به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج ، بیماری کرونا در کنار همه آسیب‌ها و مشکلاتی که داشت این نکته مهم را به بشر یادآوری کرد که سیستم ایمنی بدن می‌تواند نقش مهمی در کنترل بیماری‌ها و ویروس‌هایی که زندگی انسان را تهدید می‌کنند داشته باشد و هر چه این سیستم دفاعی بدن آماده‌تر و قوی‌تر باشد احتمال دچار شدن به بیماری شدیدتر به همان میزان کاهش می‌یابد.
اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، این وظیفۀ سیستم ایمنی بدن شما است که از بدن در برابر بیماری و عفونت دفاع کند. این سیستم پیچیده از سلول‌های پوست، خون، مغز استخوان، بافت‌ها و اندام‌های شما تشکیل شده است که هنگام کار به روشی که باید از بدن در برابر عوامل بیماری زای بالقوه مضر مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها محافظت می‌کند و آسیب‌های ناشی از عوامل غیر عفونی را محدود می‌کند مانند آفتاب سوختگی یا سایر بیماری ها.
به سیستم ایمنی بدن خود به عنوان یک ارکستر فکر کنید. برای بهترین اجرا، شما می‌خواهید هر ساز و موسیقی در ارکستر بهترین عملکرد را داشته باشد. لزوماً نمی‌خواهید یک نوازنده با سرعت دو برابر اجرا کند یا یک ساز ناگهان صدا را با دو برابر میزان صدای معمول تولید کند. شما می‌خواهید همه اجزای آن ارکستر دقیقاً مطابق با برنامه و دقیق اجرا شوند.
سیستم ایمنی بدن شما نیز همین است. برای محافظت بهتر از بدن در برابر آسیب، همه اجزای سیستم ایمنی بدن شما باید دقیقاً مطابق برنامه عمل کنند.
کاوه قادری روانشناس بالینی در این زمینه گفت: بر اساس تحقیقات علمی منتشر شده علمی و معتبر و همچنین نظرات متخصصان سلامت به شما نکاتی را می‌گوییم که می‌توانید با سادگی سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید و در مقابل بیماری‌ها و آسیب‌های احتمالی مقاوم باشید.
۱. یک رژیم غذایی سالم داشته باشید
به گفته پزشکان، مواد مغذی دریافتی شما از غذا به ویژه غذا‌های گیاهی مانند میوه‌ها، سبزیجات، گیاهان و ادویه‌ها برای عملکرد درست سیستم ایمنی بدن ضروری است. بسیاری از غذا‌های گیاهی همچنین دارای خواص ضد ویروسی و ضد میکروبی هستند که به ما در مبارزه با عفونت کمک می‌کنند.
به عنوان مثال، تحقیقات نشان می‌دهد ادویه‌هایی مانند میخک، پونه کوهی، آویشن، دارچین و زیره حاوی خواص ضد ویروسی و ضد میکروبی هستند که از رشد باکتری‌های مواد غذایی فاسد مانند باسیلوس سوبتیلیس و سودوموناس فلورسانس، قارچ‌های مضر و میکروارگانیسم‌های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک جلوگیری می‌کنند.
علاوه بر این، طبق توصیه‌های سازمان غذا و دارو؛ روی، آهن، سلنیوم، مس و ویتامین‌های A، C، E، B۶ و B۱۲ که از غذا‌هایی که می‌خورید دریافت می‌کنید مواد مغذی مورد نیاز سیستم ایمنی بدن شما برای انجام وظیفه درست هستند.
بر اساس یک بررسی منتشر شده در نوامبر ۲۰۱۷ در نشریه نیوترینتس، تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود ویتامین C ممکن است احتمال عفونت را افزایش دهد. بدن ما به تنهایی این ویتامین اساسی و محلول در آب را تولید نمی‌کند، بنابراین باید آن را از طریق غذا‌هایی مانند مرکبات، کیوی و سبزیجات دریافت کنیم. فلفل قرمز منبع خوبی برای ویتامین c هستند.
پروتئین هم برای سلامت سیستم ایمنی بسیار مهم است. اسید‌های آمینه موجود در پروتئین به ساخت و حفظ سلول‌های ایمنی بدن کمک می‌کند و استفاده کم از این ماده مغذی ممکن است توانایی بدن شما را برای مبارزه با عفونت‌ها کاهش دهد.
وقتی نوبت به رژیم غذایی می‌رسد که از سلامت ایمنی قوی پشتیبانی می‌کند؛ بیشتر روی ترکیب گیاهان و غذا‌های گیاهی تمرکز کنید. میوه‌ها و سبزیجات را به سوپ‌ها و خورشت‌ها و سالاد‌ها اضافه کنید یا آن‌ها را به عنوان میان وعده بخورید. هویج، کلم بروکلی، اسفناج، فلفل دلمه‌ای قرمز، زردآلو، مرکبات مانند پرتقال، گریپ فروت، نارنگی و توت فرنگی همه منابع بسیار خوبی از ویتامین‌های A و C هستند، در حالی که دانه‌ها و آجیل‌ها پروتئین، ویتامین E و روی را تأمین می‌کنند.
۲. استرس و اضطراب خود را کنترل کنید
براساس تحقیقات منتشر شده، استرس طولانی مدت منجر به افزایش مزمن سطح هورمون استروئید کورتیزول می‌شود. این امر به ویژه در شرایطی که بدن در حال جنگ با یک بیماری یا ویروس است اهمیت بیشتری دارد. وقتی سطح کورتیزول به طور مداوم بالا باشد، سیستم ایمنی بدن را از محافظت در برابر تهدیدات احتمالی مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها دچار ضعف می‌کند.
کاوه قادری مشاور و روانشناس بالینی در این مورد می‌گوید: روش‌های بسیار موثری در کاهش استرس وجود دارد. نکته اصلی این است که بفهمید کدام یک برای شما مناسب است. من برای هر فرد گزینه‌های متفاوتی در نظر می‌گیرم. برنامه‌هایی مانند ورزش کردن یا هر فعالیتی که از آن لذت می‌برید را توصیه می‌کنم مانند ماهیگیری، کتاب خواندن یا نقاشی کشیدن یا هر کاری که احساس می‌کنید به شما آرامش می‌دهد. سعی کنید هر روز حداقل یک فعالیت کاهش استرس انجام دهید. با زمان کم شروع کنید. هر روز حداقل پنج دقیقه را برای تفریح اختصاص دهید و به مرور زمان می‌توانید آن را افزایش دهید.
۳. خواب مفید و منظم داشته باشید
قادری می‌گوید: بدن شما در حین خواب بهبود می‌یابد و از نو احیا می‌شود. خواب کافی و مفید، برای پاسخ ایمنی قدرتمند بدن به بیماری‌ها و آسیب‌ها ضروری است. به طور خاص، خواب زمانی است که بدن شما سلول‌های ایمنی کلیدی مانند سیتوکین‌ها (نوعی پروتئین که می‌تواند با التهاب مقابله کند یا باعث ایجاد التهاب شود)، سلول‌های T (نوعی گلبول سفید که پاسخ ایمنی را تنظیم می‌کند) توزیع می‌کند.
قادری افزود: کمبود خواب همچنین سطح کورتیزول را افزایش می‌دهد، که البته برای عملکرد ایمنی بدن نیز مفید نیست. در نتیجه سیستم ایمنی بدن به خواب کافی و منظم برای محافظت بهتر از بدن نیاز دارد.
به گفته متخصصان سلامت، هر فرد باید حداقل هفت ساعت خواب شبانه داشته باشد چرا که نقش مهمی در سلامت جسم و روان دارد. برای اطمینان از داشتن خواب مفید، رعایت بهداشت خواب را در اولویت قرار دهید: وسایل الکترونیکی را حداقل دو تا سه ساعت قبل از خواب خاموش کنید و از کتاب ها، فیلم‌ها یا گفتگو‌های خشن یا استرس زا قبل از خواب خودداری کنید.
۴. ورزش منظم در صورت امکان در فضای باز
طبق تحقیقات علمی، ورزش منظم خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند چاقی، دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و عروقی و همچنین عفونت‌های ویروسی و باکتریایی را کاهش می‌دهد.
ورزش همچنین باعث ترشح اندورفین (گروهی از هورمون‌ها که درد را کاهش می‌دهند و احساس لذت می‌دهند) می‌شود و این یک روش عالی برای کنترل استرس است. از آنجا که استرس بر سیستم ایمنی بدن ما تأثیر منفی می‌گذارد، ورزش منظم روشی است که می‌تواند پاسخ ایمنی بدن را بهبود بخشد.
بسیاری از شواهد اپیدمیولوژیک (مطالعاتی که به دنبال رفتار و نتایج انسانی انجام شده است) نشان می‌دهد که افرادی که در کل فعالیت بیشتری دارند، از بیماری‌های حاد (مانند عفونت ها) و از بیماری‌های مزمن (مانند سرطان و دیابت نوع ۲) کمتر رنج می‌برند. مطالعاتی که در مورد تأثیر ورزش بر سطح سلول در بدن انجام شده است، حاکی از آن است که ورزش رابطه مستقیمی با توزیع سلول‌های ایمنی در بدن به منظور جستجوی سلول‌های آسیب دیده یا آلوده، در بدن دارد و سیستم ایمنی بدن را هوشیارتر می‌کند.
بزرگسالان باید در هفته حداقل ۱۵۰ دقیقه (دو ساعت و نیم) ورزش هوازی با شدت متوسط (مانند پیاده روی، دویدن یا دوچرخه سواری) یا ۷۵ دقیقه (یک ساعت و ۱۵ دقیقه) ورزش هوازی با شدت بالا (مانند دویدن) داشته باشند. همچنین باید حداقل دو بار در هفته تمرینات قدرتی را انجام دهید.
برای بهره مندی از مزایای ورزش و تقویت سیستم ایمنی بدن، توصیه می‌کنیم ورزش خود را خارج از منزل انجام دهید. گذراندن اوقات در طبیعت باعث تقویت خلق و خو، کاهش فشار خون، کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. ورزش کردن در بیرون از خانه همچنین موجب جذب ویتامین D در بدن می‌شود از طریق آفتاب می‌شود که نقش مهمی در سلامت سیستم ایمنی بدن نیز دارد.
۵- از الکل و سیگار دوری کنید
نوشیدن الکل با طیف وسیعی از اثرات منفی سلامتی از جمله کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن همراه است. به گفتۀ متخصصان نوشیدن الکل، سیستم ایمنی بدن را دچار مشکل می‌کند و آسیب جدی به کبد که به عنوان سم زدای اصلی بدن عمل می‌کند می‌رساند.
مصرف زیاد الکل می‌تواند توانایی بدن شما را برای مبارزه با عفونت ضعیف کرده و زمان بهبودی شما را کند کند. طبق بررسی ها، افرادی که مقادیر زیادی الکل می‌نوشند احتمال بیشتری برای ابتلا به ذات الریه، سندرم حاد تنفسی، بیماری کبدی و برخی سرطان‌ها دارند.
سیگار کشیدن نیز مانند الکل می‌تواند بر سلامت سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد. به طور کلی هر چیزی که سم باشد می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را به خطر بیندازد. بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ انجام شد، مواد شیمیایی منتشر شده توسط دود سیگار، مونواکسیدکربن، نیکوتین، اکسید‌های نیتروژن و کادمیوم می‌توانند در رشد و عملکرد سلول‌های ایمنی مانند سیتوکین ها، سلول‌های T و سلول‌های B اختلال ایجاد کنند.
سیگار کشیدن همچنین، عفونت‌های ویروسی و باکتریایی به خصوص عفونت‌های ریوی مانند ذات الریه، آنفلوانزا و سل، عفونت‌های بعد از جراحی و آرتریت روماتوئید (بیماری خودایمنی که در آن سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می‌کند) را وخیم‌تر می‌کند.
۶. علائم بیماری‌های مزمن را تحت کنترل داشته باشید
شرایط مزمن مانند آسم، بیماری‌های قلبی و دیابت می‌توانند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارند و خطر عفونت را افزایش دهند.
به عنوان مثال، هنگامی که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ به درستی قند خون خود را مدیریت نمی‌کنند، این می‌تواند یک پاسخ التهابی مزمن و درجه پایین ایجاد کند که سیستم دفاعی بدن را تضعیف می‌کند. به همین ترتیب، مبتلایان به آسم مستعد ابتلا به آنفولانزا و حتی مرگ هستند، و اغلب علائم آنفلوانزا و آسم را شدیدتر تجربه می‌کنند.
به گفته پزشکان زندگی با یک بیماری مزمن می‌تواند مانند تلاش برای رانندگی با اتومبیلی باشد که فقط سه حلقه لاستیک دارد، اما این تلاش می‌تواند شما را به مقصد برساند به این شرط که بیماری مزمن خود را کنترل کنید. اگر شرایط مزمن خود را بهتر مدیریت کنید، ذخایر بیشتری را برای کمک به بدن در مقابله با عفونت آزاد می‌کنید؛ بنابراین حتماً در کنار مصرف هرگونه دارو، ویزیت پزشک و عادت‌های سالم که علائم شما را از بین می‌برد، تقویت کنید.
در نهایت این نکته را در نظر داشته باشید که یک سبک زندگی سالم و با کیفیت می‌تواند در سلامت بدن شما اثر مستقیم و مفیدی داشته باشد و این امر به شما بستگی دارد که چه میزان به سلامت و زندگی خود اهمیت می‌دهید. هر فرد بنا بر ویژگی‌ها و شرایط زندگی خود می‌تواند در طول روز رفتار‌ها و عاداتی را داشته باشد که با انجام آن احساس آرامش می‌کند. پس برای سلامت خود ارزش بیشتر قائل شوید و بدانید که این امر با رفتار و عادات شما ارتباط دارد.
گزارشی از شیدا علیمرادی
انتهای پیام/ع