احتمال شکست مذاکرات صلح افغانستان از سوی پاکستان

به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان؛ روند مذاکرات صلح افغانستان که توسط چندین کشور منطقه تسهیل می‌شود، بار دیگر با رد گفتگوهای مستقیم صلح توسط طالبان افغانی با دولت افغانستان، به مانع برخورده است. طالبان افغانی در اعلامیه ‌اخیر خود روی چندین پیش‌شرطی که از مدت‌ها پیش مطرح کرده بودند، بار دیگر تاکید کرده‌اند که شامل خروج تمامی سربازان خارجی از افغانستان نیز می‌شود. این گروه می‌گوید: تا زمانی‌که سربازان خارجی به اشغال افغانستان پایان ندهند، نام طالبان از فهرست سیاه بین‌المللی حذف نگردد و زندانیان طالب آزاد نگردند، گفتگوها بی‌نتیجه هستند.

قرار بود مذاکرات صلح در هفته آینده بین طالبان از یک طرف و گروه چهار‌جانبه صلح (افغانستان، پاکستان، چین و ایالات متحده ‌امریکا) از طرف دیگر، در پاکستان آغاز گردد. سال گذشته این گفتگوها فقط بعد از یک دور، زمانی از هم پاشید که استخبارات افغانستان خبر مرگ ملا محمد‌عمر رهبر طالبان را در دو سال قبل اعلام کرد.

امکان دارد پاکستان این دور مذاکرات را نیز به مخاطره انداخته باشد. اعلامیه طالبان درست چند روز بعد از آن صادر می‌شود که سرتاج عزیز، مشاور امنیت ملی پاکستان در یک اعتراف نادر بیان کرد که پاکستان هنوز روی طالبان افغانی تاثیر به‌سزایی دارد، زیرا رهبری این گروه در پاکستان قرار دارد. قبلا این کشور هر گونه ادعای تاثیر برطالبان را رد می‌کرد.

او که در جلسه‌ای روی روابط خارجی صحبت می‌کرد گفت: «فکر می‌کنم کسانی که در این موضوع آگاهی دارند، می‌دانند که طالبان در بهترین شرایط، همیشه به حرف پاکستان گوش نداده‌اند ولی اکنون ما بر آن‌ها نفوذ داریم زیرا رهبری‌شان در پاکستان می‌باشد و هر‌از‌گاهی از خدمات طبی برخوردار می‌شوند و فامیل‌های‌شان نیز در پاکستان‌اند. بنا می‌توانیم از این اهرم‌های فشار استفاده نموده و آن‌ها را به میز مذاکره بکشانیم.»

این گفته مشاور امنیت ملی پاکستان پرسش‌های زیادی را به‌وجود آورده است. انگیزه ‌این بیان از جانب پاکستان هنوز روشن نیست. اگر هدف، تقویت موضع پاکستان در زمینه باشد، آشکارا شکست خورده است. اما اگر هدف تخریب روند صلح باشد، تیر را به هدف زده است.

علاوه بر این با پذیرفتن آشکارای حضور خانواده‌های طالبان افغانی در این کشور، پاکستان آنچه را قبلا در این مورد گفته می‌شد، رسما پذیرفته است که: گروه طالبان از حمایت مقامات پاکستانی برخوردار‌ است. علاوه براین پاکستان تایید کرده است که این کشور از سیاست دسته‌بندی این گروه، به طالبان خوب (عوامل غیر‌دولتی که منافع پاکستان را هدف نمی‌گیرند) و طالبان بد (عوامل غیر‌دولتی که منافع پاکستان را به نحوی هدف قرار می‌دهند) پیروی می‌کند.

از نظر استراتژیک هم طالبان افغانی به‌خاطر پیوستن به روند صلح، زیر هیچ فشاری قرار ندارند. از زمان خروج نیروهای بین‌المللی در یک سال قبل، این گروه پیروزی‌های زیادی در جبهه ‌نظامی داشته‌اند: فعالیت‌های شورشیان در یک سال گذشته با رکورد حداقل ده هزار واقعه ‌امنیتی و تروریستی، به‌صورت قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است.

امتناع اخیر گروه طالبان از پیوستن به هر گفتگویی، موقف پاکستان را ضعیف کرده است. از این منظر باتوجه به تعهداتی که این کشور در چندین کنفرانس کرده است؛ اگر نتواند پای طالبان را به میز مذاکره بکشاند، شدیدا دچار اُفت اعتبار خواهد شد.

سخنان سرتاج عزیز، اما در کابل نارضایتی‌های زیادی را از پیشرفت گفتگوها و نقش پاکستان در کشاندن طالبان به میز مذاکره به‌وجود آورده است. بسیاری‌ها ادعا می‌کنند که پاکستان به جز توصیه ‌طالبان برای اشتراک در مذاکرات، فشار واقعی را بالای آن‌ها اعمال نمی‌کند. احمد‌رشید، خبرنگار و کارشناس مسایل افغانستان اخیرا گفته است: «اگر جنگ در افغانستان بیشتر شود، متحدین پاکستان، ایالات متحده امریکا و چین، اعتماد خود را بالای نیت اسلام‌آباد از دست خواهند داد.»

طالبان هم تعهد کرده‌اند که به‌خاطر افزایش شمار نیروهای خارجی در کشور، حملات بیشتری را شروع کنند. احتمالا در روزها و هفته‌های آینده وضعیت امنیتی افغانستان کمی بدتر شود که می‌تواند فشار را روی پاکستان افزایش دهد.

نباید فراموش کنیم که ثبات منطقه وابسته به نتیجه ‌همین روند صلح می‌باشد و پاکستان باید موضع روشن و واضح اتخاذ کند.

انتهای پیام/