سجاد بهمنی، دانش آموخته دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه اصفهان در گفتوگو با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، درباره عوامل توسعه حاشیه نشینی در شهرهای خوزستان، گفت: اهواز بهشت حاشیه نشینان است. ابر تکانههای تحول آفرین در استان خوزستان طی دهههای گذشته به مثابه گسلهای آتش فشانی سبب مهاجرت و بی خانمانی هزاران نفر شده اند که برای اکثر این مهاجران، اهواز سکونتگاه مورد ترجیح بوده است. سرکوب ایلات و عشایر در دوره پهلوی اول در استان خوزستان که ییلاق چند ایل بزرگ جنوب بوده است،
او افزود: اصلاحات ارضی در جلگه کشاورزی خوزستان و بی نصیب ماندن خوش نشینان در تقسیم مجدد زمین، وقوع جنگ ٨ ساله عراق و ایران، تخریب زیرساختهای شهری در خرمشهر و آبادان، محاصره و بمباران دشت آزادگان و دیگر شهرها، انهدام صنایعی، چون پالایشگاه نفت و تاسیسات مشابه و از کار افتادن صنایع و مراکز بزرگ اشتغال و تاسیسات بندری خرمشهر، خشکسالیهای دامنه دار و هجوم متعدد ریزگردها، احداث سدهای بزرگ و تشکیل دریاچهها و به زیر آب رفتن روستاها و یا از بین رفتن راههای مواصلاتی و در محاصره قرار گرفتن بسیاری از روستاها و در نتیجه تشکیل دریاچه سدها، تنها بخشی از مصایب گسترش حاشیه نشینی در شهرهای خوزستان هستند، که به عنوان زمینههای مهاجرفرستی، سبب شکل گیری محلات حاشیه نشین در استان شده اند.
بهمنی علت مهاجرت روستاییان به شهرها را متاثر از هر یک از تکانههای پیشین برشمرد و افزود: اگرچه مهاجرت از زمینهها و شرایط مختلفی متاثر بوده است و در دورههای مختلف روستاییان اقدام به مهاجرت کردند، اما در ٢ ویژگی شباهت داشتند. اول اینکه همه اضطرار اسکان داشتند و نمیتوانستند زمان زیادی را صرف اندیشه در این حوزه کنند که کجا برای اسکان شان مناسبتر است، دوم اینکه دست شان خالی بود و تفاوت قیمت مسکن در روستای محل سکونت شان با اهواز امکان اسکان عادی را کاملا برایشان از میان میبرد. از این روی متاثر از شرایط پیش آمده راهی روستاهای کوچک و آبادیهای اطراف اهواز شدند.
این دانش آموخته دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه اصفهان بیان داشت: طی دهههای متوالی روستاهای حومهای و نزدیک به شهر اهواز مانند کریشان، زرگان، نهر هاشم، عین دو، ام تمیر، کوت عبدا... و کوت سید صالح در جذب این مهاجرین بسیار موفق بودند؛ و همیشه اخبار خوشی از اسکان قانونی و غیرقانونی، ولی موفقیت آمیز مهاجران به مبدا میرسید. جایی که خیل عظیم دیگر مهاجران مردد منتظر وقوع تکانهای بودند تا تصمیم نهایی خود را بگیرند. برخی از این روستاها آنقدر استعداد جذب از خود نشان دادند که با گسترش فضایی و جمعیتی قواره شهر پیدا کردند و ضمیمه آن شدند.
سجاد بهمنی اظهار داشت: از آن زمان تاکنون روند اینگونه بوده است که اکثر مهاجرین در مبادی ورودی شهر خاستگاه خود به اهواز، ساکن میشوند. چنانچه به عنوان نمونه مهاجرین شهرهای رامهرمز، امیدیه، باغملک، مسجدسلیمان و ایذه در شهرک آغاجری، حصیرآباد و منبع آب و مهاجرین خرمشهر، سوسنگرد، دشت آزادگان و هویزه در ملاشیه، عین دو، سیاحی و شلنگ آباد که در مسیر ورودی آنها به شهر قرار دارد، استقرار مییابند.
او در پایان تصریح کرد: چنین شیوه اسکان منحصر به فردی خود باز تولید کننده چالشهای نوینی است. افراد گروههای قومی مختلف علاوه بر اسکان در نزدیکترین مبادی ورودی شهر اهواز به زادگاهشان، در کنار قومیت خود و یا سایر گروههای قومی نزدیک اسکان مییابند.
انتهای پیام/ن