ریاست قوه قضائیه هر 5 سال با حکم رهبر انقلاب انتخاب شده و معمولا حکم وی برای 5 سال دوم نیز تمدید می‌شود.
تاکنون آیت الله شهید بهشتی، آیت الله موسوی اردبیلی، آیت الله یزدی، آیت الله هاشمی شاهرودی و آیت الله آملی لاریجانی توسط رهبر معظم انقلاب و حضرت امام(ره) برای ریاست بر دستگاه قضا انتخاب شده‌اند.
در این میان شهید بهشتی نتوانست دوره ریاست خود را به پایان برساند و در همان اوایل کار، توسط گروهگ تروریستی فرقان و سازمان مجاهدین به شهادت رسید تا آیت الله موسوی اردبیلی به جای او بر ریاست دستگاه قضا تکیه بزند.
*شهادت مرد محبوب
شهید بهشتی در سال 1307 در اصفهان و در خانواده‌ای مذهبی متولد شد، وی در چهار سالگی به مکتب رفت و به دلیل گرایش به علوم دینی در سال 1321 راهی مدرسه صدر شد.
در سال 1327 دیپلم ادبی را با شرکت در امتحان متفرقه اخذ کرد و به دانشکده علوم معقول و منقول (دانشکدهٔ الهیات و علوم اسلامی کنونی) دانشگاه تهران وارد شد.
در سال 1335 دوره دکتری خود را در رشته فلسفه آغاز کرد. اما با توجه به فعالیت در قم و مبارزات و سفر به آلمان نتوانست به موقع دوره را به پایان برساند و سرانجام در سال 1353 از پایان‌نامه دکتری خود تحت عنوان «مسائل ما بعد الطبیعه در قرآن» دفاع کرد.
ریاست دیوان عالی کشور، ریاست قوه قضائیه، دبیر کل حزب جمهوری اسلامی و نائب رئیس خبرگان قانون اساسی از جمله عناوینی بود که شهید بهشتی در طول زندگی خود با آن‌ها شناخته شد.
وی در هفتم تیر ماه 1360 در پی انفجاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی که توسط سازمان مجاهدین خلق ایران سازماندهی شده بود، ترور شد.
*رئیسی که مرجع شد
آیت الله عبدالکریم موسوی اردبیلی در سال 1304 در اردبیل و در خانواده‌ای روحانی متولد و در سال 1319 وارد مدرسهٔ علمیهٔ ملا ابراهیم در شهر اردبیل شد.
وی در سال 1322 برای خواندن درس حوزوی در مراتب بالاتر وارد شهر قم شد و حدوداً سه سال در این شهر اقامت گزید. موسوی اردبیلی در قم شاگرد کسانی چون مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی و مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی سیداحمد خوانساری بود.
از مشاغل و مسئولیت‌های وی پس از انقلاب اسلامی می‌توان به عضویت در شورای انقلاب، عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضویت در هیئت سه نفره رسیدگی به اختلاف بنی‌صدر و دیگران، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور ، عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش ماده‌ای امام خمینی (ره) اشاره کرد.
وی اکنون به عنوان یکی از مراجع اعظام در قم مشغول فعالیتهای علمی و تدریس دروس خارج از فقه هستند.
*از دستگاه قضا تا تأثیرگذاری در جامعه روحانیت مبارز
آیت الله یزدی در سال 1310 در اصفهان متولد شد. ایشان عضو شورای نگهبان، نماینده استان تهران در مجلس خبرگان رهبری، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه است.
ریاست قوه قضائیه (1368 تا 1378)، نمایندگی مجلس شورای اسلامی در دوره‌های اول و دوم، نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی و عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی از سوابق دیگر اوست.
وی از شخصیت‌های مهم جامعه روحانیت مبارز به شمار می‌آید و از افراد تصمیم ساز این جامعه محسوب می شود.
*از قوه قضائیه تا شورای نگهبان با آیت الله هاشمی شاهرودی
سید محمود هاشمی شاهرودی در سال 1327 در شهر نجف و در خانواده‌ای مذهبی متولد شد، وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه علویه نجف به پایان رساند و سپس به تحصیلات حوزوی پرداخت.
پس از پیروزی انقلاب 1357 به ایران آمد و رابط امام خمینی(ره) و سید محمدصادق صدر شد و پیام‌های مراجع تقلید ساکن شهر نجف را به امام خمینی(ره) می‌رساند.
او همچنین تشکیلات جامعه روحانیت مبارز و مجلس اعلای عراق را به راه انداخت و آن را مدیریت و سازماندهی کرد.
سید محمود هاشمی شاهرودی سالها از اعضای شورای نگهبان بود تا اینکه با حکم رهبر معظم انقلاب در 23 مرداد 1378 به ریاست قوه قضائیه ایران منصوب شد و تا سال 1388 این منصب را در اختیار داشت.
وی در سال 1378 به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد و پس از پایان دوره ریاست در قوه قضائیه به عضویت در شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.
*تکیه فرزند علامه بر مسند ریاست
صادق آملی لاریجانی همچون دیگر برادران و خواهرش علاوه بر اینکه از کودکی با مسایل دینی آشنا شد، علوم جدید را نیز فراگرفت.