به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، استان مازندران در شمال كشور جمهوری اسلامی ايران و با وسعتي معادل /23756 كيلومتر مربع حدود 1/46 درصد از مساحت كشور را در بر داشته و هجدهمين استان از اين حيث در كشور محسوب می شود . دريای خزر درشمال ، استانهای تهران و سمنان در جنوب و استانهای گيلان و گلستان به ترتيب در غرب و شرق استان قرار دارند .
مازندران بر اساس آخرين تقسيمات كشوری داراي 22 شهرستان به نامهاي آمل ، بابل ، بابلسر ، بهشهر ، تنكابن ، جويبار ، چالوس ، رامسر ، ساری ، سوادكوه ، سيمرغ، قائمشهر ، گلوگاه ، محمود آباد ، نكا ، نور، نوشهر، فريدونكنار ، عباس آباد ، سوادكوه شمالی، كلاردشت و مياندرود، 58 شهر ، 55 بخش ، 129 دهستان و 3697 آبادی می باشد .
مازندران به خاطر تاریخ غنی، و جغرافیای سراسر
متنوع آن که شامل جلگه‌ها، علفزار‌ها، بیشه‌ها و جنگل‌های هیرکانی با صدها گونه
گیاهی منحصر به فرد در جهان است و آب و هواهای گوناگون از سواحل شنی با پست ترین
نقطه, تا کوهستان‌های ناهموار و برف پوشیده البرز با داشتن یکی از هفت آتشفشان
معروف دنیا، کوه دماوند، شناخته شده‌است.
اقتصاد مازندران کاملاً به طبیعت پرنعمتش وابسته‌است،
که از راه کشاورزی و مواد غذایی با داشتن بالاترین تولید فرآورده‌های غذایی دریایی
در میان همه مناطق ایران و کشورهای همسایه از جمله خاویار که در دنیا از لحاظ
کیفیت بی نظیر است، مورد بهره برداری واقع می‌شود، همچنین، صنعت توریسم، که هر
ساله بیش از دوازده میلیون مسافر از مازندران دیدن می‌کنند. با کشفیات دانشمندان
در غارهای هوتو و کمربند، گواهی بر زندگی انسان‌ها در ۷۵ هزار
سال پیش از این بدست آمده‌است، علاوه بر این، باستان شناسی در گوهر تپه(رستمکلا)،
که ثابت کرد مازندران و گلستان بیش از ۵ هزار
سال پیشینه تمدن شهری دارند، مازندران را به یکی از مهترین پایگاه‌های باستان
شناسی در منطقه خاورمیانه شناسانده‌است و آن در فرهنگ سازی و تمدن شهرنشینی مردم
در ایران نقش مهمی را ایفا کرده‌است، مازندران جزوی از قلمرو پادشاهی ورگانا که
هیچگاه جزو امپراطوری هخامنشی نشد، و پس از آن یکی از استانهای مهم پادشاهی
تبرستان (که پس از شاه عباس تبرستان ایالتی از ایران و مازندران استانی از این
ایالت شد)، بوده‌است. مردم بومی آن تپوری (مازندرانی)
هستند، بر اساس یک افسانه رایج در میان آنها، نسب و اصالت آنها به خانواده پیامبر
نوح می‌رسد که مردم بومی اعتقاد دارند کشتی اش در البرز آرمیده‌است، این مردم به
زبان مازندرانی (یک زبان کاسپیانی) صحبت کرده که از لحاظ ساختاری متشابه سنگسری و
گیلکی است که در طول تاریخ دادوستدهایی باچینی وروسی وسومری داشته است.
ریشه نام مازندران مشخص نیست. کسانی حدس‌هایی در این مورد می‌زنند که برخی از این حدس‌ها را در زیر می‌خوانیم:
مازندر نام یکی از دیوانی است که در اوستا به آن اشاره شده. گویا هنگامی که آریائی ها به فلات ایران می آیند می خواهند بر تمام اقوام بومی فلات ایران چیره شوند. اما در این میان دلیری اقوام شمال ایران از طرفی و صعب العبور بودن رشته کوه البرز که همچون دژی استوار از شمال ایران محافظت می کند مانع تسلط اقوام آریائی بر این منطقه می شود . بنابراین در اوستا همواره از این اقوام مازندر(مازندران) و ورنه(گیلان) به عنوان دیوانی بدسگال یاد شده است. همانطور که در شاهنامه آمده تا پیش از منوچهر هیچ پادشاهی خیال حمله به مازندران را را نداشته منوچهر نیز در حمله به مازندران شکست می خورد. رستم نیز در هفت خان خود با دیوان مازندران می جنگد. محل رخداد بسیاری از داستان های اساطیری شاهنامه در مازندران است .
برخی ریشه نام مازندران را آمیخته‌ای از ماز به معنی بزرگ و نیز میانه ، ایندیرا و ان پس وند مکان دانسته‌اند و در نتیجه عبارت «مازیندیران» را به معنی جایگاه دیو بزرگ ، ایندیرا می‌دانند. گواه آن را هم شاهنامه دانسته‌اند که در آن از مازندران به عنوان جایگاه دیو سفید نام برده‌است و نیز ایندیرا را کوهی دانسته‌است در میانه این سرزمین. بر پایه همین موضوع ملک الشعراء بهار بیت زیر را سروده‌است:
ای دیو سپید پای در بند
ای گنبد گیتی ای دماوند
برخی نام مازندران را به شکل ماز + اندر + آن می‌دانند . ماز در زبان مازندرانی به زنبورعسل گفته می‌شود و کسانی که این ریشه یابی را پذیرفته‌اند معنای مازندران را «جایی که زنبورعسل در آن هست» می‌دانند . عده‌ای نیز به این دلیل که سابقا این سرزمین مملو از گوزن بوده و مازن نیز به معنای گوزن بوده و از طرفی دران را نیز به معنای درندگان می‌باشد اینطور استنباط کرده‌اند که دران به معنای درنده کنایه از ببر مازندران است وچون این سرزمین در گذشته مملو گوزن و ببر بوده مردم آن سرزمین را به این نام خواندند مازندران کنونی در درازای تاریخ، شاهد وقایع و اتفاقات فراوان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده‌است. در اهمیت سرگذشت وقایع تاریخی این استان، کافی است که گفته شود هیچ یک از مناطق ایران به اندازه این خطّه، شاهد رویدادهای تاریخی نبوده‌است.
به همین سبب است که نویسندگان و مورخان ایرانی و خارجی، فراز و نشیب‌های تاریخی این سرزمین را در کتاب‌هایی به رشته تحریر در آورده‌اند. از آثار نویسندگان روسی درباره مازندران، تاریخ مازندران و استرآباد تالیف رابینو، و از آثار نویسندگان مازندرانی، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران تالیف میر ظهیرالدین مرعشی، و از آثار نویسندگان ایرانی، تاریخ تبرستان به کوشش اردشیر برزگر (ترک اصل مقیم مازندران) و مازندران از قدیم‌ترین ایام تا به امروز، نوشته دکتر محمد مشکور را می‌توان نام برد. اما این که نام مازندران از چه زمانی در این خطّه متداول شد اختلاف نظر وجود دارد. بعضی از مورخان معتقدند از زمان ابن اسفندیار و یاقوت، بجای هیرکانیا کلمه مازندران بکار برده شده‌است عده‌ای هم تاریخ استعمال کلمه مازندران را از قرن چهارم هجری قمری به بعد می‌دانند.
ابنیه تاریخی
منطقه شورچال گلوگاه
این منطقه از ابنیه مسکونی قرون اول و دوم اسلامی
بوده و آثار باستانی فراوانی در دل تپه‌های آن جای گرفته‌اند که متأسفانه بخش قابل
توجهی، توسط حفاران غیرمجاز، از دل خاک خارج شده و از موزه‌های خارجی، سر در آورده‌است
که نیازمند استقرار یگان حفاظت میراث فرهنگی است.زمینهای آن متعلق به ساکنان کوپچی
محله گلوگاه بوده و در فاصله کمی از ساحل دریا قرار گرفته‌است و مکانی سرسبز و
بسیار دیدنی است که نیازمند سرمایه گذاری و توجه بیشتر است.
امامزاده عباس
در حاشیه شمالی ورودی شرقی شهر ساری واقع شده و
از نظر شیوه معماری، گنبد هرمی شکل و صندوق چوبی نفیس، یکی از بناهای معروغ استان
مازندران است. تاریخ ساخت آن ۸۹۷ هجری قمری
است و سه امامزاده بنامهای عباس ؤ محمد و حسن در آن مدفون می‌باشند.این بنا در
منطقه ای به نام ازادگله واقع شده است.
قلعه لاجیم در سوادکوه
در جنوب شرقی زیراب در شرق جاده سواد کوه به
قائمشهر در منطقه‌ای جنگلی و در کنار روستای لاجیم قرار دارد. این اثر معماری
ارزشمند متعلق به قرن پنجم هجری است. آندره گدار باستان‌شناس فرانسوی که در سال ۱۹۳۳ میلادی به بازدید برج لاجیم آمده می‌نویسد: در
داخل این حصار چند تل است که نشان می‌دهد این قلعه در واقع شهر مستحکمی است این
محل که در قلب جنگل انبوه و دور هنگامه شهرها واقع شده‌است. مسلماً قرارگاه مهم
یکی از سرکشان یا پناهگاه استوار یکی از پادشاهان مخلوع بوده‌است که به امید
بازگشت وقت مساعد در آنجا بدور از آسیب خصم در امان می‌داشته‌است. شخصیت مدفون در
برج (کیا ابوالخوارس شهریار) از خاندان باوندیان بوده که در فاصله سقوط سلسله باوندیان
اول و به قدرت رسیدن مجدد خاندان آل باوند پس از اشغال ناحیه آمل به دست قابوس
وشمگیر به منطقه کوهستانی لاجیم پناه برده‌است.
چشمه عمارت بهشهر
این بنا متعلق به دوره صفویه‌است که در دو طبقه
احداث گردیده و در حال حاضر طبقه همکف و جزری از طبقه دوم باقی مانده‌است در وسط
عمارتِ همکف مظهر چشمه قرار دارد که آب آن از چهار سمت توسط جویهایی از داخل بنا
به خارج آن سرازیر و وارد حوضها و جویهای اطراف آن گردیده و به‌وسیله نهرهای اصلی
به خارج از باغ هدایت می‌شده‌است .
برج آرامگاهی امامزاده طاهر مطهر کجور
این بنای آرامگاهی واقع در روستای هزار خال بخش
کجور در شهرستان نوشهر قرار دارد، بنایی است چهار ضلعی با کتیبه‌های آجری و
تزئینات که در سال(۸۲۹) ه ق به دست ملک کیومرث بن بیستون استندار ساخته
شده‌است.
قلعه ملک بهمن لاریجان
این قلعه از قلعه‌های عظیم البرز است که در جاده
هراز بخش لاریجان شهرستان آمل و مشرف به قریه شاهان دشت در ۷۵
کیلومتری جنوب آمل قرار دارد این قلعه متعلق به حکام پادوسبان است که در سال (۴۵ الی ۱۰۰۵) ه ق به رویان نور و کجور و رستمدار حکومت داشته‌اند
بنای قلعه بر روی صخره‌ای حدود ۲۲۰ متر
بالاتر ازسطح اراضی شاهاندشت از لاشه سنگهای بزرگ و کوچک و ملات گچ ساخته شده که
بصورت طبقه طبقه و شامل اتاقها و قسمت‌های مختلف ساختمانی است.
آرامگاه سه سید میر حیدر آملی
این مکان مدفن ابولقاسم پسر ابولحسن الرویانی است
که در سده ششم ه ق وفات یافته‌است، در طی قرون هشتم و نهم هجری قمری سه تن از
سادات و عرفا در این محل مدفون گردیدند که یکی از آنها علامه میر حیدر آملی است که
از متفکران و مشاهیر شیعه بوده‌است بانی این مکان سید عزالدین بن سید بهاالدین
آملی است.
انتهای پیام/