به گزارش حوزه سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران؛مرکز چند رسانه‌ای خبرگزاری بین‌المللی روسيه کنفرانس مطبوعاتی به مناسبت سی و ششمین سالگرد انقلاب اسلامی در ایران ترتیب داده و "مهدی سنایی "سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه در این کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرده است.
متن این کنفرانس مطبوعاتی به شرح زیر است:
در وهله اول اجازه دهید از طرف شما و خودم به مهمان محترم به مناسبت این عید، به مناسبت روز ملی تبریک بگویم که واقعه خیلی مهمی در زندگی مردم ایران است و برای او و برای تمام کارکنان سفارت و تمام ملت ایران آرزوی موفقیت، صلح، ثبات و شکوفایی کشور را داشته باشیم.
انقلاب اسلامی ایران 36 سال قبل رخ داد. انقلاب در ژانویه 78 آغاز شده و در فوریه 79 با تشکیل دولت موقت موفقیت خود را تثبیت کرد. در کشور همه پرسی برگزار و تشکیل نظام جدید، جمهوری اسلامی ایران، اعلام شد.
دلایل امر کدام بود، چه امری سبب انقلاب اسلامی در ایران شد؟
کشور جوان، جمهوری اسلامی ایران 36 سال قبل با کدام چالش‌ها مواجه شد؟
دستآوردهای کشور در 36 سال گذشته کدام بوده است؟
کدام مسائل باید در آینده نزدیک و بلندمدت حل شود؟
اوضاع برنامه اتمی و مجازاتهای غرب که کشور را به وجود جنبه نظامی پرونده اتمی متهم می‌کنند چه می‌شود؟
بنا به گزارش برخی رسانه های جهانی، در آینده نزدیک می‌شود انتظار پیشرفت محسوس در فرآیند حل برنامه اتمی ایران را داشت. این میتواند اساسی برای لغو مجازاتهای اقتصادی و سیاسی بکار گرفته شده علیه این کشور باشد. آقای سفیر شما در این مورد چه میتوانید بگویید؟
اوضاع انفجار آمیز خاورمیانه و دیگر مناطق جهان و از جمله شرق اروپا بر اوضاع ایران چه اثری می‌گذارد؟
روابط ایران با روسيه چطور شکل می‌گیرد؟ ارزیابی شما از چشم‌اندازهای تقویت و توسعه آنها در آینده چیست؟ آیا مجازاتهای ضد روسيه غرب برای تعامل ایران و روسيه مشکل ایجاد می‌کند؟
ما امیدواریم پاسخ به این دیگر سئوالها را در کنفرانس مطبوعاتی امروز دریافت کنیم.
بار دیگر به مهمان محترم به مناسبت عید ملی ایران تبریک گفته و بار دیگر آرزوی صوث و شکوفایی این کشور را داریم.
بفرمایید آقای سفیر.
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای سفیر به زبان روسی: به همه حضار خوش آمد گفته و خیلی خوشحالم که در دفتر خبرگزاری روسيه امروز هستم که از خیلی وقت پیش با آن روابط تنگاتنگ و جدی داریم.
همچنین خیلی خوشحالم که امکان ملاقات دیگر با خبرنگاران عزیز در آستانه سی و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در ایران فراهم شد. ما ایرانی‌ها ، نه تنها من به عنوان سفیر بلکه هر ایرانی احساس سرافرازی می‌کنیم که پس از گذشت 36 سال ملت ایران همچنان با قاطعیت راه خود را ادامه داده و برغم مواجه شدن با مشکلات و دشواریهای مختلف در این راه طی 36 سال گذشته بر دستآوردهای خود اصرار دارد.
علیه ایران تحریم های بکار گرفته شده و سعی داشتند از اشکال مختلف بر ایران فشار وارد کنند. ولی ما در هر حال مجازاتها را پشت سر گذاشتیم، همه امور در ایران رو به توسعه است، علوم پیش می‌رود، صنایع پیش می‌رود، ما نمیگوییم که مشکلی نیست. ولی در هر حوزه، و از جمله از لحاظ سیاسی هم نهادهای دموکراتیک در کشور ما توسعه می‌یابد، در سال قبل، فی الواقع دو سال قبل، در سال 2012، انتخاباتی برگزار شد که در نتیجه آن رئیس جمهور جدید دکتر حسن روحانی با رویکرد جدید در صحنه قدرت حضور یافت.
از لحاظ اقتصادی ما نمی گوییم که مشکلی نیست، نمیگوییم دشواری نیست، ولی امر اصلی این است که ما تحریمها را پشت سر گذاشتیم. دشواری هایی را که خیلی شدید و جدی بودند پشت سر گذاشتیم.
در حوزه علم و فناوری هم ترقی بزرگی داشتیم. ممکن است شنیده باشید که ایران در سال 2014 از لحاظ نانو تکنولوژی جایگاه هفتم را در جهان احراز کرده بود. این امر، آن هم در شرایط تحریمها، به این سادگی حاصل نمیشود. در همه حوزهها، بطور اخص در حوزه علم و فناوری ما با جدیت بسیار کار می‌کنیم.
در مجموع کشور در حوزه‌های مختلف پیش می‌رود. و امروز جمهوری اسلامی ایران به عنوان ساختار سیاسی ویژه شناخته شده است. اینجا اغلب از من دعوت می‌شود در دانشگاههای مختلف سخنرانی کنم زیرا می‌دانند که من بیش از تجربه دیپلماتیک (هرچند من دو مأموریت در دو کشور داشتیم) تجربه تدریس دانشگاهی هم دارم. من پروفسور دانشگاه دولتی تهران در بخش روابط بین‌المللی هستم. اغلب دعوت می‌کنند درس بدهم. و دانشجویان شما به ساختار سیاسی منحصر بفردی که در ایران هست توجه شدیدی دارند.
ما معتقدیم این ساختار تکامل پیدا می‌کند و این امر نه تنها در حوزه سیاسی بلکه در حوزه علمی هم شناخته شده و بررسی می‌شود.
ایران امروز قدرت نیرومند منطقه‌ای است که نقش خیلی مثبتی در خاورمیانه ایفا می‌کند . ایران همیشه با تروریسم و افراط گرایی (نه امسال یا سال گذشته بلکه طی تمام این 36 سال) مقابله کرده است. خود ایران از تروریسم و افراط گرایی آسیب دیده است. این پدیده تاحدودی با حمایت دیگر کشورها، (در گذشته‌ها، چند سال بعد از انقلاب) رخ داد و شخصیتهای سیاسی ما در این عملیات تروریستی جان باختند.
ولی ایران در مورد حمایت از صلح و ثبات در منطقه و جهان موضع اصولی دارد.
می خواهم بار دیگر قدردانی خود از دعوت شما را بیان کنم، حتی مي‌شود گفت وادار کردید، این هم خیلی خوب است زیرا ما برنامه خیلی فشردهای داریم. از ملاقات با خبرنگاران خیلی خوشحال می‌شوم و با کمال میل به سئوالهای شما پاسخ میدهم.
سئوال (دولگوف از انستیتوی شرق شناسی): آقای سفیر اولاً اجازه دهید به شما به مناسبت سالگرد انقلاب اسلامی در ایران تبریک گفته و بهترین آروزها را برای شما و ملت ایران دارم. سئوال من به سیاست خارجی ایران ارتباط دارد. پیشنهادها یا طرحهای ایران برای مقابله با دولت اسلامی کدام است؟ آیا قصد همکاری با دیگر کشورهای منطقه در این مورد هست؟
سئوال دوم من در مورد موضع ایران در خصوص بحران اوکراین است. تا چه حد ایران از نقش تاریخی اوکراین درون روسيه (که چند صد سال ادامه داشت) اطلاع دارد ؟ موضع ایران نسبت به تحریم های غرب و فشار غرب بر روسيه و نیروهای اوکراینی که نمیخواهند تحت حکومت رژیم کیف باشند چگونه است؟
سنایی: ببینید، ایران باور دارد آنچه که تروریسم یا افراط گرایی در خاورمیانه نامیده می‌شود و تحت این عناوین در جریان است پدیده خیلی شومی میباشد و در نتیجه این پدیده شوم حوادث سنگدلانه و بیرحمانهای رخ میدهد.
ایران باور دارد بخشی از این پدیده نتیجه سیاست نادرستی است که طی سالهای گذشته از طرف قدرتهای بیگانه در خاورمیانه انجام شده بود. آنچه امروز در عراق و سوریه مشاهده می‌کنیم و آن کشتارهایی که رخ میدهد نتیجه سیاست نادرستی است که توسط قدرتهای بیگانه و بطور اعم غرب طی 10 سال گذشته در این کشورها در جریان بوده است.
ما حتی در خصوص شیوه‌های عمل و همچنین اهداف ائتلافی که علیه دولت اسلامی عراق و شام یا دولت اسلامی شکل گرفته، خود ائتلاف که ائتلافی بین‌المللی نامیده می‌شود، ما در مورد شیوه‌های عمل و اهداف این امور تردید داریم.
ایران و روسيه در این مورد دیدگاههای مشترکی دارند. ایران و روسيه معتقدند تقسیم تروریسم به خوب و بد برای منطقه و جهان عواقب فوق العاده ناگواری دارد. ببینید، طی سه سال گذشته حمایت گستردهای از تروریست‌ها و گروه های غیرقانونی در کار بود. آنها تجهیز و مسلح شدند، حالا وقتی از داخل این گروهها ساختارهایی چون دولت اسلامی خارج شدند تعجب آور است که برخی کشورهای غربی و اعضای ناتو می‌گویند باید از تروریست‌های خوب حمایت کرد و آنها را تعلیم داد و اپوزيسيون خوب باید تعلیم دیده شود. این امر هدف این عملیات را زیر سئوال می‌برد. لذا ما امیدواریم دیدگاههای غرب و ناتو در این مورد واقع بینانه‌تر باشد.
در مورد شرق اروپا رخ می دهد، این امر البته در میزان زیادی نتیجه دخالت‌های دیگر کشورها است. اینها اهدافی است که ناتو حین توسعه طلبی خود پیگیری می‌کند. ما امیدواریم در مورد تمام این امور شاهد رویکرد واقع بینانه‌تر باشیم.
والری یملیانوف، خبرگزاری اسلام نیوز و مرکز تحلیلی زمان و جهان: اولاً میخواهم بار دیگر به آقای سفیر خوشامد بگویم. برای من ایشان تنها سفیر نیستند بلکه وقتی رئیس مرکز فرهنگی بودند مرا با فرهنگ و زبان فارسی آشنا کردند. به همین دلیل، آقای سفیر به خانه تان خوش آمدید.
اما سئوال من این است: امروز در مورد حاد شدن فوق العاده شدید اوضاع خاورمیانه از تضاد بین مذاهب شیعه و سنی در جهان اسلام خیلی صحبت می‌شود. نظریه دیگری هم هست. اینکه عربستان سعودی و ایران بظاهر بر سر رهبری در جهان اسلام رقابت می‌کنند. دیدگاه شما در مورد این نظریه‌ها چیست. و در این رابطه سئوال دیگری که به روسيه خیلی نزدیک‌تر است. نظر شما از توسعه روابط ایران و روسيه در سطح مذهبی چگونه است؟ هم روابط اسلامی و هم روابط بین ادیان، زیرا تا آنجا که اطلاع دارم مدت طولانی است گفتگوی خوبی بین کلیسای ارتدکس روسیه و علمای ایرانی در جریان است.
سفیر: من هم از زیارت دوست قدیمی ام خیلی خوشحالم. شما می‌دانید که مسیحیان و مسلمانان طی قرنها در کشورهای مختلف همراه هم زندگی کرده اند. و مسلمانان هم بدون بستگی به شیعه یا سنی بودن طی قرنها همزیستی کرده اند، ممکن است طی تاریخ حادثه ای هم رخ داده باشد ولی این حوادث و موارد تضاد و تشنج خیلی نادر و ناچیز بوده است.
به همین دلیل روشن است که بحث هایی که بین مسلمانان بروز می‌کند ، بحث دعوای بین مسلمان و غیر و مسلمان و اختلاف بین سنی‌ها و شیعیان بطور ساختگی ایجاد شده است. اما در موردمقاصد و طرحها، مقاصد و طرح هایی است که از خارج تزریق و از خارج از آنها حمایت می‌شود و دنبال می شود. مگر شیعیان و سنی‌ها تازه در عراق زندگی با یکدیگر را شروع کردند؟ شیعیان و سنی‌ها طی قرنها آنجا بودند. پس چرا آن وقت تضادی بین آنها نبود؟
چرا بین آنها درگیری نبود و آنها خون یکدیگر را نمی ریختند؟ طبیعی است که آنچه در جریان است بیشتر ماهیت سیاسی، اقتصادی و نظامی دارد. لذا دلایل را باید خارج از این کشور و خارج از منطقه جستجو کرد.
اگر به روسيه، یا به ایران نگاه کنید، آنجا مسلمانان، مسیحیان، شیعیان، سنی‌ها (در روسيه اکثراً مردم مسیحی هستند، در ایران اکثر جمعیت مسلمانان شیعه مذهب هستند) همراه هم زندگی می‌کنند. سنی‌ها و سایر اقلیتهای دینی در ایران زندگی می کنند و هرگز تشنجی و در جامعه درگیری در هیچ بخش از جامعه در این مورد نبوده است. به همین دلیل بیثباتی کنونی نتیجه اجرای پروژهای است که کارگردانی می‌شود. سیاست طی سالهای گذشته خیلی ناپاک تر شده و امید بسیار داریم در آینده شاهد سیاست پاک تری باشیم. رقابت سیاسی و رقابت منافع در منطقه و جهان موجود است و این امری طبیعی میباشد ولی ما امیدواریم شاهد رقابت و سیاست پاکتری باشیم در آینده.
در مورد ایران و عربستان سعودی مایلم بگویم ایران و عربستان سعودی هر دو کشورهای بزرگ اسلامی هستند و ما معتقدیم همکاری ایران و عربستان سعودی برای جهان اسلام مفید بوده و همچنین باعث تقویت ثبات منطقه می‌شود. این همکاری و تعامل میتواند فواید بسیاری برای منطقه و جهان اسلام داشته باشد. البته در سالهای اخیر شاهد نوعی تنشهای محدود بین دو کشور بودیم که ایران مبتکر این تنشها نبوده زیرا موضع ثابت ایران برقراری روابط دوستانه با عربستان سعودی به عنوان کشور مسلمان می باشد و اینکه از این همکاری و تفاهم در راه ثبات و امنیت منطقه استفاده بشود.
در مورد گفتگوی مذهبی بین ایران و روسيه، ایران و روسيه به دو علت، و حتی می‌شود گفت به سه دلیل، روابط مذهبی خوبی دارند. دلیل اول وجود اعتماد بین دو کشور و در روابط دو کشور می باشد. دو کشور در تفاهم روابط خود را پیش می برند، در مورد اوضاع روابط دو کشور هیچ نگرانی موجود نیست. علت دوم این است که مذهب و دین و نهادهای مختلف دینی در کشورهای ما نقش مهمی ایفا می‌کنند. کلیسای ارتدکس و نهاد های اسلامی در روسيه با نهادهای مشابه در ایران ارتباط و همکاری دارند. ما قریب به 15 دور گفتگو بین ایران و کلیسای ارتدکس روسیه ترتیب دادهایم. و بین ایران و مسلمانان روسيه هم روابط خوبی وجود دارد. علت سوم ، بنظر برخی تحلیل گران، این است که روحیات افراد متدین در ایران و روسيه به هم شباهت بسیار دارد.
یعنی فرهنگ ارتدکس به فرهنگ شیعه، به فرهنگ ایرانی شباهت بسیار دارد. این هم باعث نزدیکی ملت‌های ما می‌شود: فرهنگ ارتدکس روسيه و فرهنگ شیعه ایرانی دو ملت ما را نزدیک می‌کنند.
آژانس خبری روسیه امروز: من هم به شما به مناسبت روز ملی تبریک می‌گویم. سئوالم در مورد برنامه اتمی ایران است. باراک اوباما اخیراً گفت: من در حال حاضر فایدهای از تمدید مذاکره نمیبینم، اگر ایرانی‌ها با فرمول پایه ای و مفاد اصلی موافقتنامه موافقت نکنند. سئوال
این است موضع تهران برای نیل به توافق نهایی با «گروه 5+1» تا چه حد قطعی است؟
سنایی: اگر ما به سخنان رهبر معظم انقلاب که دو روز قبل بیان شد (رهبر معظم انقلاب ما عالی ترین شخصیت سیاسی و مذهبی ایران است) توجه کنیم، او گفت ایران خواهان ادامه مذاکره بوده و ایران معتقد است مي‌شود در چارچوب توافقات مشترک بررسی این پرونده را به پایان رساند. قابل درک میباشد که ایران خواهان نیل به توافق مناسب است، توافقی که در آن حقوق ایران رعایت مي‌شود. آقای ظریف وزیر امور خارجه ایران هم به صراحت و وضوح گفت ایران آماده نیل به توافق است. البته طبیعی است که خواهان لغو همه تحریمها است و چنانچه رهبر معظم انقلاب ما گفت ایران آماده امضای موافقتنامه‌ای یک مرحله ای است و آماده امضای موافقتنامه‌ای نیست که به اشکال مختلف تعبیر شده و سپس میتواند اختلافی در مورد اجرای آن بروز کند.
ایران معتقد است موضع آن خیلی شفاف میباشد. ایران معتقد است طی یکی دو سال گذشته همه قدمهای لازم را برداشته و اینک نوبت کشورهای غربی است. آنها باید نظر خود را تغییر ندهند و به آنچه در دورهای قبلی مذاکره گفته شده بود پایبند باشند. ضمناً آقای ظریف وزیر امور خارجه ما گفت ایران معتقد است اگر توافقی حاصل نشود این امر به معنی آخر زمان نخواهد بود.
خبرنگار شبکه لبنانی المیادین: سئوال اول من. اخیراً در روسيه گفته شد در مورد اجرای معامله پایاپای نفت در ازای کالا بین ایران و روسيه در رابطه با سقوط قیمت نفت مشکل بروز کرده است. آیا میتوانید اوضاع مربوط به این مسئله را توضیح دهید؟ و سئوال دوم این است که مسئله از سر گرفتن اجرای قرارداد مربوط به سامانه ضدهوایی اس300 چطور حل مي‌شود؟ آیا تا دیدار وزیر دفاع ایران از مسکو در آوریل در این مورد پیشرفتی خواهد شد؟
سنایی: در مجموع مایلم اشاره کنم در سال 2014 قدمهای مختلفی در توسعه روابط تجاری - اقتصادی دو کشور ما برداشته شد. من می‌توانم آنها را برشمارم. تفاهم نامه بزرگی در مورد همکاری تجاری - اقتصادی امضا شد حوزه های مختلفی و از جمله حوزه های انرژی را شامل می شود.
بدنبال آن جلسه کمیسیون بین دولتی ایران و روسيه در تهران برگزار شد. وزیر انرژی روسیه و همچنین وزیر نفت ایران حضور داشتند. آنها پروژه‌های مختلفی به ارزش 70 میلیارد دلار تعیین کردند. این پروژه‌ها در آینده می توانند اجرا شوند.
علاوه بر این در بخش انرژی اتمی سه سند امضا شد: موافقتنامه همکاری در حوزه انرژی اتمی که دنباله موافقتنامه 20 سال قبل بود. قرارداد ساخت فازهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر اختصاص بود و این عملیات در سال 2015 آغاز مي‌شود. سند سوم تفاهم نامه همکاری در تولید سوخت در ایران بود.
مضاف بر این، مجوز تولیدات آبزیان و فرآوردههای دریایی از ایران به روسيه صادر شد. اینک مجوز صادرات فرآوردههای گوشتی و لبنیات از ایران به روسيه در حال صدور است. سازمان نظارت بر محصولات دامپزشکی روسيه به ما اعلام کرده که در ماه مارس این مجوز صادر مي‌شود.
قدمهای بانکی مختلفی برداشته شد تا حواله پول بین دو کشور تسهیل گردد. بانک مرکزی دو کشور در حال حاضر در مورد باز کردن حساب روبلی و ریالی مذاکره می‌کنند. ایران در حال مذاکره با اتحادیه اقتصادی اورآسیا و اتحاد گمرکی اورآسیا می باشد تا تعرفه‌های گمرکی را با آن کاهش دهد.
در مجموع قدمهایی که گفتم و قدمهای دیگری در سال 2014 برداشته شد و بسیاری از آنها در سال 2015 تحقق خواهد یافت. امیدواریم این توافقات باعث شود حجم مبادلات بین کشورهای ما رشد کند. از سال 2011 تا 2014 حجم بازرگانی دو کشور 30 درصد کاهش یافته است. امیدواریم امسال روند معکوس آغاز و حجم بازرگانی بین کشورهای ما رشد کند. رؤسای کمیسیون بین دولتین ما معتقدند اگر این توافقات در سال 2015 اجرا شود حجم بازرگانی میتواند به نزدیک به 20 میلیارد دلار برسد.
هرچند مشکلاتی بروز کرد. تحریمهای روسيه، پایین رفتن قیمت حاملهای انرژی و نوسان نرخ روبل مشکلاتی بود که سر راه همکاری ما بروز کرد. ولی اینها مشکلات گذرا هستند، آنها در حال رفع شدن بوده و در آینده رفع می‌شوند.
سئوال از شبکه تلویزیونی روس‌بیزنس‌کنسالتینگ: شما در مورد مواد خوراکی اظهار نظر کردید، لطفاً بگویید طی شش ماه گذشته حجم صادران این فرآورده‌ها به روسيه چطور تغییر یافته و در وهله اول بر کدام گروه از کالاها توجه شده بود. شما از لبنیات و فرآوردههای دریایی سخن گفتید، ولی کدام محصولات به مغازه‌ها رسیده و کدام اجناس در آینده نزدیک به مغازه‌ها می‌رسد؟
سنایی: در واقع این کار تازه، در نیمه دوم سال 2014، شروع شده است. منظورم فعالیت مربوط به صادرات فرآوردههای خوراکی ایرانی به روسيه میباشد. هنوز آمار رسمی سال 2014 منتشر نشده است.
سال ایرانی هم 20 مارس به پایان می‌رسد و ما می‌توانیم در ماه آوریل آمار مربوطه را ارائه دهیم. در هر حال امر قطعی این است که صادرات میوه، تره بار و خشکبار ایرانی که در گذشته وجود داشت در حال تقویت و رشد میباشد. می‌دانید که محصولات ایرانی در روسيه مشتری بسیاری دارد زیرا آنچه از آمریکای لاتین یا آفریقا وارد مي‌شود (اساساً میوه و سبزیجات) فقط ظاهر زیبا دارند ولی طعم و بوی طبیعی ندارند. از طرف دیگر فرآوردههای ایرانی تازه و طبیعی هستند.
به ما از مسکو و دیگر مناطق روسيه خیلی مراجعه مي‌شود. در حال حاضر نمایشگاه فرآوردههای خوراکی ایران در مسکو در جریان است. کمپانی‌های متعدد ایرانی در آن شرکت می‌کنند. کمپانی‌های روس برای مذاکره با شرکتهای ایرانی درخواست‌های بسیاری مطرح کردند. ما می‌بینیم که طرف روس و کمپانی‌های روسی به رشد صادرات از ایران مایلند.
برای اولین بار به ایران اجازه صادرات فرآوردههای دریایی به روسيه داده شد. 19 کمپانی ایرانی این مجوز را دریافت کردند. مطلع هستید که صادرات ماهی و میگو از ایران شروع شده است. در عین حال هنوز اطلاعات دقیقی در مورد حجم آن در دست نیست.
امیدواریم در ماه مارس هم دو واقعیت خوب رخ دهد: ممکن است اواخر فوریه – اوایل مارس به کمپانی‌های مختلف ایرانی اجازه صادرات فرآوردههای گوشتی و لبنیات به روسيه داده شود. فعلاً این مجوز صادر نشده و ما امیدواریم این مجوز داده شود. ما امیدواریم مسئله تعرفه های مربوط به اتحاد گمرکی هم روشن شود. امیدواریم این هم رخ دهد که خواهد داد و در مجموع در سال 2015 شاهد فعالیت بسیاری در جهت ایرانی در روسيه خواهیم بود.
سئوال (خبرنگار سانا، سوریه): آقای سفیر روابط ایران با مصر را چطور میتوانید توصیف کنید؟ در این رابطه نظر شما در مورد دیدار رئیس جمهور پوتین از مصر، در وهله اول از دیدگاه مبارزه با تروریسم در منطقه، چیست؟
سنایی: ما بطور اعم معتقدیم همکاری منطقه‌ای و تعامل منطقه‌ای ابزار خوبی برای حل مسائل میباشد. به همین دلیل دیدار آقای پوتین از مصر بلاتردید بر روابط این دو کشور و همچنین بر برقراری ثبات و تقویت مبارزه با پدیده شوم تروریسم اثر مثبت خواهد گذاشت.
معاون وزیر امور خارجه ایران در مراسم تحلیف آقای سیسی و همچنین اجلاس سران کشورهای آفریقایی حضور داشت. منظورم آقای حسین امیر عبداللهیان است که به کرات در این خبرگزاری کنفرانس مطبوعاتی برگزار کرده است. ما امیدواریم همکاری کشورهای منطقه توسعه یابد و طبیعتا گفتگوی ایران و مصر بلاتردید میتواند به حل و فصل مسائل موجود در جهان اسلام کمک و بر این امور اثر گذارد. و در مجموع این باور است اشتراک مساعی برای مبارزه با افراط گرایی و تروریسم ضرورت دارد.
ورونیکا کیلینا، پایگاه ناکانونه.رو: من هم به شما تبریک می‌گویم. ارزیابی شما از چشم‌اندازهای احتمالی تحویل اسلحه آمریکایی به اوکراین چگونه است؟ و در مورد سئوالی که قبلاً در مورد تحویل سامانه ضدهوایی اس300 به ایران مطرح شد، میتوانید لطفاً جزئیات بیشتری را بیان کنید؟
سنایی: من خیلی کوتاه به این دو سئوال پاسخ میدهم. امیدواریم آنچه پیرامون اوکراین در جریان است از راه گفتگو و تفاهم حل شود. راهی که به تشدید درگیری منجر مي‌شود و این نوع رویکردها برای کسی فایدهای ندارد و ما امیدواریم مسئله اوکراین از راه گفتگو حل شود. این تنها راه حل است. ما امیدواریم طی روندی که در جریان است و در ملاقاتی که فردا در مینسک برگزار مي‌شود راه مناسبی برای حل مسئله اوکراین پیدا و آرامش در این منطقه برقرار شود.
در مورد سامانه ضدهوایی اس300 این سئوال خیلی تکرار مي‌شود. من میخواهم امیدوار باشم دوستان روس ما در سال 2015 این تجهیزات دفاعی را به ایران تحویل دهند تا در سال 2016 دوباره از من در این مورد سئوال نشود.
شبکه المنار: آقای سفیر من دو دیدار مقامات روس را پیگیری کردم. یکی دیدار ولادیمیر پوتین از مصر بود. رسانه‌های گروهی در این رابطه نوشتند روسيه آماده است تسلیحات راهبردی به مصر تحویل دهد. تسلیحاتی که باعث توازن با رژیم صهیونیستی، با اسرائیل، مي‌شود. همچنین دیدار سرگئی شویگو وزیر دفاع روسيه از ایران برگزار شد. او با همکار ایرانی خود ملاقات کرد. این هم حاکی از امری است، مثل همان مسئله سامانه ضدهوایی اس300 که شما از آن صحبت کردید. بنظر شما روسيه مشغول ایجاد رویارویی یا توازن راهبردی در منطقه در این دوجهت میباشد؟
سنایی:این سئوال خیلی خوبی است. امیدوارم آقای خبرنگار این سئوال را در کنفرانس مطبوعاتی مقامات نظامی روسيه مطرح کند.
دوباره
دولگوف از انستیتوی شرق شناسی: آقای سفیر اجازه دهید از شما به عنوان نماینده محافل دانشگاهی سئوال کنم.
آقای سفیر: و جواب را در کتاب چاپ می‌کنید؟
دولگوف: با استناد به شما از آنها استفاده می‌کنیم. چنانچه معلوم است امروز در جهان چند مدل توسعه وجود دارد. مدل لیبرال، مدل اقتصاد لیبرال که امروز بنظر بسیاری از کارشناسان به بن بست رسیده است. بحرانها، مشکلات اقتصادی جاری نشانه‌های مشهود این است. مدل چین هست که اقتصاد لیبرال را با شیوه‌های سوسیالیستی به هم پیوند زده است. مدلی از طرف آمریکای لاتین پیشنهاد مي‌شود که باز هم متوجه عدالت اجتماعی بیشتر است. و مدل ایران هست. ایران مدل توسعه خود را پیشنهاد می‌کند. انقلاب اسلامی مدل جدید توسعه را پیشنهاد کرده است. بنظر شما این مدل از لحظه انقلاب اسلامی تاکنون چه تکاملی پشت سر گذاشته است؟ و تا چه میزان این مدل به یکی از مدلهای مذکور نزدیک مي‌شود یا این مدل ویژه توسعه جامعه ایران است؟
سنایی: ما در دانشگاه حین صحبت از سیستم سیاسی این واقعیت را خاطر نشان می‌کنیم که مدل جمهوری اسلامی ایران مدل جدیدی است. این مدل به اشکال مختلف از تجربه دیگران استفاده می‌کند ولی نظام مستقل خود را دارد. از برخی لحاظ بین دیگر مدلها است. برای مثال نظریه‌های سیاسی دموکراتیک و مذهبی موجود است. دشوار است گفت جمهوری اسلامی ایران نظام دموکراتیک است یا مذهبی زیرا عنوانش نشان میدهد که هم حکومت مذهبی است و هم دموکراتیک.
مدل اقتصادی ایران هم بر بخش‌های خصوصی، تعاونی و دولتی اتکا دارد. بی تردید این سیستم منحصر بفردی هست. 12 فروردین 1358 یا اول آوریل 1979 در ایران همه پرسی شد و 98 درصد جمعیت ایران در آن شرکت و به نفع تأسیس جمهوری اسلامی رأی دادند. قبل از آن سئوال می‌شد نظام آینده کشور چطور باید نامیده شود؟ جمهوری دموکراتیک یا جمهوری اسلامی؟ بحث‌های بسیاری شد. ولی عنوان جمهوری اسلامی پیشنهاد امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی بود. و این پیشنهاد مطرح شد و 98 درصد به نفع آن رأی دادند. حکومت ایران از نقطه نظر نظام سیاسی و قانون اساسی مدل خاص و ویژه‌ای است.
سنایی: آقای حاجعلی یک سئوال ساده‌تر فکر بکند، آماده‌ام پاسخ دهم.
سئوال: ایران و روسيه مخصوصاً در مورد سوریه شرکای جدی هستند. پیشبینی شما پس از ملاقات مسکو بین اپوزيسيون و دولت سوریه چیست؟ و آیا امکان همکاری با روسيه در این مورد به منظور رسیدن به حل مسئله هست؟ و نظر شما در مورد نقش مصر در این رابطه چگونه است؟
سنایی: ایران و روسيه در مورد همکاری در سوریه تجربه خیلی خوب و مفیدی دارند. دو کشور در مورد مسئله سوریه بطور منظم مشورت می‌کنند. این تجربه در مورد عراق و همکاری دو کشور در مورد عراق هم میتواند مفید باشد. به این ترتیب ایران و روسيه طی سالهای گذشته تجربه خوبی داشتند و این امر باعث مي‌شود این تجربه گوارای سالهای 90 بین کشورهای ما در مناطق مختلف جهان، در آسیای مرکزی و قفقاز، در مورد افغانستان و دیگر امور بکار گرفته شود.
آنچه در مسکو رخ داد، گفتگوی دولت و اپوزيسيون، خود آغاز این روند نقطه مثبتی است. ولی برای اینکه گفتگوی مذکور بتواند بر وقایع اثر مثبت بگذارد، برای اینکه بتواند بر اوضاع در کشور اثر گذارد ضرورت دارد این گفتگو و گروه شرکت کننده در این گفتگو گسترش داده شود. در هر حال موضع ایران در مورد گفتگوی جاری و آنچه که رخ داد مثبت است. ایران معتقد است این گفتگو میتواند بر وقایع سوریه اثر مثبت گذارد.
زاخاروف از مجله گاترا، اندونزی: من هم به شما تبریک می‌گویم، شما جوابهای خیلی جالبی دادید. سئوال شما در مورد اتکای اقتصاد ایران بر سه بخش برای من خیلی جالب بود. آیا شما با نظر کیزو خبرنگار سرشناس ایتالیایی موافقید که معتقد است تعداد کشورهای جهان باید بیشتر باشد؟ و با توجه به اینکه در مورد بحران مدل اقتصاد لیبرال سئوال شد لطفاً بگویید درصد بانکینگ اسلامی در ایران تا چه حد است؟ مخصوصاً اینکه در روسيه هم به این امر توجه و راه حلی جستجو مي‌شود. اگر وقت بماند و ممکن بدانید، لطفاً به این سئوال هم پاسخ دهید. مذاکرات اسرائیل با فلسطین عملاً به بن بست رسیده است. این مذاکرات مدت طولانی ادامه داشت و نتیجه‌ای نداد. سفیر حین سخنرانی در این محل گفت باید شکل دیگری پیدا شود. میتوانید نظر خود را بیان کنید؟ به چه شکلی مي‌شود این مسئله را حل کرد؟
سنایی: در مورد بانکینگ این سئوال خیلی مفصلی است و لذا اگر این سئوال برای شما جالب است می‌توانیم بگوییم یکی از مشاوران سفارت با شما تماس گرفته و اطلاعات و آمار مربوطه را به شما ارائه دهد.
اما آنچه رخ داد، و اینکه در ایران در جریان است از پیوند زدن بانکینگ اسلامی و نیازهای جامعه ایران بوجود آمده است. این ترکیبی از این دو است. بخش بانکی در چارچوب حقوق و قراردادها فعالیت می‌کند. بیش از این در این مورد اظهار نظر نمی‌کنم زیرا فعالیت بانکی مو ضوع خیلی تخصصی است. شما در این مورد میتوانید با همکاری از سفارت ملاقات کنید. لازم به ذکر است نهادهای مالی مختلفی از روسيه به ما مراجعه و در مورد استفاده از تجربه ایران در بخش بانکینگ اسلامی سئوال می‌کنند.
من دیگر از سامانه ضدهوایی اس300 حرفی نمی‌زنم، یک حرف زدم و این مسئله اصلی شد، سامانه ضدهوایی اس300 موضوع خیلی مهمی است، هرچند حالا سامانه ضدهوایی اس400 ساخته شده و بزودی سامانه ضدهوایی اس500 ساخته مي‌شود ولی این مسئله همچنان مطرح است. ضمناً این شوخی بود و به شوخی گفتم. این بخشی از کنفرانس مطبوعاتی نیست.
در مورد گفتگوی فلسطین، همه دیدند که پس از سالهای طولانی نتیجه‌ای حاصل نشد. حقوق فلسطینیان شناخته نمیشود، البته این ایدئولوژی حقوق فلسطینیان را برسمیت نمی‌شناسد. ما شاهد تجاوزهای مختلف علیه ملت مستضعف فلسطین و غزه بودیم. اگر می‌خواهند شکل دیگری پیدا کنند پس باید حقوق اولیه ملت فلسطین را قبول کنند.
سئوال:
داوید خینویف از جامعه آشوریهای مسکو ، من هم به شما تبریک می‌گویم، من آشوری هستم و از ایران، از استان ارومیه ریشه می‌گیرم. ما در خانه هم اغلب از این صحبت می‌کنیم. امروز در ایران مسیحیان و آشوریهای بسیاری هست و حتی نماینده آشوریها در مجلس ایران حضور دارد. او با ارمنستان، گرجستان و روسيه رابطه برقرار می‌کند، آنجا جشنواره‌ها و مسابقات فوتبال ترتیب می‌دهند، خیلی‌ها به این مناسبت از شوروی سابق به ایران سفر می‌کنند. از شما بخاطر این توجه و کمک قدردانی می‌کنم. مایلم در مورد اسرائیل، کردستان و آذربایجان سئوال کنم. امروز مي‌شود گفت شرق در جوش و خروش است، در کردستان کارشناسان نظامی حضور دارند و همچنین (کردها را؟) مسلح می‌کنند و آذربایجان هم مقادیر بسیاری اسلحه از اسرائیل خریداری می‌کند. نظر شما در مورد این سئوالها چیست؟
آقای سفیر: سئوال شما جنبه‌های مختلفی دارد. ایران برای امنیت کشورهای منطقه و کشورهای خزر اولویت قایل است. طی سالهای گذشته اجلاس سران خزر در باکو و اجلاس آستراخان (در سال 2014) برگزار شد. در اجلاس باکو در سال 2012 موافقتنامه همکاری امنیتی امضا شد که مقرر می‌دارد کشورهای ساحلی امنیت منطقه را با مساعی مشترک خود و در چارچوب همکاری منطقه‌ای تأمین می‌کنند . امیدواریم کشورهای منطقه ما به تأمین امنیت از راه اتکا بر نیروهای محلی و ملی و امکانات منطقه‌ای و همکاری منطقه‌ای توجه کنند.
خوشبختانه روابط با جمهوری آذربایجان طی سال گذشته رو به توسعه بود. سوء تفاهم‌هایی که بود رفع شد و این روابط و همچنین روابط با روسيه توسعه می‌یابد. این روابط چندجانبه و سهجانبه میتواند در تأمین امنیت منطقه‌ای مفید واقع شود.
اگر این سئوال آخر بود و سئوال دیگری نیست مایلم چند نکته را در مورد روابط دوجانبه بیان کنم.
از سال 2014 مدت طولانی سپری نشده است. باید به این اشاره کنم که ایران و روسيه نه تنها در بخش اقتصادی بلکه در حوزه سیاسی و همچنین در حوزه اجتماعی ، فرهنگی و مذهبی تعامل خوبی داشتند. مایلم بگویم تعداد و سطح ملاقاتهای ما به سطح بی‌نظیری رسیده است. از سپتامبر 2013 تا سپتامبر 2014 رؤسای جمهور ما 4 بار ملاقات داشتند. اولین ملاقات رؤسای جمهور در بیشکک و ملاقات آخر در آستراخان برگزار شد. رؤسای جمهور دو کشور همچنین مکالمه‌های تلفنی بسیار داشته و همچنین نماینده و نامه مبادله کرده بودند.
سرگئی ناریشکین سخنگوی دومای دولتی به ایران سفر کرده بود. آقای شویگو اوایل سال 2015 به ایران سفر کرد. نیکلای پاتروشف در سال 2014 به ایران سفر کرد. آقای دکتر ظریف 4 بار در سال 2014 به روسيه سفر کرد. قبل از او، سرگئی لاوروف در آخر سال 2013 به ایران سفر کرد. وزرای ما ملاقاتهای مکرری در مناطق مختلف داشتند. آخرین ملاقات دو وزیر در مونیخ برگزار شد. آقای آندری فورسنکو مشاور امور فن‌آوریهای رئیس‌جمهور روسیه به ایران سفر کرد. بدنبال او معاون امور فن‌آوریهای رئیس‌جمهور ایران به روسيه سفر کرد. در نتیجه این سفرها کمیته علوم و تکنولوژی دو کشور تأسیس شد و سطح آن حتی از کمیسیون بین دولتین بالاتر است. آقای روگوزین از طرف روسيه و آقای ستاری از طرف ایران رؤسای این کمیته هستند.
آقای صالحی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و معاونین او به روسيه سفر کردند. آخرین دیدار مهم دیدار آقای ولایتی نماینده رهبر روحانی ایران و همچنین نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران بود. او اخیراً از روسيه دیدار و با آقای پوتین گفتگوی طولانی داشت. وزیر کشاورزی و وزیر کشور ایران به روسيه سفر کردند. طی دیدار وزیر کشور ایران موافقتنامه همکاری ایران و روسيه در مبارزه با مواد مخدر در حوزه دریای خزر امضا شد. ایران به گروه چهارگانه ضد مواد مخدر پیوست و این انجمن پنج گانه شد.
از روابط دوجانبه در بخش اقتصادی یاد شد و ضمناً در بخش مذهبی هم همکاری خوبی در جریان بود. در بخش فرهنگی و دیپلماسی مردمی قدمهای بسیاری برداشته شد، فکر می‌کنم در سال 2015 قدمهای بیشتری در جهت دیپلماسی مردمی و در بخش فرهنگی برمیداریم. کنسرواتوار چایکوفسکی برنامه‌های بسیاری در مورد معرفی فرهنگ و موسیقی ایرانی طراحی کرده است. ما با کنسرواتوار برنامه را هماهنگ کردیم تا تور موسیقی ایرانی در شهرهای روسيه برگزار شود. در بخش فرهنگی موزه ارمیتاژ در سال 2015 سالن فرهنگ معاصر ایران را افتتاح می‌کند. در سال 2015 ما قدمهای خیلی مهمی در بخش فرهنگی، دیپلماسی مردمی و ارتباطهای مردمی برمیداریم.
من به عنوان سفیر صفحه خود را در فیس‌بوک و همچنین سايت livejournal.com دارم. من البته وقت خیلی کم دارم ولی از خواب خود بریده و به این دو صفحه مشغول مي‌شوم. دوستان بسیاری در فیس‌بوک و سايت livejournal.com دارم. شنبه گذشته از طریق سايت livejournal.com از وبلاگ نویس‌ها دعوت کردم و قریب به 60 وبلاگ نویس به سفارت آمدند و ما چند ساعت صحبت می‌کردیم. من فکر نمی‌کردم چنین توجهی به این موضوع مي‌شود و از آن به این خوبی استقبال مي‌شود.
این البته در سال 2015 ادامه خواهد یافت.
در مورد مسئله اتمی ایران و روسيه هم در بخش دوجانبه و هم در چارچوب کشورهای گروه 5+1 همکاری خیلی خوبی دارند. ایران برای نقش روسيه اهمیت فراوان قایل است. ایران نقش روسيه طی سالهای گذشته را مثبت تلقی می‌کند. بنظر ایران نقش روسيه در حال حاضر خیلی بانفوذ است. تغاهمی که بین ایران و روسيه در مورد انرژی اتمی مسالمت آمیز و همچنین تولید سوخت موجود است میتواند به ثمر دادن مذاکرات منجر شود.
از شما بخاطر حضور در این کنفرانس مطبوعاتی و بردباریتان قدردانی می‌کنم.
مجری: ما هم از شما بخاطر این کنفرانس مطبوعاتی قدردانی می‌کنیم. بار دیگر به شما تبریک گفته، برای ایران آرزوی سعادت و شکوفایی و برای ملت ایران آرزوی صلح و ثبات را داریم.