حوزه احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان - مصطفی کواکبیان متولد اسفند 1341 دبیر کل حزب مردمسالاری و از فعالان سیاسی اصلاح طلب است.
وی معتقد است:
* بابک زنجانی زائیده یک اشکال ساختاری، سیستم بانکی و نظام پولی در کشور است که باید اصلاح شود* احمدینژاد کمتر مشورت‌پذیر بود و با سوء مدیریت مشکلات زیادی برای کشور درست کرده است* جعل امضا در طرح سه فوریتی واقعا بداخلاقی است
* فتنه 88 بیش از اینکه داخلی باشد، موضوعی خارجی است
* قبول ندارم که بابک زنجانی با کاغذ پاره‌ای اجازه فروش نفت را گرفت
با کواکبیان به گفتگو نشسته‌ایم که حاصل این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:
* از نگاه شما سرلیستی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان برای مجلس دهم به دست چه کسانی سپرده خواهد شد؟
آنچه مهم است اینکه مجلس باید کارآمد، دلسوز مردم، متخصص، متعهد به آرمان‌های نظام و در عین حال دور از هرگونه افراط و تفریط باشد لذا من معتقد هستم که نیروهای معتدل در هر دو جناح باید در مجلس حضور داشته باشند و نمی‌توان اینگونه تصور کرد که مجلس به دست یک جریان سپرده شود. البته این موضوع که اکثریت مجلس در دست کدام جناح باشد، یک بحث جداست.
قطعا سرلیست اصولگرایان باید یک فرد اصولگرای شاخص باشد و سرلیست اصلاح‌طلبان نیز باید یک فرد اصلاح‌طلب شاخص باشد و این درست نیست که بگوییم یک اصولگرا سرلیست اصلاح‌طلبان باشد.
*منظورتان آقای ناطق‌نوری است؟
نه، هر شخصی. من ترجیح
می‌دهم سرلیست اصلاح‌طلبان یک اصلاح‌طلب و سرلیست اصولگرایان یک اصولگرا
باشد، البته در مورد شخص آقای ناطق شنیده‌ام که وی قصد حضور در انتخابات را
ندارد ولی اگر به انتخابات ورود پیدا کند، شرایط جدیدی ایجاد می‌شود.
* پیش‌بینی شما درباره سرلیست اصلاح‌طلبان چیست؟
هنوز بحث خاصی مطرح نشده و در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هنوز وارد مصادیق نشده‌ایم، اما بحث آقای عارف مطرح شده که هنوز تصمیمی در این رابطه گرفته نشده است.
* آقای کواکبیان، در گذشته مسئولین معتقد بودند که 80 درصد از مشکلات اقتصادی کشور مربوط به تحریم‌ها و 20 درصد آن مربوط به مدیریت داخلی است، اما در حال حاضر اعتقادات تغییر پیدا کرده است، نظرتان چیست؟
قبول ندارم که تحریم‌ها در اقتصاد کشور بی‌تاثیر بوده است، مدتی که دلار 4000 تومان شده بود، دولت دهم "جمشید بسم‌الله" را مقصر دانست، اما در اواخر عمر دولت مسئولان آن اعتراف کردند که تحریم‌ها تاثیر داشته است.
با این حال تاثیر تحریم‌ها در اقتصاد بیش از 40 درصد نیست و بیشتر مباحث اقتصادی کشور مربوط به شاخصه‌های اقتصادی درون کشور است. از جمله سیاست‌های پولی و بانکی، تولید، اشتغال و نرخ بیکاری. از این رو باید اصول طرح اقتصاد مقاومتی که توسط مقام معظم رهبری مطرح شده است، مورد توجه جدی قرار گیرد.
دولت یازدهم در بحث پسابرجام اعتقاد ندارد که 80 درصد مشکلات اقتصادی کشور مربوط به تحریم‌ها است، البته در حال برنامه‌ریزی است تا بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور حل و رونق جدی در اقتصاد ایجاد شود.
* چقدر دولت روحانی را اصلاح طلب می دانید؟
قبول ندارم که دولت روحانی اصلاح‌طلب است، البته خودشان نیز این موضوع را قبول ندارند. با کمی تامل در تعیین سِمتها در کابینه دولت متوجه می‌شویم که کابینه دولت از ترکیب سه جریان اصولگرا، اصلاح‌طلب و مستقل تشکیل شده است؛ اما در مجموع، دولت روحانی از دو جریان شکل گرفته و شعار این دولت نیز شعار اعتدالگرایی است.
* شما در یکی از مصاحبه‌هایتان گفته‌اید که معنایی ندارد به صورت "غصبی" وارد مجلس شویم، منظورتان از این مفهوم چیست؟
اگر کسی واجد شرایط قانونی نباشد و بخواهد به نحوی از ارتباطات برای ورود به مجلس استفاده کند، درست نیست. برای برگزاری انتخابات باید رقابت جدی داشته باشیم لذا اگر بخواهیم به هر دلیلی رقیب‌مان را از صحنه کنار بزنیم و با امکاناتی که در دستمان است، تنها دونده این مسابقه باشیم، باید در درستی انتخابات شک کرد. بعضی از دوستان اخیرا گفته‌اند که نباید اجازه دهیم مجلس دهم حتی دست اصلاح‌طلبان معتدل باشد، این نوع بیان نشان می دهد که اینها می‌خواهند با مسابقه یکجانبه انتخابات را برگزار کنند، البته بعدا منظور خودشان را اصلاح کردند.
اگر افراد واجد شرایط قانونی در عرصه انتخابات حضور داشته باشند و به مجلس ورود پیدا کنند، انتخابات صحیحی برگزار شده، اما اگر از امکانات عمومی، جایگاه قدرت و نهادهایی که دست‌اندرکار هستند سوء استفاده کنند، حضورشان در مجلس از لحاظ شرعی و اینکه یک رای بدست آورده باشند، اشکال دارد از این رو رای آنها حلال نیست، چون رانتی بوده است.
طبعا افراد نباید از تریبون‌های عمومی برای تبلیغات خود استفاده کنند، البته نهادهای امنیتی، اطلاعاتی، انتظامی،
تبلیغاتی، سیاسی، اجرایی و نظارتی در این موضوع نقش دارند.
* آقای کواکبیان، فعالیت و عملکرد خانه احزاب را در ماه‌های آینده با وجود انتخابات مجلس دهم چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فکر می‌کنم خانه احزاب نقش مثبتی در تشویق جدی احزاب برای ارائه لیست‌های انتخاباتی و رقابت سالم داشته باشد. همچنین منشور وفاق و اخلاقی، همه احزاب را به رعایت آداب اخلاقی سوق دهد تا رفتارهای اخلاقی و اسلامی در انتخابات داشته باشند لذا به نظر می رسد خانه احزاب در تلطیف اوضاع و ایجاد رقابت سالم نقش سازنده ایفا کند.
*به نظر شما چگونه می‌توان بداخلاقی‌های سیاسی بین احزاب را در تبلیغات و نشست‌ها مهار کرد؟
مسئولین ذیربط باید مانع بداخلاقی‌های سیاسی بین احزاب باشند. اگر همه، حاکمیت قانون را در نظر داشته و پایبند به قانون باشند و قانون را مبداء همه فعالیت‌های خود قرار دهند، بداخلاقی سیاسی نخواهیم داشت. همچنین باید در رابطه با خلاءهای قانونی خانه احزاب پیشنهاد و طرحهایی مطرح شود تا خلاءهای قانونی جبران شود.
در بحث احزاب خلاءهای قانونی زیادی وجود دارد؛ مثلا اگر حزبی بخواهد تجمعی داشته باشد باید از وزارت کشور و یا فرمانداری محل مجوز بگیرد، از این رو اگر فرمانداری مجوز ندهد، هیچ قانون دیگری برای جبران این نقص قانونی وجود ندارد. حتی اگر یک حزب بدون مجوز بخواهد کاری را انجام دهد که باید جلوی آن گرفته شود، خلاء قانونی در این مسیر وجود دارد لذا خانه احزاب باید در میان احزاب خصوصا در آستانه انتخابات با حالت پدرانه فعالیت داشته باشد و همه را به رعایت قانون، عدالت و اخلاق توصیه کند تا انتخاباتی بی‌حاشیه با رقابتی سالم برگزار شود.
آنچه مسلم است اینکه انتخابات باید هرچه پرشورتر انجام شود، اما نه به صورتی که باعث شود به یکدیگر توهین کنیم و باعث بداخلاقی‌های سیاسی شویم که متاسفانه در بعضی از انتخابات شاهد بود.
*بنظر شما کدام یک از جرایم انتخاباتی منجر به از هم گسیختگی و کاهش شور و حرارت انتخابات می‌شود؟
مثلا فردی از طریق رسانه‌اش کاندیدای رقیب را مورد تهمت قرار می دهد که این رویه در صورت عدم جبران، جرم شناخته می شود. همچنین بحث خرید و فروش رای و یا استفاده از شناسنامه‌های جعلی جرم محسوب می‌شود. قطعا مواردی که در قانون انتخابات پیش‌بینی شده باید رعایت شود و دستگاه قضایی هم باید به محض وقوع جرم، پیگیری‌های لازم را بعمل آورد البته در دستگاه قضائی ستاد پیگیری از وقوع جرم در همه استان‌ها شکل گرفته است. همچنین ممکن است در فضای سایبری و مجازی افراد را مورد اهانت قرار دهند و شایعات و اخبار جعلی را منتشر کنند از این رو دستگاه‌های ذیربط باید وارد میدان شوند.
* چرا گاهی‌اوقات پس از انتخابات به جرایم اعتنا نمی شود و به فراموشی سپرده می شود؟
در مورد کاندیداهای انتخاباتی، مدعی العموم می‌تواند تشخیص دهد که جرم اتفاق افتاده و باید با آن برخورد شود. اما در مواقعی رقبا شکایت می کنند و شکات خصوصی موضوع را پیگیری می‌کنند و یا دستگاه ذیربطِ نظارتی در مواردی که فرد مرتکب تخلفی شده است می تواند موضوع را پیگیری کرده و جلوی وقوع آن را بگیرد.
* دلیل استمرار سمت دبیر کلی شما در حزب مردم سالاری چیست؟
ما تنها حزبی هستیم که از بدو تاسیس یک سال هم کنگره های ما تعطیل نشده است و براساس روالی که در اساسنامه مشخص شده، پس از تعیین شورای مرکزی، 3 نفر به کنگره معرفی می‌شوند. من تمایل زیادی به داشتن این عنوان را ندارم و امیدوارم زمینه‌ای بوجود بیاید که عرصه را به جوانان بسپاریم.
*برخی‌ها معتقدند که اکثر اصلاح‌طلبان از آرمان‌های امام(ره) و انقلاب منحرف شده‌اند، نظرتان درباره این مسئله چیست؟
منحرف شدن اصلاح‌طلبان از آرمان‌های امام و انقلاب یک اتهام نارواست. من بعنوان یک اصلاح‌طلب ، اندیشه سیاسی امام (ره) را در دانشگاه علامه تدریس می کنم و اصول کلی ایشان را می‌شناسم. چند جلد کتاب دارم که بخش‌های مهمی از آن مربوط به دیدگاه‌های نظری امام خمینی(ره) است. معتقد نیستم کسانی که معتقد به نظام و مدعی اصلاح طلبی هستند بخواهند ذره‌ای از خط امام(ره) فاصله بگیرند البته کسانی هستند که نظام را قبول ندارند و ممکن است عنوان اصلاح‌طلبی نیز روی خود گذاشته باشند اما ما هم آنها را اصلاح‌طلب نمی دانیم، زیرا آنها قصد براندازی نظام را داشته اند در حالیکه اصلاح‌طلب یعنی فرد ، اصل نظام را قبول داشته باشد و معتقد باشد که اشکالاتی وجود دارد که باید اصلاح شود. ما "اصلاحات بَر" نیستیم بلکه "اصلاحات در" هستیم؛ یعنی به اصلاحات درون نظام معتقدیم.
این مصداق بداخلاقی و بی‌اخلاقی است که به کسانی که در درون نظام هستند و از کمیسیون ماده 10 احزاب وزارت کشور مجوز گرفته‌اند، تهمت برانداز و ... بزنیم، مثل اینکه برخی از اصولگرایان حتی پس از تایید برجام از سوی مقام معظم رهبری هنوز انتقاداتی را مطرح می‌کنند ، عنوان کنیم که آنها از خط ولایت خارج شده‌اند، البته شاید هنوز آنها توجیه نیستند و ابهامات برایشان حل نشده است لذا اصلاح طلبانی که در درون نظام اصلاح‌طلب هستند، قویاً راه حضرت امام(ره) را قبول دارند و این نظام را میراث ایشان می‌دانند و همچنین به ولایت مطلقه فقیه معتقد هستند.
*نظرتان در رابطه با احمدینژاد چیست؟
احمدینژاد یک پدیده است، البته واقعیت امر این است که در اثر اشتباه اصلاح‌طلبان در سال 84 با معرفی چند کاندیدا، احمدینژاد از انتخابات پیروز بیرون آمد. به نظر بنده در دوره مسئولیت وی بی‌انضباطی در زمینه‌های مختلفی صورت گرفت که بیشتر ناشی از خصوصیات اخلاقی وی بود. احمدی نژاد کمتر مشورت پذیر بود و کمتر اعتقاد داشت که دیگران می‌توانند در نظراتش دخالت کنند.
احمدینژاد از جمع محدودی مشورت می‌گرفت که گاهی حرفهای عجیب و غریبی به وی می‌گفتند و وی هم در مقابل پاسخ می‌داد. من معتقدم که احمدی نژاد با سوء مدیریت مشکلات زیادی برای کشور درست کرده است.
*خاطره‌ای از رفتار احمدینژاد در ذهنتان باقی مانده است؟
خاطره‌های زیادی دارم، در سفر دوم هیئت دولت، احمدینژاد مصوبات را قرائت می‌کرد و اصلا نگاه نمی‌کرد که چند نفر برای مصوبات دستشان را بلند می‌کنند، زیرا برای تصویب باید وزرا رای می‌دادند، اما وی مصوبات را پشت سرهم می‌خواند. بسیاری از مصوبات میلیاردها تومان هزینه را به بیت‌المال تحمیل کرد که اجرای این مصوبات به قول فردی یک قرن طول می‌کشد.
احمدی نژاد یکبار در یکی از سفرهای استانی بین جمع نمایندگان بنده را کنار کشید و گفت: "آقای کواکبیان !چپ و راست این مملکت علاف هستند! شما با ما همراهی کنید و جریان جدیدی را در کشور درست کنید"، من در مقابل به وی گفتم که من اصلاح‌طلب محسوب می‌شوم و نمی‌توانم با شما همکاری کنم، اما شما به دلیل اینکه اصولگرایان از شما عبور می‌کنند، می‌توانید یک جریان جدیدی درست کنید.
*شما به این نتیجه رسیده اید که احمدینژاد اعتقادی به اصولگرایی ندارد؟
نه اصلا، اصولگرایی را در خودش ممحض می‌دانست و تعریف خاصی داشت.
*شما بابک زنجانی را چقدر محصول اشتباه دولتی و چقدر محصول یک اشتباه شخصی می‌دانید؟
به نظر می رسد که یک اشکال ساختاری، سیستم بانکی و نظام پولی در کشور وجود دارد که باید اصلاح شود و فقط بحث بابک زنجانی نیست، بحث امیرمنصور آریا و اختلاس 3000 میلیاردی نیز مطرح است. در این موضوعات رئیس دولت به خودش اجازه می‌دهد که به رئیس بانک مرکزی دستور دهد که به فردی مقدار مشخصی وام تعلق گیرد و یا کار دیگری را باید انجام دهد، از این رو رئیس بانک مرکزی اگر دستور رئیس دولت را اجرا نکند، می‌داند که فردا پشت میزش نیست.
بخشی از داستان بابک زنجانی مربوط به این سیستم می‌شود که باید به صورت دقیق‌تری اعمال شود تا از این وضعیت خارج شویم، اما بخشی از آن مربوط به دورزدن تحریم‌ها است، زیرا دولت دهم به دنبال پول بود و تحریم‌ها فشار زیادی وارد کرده بود و بدش نمی‌آمد که فردی ادعا کند که نفت را می‌فروشد و پول آن را به کشور باز می‌گرداند، البته بخش دیگر آن مربوط به اعتماد نابجایی بود که به این افراد شد.
دو میلیارد و 700 میلیون یورو که معادل 11 هزار میلیارد تومان است، مقدار کمی نیست. نفت‌ها را به این شخص دادند اما نتوانستند پول آن را دریافت کنند. هم‌اکنون نیز وی قول داده تا دوشنبه‌ای پول را برگرداند!
عدالت اقتضا می‌کند در همه پرونده‌ها کسانی که دستور داده‌اند پاسخگو باشندچرا که نمی‌شود فقط کسی که دستور را اجرا کرده، پاسخگو باشد و کسانی که به عنوان مافوق دستور داده‌اند بگویند هیچ تقصیری ندارند.
*یکی از دوستان شما معتقد بود که بابک زنجانی با کاغذ پاره‌ای اجازه فروش نفت را گرفت، نظرتان در این رابطه چیست و اینکه در دولت دهم چقدر مجلس می‌توانست از وقوع این اتفاق جلوگیری کند؟
ما از حساب ذخیره ارزی تحقیق و تفحص داشتیم که خود بنده متقاضی بودم، البته رای لازم را نیاورد. مجلس سرمایه‌های زیادی دارد و می‌تواند در بحث‌های کلان اقتصادی و نظام بانکی و جابجایی پولها ورود پیدا کند و همچنین می‌توانست از طرف مردم وکالت داشته باشد که این موضوع را پیگیری کند، از این رو باید مجلس دقت می‌کرد و به عنوان مثال زمانی که دولت یارانه‌‌ها را پرداخت می‌کرد، باید به این موضوع توجه می‌کرد که پولها از کجا آمده است.
قبول ندارم بابک زنجانی با کاغذ پاره‌ای برای این کار تعیین شده است، شاید با یک کاغذ معمولی و یا پوشه‌هایی وظیفه وی برای فروش نفت تنظیم شده باشد. به نظر بنده مجلس در این موضوع سهل‌انگاری کرده و می‌توانست نظارت دقیقی را اعمال کند. البته وظیفه مجلس این است که نظارت و کنترل دقیقی در این بحث‌ها داشته باشد، زیرا این موضوع باعث بی‌اعتمادی به اصل نظام می‌شود.
من از 14 سالگی کارهای سیاسی انجام می‌دادم و در مبارزات شرکت می‌کردم. قبل از پیروزی انقلاب گروهی به نام "الخمینیون" تشکیل دادم و الان از آمار و ارقام اختلاس‌ها خجالت می‌کشم. قصد من این نیست که به این موضوع جناحی و خطی نگاه کنم ولی معتقد هستم اگر کسانی بیت‌المال را به عنوان قلک کوچک خودشان می‌دانند، سرانجام این می‌شود.
* آیا سیدحسن خمینی در انتخابات کاندیدا می شود؟
من از شخص خودشان سوال کردم که ایا به انتخابات ورود پیدا می‌کند، اما وی گفت هنوز تصمیمی نگرفته است. اعتقاد بنده این است که سیدحسن خمینی اگر تشخیص دهد حضور در انتخابات منجر به جار و جنجال می‌شود، برحسب شناختی که از ایشان دارم، مطمئن هستم شرکت نخواهد کرد و اگر بالعکس باشد، این کار را انجام خواهند داد.
* آقای کواکبیان تمایل دارید با چه کسی مناظره کنید؟
هنوز انتظار دارم پس از مناظره سال 88 یکبار دیگر با حسین شریعتمداری مناظره داشته باشم که متاسفانه هنوز تکرار نشده است. حداقل در مورد برجام که هنوز وی این موضوع را رها نکرده است، دوست دارم در مناظره‌ای شرکت کنم.
*عجیب‌ترین رفتاری که از نماینده مجلس دیدید، چیست؟
جعل امضا در طرح سه فوریتی واقعا بداخلاقی است، یا اینکه نماینده‌ای در شهرش اصولگرا و در مجلس اصلاح‌طلب است و یا بالعکس، همچنین اینکه کسی متنی را به رئیس جمهور بدهد و همانی نباشد که از نمایندگان امضاء گرفته است، واقعا رفتارهای عجیبی است.
* به عنوان سوال آخر، نظرتان را در رابطه با اسامی و کلمات زیر بگویید
- روحانی: یک روحانی واقع‌بین و آرمان‌گرا است که برای خدمت به نظام همت کرده است.
- هاشمی رفسنجانی: از یاران قدیم حضرت امام و رهبری، ممکن است حاشیه‌هایی برایش وجود داشته باشد اما شخص آیت الله هاشمی رفسنجانی را قبول دارم.
- ناطق نوری: از شخصیت‌های با سابقه انقلاب است که خط اعتدال و اصولگرایی را اخیرا بیشتر تبلیغ می کند.
- فتنه 88: بیش از اینکه این موضوع را داخلی بدانم، خارجی می‌دانم. رژیم صهیونیستی و آمریکا قصد داشتند از گردوغبار ایجاد شده سوء استفاده کنند.
- مردمسالاری: معتقدم تمام هویت نظام جمهوری اسلامی مردم سالاری در کنار جنبه دیانت و اسلامیت است.
- مجلس: همچنان باید در راس امور بماند.
- صلاحیت: کسانی که کاندیداها را رد و یا تایید صلاحیت می کنند اول باید خدا را در نظر بگیرند و بعد قانون را رعایت کنند.
- تقلب: هیچ وقت باور نداشتم در سیستم انتخاباتی ما تقلب زیادی وجود داشته باشد و فقط در حد جسته و گریخته در جاهایی ممکن است تخلف صورت گرفته باشد.
گفت‌وگو از سمانه عیوضی
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید
انتهای پیام/