به گزارش باشگاه خبرنگاران بیرجند؛ با توجه به اینکه کم کم به گرم تر شدن هوا نزدیک می‌شویم و هنوز دو ماه از سال جدید نگذشته، شاهد افزایش آمار ابتلا به مسمومیت‌ها و سردردهای شدید در این فصل از سال هستیم و مراجعه افراد به مراکز درمانی به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد.
می‌توان دلیل آن را سهل انگاری و بی‌اطلاعی از شرایط نگهداری و یا درست مصرف نکردن مواد غذایی در شرایط لازم عنوان کرد .
با نزدیک شدن فصل تابستان چیزی هم به گرم تر شدن هوا نمانده و باید توجه به مسائل بهداشتی و خوراکی را نسبت به سایر فصل‌های سال جدی گرفت،چرا که بدن در این فصل حساس تر است و شرایط نگهداری از مواد غذایی نیز در این فص به دلیل تغییر دمای هوا حساس تر می‌شود.
اغلب این بیماری‌ها در فصل مسافرت گریبانگیر افراد می‌شود و افرادی که به مکان‌های تفریحی در فصل تابستان می‌روند، بیشتر به آن مبتلا می‌شوند، بنابراین برای پیشگیری از بروز بیماری به‌ویژه در کودکان و افراد مسن باید از اغذیه فروشی‌ها و رستوران‌های معتبر بین‌راهی غذا و مواد مصرفی خوراکی خود را تهیه کرد.
حتی در فصل تابستان افراد نباید در رستوران‌هایی که تا به حال غذا صرف نکرده‌اند توقف کنند و باید اغذیه مورد نیاز خود را از رستوران‌های آشنا خریداری کنند.
اگر هم افراد قصد سفر به مقاصد نزدیک را دارند بهتر است که غذا را در منزل تهیه کنند و آن را در جایی دور از تابش نور آفتاب و دور از گرما نگهداری کنند.
انواع مسمومیت‌های غذایی، گرمازدگی، بیماریهای ناشی از مصرف آبمیوه‌هایی که دوره‌گردها به فروش می‌رسانند یا بیماریهای ناشی از مصرف آب‌های آلوده ازجمله عمده‌ترین بیماریهای شایع در فصل تابستان هستند.
مصرف بستنی، مواد یخی، غذا های آماده و چرب که در معرض تابش نور خورشید قرار می گیرد و همچنین غذاهایی که سریع فاسد می شوند از جمله عوامل مسمومیت های غذایی است.
میکروب سالمونلا ،عامل اصلی مسمومیت ها
کارشناس تغذیه و رژیم درمانی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ماگفت:انواع میکروبها می توانند باعث بیماری شوند اما بیشترین میکروبی که در فصل گرما باعث آلودگی مواد غذایی می شود، میکروب سالمونلا است.
مهندس زهرا امیر پورافزود: این میکروب در صورت آلوده بودن گوشتها وغذاها به آن ، باعث مسموم شدن آنها می شود واسهال واستفراغ ،تب ،دل درد،دل پیچه از پیامدهای آن است.
وی با بیان اینکه عفونت با میکروب سالمونلا پس از خوردن غذاهایی نظیر گوشت، مرغ، شیر تازه یا تخم‌مرغ خام یا آشامیدن آب آلوده به میکروب ایجاد می‌شود گفت: نگهداری مواد غذایی در دمای اتاق یا نگهداری آن در یخچال به شکل نامناسب یا مدت زمان زیاد زمینه را برای رشد و تکثیر میکروب فراهم و غذا را آلوده کننده می نماید.
وی تصریح کرد:همه‌گیری‌های عفونت سالمونلا معمولاً هنگامی اتفاق می‌افتد که افراد زیادی از یک غذای آلوده مشترک مثلاً طی سفرهای تفریحی، اجتماعات مردمی یا رستوران‌ها استفاده می‌کنند.
کارشناس تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به عملکرد این باکتری گفت:باکتری سالمونلا از طریق آب و غذای آلوده وارد دستگاه گوارش می شود،وسلولهای مخاط روده را آلوده می نماید و پس از تکثیر با ورود به سیستم گردش خون ،آلودگی سیستم لنفاوی را موجب می شود.
مهندس امیر پور افزود:مصرف آب یا هر نوع غذای آلوده همچون گوشت مرغ شیر یا غذاهایی که در ترکیب آن تخم مرغ خام به کار می رود،مانند انواع سس ،استفاده از زرده تخم مرغ روی برنج یا خوردن سفیده یا تخم مرغ خام توسط ورزشکاران می تواند آلودگی را به آنها انتقال داده و موجب بروز بیماری گردد.
وی خاطر نشان کرد:این میکروب خاصیت بیماری زایی خود را حفظ می نمایند،اما با طبخ صحیح غذا و حرارت و تابش نور خورشید از بین می رود.
وی علائم وجود سالمونلا را در مواد غذایی ،بعد از 12 تا 72 ساعت عنوان کرد که پس از بلع غذا ظاهر می شود.
کارشناس تغذیه اظهار امیدواری کرد: بیشتر مبتلایان ،بدون روش های درمانی، در طی 4 تا 7 روز بهبود می یابند و در موارد شدید به خصوص در افراد مسن و کودکان با درمان آنتی بیوتیک بهبودی حاصل می شود.
مهندس امیر پور در خصوص مصرف صحیح و سالم مواد غذایی در فصل گرما گفت: باید حتما غذاها به صورت تازه مصرف شود و بیشتر از 2 ساعت بیرون از یخچال باقی نماند.
وی افزود:در صورتی که غذا بیش از حد بیرون از یخچال مانده باشد آن را به حد کافی گرم کنید تا مجددا به دمای جوش برسد.
وی با بیان اینکه سالمونلاها با انجماد از بین نمی روند خاطرنشان کرد:غذاهایی مانند برنج و ماکارانی را بلافاصله بعد از سرد شدن داخل یخچال گذاشته و هنگام مصرف نیز باید کاملا داغ شود.
کارشناس تغذیه افزود: برای پیشگیری از ابتلا به این میکروب توصیه می شود،افراد سعی کنند بیشتر آب و مایعات و سبزیجات و میوه های تازه میل کنند .
مهندس امیر پورتاکید کرد:برای جلوگیری از ابتلا به مسمومیت ها، به ضد عفونی کردن سبزیجات و میوه ها اهمیت زیادی داده شود،شستشوی دست کودکان کاملا جدی گرفته شود واز میوه های حاوی ویتامین C مانند لیمو ترش ،گوجه فرنگی و هندوانه مصرف شود.
وی با بیان اینکه مصرف بستنی های سنتی از نظر بهداشتی قابل قبول نیستند افزود: بستنی حتما باید پاستوریزه و داخل بسته بندی باشدودر زمان مصرف ،باید به تاریخ تولید و انقضاء محصول دقت شود.
کارشناس تغذیه با اشاره به اینکه معمولا انتقال عفونت از راه دهان و خوراکی ها اتفاق می افتد افزود: میوه ها و سبزیجات را به طور کامل شستشو دهید،شستن دستها مهم است ،از مکانهایی مواد غذایی تهیه کنید که قابل اطمینان هستند توجه به تاریخ انقضاء مواد غذایی الزامی است.
رطوبت و تعریق، مهمترین عامل بیماریهای پوستی فصل گرما
رطوبت و تعریق ناشی از گرمای هوا این روزها، یکی از عوامل مهم در ایجاد و گسترش بیماری های پوستی با منشاء عفونی و بیماری پوستی مرتبط با نور خورشید است.
متخصص وجراح پوست با اشاره به شروع فصل تابستان و شدت یافتن گرمای هوا گفت: رطوبت و تعریق ناشی از گرمای هوا یکی از عوامل مهم در ایجاد و گسترش بیماری های فصل تابستان که شامل بیماری های پوستی با منشاء عفونی و بیماری پوستی مرتبط با نور خورشید می باشد.
قادری تصریح کرد: برای جلوگیری از آسیب های تابش نور خورشید ، باید سعی کرد تا حد امکان پوست انسان در ساعات خیلی گرم روز که زاویه تابش آفتاب عمود است در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرد.
وی ، استفاد ه از لباس های آستین بلند ، کاربرد دستکش ، کلاه های لبه دار و عینک های آفتابی استاندارد را از دیگر راهکارهای مقابله با تبعات منفی اشعه آفتاب عنوان کرد و افزود :هر چند بعضی قسمت های بدن مثل صورت را نمی توان به طور کامل پوشاند، اما لازم است برای مراقبت پوست و حفظ سلامت آن از کرم ضد آفتاب استفاده کرد.
متخصص فلوشیب لیزربا اشاره به بیماری های پوستی ناشی از تابش نور خورشید در فصل گرما گفت: اشعه ماوراء بنفش طول موج خاصی از نور خورشید است که به سه قسمت A,B ,C تقسیم می شود.
قادری افزود: اشعه ماوراء بنفش نوع C از جو عبور نمی کند و نوع B نیز میزان کمی از جو عبور می کند که همین مقدار برای ایجاد آفتاب سوختگی و کانسرهای پوست کافی خواهد بود
وی اضافه کرد:همچنین اشعه ماوراء بنفش نوع A نیز موجب پیری زودرس پوست می شود.
وی ادامه داد: اشعه ماوراء بنفش در صورت تماس با پوست بر روی اپیدم یا همان لایه خارجی پوست تأثیر می گذارد و باعث آفتاب سوختگی می شود که باید توجه داشت تکرار این آفتاب سوختگی ها بسیار خطرناک است.
به گفته این متخصص اشعه ماوراء بنفش با شکستن کلاژن پوست، ساخت رادیکال های آزاد ومهار مکانیسم های ترمیم پوست می تواند منجر به بروز تغییراتی در بافت پوست، ایجاد کک و مک، چروک، تغییر رنگ، پیری پوست و از همه مهمتر سرطان های مختلف در پوست شود.
قادری اظهار کرد: برای حفاظت پوست در برابرآفتاب استفاده از مرطوب کننده های مناسب ، ترک سیکار، تغذیه و رژیم غذایی مناسب، نوشیدن روزانه 6 تا 8 لیوان آب و خواب مداوم شب بین ساعت 10 شب تا 6 صبح، استفاده از میوه و سبزیجات تازه و ورزش روزانه می تواند در شادابی و طراوت پوست مفید باشد.
متخصص فلوشیب لیزرخاطر نشان کرد: تماس طولانی با نور آفتاب، استرس ،استعمال مواد مخدر و سیگار و کم خوابی سبب صدمه به پروتئین های کلاژن و الاستین پوست شده که این امر سبب از بین رفتن سلول های کلاژن ساز و پیر شدن پوست می شود.
به گفته دکتر قادری ، پوست های روشن تر نسبت به سایر پوست ها در مقابل آفتاب حساس ترهستند و دچار آفتاب وعوارض بعدی آن می شوند.
شیوء بیماری های ویروسی وافزایش خطر ابتلا به گرمازدگی در فصل گرما
متخصص داخلی نیزبا اشاره به اینکه گرمازدگی و بیماری ویروسی مانند وبا ، شایع ترین بیماری های فصل گرماهستند گفت: خطر ابتلا به این بیماری ها در فصل گرما افزایش قابل توجهی می یابد.
دکتر فریبا نخعی افزود: گرمازدگی نوعی بیماری است که فرد مدت به طولانی در معرض گرما در دمای بالا قرار می گیرد.
وی تصریح کرد:معمولا با گرم شدن هوا و قرار گرفتن بدن در معرض گرمای طولانی وکم شدن آب بدن مواردی مانند ابتلا به سنگ کلیه نیز اتفاق می افتد که این مورد نیز به تازگی در افراد شایع شده است.
وی ضعف توان بدنی فرد ،سن وسال کم یا زیاد ومدت زمان بیشتر در دمای گرم را از عواملی عنوان کرد که ممکن است فرد در حرارت پایین تر نیز دچار گرمازدگی شود .
متخصص داخلی در خصوص پیشگیری از گرمازدگی گفت: افراد زمانی که هوا خیلی گرم است در محیط های گرم به مدت طولانی قرار نگیرد ،در صورتی که ناچار هستند زمان زیادی در معرض آفتاب و گرما قرار گیرند، سعی کنند مرتب آب بنوشند تا بدن دچار کمبود آب نشود.
دکتر نخعی با اشاره به برخی شرایط شغلی افزود: توصیه می شود در فصل گرما در ساعاتی که هوا خنک تر است اول صبح یا بعد ازظهر مشغول به کار شوند.
وی اظهار کرد:افراد در صورت امکان وسایل خنک کننده داشته باشند ،قبل از اینکه احساس تشنگی کنند مرتب آب بنوشند واقدام به پوشیدن لباسهای خنک نمایند.
وی تاکید کرد: برای جلوگیری از ابتلا به گرمازدگی ،بیشتر پیشگیری آن مهم است وافراد تا حدی که می توانند از قرار گرفتن در محیط های گرم و آفتاب گیر اجتناب کنند.
متخصص داخلی اظهارکرد:در صورت شدید بودن گرمازدگی در فرد بیمار، بهتر است وی را به محیط خنک برسانید و مرتب به وی مایعات بدهید .
دکتر نخعی، گیجی و منگی فرد را از علائم شدید گرمازدگی در فرد دانست و گفت: بیمار باید حتما به مرکز درمانی مجهز فرستاده شود.
وی با اشاره به احتمال بروز بیماری های فصل گرما ، به بیماری وبا که نسبت به سایر بیماری ها در این فصل شایع ، افزود : این بیماری در صورتی که در یک منطقه شایع شود می تواند از طریق افراد آلوده به این بیماری و جابه جایی هایی که بین استان ها یا کشور ها انجام می شود سریع به دیگران انتقال یابد و عامل مرگ و میر زیاد باشد.
وی عوامل بروز اسهال شدید در فرد را نیز کم شدن آب بدن به طور کامل ، سرگیجه ،افت فشار خون ،گیجی ومنگی عنوان کرد که در این صورت فرد زیر نظر پزشک در مرحله اول ، میزان مایعات از دست رفته بدن وی جبران می شود .
وی گفت: در صورت خفیف بودن اسهال در فرد می توان به صورت سرپایی وخانگی نیز درمان را انجام داد .
متخصص داخلی افزود: به دلیل اینکه اسهال خفیف ،همان عفونت هایی است که نیاز به آنتی بیو تیک ندارد ،برای درمان خانگی توصیه می شود ، مواد غذایی که مصرف می شود چرب نباشد،بیمار می تواند از گردهای ORSبا مخلوط نمک یا شکر استفتده کند تا آب بدن وی جبران شود.
کاهش آب بدن درفصل گرما ،عامل سردرد های میگرنی
متخصص مغز و اعصاب هم ، کاهش آب بدن در اثر گرما و تعریف فراوان بدن را عامل مهمی دانست که می تواند باعث سردرد میگرنی یا سردرد خفیف شود .
دکتر دهقانی گفت:برای پیشگیری از کم آبی بدن باید روزانه به صورت مرتب و با فاصله و جرعه جرعه آب مصرف شود ومصرف یک باره آب به مقدار زیاد برای رفع تشنگی درست نیست .
وی با بیان اینکه به طور کل میزان شیوع میگرن در فصل گرما بیشتر است،افزود: به ازای هر 9 درجه سانتی گراد که هوا گرم می شود میگرن به میزان 8 درصد افزایش می یابد.
وی تابش آفتاب و نور آفتاب را از عوامل ایجاد کننده سردرد و تشدید میگرن در تابستان عنوان کرد و گفت: اغلب بیماران مبتلا به میگرن هنگام سردرد تمایل به استراحت در محل تاریک دارند.
این متخصص مغز و اعصاب با تاکید بر اینکه در فصل تابستان افراد باید از انجام ورزش های سنگین پرهیز کنند،اظهارکرد: ورزش سنگین باعث کاهش زیاد آب بدن می شود که یکی از عوامل سردرد در فصل تابستان است.
دکتر دهقانی انجام ورزش های تابستانی مانند استخر و یا تنیس را پیشنهاد کرد .
وی بیان اینکه مایعات دیگری نیزمی توانند جایگزین آب شوند گفت: نوشیدنی های گازدار برای میگرن ضرر دارند ومصرف این نوع نوشیدنی ها در فصل گرما توصیه نمی شود.
وی تصریح کرد: بهتر است از مایعات سنتی مانند دوغ، خاک شیر و مخلوط آب و آبلیمو تازه که بی ضرر هستند برای رفع کم آبی استفاده شود.
متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه مایعات شیرین برای افراد مبتلا به میگرن مناسب نیست، افزود: به طور کل بهترین مایعات همان آب است که می تواند کاهش آب بدن در فصل گرما را جبران کند.
دکتردهقانی رنگ ادرار را مشخصه مناسبی برای تشخیص کم آبی بدن عنوان کرد و یادآور شد: پر رنگ بودن ادرار نشان از این است که بدن انسان به آب بیشتری احتیاج دارد اما در صورت کم رنگ بودن ادرار، میزان آب مورد نیاز بدن کمتر است.
وی استفاده ازعینک های آفتابی، کلاه های حصیری و یا کلاه هایی که نقاب بزرگی دارند و پوشیدن لباس های روشن را برای پرهیز از تشدید میگرن و سردرد در برابر نور آفتاب توصیه کرد.
دکتر دهقانی ، اختلال خواب، کم خوابی، افزایش استرس، عوامل خستگی بیش از حد، نحوه غذا خوردن و نوع خوراک را از عوامل تشدید میگرن در مسافرت ها عنوان کرد.