اتوبوس‌های شهری برای اهواز به ویژه در فصل تابستان اهمیت بیشتری دارند؛ گرمای هوا و ترافیک بالا وضعیت را برای تردد سخت و سخت‌تر می‌کنند.
سیستم اتوبوس‌های درون شهری اهواز که به تعبیر شهروندان «فاجعه تمام عیار» است؛ نه تنها کولر‌های مناسبی ندارند، بلکه تعداد آنها به نسبت جمعیت کلانشهر اندک است.
تنها کمی بیشتر از ۱۰۰ دستگاه اتوبوس در ۸ منطقه کلانشهر اهواز برای بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در نظر گرفته شده است.
این یعنی هر اتوبوس برای ۱۲ هزار نفر و شاید به دلیل همین سیستم حمل و نقل ضعیف است که ترافیک در کلانشهر اهواز در کنار انجام طرح‌های بزرگ عمرانی مردم را کلافه کرده.
مرتضی یکی از شهروندان اهوازی می‌گوید: تا همین یک ماه پیش می‌توانست مسیر‌های کوتاه را پیاده طی کند یا دستکم مدت زمانی در ایستگاه منتظر باشد تا اتوبوس سر برسد، اما حالا دمای هوا طوری بالا رفته که دیگر توانی برای پیاده روی و صبری برای ماندن در گرما ندارد.
در سوی دیگر اگر از وضعیت نامناسب اتوبوس‌ها علی رغم نداشتن سیستم سرمایشی مطلوب و صندلی‌های فرسوده بگذریم، شرایط ایستگاه‌های اتوبوس نیز خوب نیست.
در گذشته اکثر ایستگاه‌ها و صندلی‌ها از جنس آهن بودند و این حتی نشستن روی آنها را هم دشوار می‌کرد، البته چند سالی است که صندلی‌های پلاستیکی جای آن ایستگاه‌های قدیمی را گرفته اند، اما منتظر ماندن روی همین‌ها هم ممکن نیست.
کولر اکثر ایستگاه‌های مکانیزه خاموش است
خانم سواری شهروند دیگر اهوازی در این خصوص به ما گفت: اکثر ایستگاه‌ها صندلی‌های خاکی دارند و این با توجه به گرد و خاک مداوم طبیعی است، اما باید همتی برای تمیز کردن آن از سوی شهرداری وجود داشته باشد.
او گفت: چنین ایستگاه‌های روبازی برای شهر اهواز اصلا مناسب نیست و باید ایستگاه‌های مجهز و دارای کولر جای همه این‌ها را بگیرند، در برخی مناطق نیز که ایستگاه‌های اتاق مانند یا شیشه‌ای هستند، کولر آنها خاموش است.
هر چند شهرداری می گوید که همواره سعی داشته رفاه شهروندان اهوازی را فراهم کند و در این جهت نیز ۲۵ ایستگاه شهر اهواز را مکانیزه و مجهز به کولر کرده، اما همیشه با معضل سرقت و ضربه زدن به اموال عمومی مواجه بوده.
سرقت اموال عمومی بزرگترین معضل ایستگاه‌های اتوبوس
عبدالامیر مجدم معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اهواز در این خصوص می‌گوید: یک هزار و ۲۰۰ ایستگاه در سراسر کلانشهر اهواز وجود دارد که تنها ۲۵ مورد آن به جز ایستگاه‌های پایانه شهید فهمیده مکانیزه شده‌اند.
عبدالامیر مجدم گفت: از این تعداد ایستگاه تنها ۲ مورد آن کولر فعال دارد و باقی نیز به دلیل سرقت کابل یا شکستن شیشه‌ها فعلا غیر فعال هستند.
او گفت: سرقت اموال فقط مربوط به ایستگاه‌های مکانیزه و کولر دار نیست بلکه در موارد متعددی پایه ایستگاه‌ها را از ریشه خارج کرده و به سرقت برده‌اند.
موضوع سرقت از اموال عمومی نیز به شهرداری باز می گردد که در این خصوص باید فرهنگ سازی لازم را انجام دهد تا سارقان به اموالی که موجب رفاه شهروندان است، دستبرد نزنند.
اما آقای مجدم می‌گوید برای امنیت این ایستگاه‌ها لازم است تا نیروی انتظامی از آن پاسداری نماید، زیرا در صورتی که چنین نباشد، یک چرخه باطل وجود خواهد داشت که ما تعمیر می کنیم و دوباره به سرقت می‌رود.
در اهواز فقط ۱۲۰ دستگاه اتوبوس وجود دارد
جدای از سرقت ایستگاه‌ها و مناسب نبودن وضعیت آنها، اتوبوس‌ها نیز از شرایط مطلوبی برخوردار نیستند؛ سال‌های سال است که تحریم‌ها و فشار‌های اقتصادی موجب شده دولت به جای خرید اتوبوس به تعمیر و بازسازی آنها روی آورد.
به همین سبب اکثر اتوبوس‌ها در کنار فرسودگی و قدیمی بودن، کولر‌های مناسبی برای خنک نگه داشتن شهروندان اهوازی در گرمای بالاتر از ۵۰ درجه ندارند.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اهواز همچنین در خصوص وضعیت اتوبوس‌ها نیز گفت: ۱۲۰ دستگاه اتوبوس در کلانشهر موجود است که تعداد قابل توجهی از آنها اصلاح شدند و تنها نزدیک به ۳۰ درصد از آنها مشکلاتی دارند.
او همچنین گفت که روی ۸۰ اتوبوس از ۱۲۰ دستگاه تعمیرات اساسی انجام شده و هفته‌ای ۳ اتوبوس به همین ترتیب بازآماد می‌شوند.
شایان ذکر است که مدتی پیش شهردار اهواز وعده داد ۶۵ دستگاه اتوبوس به ناوگان اتوبوس رانی کلانشهر افزوده می‌شوند که تا اواخر خرداد، اولین دستگاه‌ها از سوی شرکت متولی تحویل شهرداری خواهند شد.
اگر در موعد مقرر و طبق وعده مسئولان شهرداری این اتوبوس‌ها به ناوگان اتوبوسرانی افزوده شوند، پس از ۱۲ سال این نخستین بار است که شهر اهواز شاهد اتوبوس‌های نو خواهد بود.
۶۵ اتوبوس به شهرداری تحویل می‌شود
کوروش سبزعلی مدیرعامل سازمان اتوبوسرانی اهواز نیز گفته پول ۶۵ دستگاه اتوبوس به حساب شرکت سازنده واریز شده و قرار است که اتوبوس‌های شرکت عقاب، نماینده اسکانیا در ایران به شهرداری تحویل شود.
او گفت که این اتوبوس‌ها مخصوص شهر اهواز نخواهند بود و برخی شهرستان‌ها نیز از اتوبوس‌ها بهره مند می‌شوند.
به گفته آقای سبزعلی شهرداری در تلاش است از طریق ارائه اوراق مشارکت تعداد اتوبوس‌های شهر اهواز را افزایش دهد.
اتوبوس تنها امید قشر کم درآمد برای رفت و آمد
البته وعده افزایش تعداد اتوبوس‌ها دستکم تاکنون محقق نشده و پس از گذشت ۱۳ سال هنوز حتی یک دستگاه نو نیز به اتوبوسرانی اضافه نشده است.
وضعیت نامناسب قطار شهری اهواز که در گزارشی دیگر به صورت مفصل به آن پرداخته خواهد شد، در کنار شرایط آب و هوایی گرم و حمل و نقل ضعیف ترافیک شهری را هم به صورت چشمگیری افزایش می‌دهد و اکثر شهروندان حاضر نیستند حتی مسیر‌های کوتاه را با حمل و نقل عمومی طی کنند.
از همین رو نیز تنها امید شهروندان قشر کم درآمد جامعه که ناچار به استفاده از اتوبوس هستند، افزایش کیفیت و کمیت اتوبوس‌ها است تا شاید آینده به گونه دیگری رقم بخورد و در دهه‌های آینده شاهد بهره برداری از طرح تمام نشدنی مترو باشیم.
گزارش از ساسان ناصری زاده