از نبود تمایل صنایع برای ارتباط با دانشگاه‌ها تا سهم ۸۰ درصدی دهک‌های بالای اقتصادی در قبولی در رشته‌های پرطرفدار!

سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: این جلسه به موضوع اصلاح و تکمیل مصوبه جلسه ۸۴۳ درباره سیاست‌های سنجش و پذیرش اختصاص داشت.

به گفته وی اعضای شورا و رئیس محترم جمهوری بر توجه به تامین عدالت آموزش و رفع اضطراب از داوطلبین ورود به دانشگاه‌ها و خانواده‌ها تاکید داشتند که این مصوبه هر دو امر را با دقت و وسواس مورد توجه قرار داده است.

او گفت: متاسفانه در حال حاضر ۸۰ درصد قبولی‌ها در رشته‌های پرطرفدار اختصاص به دهک‌های بالای اقتصادی دارد. با نگاهی به ورودی‌های سال تحصیلی ۹۸-۹۹، ۸۷ درصد معدل‌های پایین اختصاص به دهک‌های ۸ و ۹ و ۱۰ دارد.

به گفته وی این در حالی است که ۸۴ درصد قبولی‌ها با رتبه زیر ۳۰۰۰ اختصاص به ۳ دهک بالای درآمدی دارند.

او گفت: بنابر این وضعیت فعلی نشان دهنده عدم وجود عدالت آموزشی است. ۸۶ درصد قبولی‌های رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی متعلق به سه دهک بالای اقتصادی بوده و سهم هفت دهک دیگر ۱۴ درصد بوده است. آیا وضع فعلی تامین کننده عدالت آموزشی است؟ در استان‌هایی مثل سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهار محال و بختیاری، کرمان، گلستان و گیلان، درصد افراد برخوردار از معدل بین ۱۹ تا ۲۰ در سال دوازدهم، در مجموع رشته‌های ریاضی، تجربی و علوم انسانی کمتر از استان‌های برخوردار به جهت امکانات و توانایی مردم بوده است.

عاملی گفت: قطعا ورود به دانشگاه بر مبنای کلاس‌های کنکور، شاخص تعیین کننده‌ای برای عمق سواد نیست؛ اما در واقعیت تاثیر قطعی بر سرنوشت داوطلبین دانشگاه خصوصا برای رشته‌های پرطرفدار دارد.

او گفت: بر این اساس تاکید شد کسانی که در مناطق محروم هستند باید بتوانند در این نظام به صورت متناسب سنجش شوند و شانس مناسبی برای ورود به رشته‌های پررقابت داشته باشند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: نکته دیگری که در این مصوبه مورد تاکید است مربوط به آموزش و پرورش است. بالاخره دانش آموزان ۱۲ سال در مدرسه تحصیل می‌کنند و باید ارزش کار آن‌ها سنجیده شود و بتوانند ساحت‌های تربیتی لازم را آموز ش ببیند. در صورتی که در نظام فعلی فقط کنکور در اولویت است و در ۴ ساعت آزمون کنکور گرفته می‌شود تا مشخص شود که آینده داوطلب چگونه باشد.

به گفته وی این در حالی است که با این روش جدید ترکیبی هم نظام تربیتی کار خود را به نحو احسن انجام خواهد داد و هم عملکرد ۳ سال آخر دوره متوسطه مهم و نقش تدریجی در ورود به آموزش عالی خواهد داشت.

دکتر عاملی با استناد به وضعیت فعلی گفت: متاسفانه کسب و کار کنکور عامل اصلی تداوم روش سنجش و پذیرش از طریق کنکور است که ذی نفعان آن با جوسازی، تلاش بر عدم تغییر این نظام ناکارآمد و غیر عادلانه دارند. به بنگاه‌های تجاری کنکور توصیه می‌کنم، توان خود را بر عمق بخشیدن به دانش و علم اختصاص دهند و از مسیر وساطت انتقال دانش آموزان به دانشگاه خارج شوند.

 عاملی تاکید کرد که در کشور‌های پیشرفته جهان، در ورود به دانشگاه هم آموزش و پرورش نقش کلیدی و تعیین کننده در سنجش و ارزیابی داوطلب دارد و هم دانشگاه در پذیرش دانشجو نقش قطعی دارد. این در حالی است که فعلا هم سنجش و هم پذیرش توسط سازمان سنجش آموزش کشور با برگزاری کنکور ۴ ساعته انجام می شود. نتیجه این روند فعلی کنکور، باعث عدم رضایت آموزش و پرورش و همچنین دانشگاه‌ها و دانشجویان شده است.

عاملی عنوان کرد: بر اساس مصوبه امروز شورای عالی انقلاب فرهنگی در آزمون سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ فقط سوابق تحصیلی سال دوازدهم با تاثیر قطعی خواهد بود و در کنکور سال ۱۴۰۴، سال یازدهم نیز اضافه می‌شود و در کنکور سال ۱۴۰۵ سوابق تحصیلی سال دهم هم اضافه خواهد شد.

او گفت: سنجش تا الان فقط از طریق کنکور بود، اما با مصوبه جدید، سنجش دو بخش می‌شود. یک بخش مربوط به سوابق تحصیلی است و یک بخش مربوط به کنکور است. تاثیر قطعی سوابق تحصیلی درسال ۱۴۰۲ صرفا ۴۰ درصد خواهد بود و در سال ۱۴۰۳ به ۵۰ درصد تاثیر قطعی می‌رسد و در سال ۱۴۰۵ به ۶۰ درصد تاثیر قطعی خواهد رسید.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به نظرسنجی از دانش آموزان گفت: اخیرا نظرسنجی با مقیاس مشارکت بیش از یک میلیون و صد هزار نفر دانش آموزان انجام شده است در اعلام نظر نسبت به این که "امتحانات نهایی پایه دوازدهم در مقایسه با کنکور اضطراب کمتری دارد"، ۵۳ درصد با این گزاره موافق ، ۲۹ درصد مخالف و ۱۸ درصد به دلیل مبهم بودن موضوع نظر مشخصی نداده‌اند. در مورد گزاره ترکیب نمره کنکور و امتحانات نهایی سنجش نتایج بهتری را به دست می‌دهد، فقط ۲۳ درصد مخالف بوده‌اند. این نشان می‌دهد که روش جدید ترکبیی رضایت‌مندی بالایی را به خود اختصاص داده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تاکید مصوبه جدید این است که کنکور دو بار در سال برگزار شود و سوابق تحصیلی نیز قابل تکرار باشند. به این معنا که اگر معدل سه سال آخر مطلوب نبود، دانش آموز می‌تواند شرکت در امتحانات را چندین بار تکرار کند تا به نتیجه مطلوب دست پیدا کند؛ بنابراین اضطراب شکست و فاصله یک‌سال برای جبران برداشته می‌شود. کنکور فقط شامل دروس تخصصی می‌شود و دروس عمومی در سوابق تحصیلی تاثیرگذار خواهند بود.

او گفت: به نظر می‌رسد که چون در شیوه فعلی آینده فرد در چهار ساعت تعیین می‌شود، اضطراب آفرین است و داوطلبان احساس می‌کنند که اگر در چهار ساعت موفق نشوند، باید برای سال آینده برنامه‌ریزی کنند که باز هم ریسک قبول نشدن وجود دارد.

دکتر عاملی گفت: داوطلبان برای ترمیم سوابق تحصیلی می‌توانند به هر تعداد بار امتحان بدهند؛ یعنی اگر دانش آموزی معدلش کم بود می‌تواند دوباره امتحان بدهد و معدلش را تقویت کند. بنابراین ریسک کنکور و سوابق تحصیلی کم شده است؛ لذا پدر و مادر‌ها هم آرامش بیشتری دارند که فرزندانشان در دوره زمانی تدریجی توانشان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و اگر در دوره‌ای موفق نشوند، می‌توانند دوباره جبران کنند و امتحان مجدد بدهند.

او گفت: مصوبه جدید هیچ مغایرتی با قانون مجلس ندارند و همه موارد قانونی رعایت شده و در راستای مصوبه مجلس هستند. البته در تبصره ۴ ماده ۴، قانون سال ۱۳۹۲ مجلس شورای اصلامی سهم قطعی سوابق تحصیلی از ۲۵ درصد تا ۸۵ درصد پیش بینی شده است که به دلایل هیجانی اجرایی نشده است.

او گفت: زوایای مختلف سنجش و پذیرش در این روش دیده شده و چون تدریجی اجرایی می‌شود، فشاری روی دانش آموز نمی‌گذارد و در آموزش عالی تنش ایجاد نمی‌کند. به نظر می‌رسد با ترکیبی شدن نظام سنجش این امکان را فراهم کردیم که توان دانش آموز با کیفیت بهتری ارزیابی شود.

بیشتر پذیرفته شدگان دکتری فاقد شرایط علمی لازم هستند