است پایش های که شب ها انجام می گیرد این مساله بیشتر نمود دارد به طوری که درب واحدها را به روی کارشناسان محیط زیست باز نمی کنند.
با توجه به بعد مسافت این شهرک و وجود آلاینده ها آیا سلامت شهروندان را با تهدید مواجه کرده است؟
هر چند با وجود مشکلات فراوان، تغییراتی در این شهرک ایجاد شده اما همچنان مشکلات آن برقرار است.
موضوعی که در خصوص آلاینده ها و معضل اساسی و تهدید کننده سلامت مردم نیز باید گفت شهرک صنعتی ناجی تا شهر فاصله دارد و نگرانی خاصی در این خصوص وجود ندارد. اما مکانی که صنایع آلاینده دارد، باید ضوابط اعلامی را رعایت کند.
استقرار واحدها در اطراف شهرها ممنوع بوده اما این دلیل نمی شود شهرکی که در فاصله استاندارد قرار داشته باشد اقدامات غیر استانداردی را انجام دهد.
اگر واحدی در فاصله استانداردی قرار داشته باشد و کار غیر استانداردی را انجام دهد انگار در محدوده قرار دارد و ما به دنبال آن هستیم که طبق وظایف و با انجام پایش ها، بررسی مسائل، صدور اخطاریه ها، پیگیری و قرار دادن واحدهای متخلف در فهرست صنایع آلاینده، برخوردهای حقوقی و ارجاع پرونده ها به مراجع قضایی موارد را به دقت پیگیری و رصد کنیم.
منبع ایرنا