به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، محمد نامی عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز اظهار کرد: همه ما می‌دانیم که ویتامین‌ها برای ادامه حیات و سلامتی ما ضروری هستند، اما ممکن است نگرانی ما در مورد سیستم ایمنی بدن، پوست، بهبود بینایی و سلامت استخوان هایمان باشد.
وی ادامه داد: به ندرت افراد به خوردن ویتامین‌ها برای سلامت مغزشان اهمیت می‌دهند، در حالی که سلامت مغز مهم‌ترین دلیل برای مصرف ویتامین‌ها است چرا که ویتامین‌ها قسمتی از ساختار مغز ما هستند.
محمد نامی تصریح کرد: ساختار مغز ما از کیلومتر‌ها آکسون و میلیون‌ها اتصال بین سلول‌های عصبی تشکیل شده است، درست مانند کامیون‌ها و تجهیزاتی که برای ساختن بزرگ راه‌ها و پل‌ها نیاز است، گروهی از ماشین‌های مولکولی نیز برای ساختن بزرگراه‌های عصبی و ارتباطات سلولی (سیناپس) ضروی هستند، بنابراین هر چه ابزار قوی‌تر و بهتری داشته باشیم، ساختار مغز بهتری هم به وجود می‌آید.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: پروتئین‌ها بسیاری از عملکرد‌هایی که در سلول مربوط به جابجایی است را بر عهده دارند، اما بعضی از این وظایف نیز بر عهده ویتامین‌ها است.
وی افزود: اگرچه پروتئین‌ها در ژنوم ما کدگذاری می‌شوند، انسان‌ها تنها قادر به سنتز ۱۱ آمینواسید از ۲۰ آمینواسید مورد نیاز بدن ما هستند، برخلاف بسیاری از گیاهان و جانوران که قادر به ساخت همه انواع آمینواسید‌ها هستند. در مورد ویتامین‌ها نیز بدن ما قادر به ساخت آن‌ها نیست و تنها راه رسیدن آن‌ها به سلول ها، از راه هضم، جذب و جریان خون است.
محمد نامی با بیان اینکه مهم‌ترین فعالیت مغز، انتقال سیگنال‌های الکتریکی بین سلول‌ها است، اضافه کرد: آکسون‌ها ساختار‌هایی هستند که این سیگنال‌های الکتریکی از آن‌ها عبور می‌کنند، حتی کوچکترین کمبود در این ویتامین باعث اختلال در میلین سازی می‌شود.
وی بیان کرد: میلین، عایقی است که در اطراف آکسون‌ها وجود دارد و در انتشار سیگنال‌های الکتریکی از اهمیت زیادی برخوردار است.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز تصریح کرد: هنگامی که میلین سازی ضعیف باشد، در نتیجه کیفیت انتشار سیگنال‌ها نیز ضعیف خواهد شد.
نامی ادامه داد: کمبود ویتامین B ۱۲، نشان داده شده که باعث احساس خستگی و افسردگی می‌شود.
وی اضافه کرد: کمبود مزمن این ویتامین منجر به زوال عقل (dementia) و آسیب دائمی به مغز نیز می‌شود. علائم dementia شامل نداشتن توانایی در به یاد آوردن وقایع گذشته، تشخیص اشخاص و مکان ها، یافتن کلمات درست، حل مسئله، برنامه ریزی و انجام کار‌های ساده و کنترل حالات خلقی و رفتار است؛ بنابراین ویتامین B ۱۲ بسیار اهمیت دارد، اما تنها ویتامین مهم برای سلامت مغز نیست.
محمد نامی با بیان اینکه تاثیر ویتامین A به صورت کامل شناخته نشده، اما شواهدی برای کارکرد آن وجود دارد، تصریح کرد: محققان در آزمایشگاه تغذیه و علوم اعصاب، در دانشگاه Bordeaux فرانسه، به تازگی اثر کمبود ویتامین A را در رت مورد بررسی قرار دادند.
وی ادامه داد: آن‌ها مشاهده کردند رت‌هایی که ویتامین A کمتری دریافت کردند، ۳۲ درصد سلول‌های جدید کمتری نسبت به رت‌هایی که مقادیر کافی ویتامین A را دریافت می‌کردند، داشتند.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: رت‌هایی که از خوردن ویتامین A کافی محروم شده بودند، در انجام وظابف حافظه فضایی، شنا کردن در یک محفظه و یافتن پلتفرم‌های پنهان شده دچار مشکل شده بودند.
نامی تصریح کرد: این رت‌ها روز‌ها طول می‌کشید تا یاد بگیرند که پلت فرم‌ها را در محفظه پیدا کنند، در حالی که رت‌هایی که میزان کافی از این ویتامین را دریافت کرده بودند، حتی طی یک روز کاملا می‌توانستند پلت فرم‌ها را بیابند. هم چنین عملکرد آن‌ها به خوبی رت‌های گروه دوم نبود.
وی گفت:، اما نکته جالب و قابل توجه در این آزمایش این بود: هنگامی که این رت‌ها به مدت ۴ هفته ویتامین A کافی دریافت کردند، عملکرد آن‌ها بسیار در این زمینه بهبود یافت.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز اضافه کرد: آزمایش‌های مشابه در مورد ویتامین C در دانشگاه علوم پزشکی Vanderbilt، انجام گرفت. تنها با دادن یک دوز از ویتامین C، عملکرد موش‌های میانسال ۱۵ درصد در مکان یابی پلت فرم‌ها افزایش یافت. این آزمایش اگرچه مدت زمان کمی به طول انجامید، اما تاثیر چشمگیر این ویتامین را به اثبات رساند. مانند ویتامین A، ویتامین C نیز نقش مشابهی در تولید سلول‌های عصبی جدید و رشد آن‌ها دارد.
نامی اضافه کرد: ویتامین D که گاهی مردم به عنوان ویتامین تابش آفتاب نیز می‌شناسند، برای حفظ سلامتی استخوان، دستگاه ایمنی، سیستم قلبی عروقی و غدد درون ریز اهمیت دارد.
وی بیان کرد: مطالعات جدید بر روی ارتباط این ویتامین با سلامت سیستم عصبی متمرکز شده است. برای مثال یکی از این مطالعات را News Today Medical گزارش کرده که بر روی ارتباط بین کمبود ویتامین D و افزایش ریسک ابتلا به اسکیزوفرنی، تاکید کرده است.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی افزود: آزمایش‌های دیگر بر روی حیوانات نشان می‌دهد که ایجاد کمبود ویتامین D در این حیوانات باعث آسیب به مغز و کاهش سطح عملکرد در انجام تست‌های شناختی می‌شود.
وی گفت: همچینین محققان دریافته اند افرادی که دچار سکته قلبی می‌شوند، در صورت کمبود ویتامین D، احتمال برگشتن عملکرد مغز آن‌ها به حالت عادی بسیار کمتر است.
در تحقیقی دیگر مطالعات تصاویر مغز موش‌هایی که دچار کمبود ویتامین D هستند، نشان داد نامی تصریح کرد: تعداد سلول‌ها در هیپوکمپ که در تشکیل حافظه نقش کلیدی دارند، کاهش یافته است.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز با بیان اینکه امگا-۳ به ساختن غشا‌های سلولی بدن شامل سلول‌های عصبی کمک می‌کند، ادامه داد: این ویتامین می‌تواند ساختار سلول‌های مغز را بهبود بخشد. روغن ماهی منبع خوبی برای امگا-۳ است.
نامی اضافه کرد: مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ میلادی نشان داد افرادی که از سطح بالایی از امگا-۳ در بدن خود برخوردار بودند، جریان خون در مغز آن‌ها افزایش می‌یافت. محققان همچنین یافتند که ارتباط نزدیکی بین افزایش و بهبود توانایی تفکر و عملکرد‌های شناختی با سطح امگا-۳ در خون وجود دارد.
وی با بیان اینکه ویتامین E اغلب به عنوان ویتامین باروری نیز شناخته می‌شود، افزود: مطالعات در حیوانات و انسان‌ها نشان داده است که کمبود ویتامین E با کاهش باروری مرتبط است، اما این ویتامین وظایف مهم دیگری به ویژه در سیستم عصبی مرکزی نیز در بدن دارد.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز بیان کرد: سلول‌های عصبی که در هماهنگی حرکات بدن و انجام اعمال شناختی نقش دارند، بیش از همه از کلسترول و چربی‌های polyunsaturated ساخته شده اند. این اجزا بسیار به آسیب اکسیداتیو حساس هستند.
وی گفت: ویتامین E، نوعی آنتی اکسیدان است و می‌تواند این چربی‌ها را از آسیب اکسیداتیو محافظت کند. بعضی از منابع غنی ویتامین E، در مغز‌ها و دانه‌ها وجود دارند.
نامی افزود: بدن ما به ویتامین‌های گروه B برای تبدیل کردن مواد غذایی به انرژی، نیاز دارد. این ویتامین‌ها برای متابولیسم، عملکرد مغز و کبد، رشد و ساختن سلول‌های خونی علاوه بر نقش آن‌ها در پوست، مو و بینایی، اهمیت دارند.
وی گفت: یکی از ویتامین‌های این گروه که برای عملکرد صحیح و مناسب مغز و سیستم عصبی بسیاراهمیت دارد، ویتامین B ۶ است.
عضو هیات علمی گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز تصریح کرد: این ویتامین برای رشد مناسب مغز کودکان و عملکرد افراد بزرگسال مهم است، به مغز در ساختن هورمون «سروتونین» برای تنظیم حالات خلقی و «نوراپی نفرین» برای مهار استرس کمک می‌کند.
وی افزود: این ویتامین همچنین در ساخت «ملاتونین» که در چرخه شبانه روزی و تنظیم خواب اهمیت دارد، کمک می‌کند.
نامی گفت: مطالعات زیادی همچنین تاثیر ویتامین B ۶ را در کاهش روند پیری و ابتلا به آلزایمر و سکته، به اثبات رسانده است.
انتهای پیام/چ