در جلسه علنی روز یکشنبه(۲ بهمن) مجلس شورای اسلامی، بررسی گزارش شور اول کمیسیون تلفیق در مورد لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور برای بررسی کلیات لایحه بودجه در دستور کار قرار گرفت و موافقان لایحه در این باره نظرات خود را بیان کردند.
مجتبی رضاخواه نماینده مردم تهران در مجلس در موافقت با لایحه بودجه ۱۴۰۲ با بیان اینکه برخی از نکات مطرح شده از سوی نمایندگان مخالف در قالب بودجه یکساله قابل اصلاح نیست، اظهار داشت: برای نمونه در موضوع ناترازی گازی باید تحریم‌ها و فشار‌های بین المللی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
رضاخواه افزود: دولت ۲ میلیاد دلار برای واردات و حمایت از مسکن و تسهیلات ساخت مسکن در این لایحه مورد توجه قرار داده است ضمن آنکه رسیدگی به معیشت و توزیع کالا‌های اساسی و موضوع سلامت از مسائل مهم در لایحه بودجه ۱۴۰۲ است.
وی رسیدگی به موضوع سلامت و اعطای خدمات رایگان درمانی به سه دهک جامعه کم برخوردار جامعه را از دیگر ویژگی‌های این لایحه برشمرد و گفت: در حوزه معیشت دولت ۳۶۰ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی در نظر گرفته یعنی همچنان تامین معیشت مردم در اولویت دولت است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یادآور شد: دولت ۱۰۴ هزار میلیارد تومان برای یارانه نان در بودجه در نظر گرفته است و همچنین مجوز داده که یارانه نان افراد پردرآمد حذف شود.
وی با بیان اینکه دولت علاوه بر اینکه به دنبال تامین معیشت نیازمندان، به دنبال ایجاد عدالت نیز است، عنوان کرد: رشد متوسط ۲۰ درصدی ضریب حقوق در حکم کارگزینی و تعیین حداقل حکم کارکنان به میزان ۷ میلیون تومان و معافیت مالیاتی حقوق تا سقف ۷ میلیون، کاهش تعرفه گمرکی نهاده‌های دامی و کالا‌های اساسی از ۴ درصد به یک درصد و پیش بینی واردات ۲ میلیارد دلاری خودرو از جمله مواردی است که در لایحه بودجه ۱۴۰۲ قرار گرفته است.
نماینده مردم تهران در مجلس یادآور شد: دولت از ۲ میلیارد دلاری که برای واردات خودرو پیش بینی کرده می‌تواند را برای خرید خودرو‌های عمومی از جمله تاکسی‌ها اختصاص دهد و اگر خودرو‌های وارداتی برای خدمات عمومی استفاده شود، رضایت مندی بیشتری را در پی خواهد داشت. همچنین کاهش ۷ درصدی مالیات در حوزه تولید در لایحه پیش بینی شده و مالیات نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است، اما دولت در حال تلاش است که مالیات اخذ شده از واحد‌های تولیدی را کاهش دهد. اختصاص ۳۱ هزار میلیارد تومان با اشتغال هر استان نیز از جمله اقدامات موثر دولت در لایحه بودجه بوده و دولت از اشتغال و تولید حمایت کرده است.
رضا خواه بیان کرد: در حوزه سلامت پیش بینی ۱۰ درصد منابع حاصل از هدفمندی معادل ۶۹ هزار میلیارد تومان برای یارائه دارو، اجرای کامل پزشک خانواده و نظام ارجاع، استمرار برنامه نسخه نویسی الکترونیک و همچنین دولت در حوزه زنان و خانواده رویکرد درستی داشته و در حوزه مسکن، راه، حمل و نقل و سایر حوزه‌ها دولت تلاش کرده که به فعالان اقتصادی کمک کند و می‌طلبد با حمایت از این لایحه دولت را در رفع مشکلات اقتصادی کشور کمک کنیم.
محمدحسین فرهنگی نماینده مردم تبریز در مجلس گفت: دولت در لایحه بودجه درآمد‌ها را ۴۰ درصد، منابع واگذاری درآمده سرمایه‌ای را ۳۷ درصد، واگذاری دارایی‌های مالی را ۶۶ درصد و جمع منابع و مصارف عمومی دولت را حدود ۴۲ درصد افزایش داده است.
وی با بیان اینکه صاحب نظران منابع پیش بینی شده برای دولت در سال آینده را قابل وصول می‌دانند، اظهار داشت: برخلاف سال گذشته که ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشتیم و به شکلی آن را حل کردیم، امسال، نگرانی درباره منابع بودجه و کسری وجود ندارد.
نایب رئیس اول کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس تاکید کرد: در بخش هزینه‌ها؛ تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ۲۶ درصد و تملک دارایی‌ها مالی نیز ۴۸ درصد رشد داشته است و تراز منفی در بودجه وجود ندارد.
فرهنگی به افزایش ۴۰ درصدی بودجه شرکت‌های دولتی اشاره کرد و اظهار داشت: گاهی سوال می‌شود که وقتی واگذاری‌ها افزایش می‌یابد، چرا در بودجه شرکت‌ها شاهد افزایش بودجه سالانه هستیم. پاسخ این است که در واقع بخش قابل توجهی از این شرکت‌ها آن‌ها شرکت نیستند. برای مثال شرکت ملی نفت در مقابل منابعی که در برای آن در نظر گرفته شده، مصارف آن دولتی است که شامل پرداخت حقوق، توسعه میادین نفتی و ... است.
وی افزود: همچنین صدا و سیما را در بودجه شرکت‌ها می‌بینیم در حالی که صدا و سیما فعالیت حاکمیتی انجام می‌دهد و افزایش حقوق‌ها اجتناب ناپذیر است. همچنین بخشی از این شرکت‌های دولتی، به هفدمندی یارانه‌ها مربوط است.
فرهنگی در خصوص برداشت از صندوق توسعه ملی نیز توضیح داد: سال آینده در این خصوص برداشتی از صندوق توسعه ملی نداریم؛ سال گذشته میزان واریز به صندوق ۲۰ درصد تعیین شده بود و امسال سهم صندوق توسعه از درآمد نفتی ۴۰ درصد است که این باعث حمایت از تولید و کمک به توسعه کشور می‌شود و باید گفت یکی از شاخص‌های مهم برای موافقت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ است.
وی تاکید کرد: ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه هفتم به تأخیر افتاد و تقدیم لایحه بودجه به دلیل اختلاف نظر‌ها با تأخیر انجام گرفت از این رو رأی ندادن به کلیات به معنای رأی دادن به بودجه چند دوازدهم، معطل نگاه داشتن کشور و آسیب زدن به مردم، عدم کنترل تورم و عدم تخصیص اعتبارات عمرانی خواهد بود.
فرهنگی بیان کرد: اصلاح ساختار بودجه ضروری است، اما این توقع در این مدت کوتاه ممکن نیست و با تعامل مستمر دولت و مجلس می‌توان احکام را کم و حذف کرد چرا که صفر تا صد بودجه در اختیار مجلس است؛ هر تغییری در بودجه لازم باشد در کمیسیون و صحن اعمال می‌کنیم، اما باید بودجه‌ای که دولت به نحوی ارائه کرده که فشار از پایه پولی کم شده و تورم به نفع عمومی مدیریت شود و ۳۶۰ همت به احکام عمرانی با ابتکارات اضافه شود، رأی دهیم.
جعفر قادری نماینده مردم شیراز نیز در موافقت با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ با تاکید بر اینکه بودجه سال آینده انقباضی و انبساطی نیست، گفت: هرچند که رشد ۴۰ درصدی در بودجه داریم، اما بخشی از این رشد به انتقال منابع از تبصره ۱۴ به بودجه است، رشد بودجه زیر ۳۰ درصد است که با توجه به تورم ۴۰ درصدی سال گذشته این میزان رشد قابل قبول است.
نماینده مردم شیراز در مجلس یادآور شد: هرچند بودجه عمرانی تنها ۲۶ درصد افزایش یافته، اما بار عمده‌ای از طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی باید بر دوش بخش غیردولتی باشد و باید در مجلس برای این موضوع مانند طرح تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها و همچنین لایحه مشارکت عمومی و خصوصی تلاش کنیم به نتیجه برسد.
وی اضافه کرد: رشد ۵۹ درصدی مالیات‌ها در بودجه سال جاری یک گام بلند است و اگر این مسیر ادامه پیدا کند بدون اینکه به نرخ‌های مالیاتی اضافه شود پایه‌های مالیاتی ارتقاء پیدا می‌کنند و از فرار‌های مالیاتی جلوگیری می‌شود. همچنین دولت باید به احکام مدون توجه کند تا سهم مالیات‌ها در بودجه رشد پیدا کند، دست اندازی به صندوق توسعه ملی یکی از انتقاد‌های موجود به دولت‌های گذشته بود که کاهش آن جای تقدیر دارد.
قادری با تاکید بر اینکه تامین مالی که مربوط به استفاده از اوراق مالی و واگذاری دارای ها، به میزان قابل قبولی در لایحه بودجه دیده شده است، عنوان کرد: شکل گیری صندوق توسعه و عدالت در استان‌ها که بستگی به عملکرد ما در استان‌ها و مسئولین محلی دارد به مسئولین قدرت مانور می‌دهد تا بهتر از منابع محلی استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه انتشار اوراق درون سالی برای ایجاد توازن در پرداخت‌ها که به نفع مناطق سردسیر است، گفت: تبدیل احکام سالیانه به احکام دائمی به مجلس قدرت مانور می‌دهد تا برخی از مواردی که جنبه دائمی دارند را بتوانیم در کنار احکام سالیانه به آن‌ها ورود کنیم. تنوع بخشیدن به روش‌های تامین مالی یکی از حوزه‌هایی است که مورد غفلت قرار گرفته و باید مورد توجه قرار گیرد.
این نماینده مردم در مجلس با اشاره به اینکه موضوع فاکتورینگ و مولدسازی اموال دولتی دارای احکام است و در لایحه بودجه مورد توجه قرار گرفته، ادامه داد: تکمیل طرح‌های آبی و طرح‌های مسکن و طرح‌های حوزه انرژی با توجه به جهت گیری‌های دولت برای حمایت از طرح‌های زیرساختی باید مورد توجه قرار بگیرد و خلا‌های موجود پر شود. عدم تعادلی که بین تولید و مصرف نهاده‌ها و مولد‌های انرژی وجود دارد باید برطرف شود. تهاتر نفت همواره یکی از مطالبات نمایندگان بوده، در کمیسیون برنامه و بودجه برای آن مصوبه داشته ایم در لایحه دولت آمده است. می‌توان از این محل طرح‌های پیشران را تامین مالی کنیم.
یحیی ابراهیمی نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس گفت: تخصیص ۴۷ هزار میلیارد تومان برای اجرای نظام سلامت و نظام ارجاع پزشک خانواده که از چندین سال قبل به دنبال اجرای آن بودیم، در بودجه سال آینده دیده شده است.
وی افزود: پیش بینی اعتبارات برای هزینه سلامت و اختصاص اعتبار برای بیمه تکمیلی جانبازان که از بیماری‌های ناشی از جنگ رنج می‌برند از نقاط مثبت لایحه بودجه ۱۴۰۲ است.
نماینده مردم دلفان و سلسله استان لرستان افزود: اختصاص بودجه برای استمرار نسخه الکترونیکی و حذف حقوق گمرکی جهت ورود آمبولانس و دارو از نکات مثبت لایحه بودجه ۱۴۰۲ در حوزه سلامت است.
وی با اشاره به برخی از نقاط ضعف لایحه بودجه ۱۴۰۲ گفت: اعتبارات اختصاص یافته به طرح دارویار حدود ۶۹ هزار میلیارد تومان است، در حالی که حداقل اعتبار لازم برای این حوزه باید ۹۰ تا ۱۱۰ هزار میلیارد تومان باشد و ۶۹ هزار میلیارد تومان پاسخگوی تامین دارو و مواد اولیه دارو نخواهد بود.
ابراهیمی یادآور شد: در موضوع اعتبارات یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده برای بخش سلامت، سهمی در نظر گرفته نشده که این نیز از جمله نقاط ضعف لایحه بودجه ۱۴۰۲ است.
سید محسن دهنوی در موافقت با لایحه بودجه ۱۴۰۲ گفت: یکی از نقاط قوت بودجه کنترل نقدینگی است و برای این هدف درآمد‌ها واقعی دیده شده است. البته شاید فروش یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت در روز محقق نشود، اما توسط مابه‌التفاوت نرخ ارزی که ۲۳ هزار تومان دیده شده، این درآمد واقعی می‌شود؛ لذا معتقدم درآمد‌های نفتی کاملا واقعی است.
نایب رییس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ یادآور شد: معتقدم بودجه به نحوی نوشته شده که کمترین کسری روی کاغذ خواهد داشت. البته اگر سقف بودجه را رعایت کنیم و سقف بودجه را افزایش ندهیم که این به کنترل نقدینگی در جامعه کمک خواهد کرد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره اینکه گفته شده کسری تراز عملیاتی افزایش یافته است، گفت: در پاسخ باید گفت که ۴۷۶ هزار میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی روی کاغذ داریم که ۱۵۰ هزار میلیارد تومان آن به دلیل هزینه‌هایی بود که در تبصره ۱۴ انجام شد و امسال این هزینه‌ها در لایحه و بخش جداول گنجانده شده است.
نماینده مردم تهران در مجلس تاکید کرد: امسال کسری تراز عملیاتی دولت کمتر شده است و به زیر ۲۰ درصد رسیده است که نقطه مثبتی در بودجه است. از طرفی وابستگی بودجه ۱۴۰۲ به نفت کاهش پیدا کرده و از ۳۴ درصد به ۳۰ درصد رسیده است.
دهنوی تاکید کرد: در بودجه ۱۴۰۲ برای کنترل نقدینگی نیز دولت، انتشار اوراق را کنترل کرده است. اوراق میانسالی ابزار بسیار خوبی برای تامین مالی دولت است در عین‌حال سبب جلوگیری از افزایش پایه پولی است. همچنین ۱۸۵ هزار میلیارد تومان چاپ اوراق در لایحه دیده شده و در عین حال ۲۵۵ هزار میلیارد تومان برای بازپرداخت بدهی‌ها در نظر گرفته شده که از نقاط مثبت لایحه بودجه است.