بنابر این گزارش در ابتدا مجری برنامه مهدی مهدی‌قلی سؤال اول را اینگونه مطرح کرد:
*عملکرد و مهمترین دستاورد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دو سال که شما در آن فعالیت دارید، چه بود؟
در طول سه دهه گذشته کسانی که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت کرده‌اند گام‌هایی را برای توسعه برداشتند. با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری چه در دورانی که رئیس جمهور بودند و چه در حال حاضر حساسیت‌های ایشان همیشه هدایت‌گر فرهنگ بوده است. در طول دو سال گذشته آنچه سرلوحه فعالیت‌های فرهنگی بوده رهنمود‌های مقام معظم رهبری و توجه به دو نکته اصلی بوده است که یکی بحث تقویت جبهه فرهنگی انقلاب و نیروهای مؤمن به این عرصه بوده است.
ما در حوزه فرهنگ با سلیقه‌های مختلفی روبرو هستیم یکی از وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تقویت جبهه‌ها و عناصر مؤمنی است که در آن تلاش می‌کنند. گروه دیگر علاقه‌مندان به خدمت هستند که در حوزه‌های مختلف مانند سینما، تئاتر، کتاب و ... تلاش می‌کنند در این جهت ما هم می‌کوشیم تا در چهارچوب قانون عمل کنیم. از جمله اقدامات باز کردن فضا برای نوشتن، گفتن، فیلم ساختن و... است زیرا در چنین فضایی فرهنگ رشد می‌کند. ما در کشوری هستیم که فرهنگ و تمدن دیرینه داریم و دوست و دشمن به این موضوع اعتراف دارند. همچنین به گفته مقام معظم رهبری فرهنگ در عرض اقتصاد و سیاست نیست بلکه در ذیل آن تعریف می‌شود بنابراین باید تلاش کنیم تا فرهنگ ایرانی اسلامی را تقویت نماییم.
*یک تعریف از مقاوم سازی فرهنگ ارائه دهید و بگویید برای حرکت به سمت آن چه اقداماتی انجام شده است؟
وزارت فرهنگ یک دستگاه حاکمیتی است و برای فعالیت‌های مختلف مجوز صادر می کند تلاش ما بر این بوده غذای فکری که در اختیار جامعه است سالم باشد به طور مثال سال گذشته به هفتاد و دو هزار عنوان کتاب مجوز دادیم تنها وزارت فرهنگ مسؤل فرهنگی کشور نیست برای مصون‌سازی فرهنگ از باید نهادهای فرهنگی و شخصیتی کمک بگیریم.
*در حال حاضر بین همه دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی هماهنگی وجود دارد؟
نسبت به گذشته بسیار بیشتر است. در شورای فرهنگی عمومی بیش از 30 دستگاه مانند شهرداری، بنیاد شهید و... عضویت دارند و ما با بسیاری از دستگاه‌ها تفاهم داشته به طوری که با بیش از 10 دستگاه تفاهم‌نامه امضاء کردیم در مجموع هماهنگی خوبی بین دستگاه‌ها وجود دارد.
*به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مهمترین مشکلات و کاستی‌های فرهنگی را چه می‌دانید؟
ما در کشور با ناهنجاری‌های فرهنگی، اجتماعی متعددی روبرو هستیم بنابراین باید به ریشه‌ها اشاره کنیم تا سریع‌تر به نتیجه برسیم. گسترش ارتباطات ضمن اینکه آثار مثبتی دارد چالش‌های فرهنگی را نیز ایجاد می‌کند. به عنوان مثال در بحث خانواده که با چالش‌های جدی روبرو هستیم در شورای فرهنگی و عمومی هر دو هفته یک بار با برگزاری جلسات متعدد در مورد مشکلات خانواده‌ها بحث می‌شود. یکی از این موضوعات بحث ازدواج سفید است که باید ازدواج سیاه گفت.
دوم تأثیرات ارتباطات روی سبک ایرانی و اسلامی زندگی ما و انحطاط اخلاقی و مشکلات این چنین است.انحطاطات اخلاقی مانند بحث عفاف و حجاب اهمیت زیادی دارد، برای جلوگیری از نفوذ فرهنگ بیگانه از طریق شبکه‌های ارتباطی، فضای مجازی و فناوری‌های نوین آن مشارکت‌های خوبی در این زمینه داشته‌اند.
*شما قبول دارید که اقداماتی که اثر بازدارنده داشته‌اند، عملی نشده‌اند؟
ما باید از طرق مختلف جلوی این غذای مصموم را بگیریم. باید کار ایجابی بکنیم در حوزه برنامه‌سازی طوری حرکت کنیم که اوقات فراغت جوانان را پر کرده و اطلاعات درست در اختیار آنها قرار دهیم مثل بازی‌های رایانه‌ای و حمایت از تولیدات فاخر آنها.
*متولی محتوای فضای مجازی شما هستید؟
بله. متولی محتوای فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد است اما بحث‌های فناوری بر عهده وزارت ارتباطات و فناوری است و آنچه در اطلاعات فرهنگی مهم است ایجاد مراکز دیجیتال و انتقال آن به روستاهاست.
*این اقدامات از چه زمانی آغاز شده است؟
از یک سال و نیم پیش شروع شده و حرکت خوبی حتی در شهرستان‌ها و روستاها انجام گرفته است.
*برای اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی چه کردید؟
در 22 ماهی که توافق حاصل شد بخشی از وقت رئیس جمهور صرف هدایت این جریان می گردد اما تصمیمات خوبی گرفته شده از جمله برای شبکه ملی ارتباطات و حوزه محتوای آن مانند صدور مجوز برای پیامک‌های به صورت انبوه صادر می‌شود و رسانه‌های دیجیتالی که نیاز به مجوز داشته و نظارت بر آنها بر عهده وزارت فرهنگ است.
*با توجه به اینکه به نظارت اشاره کردید آیا ما نیاز به مدیریت فرهنگی داریم و آیا نباید فرهنگ خود هدایت کننده باشد؟
این نظارت بر محصولات فرهنگی بوده و درونی است.
*نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد ذاتی است؟
حتماً در این زمینه باید اعمال مدیریت فرهنگی صورت بگیرد ما در کشوری با مبانی دینی هستیم که باید اعمال نظارت داشته باشیم به عنوان مثال در بخش کتاب بخش‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف کتاب‌ها را بررسی کرده در نتیجه نظارت پایه‌ای وجود دارد چرا که در هیئت نظارت بر چاپ از 21 نفر افراد برجسته بهره می‌بریم کتاب‌های مختلف را بررسی می‌کنیم در حوزه سینما شورای صدور پروانه ساخت قبل از ساخت اثر و شورای صدور پروانه نمایش در زمان اکران نظارت‌های لازم را انجام می دهند. حتی در حوزه موسیقی، ترانه، موسیقی و نحوه اجرا نیز مورد نظارت قرار می‌گیرد.
*چرا محصولات فرهنگی که با اعتراض مواجه می‌شوند اجازه نشر می‌گیرند؟
بخشی از آنها مربوط به اجازه نشری است که در گذشته گرفته‌اند اگر در آن زمان ما بودیم نظارت خود را اعمال می‌کردیم در این گونه موارد ما تهیه کننده و کارگردان را مجبور می‌کنیم تا اصلاحات لازم صورت بگیرد. فکر می‌کنم منظور شما از این سؤال فیلم «رستاخیز» باشد.
*آیا بازبینی‌های لازم انجام شده و اصلاحات صورت گرفته است؟
بله. باید بگویم نشان دادن چهره غیر معصومی اشکالی ندارد اما برخی از فقها آن را مشکل‌دار دانسته‌اند نمایش چهر حضرت عباس (ع) در قالب هر انسانی آن قداست لازم را نمی‌تواند حفظ کند و ما در برابر نظر برخی مراجع نمی‌توانیم بی‌تفاوت باشیم به همین دلیل پیشنهاد کردیم برای این بخش از فیلم چهره حضرت عباس (ع) و حضرت علی‌اکبر (ع) با هاله‌ای از نور بپوشانند اگر این کار انجام شود «رستاخیز» مجوز اکران می‌گیرد.
*چرا نظارت‌ها پیش از این اعمال نشد که این حاشیه‌سازی‌ها به وجود نیاید و آیا نظر صاحب‌نظران تاکنون جلب شده است؟
فیلم‌نامه این فیلم از سال 88 تأیید و ساخت آن شروع شده است و اکنون مشخص شده که اتفاق نظر وجود ندارد.
*آیا موافقین که مردم با سینما قهر کرده‌اند؟
کم اقبالی سینما را از سال 92 قبول دارم اما از سال 93 شاهد تحولات گسترده‌ای در این زمینه بوده‌ایم. میزان فروش فیلم در سال93، 53 میلیارد تومان بوده است. در همین راستا کارهای خوبی صورت گرفته مانند طرح سلام سینما، در این مدت نیز 360 سینما را به صورت دیجیتال مجهز کردیم و این باعث رشد تعداد علاقه‌مندان به سینما شد.
*بنابراین با شرایط مطلوب فاصله داریم یا نه؟
بله فاصله داریم ما باید در این زمینه از تسهیلات بانکی استفاده کنیم.
*برنامه برای ساخت سالن‌های سینمایی دارید؟
بله. پردیس‌های سینمایی که تاکنون ساخته شده‌اند با همکاری شهرداری‌ها و مراکز استان‌ها بوده‌اند در این پردیس‌ها به مجموعه‌های تجاری، فرهنگی مجوز داده می‌شود به این صورت که به ازای ایجاد فضای فرهنگی مجوز تجاری صادر می‌شود در این راستا از بانک‌های خصوصی وام گرفته و با کسانی که در زمینه پول و سرمایه فعال هستند مشورت کرده و جلسات مکرری را برگزار می‌کنیم.
*آیا امسال جشنواره ملی و بین‌المللی سینمای فجر جدا می‌شوند؟
جدایی این دو قسمت در اردیبهشت انجام شد. همراهی این دو مورد با هم یک عیب داشت آن هم مورد توجه قرار نگرفتن فیلم‌های خارجی بود. چرا که برای ایجاد بازار جدید فروش فیلم‌های خارجی که وارد ایران می‌شود در انتخاب آنها تصمیم بر آن شد که بخش بین‌المللی در اردیبهشت برگزار شود. کلمه فجر مقدس است و فقط به دهه فجر محدود نمی‌شود فجر، فجری انقلابی است بنابراین جشنواره بین‌المللی تحت عنوان فجر برگزار می‌شود.
* آیا درست است برخی از جشنواره‌های خارجی جریان فرهنگی در کشور ما ایجاد می‌کنند؟
بله این واقعیت دارد برخی فیلم‌سازان ما نگاهشان به جشنواره‌های خارجی است که برای آنها فیلم ساخته و عرضه کنند.
*چه کنیم که نگاه ما صرفاً به جشنواره‌های خارجی نباشد؟
بخشی از آنها مربوط به بحث حمایت است. فیلم‌های فاخری مانند «محمد» و «رستاخیز» از این دسته هستند. فیلم «محمد» در ایران و جهان مورد توجه قرار گرفته و قابل عرضه است به همین دلیل باید روی این گونه آثار سرمایه‌گذاری کنیم و بخش دیگر افرادی هستند که در حوزه‌های اجتماعی مجوز گرفته و خودشان فیلم می‌سازند ما به هدایت آنها پرداخته که آثار آنها آموزندگی داشته باشد.
*یکی از انتقاداتی که به شما وارد است کم توجهی به جشنواره‌های ارزشی است این مقوله از جانب شما قابل پذیرش است؟
ما جشنواره‌های مختلفی مانند جشنواره بصیرت و یا قربان تا غدیر را برگزار می‌کنیم. همچنین جشنواره فجر یک سری جشنواره هم هست که وزارت فرهنگ از آنها حمایت می کند اما برگزار کننده آنها نیست .در پاسخ سؤالاتان باید بگویم جشنواره‌هایی که تحت عناوین خاصی بوده و تعداد فیلم‌هایی که در آن شرکت می‌کنند به حد نصاب نرسیده و آنقدر کم است که امکان ادامه ندارد لغو می‌شوند وگرنه فیلم‌های آنها در زمان ساخت مورد حمایت بوده‌اند.
*آیا قبول دارید که جشنواره فجر تناسب چندانی با ارزش‌های اسلامی نداشته؟
در سال اول دولت تدبیر و امید فیلم‌هایی ساخته شده بود که ما اجازه شرکت در جشنواره را به آنها ندادیم و به بعضی هم اجازه شرکت ندادیم در مورد اکران مشکل دارند. فیلم‌های در جشنواره باید عرضه شوند بر اساس معیارهای انتخاب ما باشند.
*برای برطرف کردن مشکلات مالی تئاتر چه برنامه‌هایی دارید تا تئاتر را به جایگاه اصلی رسانده و شاهد بالندگی آن باشیم؟
برخلاف سینما در حوزه تئاتر از ظرفیت‌های بالای نیروی انسانی برخورداریم که سرمایه اجتماعی قابل توجهی در این خصوص داریم. در بین مجموعه هنرهایی که داریم تئاتر مظلوم ترین حوزه نمایشی است از نظر فضا هم فقیر هستیم. در مرکز شهر چند مرکز نمایشی و یک پردیس که شهرداری آن را تأسیس کرده و رو به تکمیل است در شهرستان‌ها خیلی فقیر هستیم.
*دستاورد‌های امسال در حوزه تئاتر چه بوده است؟
تلاش می‌کنیم تئاتر از حالت استضعاف خارج شود. افراد تئاتری معترضند و باید تقیصه‌های تئاتر را حل کنند. مراکزی را در مجتمع های فرهنگی ایجاد کرده و برخی سالن‌ها را به سالن‌های تئاتر و سینما تبدیل کرده و آنها را برای اجرای نمایش تجهیز می‌کنند.
*در خصوص محتوای نامناسب کتاب‌ها و همچنین نظارت و قاچاق کتاب چه نظری دارید؟
من منکر نیستم که در بین کتاب‌هایی که مجوز می‌گیرند بعضی از آنها از دست ما خارج شده‌اند. در نمایشگاه مواردی بوده که کتاب‌ها را جمع‌آوری کردیم. حدود 460 هزار عنوان کتاب با مجوز که 160 هزار عنوان خارجی و 300 هزار عنوان داخلی بوده را در نمایشگاه امسال داشته‌ایم. نکته بعدی با توجه به ارتباطات گسترده در داخل کشور برخی کتاب‌ها به صورت قاچاق چاپ می‌شوند و برخی در خارج چاپ شده و به داخل وارد می‌شند که تعداد آنها زیاد نیست.
*آیا یک نظارت سیستماتیک در بازار کتاب داریم؟
ما یک ستاد صیانت در بخش‌های سینما، نمایش خانگی ، کتاب و موسیقی داشتیم که هم‌اکنون تفکیک شده اند و با توجه به هر حوزه نظارت لازم صورت می‌گیرد.
*آیا ممیزی‌های مربوط به چاپ کتاب باید قبل از چاپ و یا بعد از آن اعمال شود؟
هر دو. در دولت یازدهم هیچ تغییری صورت نگرفته بعد از مسئولیت به منظور ایجاد تسهیلات بیشتر و با توجه به معیارهایی که در قانون نشر کتاب وجود دارد پیشنهاد شد خود ناشرین قسمت‌هایی که مغایر با قوانین هستند را حذف کنند.
*آیا این نظارت علاوه بر نظارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است؟
ما نظرمان این بوده است اما ناشران زیر بار نرفته و گفتند با این کار سانسور از وزارت خانه به ما انتقال می‌دهند. در نتیجه کتاب‌ها از طریق سیستم الکترونیک و چاپ شده بررسی می‌شوند و بر این اساس در حوزه‌های مختلف تعداد فرآیند صدور مجوز را کاهش داده‌ایم.
*مدت زمان صدور مجوز برای مؤسسات چقدر بوده و آیا این مجوزها هدفمند هستند؟
15 روز تا 2 ماه. ما براساس صلاحیت‌های ذاتی افرادی که تقاضای فعالیت دارند چه تک منظوره و چه چند منظوره مجوز می دهیم که آیا تجربه دارند و در طول فعالیت آنها نظارت هم صورت می‌گیرد.
*برای تعالی مطبوعات وزارت فرهنگ چه اقداماتی انجام داده است؟
در حال حاضر 6700 -6800 نشریه داریم که مجوز دارند اما همه به طور منظم منتشر نمی‌شوند یعنی نزدیک به 2 هزار نشریه منظم انتشار نمی‌یابند.
*به چه دلیل؟
به دلایل مختلف از جمله مشکلات مالی، نیروی انسانی و... .
*آیا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمکی در این راستا نمی‌کنند؟
پروانه نشریاتی که در طول یک سال نشر نداشته باشند، لغو می‌شود اما در کنار آن به مطبوعات یارانه نیز تعلق می‌گیرد.
بسیاری معتقدند این یارانه‌ها عادلانه نیست. در مدت این دو سال با اصحاب رسانه و مطبوعات به منظور پرداخت یارانه ضوابطی را مطرح کردیم. نوع محتوا برای پرداخت یارانه مهم است. نشریه‌های شهرستانی نیاز به کمک بیشتری دارند. گام بعدی شفاف‌سازی است که اسامی نشریاتی که یارانه دریافت کرده‌اند روی سایت قرار گرفته که اگر کسی اعتراض دارد از این طریق رسیدگی شود. طبق ضوابط کاملاً شفاف و روشن یارانه می‌دهیم.
*یکی از انتقادات به وزارت فرهنگ در حوزه مطبوعات هتاکی به ارزش‌هاست و نحوه برخورد وزارت فرهنگ با این منتقدین است؟
در برخورد با تخلفات تنها وزارت فرهنگ نیست که حرکت می‌کند نظارت‌ها در هیئت نظارت مطبوعات صورت گرفته و وزارت فرهنگ عضوی از این هیئت 7 نفره است. این نظارت‌ها براساس رأی اکثریت است اما سعی داریم انصاف نیز رعایت شود. تاکنون 500 تا 600 سایت خبری مجوز دریافت کرده‌اند اما برخی روزنامه‌ها که توقیف شده‌اند به دلیل توهین به مقدسات بوده که راهی دادگاه شده‌اند.
*آیا در وزارت فرهنگ به انتقاد از دولت حساسیت وجود دارد؟
ما فقط طبق قانون حرکت می‌کنیم. نسبت به اهانت به رهبری، رئیس جمهور و مقاماتی که در قانون حرمت به آنان لازم است و همچنین اشاره کذب و دروغ و جعل برخورد می‌شود.
*آیا یارانه مطبوعات افزایش می‌یابد؟
با توجه به تنگناهای مالی دولت امسال سال ریاضت است. ما انتظار نداریم یارانه‌ها افزایش بیابد همین مقدار (30 هزار میلیارد) که در قانون تعریف شده اگر اختصاص بگیرد، ما راضی خواهیم بود.
در پایان مجری برنامه از علی جنتی خواست تا اگر نکته‌ای باقی مانده آن را مطرح کند.
جنتی از سه سیاست یاد کرد و گفت: 1- تمرکز زدایی از فرهنگ و تفویض اختیار در استان‌ها 2- بهره گیری از نیروهای شایسته در داخل و خارج 31 استان. 3- سیستم‌های الکترونیک برای به حداقل رساندن مراجعات مردم یعنی پیش رفتن به سمت دولت الکترونیک.
انتهای پیام/