به گزارش خبرنگار کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ دکتر تورج محمدی معاون پژوهش و رییس پژوهشگاه علم و صنعت ایران از اقتصاد مقاومتی و برنامه های علم و صنعت برای تحقق پیدا کردن این هدف تا توسعه دانش بنیان، مراکز رشد و اشتغال زایی را در گفت و گو با خبرنگار ما به بوته نقد و بررسی پرداخته است.
آقای دکتر! امسال سال" اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل" است. شما به عنوان یک مسئول برای رسیدن به این هدف چه برنامه هایی در نظر دارید؟
این بحث از ابتدای سال توسط رییس دانشگاه در جلسه ای مطرح شد و بحث تشکیل کمیته ای متشکل از مدیران دانشگاه مطرح است، به زودی این کمیته تشکیل خواهد شد و ما نیز در حوزه معاونت پژوهش و فناوری در حال برنامه ریزی اولیه هستیم.
با توجه به اینکه بخشی از این راهکارها به حوزه ی ما مربوط می شود در حال برنامه ریزی و هم فکری با همکاران در دانشگاه هستیم تا با بهره گیری از ظرفیت هایی که برای دانشگاه در کشور است بتوانیم ارتباطی را با صنایع و حوزه کارآفرینی و فناوری برقرار کنیم و بتوانیم راهکارهایی ارائه دهیم که دانشگاه و کشور بتوانند از این دستاوردها استفاده کنند.
در واقع روح این نام گذاری برای این است که ما مملکت خود را در شرایط مختلف درست مدیریت و از منابع خود درست استفاده کنیم، ما نیز در دانشگاه بر این اساس برنامه ریزی می کنیم و امیدواریم که قدم های موثری در این راستا برداریم.
برای توسعه اقتصاد دانش بنیان چه برنامه ای دارید؟
ما برنامه ی 5 ساله ی بعدی را که از ابتدای سال 95 شروع می شود در واقع اینطور هدف گذاری کردیم که به یک دانشگاه کارآفرین برسیم، ملزومات رسیدن به یک دانشگاه کارآفرین به اقتصاد دانش بنیان بر می گردد. ما می خواهیم فارغ التحصیل هایی داشته باشیم که کارآفرین باشند و ظرفیت ایجاد تحول، انجام کار، حل مشکلات صنایع و دستگاه پیش رو را داشته باشند.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که دانشجویان بتوانند بدون نیاز به بخش دولتی امکان ایجاد محصولات مورد نیاز کشور را داشته باشند در واقع به عنوان نیروهایی که مولدند و توان ایجاد محصولات فکری و سخت افزاری را دارند که در همین راستا ما مرکز رشد را برنامه ریزی کردیم که فعالیت ها را در این زمینه گسترش دهیم.
چند مرکز رشد در دانشگاه علم و صنعت ایران دارید؟
یک مرکز رشد داریم که در این مرکز رشد حدود 30 شرکت مستقر هستند، تعدادی شرکت هم به صورت مجازی استقرار دارند و از حمایت های مرکز رشد ما استفاده می کنند، هدف بر این است که در برنامه 5 ساله این مراکز رشد را ارتقا دهیم.
ما فکر می کنیم اگربتوانیم بخشی از نتایج تحقیقاتی که در آزمایش های تحقیقاتی شکل می گیرد و به دست می آید را وارد این مرکز رشد کنیم تا توسعه پیدا کنند به علاوه بخشی از این شرکت ها نیز به صورت دانش بنیان ثبت شوند.
ما برای کار آفرینی قدم های موثری را برداشته ایم ودر همین خصوص آیین نامه حمایت از شرکت های دانشگاهی دانش بنیان را آخر سال گذشته به تصویب هیئت امنای دانشگاه رساندیم و دانشگاه مطابق آیین نامه مصوب از این شرکت ها حمایت می کند در همین ارتباط آیین نامه یک وام های پژوهشی دانشگاه هم را درحال باز نگری هستیم.
در زمینه اشتغال زایی دانشجویانتان چه کارهایی انجام داده اید؟
اعضای هئیت علمی با کمک فارغ التحصیلان علم و صنعت در شرکت های دانش بنیانی که در دانشگاه است، مشغول به کار هستند. در واقع کسانی می توانند در مرکز رشد دانشگاه به فعالیت بپردازند که یک وابستگی به دانشگاه داشته باشند، این حداقل چیزی است که ما ثبت کرده ایم.
ولی یک بخشی از فارغ التحصیلان ما هم با استادان خود در خارج از این مجموعه فعالیت های تولیدی، نرم افزاری و سخت افزاری را پیش می برند. با توجه به اینکه ما مکانیزمی را برای رصد آنها نیست پس اطلاعات دقیقی هم درباره آنها وجود ندارد.
هدف گذاری دانشگاه علم و صنعت بر اساس کارآفرینی و آموزش دانشجویانی است که بتوانند مولد کار، ایده و محصول باشند که برای رسیدن به این هدف باید تغییراتی در نظام آموزشیمان بدهیم که این کار سختی است و نیاز به آماده سازی های لازم دارد.
دانشگاه هایی که در سطح بین المللی به عنوان کارآفرین فعالیت می کنند محتوای دروس آموزشی خود را متناسب با صنعت و نیاز متقاضیان بیرون دانشگاه به روز می کنند که ما باید این آمادگی را در دانشگاه های خودمان ایجاد کنیم. طبیعی است که در همه ی رشته ها این امکان به راحتی ممکن است فراهم نباشد اما باید از رشته هایی که آمادگی بیشتری دارند شروع کنیم. با تغییر نگاه به محتوای آموزشی درباره کارآفرینی و ایجاد شرایط قابل قبول برای اشتغال فارغ التحصیلان می توانیم به این امر دست یابیم.
بودجه پژوهش علم و صنعت امسال چه تغییری کرده است؟
در حوزه پژوهش افزایش اعتبار داشته ایم اما هنوز بودجه را نگرفته ایم چرا که کشور از نظر نقدینگی دچار مشکل است. اعتبارات سال گذشته ما به صورت بی سابقه ای با کسری مواجه شد و 90 درصد اعتبارات را توانستیم تخصیص بدهیم. در چنین شرایطی قسمتی که لطمه می بیند پژوهش است که اگر چه با حسن نظر رئیس و هئیت رئیسه دانشگاه سعی شد، لطمه کمتری به پژوهش وارد شود ولی در عین حال برنامه ریزی های ما برای سال آینده ممکن است قابل دسترسی نباشد.
به هر حال ما تلاشمان را می کنیم که از اعتبارات دولتی و درآمد اختصاصی دانشگاه سهم پژوهش را متناسب با شرایطی که در آن هستیم افزایش دهیم، اما این موضوع قطعی نیست و می توان گفت حداقل متناسب با سال گذشته به فعالیت های پژوهشی ادامه می دهیم. اگر اعتبارات افزایش پیدا نکند با توزیع مناسب تر تلاش می کنیم که از برنامه ریزی هایمان عقب نیفتیم.
برای افزایش نوآوری چه برنامه هایی دارید؟
دانشگاه ها محیط پویا هستند. با توجه علاقه مندی که دانشگاه ها به برقرای ارتباط با یکدیگر و کشورهای توسعه یافته دارند. این نوآوری به خودی خود اتفاق می افتد. به علاوه ما می توانیم متناسب با ایده های جدیدی که در سایر کشورها طرح می شود، فعالیت هایمان را جهت دهی کنیم.
شما با دانشگاه های نسل سوم که هدفشان کارآفرینی است موافقید؟
در مورد این مسئله نقطه نظر های مختلفی وجود دارد. دانشگاه های نسل سوم و کارآفرین در علم و صنعت در10 کارگروه طی ساعت های زیادی مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این بود که دانشگاه تصمیم گرفت در این عرصه وارد شود.
شاید علم و صنعت به عنوان یک دانشگاه نسل دوم به تمام اهدافش دست نیافته باشد اما ما قصد داریم پژوهش کیفی داشته باشیم. زمانی تعداد مقالات در دانشگاه مهم بود در صورتی که اکنون به سمتی رفتیم که مقالات کیفی را ارزش گذاری و تشویق می کنیم. ما دنبال تجاری سازی دستاوردهایمان هستیم و زیر ساخت های لازم را هم برای این موضوع فراهم می کنیم. امیدواریم شرایط محیطی هم ما را در رسیدن به دانشگاه های نسل سوم کمک کند.
محوریت پژوهش در علم و صنعت چگونه است؟
هیچ دانشگاهی به یک محور شناخته نمی شود اما با توجه به سیاست هایی که بیشتر مورد توجه است، دانشگاه علم و صنعت در چند محور دارای برند ملی است چرا که اولین دانشکده راه آهن در علم و صنعت راه اندازی شده است و ارتباط بسیار خوبی بین این دانشکده و صنعت ریلی کشور انجام شده است.
در حوزه مهندسی پزشکی ساخت پروتز حرکتی زیر جلدی که طرح بسیار خوبی است و به بیماران نخاعی کمک می کند حرکت های محدود شده شان را بازیابی کنند که مورد استقبال دکتر فرهادی و ستاری هم قرار گرفته است.
طراحی موتور برای یک هواپیما میان اندازه، اندازه گیری های دقیق و راه اندازی مراکز دفاع سایبری نمونه هایی از این موارد هستند که نشان از پتانسیل ها و ظرفیت های علم و صنعت دارد.
چند درصد از پروژه های این دانشگاه به سمت کاربردی شدن می روند؟
علم صنعت از پروژه های بنیادی و کاربردی حمایت می کند البته پروژه ها با حمایت بهره بردار انجام می شود. بخشی از اعتبارات در این زمینه هم وزارت علوم فراهم می کند. رویکرد ما در سال جدید برای کارهای کاربردی، ارتباط بیشتر صنعت و دانشگاه است.
در گذشته اغلب دانشگاه ها فعالیت هایشان منفرد بود اما امیدواریم تعامل با صنعت را افزایش پیدا کند به طوری که طرف حساب صنایع برزگ دانشگاه ها باشند و بتوانیم از ظرفیت همکارانمان در دانشگاه استفاده کنیم. اگر از تمامی ظرفیت ها استفاده شود می توانیم به نتیجه مطلوب برسیم. شرکت های دانش بنیان می توانند زمینه را برای ارتباط بیشتر با صنعت فراهم کنند یعنی ما می توانیم دنبال فعالیت هایی برویم که در بیرون متقاضی دارد.
آماری از مقالات داخلی و ISI در دانشگاهتان دارید؟
آمار سال 94 را هنوز تدوین نکردیم. ولی در سال 94 در رتبه بندی تایمز اولین دانشگاه کشور شناخته شدیم. سهم ما در ارجاعات بالاتر از دانشگاه های دیگر بود و این باعث شد ما بالاتر از بقیه قرار بگیریم. در همین ارتباط باید اشاره کنم که ارجاعات نشان دهنده کارهای کیفی است. دانشگاه علم و صنعت در بازنگری هایی که در حال انجام آن هستیم بیشتر مقالات کیفی را تشویق می کند.
در ارزیابی های سال 95 مقالات با کیفیت سهم به سزاییر قضاوت همکاران ما خواهد داشت. در سال گذشته هفت نفر از همکاران ما جزء یک درصد دانشمندان برتر جهان بودند که این هم به نوبه خود ستودنی است.
در سال 93 بیش از 1130 مقاله ISI داشتیم. سرانه ای حدود 2.75 به ازای هر هیئت علمی می شود. تعداد ارجاعات علم و صنعت در سال 93 حدود 13 هزار و 600 است، در واقع این برگ برنده ما در رتبه بندی تایمز بوده است. هر عضو هیئت علمی ما چیزی حدود 33 ارجاع داشته است.
نظر شما درباره اقتصاد دانایی محور و ماموریت گرا شدن دانشگاه چیست؟
ما فکر می کنیم که باید به دانشگاه ها ماموریت های بزرگی سپرده شود.از طرح های کلان شاید بتوان ماموریت دانشگاه ها را تشخیص داد. ما اگر بتوانیم برای هر کدام از دانشگاه ها ماموریت هایی تعیین کنیم که بر اساس آن حرکت کنند می توانیم انتظار داشته باشیم که در یک بازه زمانی دستاوردهای این فعالیت ها به ثمر برسد. بحث اقتصاد دانایی محور نیز به همین موضوع برمی گردد.
مشکلات پژوهش در علم و صنعت؟
باید بپذیریم که اگر چه بخش عمده مشکلات پژوهشی کمبود اعتبارات است اما همه مشکلات را نمی توان به آن ارتباط داد. دانشگاه های معتبر دنیا به دولت غیر وابسته هستند و از محل فعالیت ها کسب درآمد می کنند. حتی شرکت های معروف دنیا در کنار دانشگاه ها فعالیت های خود را شکل داده اند. ما اگر بتوانیم بین صنعت و دانشگاه ارتباط منطقی را ایجاد کنیم و دانشگاه ها ماموریت گرا شوند می توانیم انتظار داشته باشیم که مشکلات پژوهشی برطرف شود.
در واحد پردیس و فضای مجازی هم پژوهش انجام می شود؟
عمده دانشجویان پردیس و فضای مجازی دانشجویان تحصیلات تکمیلی هستند. در دوره های روزانه برای پایان نامه ها پروژه های پژوهشی تعریف می شود.
بسیاری از دانشجویان پردیس و فضای مجازی هم توانسته اند دستاوردهای پژوهشی مناسبی داشته باشند. طبیعتاً مانند دوره های روزانه علاقه مندان زیادی در بین آنها هم وجود دارد.
در دانشجویان مجازی به 10 درصد دانشجویان ممتاز اجازه می دهیم که وارد پژوهش بشوند. در نتیجه این 10 درصد جزء برترین ها و 90 درصدمابقی آموزش محور هستند.
انتهای پیام/