محمد مهدی مظاهری، دبیرکل کمیته ملی اسکان بشر ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: برنامه اسکان بشر ملل متحد (هبیتات) برای زندگی شهری بهتر تلاش می‌کند. رسالت هبیتات ترویج و ارتقای توسعه اجتماعی و زیست‌محیطی اسکان بشر و دست‌یابی به هدف مسکن درخور برای عموم است.
او افزود: هبیتات می‌کوشد تا با پیشگامی در فرآیند شهری‌شدن و ترویج تغییر سیاست‌ها، روش‌ها و نگرش‌های مقابله با نیاز‌های توسعه شهری، رشد شهر‌ها و مناطق روستایی را به فرصتی فراگیر برای توسعه همه شهروندان تبدیل کند.
مظاهری تصریح کرد: کمیته ملی اسکان بشر ایران نیز با تمرکز بر موضوع کاهش آثار خطرات و بلایای طبیعی و بر اساس موافقت‌نامه‌ای بین برنامه اسکان بشر ملل متحد و دولت جمهوری اسلامی ایران تاسیس شد و در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران جایگاه ریاست شورای اجرایی برنامه اسکان بشر ملل متحد را برای دوره ۲۰۲۱-۲۰۲۰ بر عهده دارد.
نقش موثر دانشگاه هادر توسعه شهری
عضو هیئت امنای دانشگاه صداوسیما درباره نقش دانشگاه‌ها در حوزه توسعه شهری، گفت: یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه پایدار شهری بسط و گسترش بستر‌های آموزشی و ایجاد پلتفرم‌های مختلف برای دانشگاه‌ها جهت مساعدت با سیستم‌های مدیریت شهری است.
او افزود: در این راستا موسسات آموزش عالی و دانشگاه‌ها نقش پررنگ و اثرگذاری دارند و در ابعاد مختلفی می‌توانند به مدیران شهری برای بهبود شاخصه‌ها و کیفیت زندگی و فضا‌های شهری کمک کنند. این نقش آفرینی به ویژه در دو حوزه خاص خود را نشان می‌دهد؛ نخست اینکه رسالت اصلی دانشگاه ها، آموزش عالی و تربیت نیروی متخصص و متفکر برای جامعه است و در این راستا دانشگاه با آموزش و پروش مدیران لایق و نیز معماران و طراحان شهری در رشته‌های مربوطه نقشی کلیدی در شهر‌ها و توسعه آن‌ها ایفا می‌کند و می‌تواند بر اصلاحات اجتماعی - فرهنگی تا رونق اقتصادی شهر‌ها اثر گذار باشد.
مظاهری ادامه داد: از سوی دیگر و در درجه دوم، دانشگاه‌ها از نظر محیطی و کالبدی نیز بر منطقه اطراف خود و زندگی جاری در آن تاثیرگذار می‌گذارند و با ایجاد روح فرهنگی، کسب و کار‌های همگون با دانشگاه، بهبود وضعیت خیابان‌ها از لحاظ امنیت و ارتقای سیستم حمل و نقل عمومی و همچنین ایجاد موسسه‌های آموزشی مرتبط با دانشگاه بر ابعاد مختلف زیست فرهنگی، وضعیت اقتصادی و معیشتی شهروندان تاثیر مثبتی گذاشته و موجبات رفاه اجتماعی و در مجموع توسعه پایدار شهری را فراهم می‌کنند.
این مقام مسئول تاکید کرد: تاسیس رشته‌های معماری و شهرسازی در دانشگاه‌های معتبر ایران به دهه ۱۳۴۰ باز می‌گردد و در طی پنجاه سال گذشته فعالیت‌های مفید و مثبت بسیاری در حوزه آموزش و پژوهش‌های شهری انجام شده است. البته هر ساله بر میزان فارغ التحصیلان و ورود حرفه‌ای آن‌ها به بازار کار نیز افزوده می‌شود. با این وجود باید گفت در حال حاضر دانشگاه‌های کشور و نیز فارغ التحصیلان این رشته‌ها با مشکلات متعددی مواجه هستند که مانع نقش آفرینی جدی آن‌ها در حوزه مدیریت شهری می‌شود.
رئیس سابق هیئت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران تصریح کرد: از یک سو با وجود برخی تلاش‌های صورت گرفته، نوع آموزش ارائه شده در دانشگاه‌های کشور با مقتضیات و نیاز‌های بومی شهر‌های ایران منطبق نیست؛ بنابراین این آموزش‌ها نمی‌توانند ارتباط فرهنگی و اجتماعی چندانی با بدنه و روح جامعه برقرار کنند.
او گفت: از سوی دیگر انتخاب مدیران شهری در برخی مواقع بر اساس شایسته سالاری و لحاظ کردن تخصص‌ها انجام نمی‌شود و در نتیجه افراد متخصص، ماهر و با انگیزه از فرآیند توسعه شهری حذف شده و مدیریت شهری (در برخی موارد) به افرادی با تخصص‌های غیر مرتبط و نا آشنا به مباحث توسعه شهری واگذار می‌شود. این امر انگیزه نوآوری و خلاقیت را در دانشگاهیان و افراد نخبه از بین می‌برد.
عدم ارتباط دانشگاه‌ها با مدیران شهری
دبیرکل کمیته ملی اسکان بشر ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: نکته دیگر نیز نبود ارتباط بین دانشگاه و مدیران شهری است؛ در حالی که در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی پژوهش‌های زیادی در رابطه با چگونگی طراحی و توسعه شهری پایدار انجام می‌شود، اما متأسفانه ارتباط معنادار و سیستماتیکی بین این دو بخش کلیدی وجود ندارد و از این رو پژوهش‌های صورت گرفته در قالب تئوریک باقی می‌مانند و هیچ گاه جنبه عملیاتی پیدا نمی‌کنند. در چنین شرایطی طراحی و مدیریت شهری نیز بعضاً بدون توجه به پیشرفت‌های علمی نوین انجام می‌شود و در نتیجه از کارایی لازم برخوردار نیست و سبب هدر رفته بودجه می‌شود.
مظاهری بیان کرد: در حال حاضر نه تنها دانشگا‌های دولتی، بلکه سایر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی ایران نیز در حوزه معماری و شهرسازی پیشرفت‌های زیادی داشته اند و سالانه پایان نامه‌ها و رساله‌های متعددی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری پیرامون طراحی شهری، توسعه پایدار شهری و الزامات و چالش‌های آن به نگارش در می‌آید. با این وجود همان معضل فقدان ارتباط بین بخش‌های آکادمیک و اجرایی، سبب می‌شود تا آگاهی چندانی نسبت به پژوهش‌های صورت گرفته وجود نداشته باشد.
او در پایان یادآوری کرد: بنابراین برای خارج کردن پژوهش‌های دانشگاهی از انزوا، لازم است در درجه نخست دانشگاه‌ها دانش آموختگان این رشته‌ها را هر چه بیشتر به سمت کسب مهارت‌های بومی و کاربردی نه تئوریک صرف، سوق دهند. همچنین در گام دوم باید با عقد تفاهم نامه‌ها و برگزاری جلسات و همایش‌های مشترک بین دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی در حوزه مدیریت شهری، زمینه پیوند تحقیقات علمی و پروژه‌های اجرایی شهرسازی و طراحی شهر‌های ایران فراهم شود.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/