ترکیه در پشت دروازه‌های عین‌العرب به دنبال چیست؟/ اردوغان ترجیح می‌دهد با داعش هم‌مرز باشد تا کوبانی!

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران: با وجود تشکیل ائتلاف آمریکایی ضد داعش در پاریس و عضویت ترکیه در این ائتلاف نمایشی، 600 هزار نیروی نظامی ترکیه، 3 هزار و 500 تانک و 1000 جنگنده و بالگرد ارتش این کشور، تنها در انتظار سقوط کوبانی هستند.

شهر استراتژیک کوبانی، در شمال شرقی سوریه، 150 کیلومتری استان حلب است و تنها 2 کیلومتر با ترکیه فاصله دارد. این شهر کردنشین، یک ماه است که تحت حملات وحشیانه تروریست های عربی وغربی داعش قرار دارد.

ظاهراً اردوغان ترجیح می دهد به جای اهالی کوبانی، با داعش هم مرز باشد. چیزی که شاید بهانه محکمی باشد برای تجاوز ترکیه به خاک سوریه و البته گذرگاهی امن تر برای ورود تروریست های غربی و عربی از ترکیه به سوریه و تأمین تجهیزات بیشتر برای داعش. از نظر براندون توربویل، از نشریه گلوبال ریسرچ، تصرف کوبانی مساوی است با امنیت بیشتر داعش برای گسترش حملات خود در خاک سوریه.

به گفته رابرت فورد، سفیر سابق آمریکا در سوریه، آمریکا و ترکیه از سال 2011 به دنبال این بودند تا کردهای سوریه را علیه دولت مردمی بشار اسد تحریک کنند و از آنان بخواهند که به گروه موسوم به ائتلاف ملی سوریه بپیوندند و همسو با سیاست های آنان حرکت کنند.

جو بایدن، هفته گذشته در اظهاراتی در دانشگاه هاوارد که جنجال زیادی به راه انداخت و او را وادار به عذرخواهی کرد، گفت: ترکیه، عربستان و امارات نقش مهمی در تقویت و گسترش داعش و دیگر گروه های افراط گرا داشته اند. البته به قول چارلز گلس، تحلیلگر روزنامه دیلی تلگراف، ظاهراً معاون رییس جمهور آمریکا فراموش کرده که بگوید همه این اقدامات با هماهنگی سرویس های اطلاعاتی آمریکا صورت گرفته است.

هنری بارکی، از اساتید روابط بین الملل آمریکا: جای هیچ تردیدی نیست که ترکیه نمی‌خواهد آنچه کردها در عراق به آن رسیدند، نصیب کردهای سوریه هم بشود- یعنی ایجاد اقلیم خودمختار. در این صورت، ترکیه با دو اقلیم خودمختار کردنشین روبرو خواهد بود که این نمی تواند آن چنان خبر خوشایندی برای حکومت ترکیه باشد.

در این روزها نیز شاهد آن هستیم که مقامات بلندپایه ترکیه، کمک به کردهای کوبانی را منوط به پیوستن آنها به گروه تروریستی ارتش آزاد سوریه و همکاری برای تجزیه مناطق شمالی سوریه کرده اند (این یعنی ایجاد منطقه حائل زمینی و پرواز ممنوع).

آنچه مسلم است، مردم کوبانی و نیروهای مدافع YPG، با وجود وعده ها و فشارهای غرب حاضر نشدند علیه هموطنان خود با امریکا و ترکیه هم پیمان شوند و اکنون نیز قربانی یک توطئه مشترک شده اند. به نوشته پایگاه خبری بلومبرگ و به نقل از سران کرد، "ائتلاف امریکایی و دولت اردوغان، به طرز معناداری فقط نظاره گر ماجرا هستند" و معدود حملات هوایی جنگنده های امریکا بیشتر به یک نمایش هوایی شبیه است. این در حالی است که همه اعضاء ائتلاف (به اصطلاح) ضد داعش می دانند که تصرف کوبانی، باعث توسعه قلمرو داعش خواهد شد.

مسلماً در این قضیه نیز، نقش ترکیه بسیار مشهود است. دولت رجب طیب اردوغان، علاوه بر حمایت تسلیحاتی از داعش در طول 4 سال اخیر، در این روزها نیز داعش را تنها نگذاشته و این بار به نسل کشی کردها روی آورده است.

به نقل از روزنامه ی طرف، چاپ ترکیه، چند تن از سران داعش که در نبرد با کردها مجروح شده بودند، در بیمارستانی در جنوب ترکیه تحت مداوا قرار گرفته اند. ترکیه همچنین اجازه خروج جوانان کرد ترکیه را برای پیوستن به مدافعان کوبانی نمی‌دهد.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم روز سه‌شنبه در پاسخ به این سؤال که آیا نجات کوبانی در اولویت اهداف ائتلاف است یا نه، جوابی می دهد که از نظر الیس لابوت، خبرنگار سیاست خارجه ی CNN، یک نه آشکار بود. جنیفر ساکی، سخنگوی وزیر خارجه امریکا: "البته آنچه که اکنون در حال رخ دادن در این شهر است بسیار وحشتناک است اما برای امریکا این مهم است که اکنون کمی عقب بایستد و یک بار دیگر اهداف بلندمدت استراتژیک خود را در مورد سوریه مرور کند. هدف ما انهدام مراکز فرماندهی، زیرساخت ها و پالایشگاه های تحت کنترل داعش است نه تمرکز بر یک شهر."

جنیفر ساکی، جان کربی، و جان کری، از مسئولین وزارت خارجه و وزارت دفاع، همگی در مصاحبه های خود از استراتژیک نبودن کمک به مردم کوبانی صحبت می کنند. این در حالی است که بسیاری ار کارشناسان رسانه ای جهان اذعان دارند که در اصل، این سقوط کوبانی است که برای امریکا و متحدانش مهم و سرنوشت ساز است، چرا که در صورت اشغال کوبانی، قلمرو داعش گسترده تر شده و ترابری سلاح و نفرات از ترکیه به سوریه آسان می شود و البته این اشغال در درازمدت می تواند مزیت های دیگری هم در پی داشته باشد.

از طرفی، استفان دی میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل سازمان ملل در سوریه، در مصاحبه ای گفته است که کردهای مدافع کوبانی تنها از سلاح های معمولی استفاده می کنند، در حالی که داعش تانک ها و خمپاره اندازهای پیشرفته در اختیار دارد.

اما با وجود انفعال نهادهای بین المللی، مردم همچنان به اعتراض و تلاش برای متوجه کردن افکار عمومی جهان از فجایع کوبانی ادامه می دهند.

بر اساس گزارش ها، کردهای ترکیه تاکنون تجمعات اعتراض آمیزی را در مناطق مختلف ترکیه از جمله دیاربکر، بورسا، ازمیر، وارتو، وان، ماردین، باتمان، استانبول و آنکارا برگزار کرده اند و از تعلل معنادار ترکیه در خصوص کمک به اهالی کوبانی در خشم و عصبانیت به سر می برند. همچنین یک وکیل معروف در زمینه حقوق بشر به نام تامر دوغان نیز با اصابت گلوله به سرش، در یکی از خیابان های استانبول کشته شد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه (AFP): تظاهرات‌ جاری در ترکیه، تاکنون به مرگ حداقل 31 نفر و مجروحیت بیش از 360 تن منجر شده است.

به گزارش شبکه اسکای نیوز: نیروهای امنیتی ترکیه روز پنج شنبه (17 مهر) 116 تن از شهروندان کرد این کشور را که در حمایت از مردم کوبانی سوریه در شهر دیار بکر تظاهرات کرده بودند، دستگیر کردند. از سوی دیگر نیروهای امنیتی ترکیه 50 زن را که سعی داشتند در حمایت از کوبانی در فرودگاه بین المللی آتاتورک تظاهرات کنند، بازداشت کردند.

به گزارش شبکه دویچه وله آلمان، شماری از شهرهای اروپا نیز شاهد تظاهرات کردها در اعتراض به عدم حمایت از رزمنده‌های کرد در دفاع از شهر کوبانی بودند. در بروکسل، پایتخت بلژیک سه‌‌شنبه شب، ده‌ها معترض کرد وارد پارلمان اتحادیه اروپا در این شهر شدند. معترضان پس از گفتگو با چند نماینده پارلمان اروپا و دیدار با مارتین شولتس، رئیس این پارلمان و وعده او برای حمایت از نیروهای کردها در نبرد با داعش، از این ساختمان خارج شدند. شماری از شهرهای آلمان نیز صحنه تجمع‌‌های اعتراضی بود که اغلب آنها مسالمت‌آمیز برگزار شدند. تنها گردهمایی شهر هامبورگ به نزاع خیابانی میان کردها و طرفداران داعش انجامید

همچنین، فرستاده ویژه سازمان ملل در سوریه روز جمعه از ترکیه خواست تا جلوی پیوستن کردها برای دفاع از کوبانی را نگیرد. دی میستورا همچنین خطاب به دولت اردوغان گفت که اجازه ورود هزاران نفر کرد کوبانی را به مرز بدهد. او گفت بین ۱۰ تا ۱۳ هزار نفر پشت مرزهای ترکیه منتظر عبور از ترکیه و نجات جانشان هستند.

سه حقوقدان کرد نیز با نوشتن نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد بر ضرورت اقدام بین‌المللی برای نجات کوبانی تأکید کردند.

پاتریک کاکبورن، در مقاله ای در نشریه ایندپندنت عنوان کرده است که سقوط کوبانی، تنفر فزاینده ای را در میان 30 میلیون کرد منطقه در پی خواهد داشت، چرا که آنها معتقدند تشدید تلفات کوبانی، جدا از عدم کمک ترکیه، ناشی از ممانعت گسترده ی دولت اردوغان از پیوستن کردها به کوبانی است.

اخیراً گزارشی از شورای حقوق بشر سوریه (مقیم لندن) منتشر شده است که بیان می دارد سازمان امنیت ترکیه، گروهی از جوانان کرد که قصد پیوستن به کوبانی را داشتند به بهانه عضویت در PKK به مکان نامعلومی برده است.

عصمت شیخ حسن، فرمانده ی دفاع کرد کوبانی: "ما در اصل، توسط ترکیه محاصره شده ایم نه داعش."

با وجود کمبود قابل توجه نفرات و تجهیزات اهالی کوبانی در مقابل تروریست های مورد حمایت ترکیه، همچنان شاهد استقامت دلیرانه ی کردها در مقابل این جنایتکاران هستیم. این استقامت قطعاً نقطه عطفی در تاریخ کردهای منطقه می شود و البته امتحان رسوایی غرب این بار نیز آشکار خواهد شد. به گفته متیو هنمن، مدیر مرکز مطالعات تروریسم و شورش آی اچ اس جینز، فاجعه ی کوبانی به لحاظ بار عاطفی ای که برای افکار عمومی جهان به همراه داشته، اکنون به یک میدان نبرد سرنوشت ساز تبدیل شده است.

خانم مرضیه افخم، سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران در روز چهارشنبه با ابراز تعجب از بی‌تفاوتی و بی‌توجهی جامعه بین‌الملل و ائتلاف مبارزه با داعش در خصوص مردم کوبانی تاکید کرد: ائتلاف مبارزه با داعش هدف خود را در برخورد با داعش اعلام کرده اما آنچه به وضوح معلوم است این است که دست داعش برای تحرکات و انجام عملیات‌ها بازتر شده است. وی همچنین اظهار داشت که کمک های دارویی، بهداشتی و غذایی ایران برای ساکنان و آوارگان کوبانی به سرعت ارسال خواهد شد.

در این میان، استیون کوک، از نشریه فارین پالسی، تصویب مجلس ترکیه برای حمله ارتش به داعش در خاک سوریه را در واقع به نوعی تصویب نابودی کردها در کوبانی قلمداد می کند. وی اضافه می کند: "در حالی که اردوغان مدعی است که هرگز اجازه استفاده ی خاک ترکیه به داعش را نداده و آنها را یک تهدید واقعی می داند، اما حتی یک فشنگ هم به سوی داعشی که اکنون در چند مایلی آنها به سر می برد شلیک نکرده است." و این در حالی است که همه با هم در کنفرانس پاریس بر دشمن بودن داعش صحه گذاشته اند.

با توجه به سخنرانی روز سه شنبه اردوغان که گفته بود: "ما به غرب هشدار دادیم که داعش با بمباران هوایی از بین نخواهد رفت و کوبانی به زودی به دست داعش خواهد افتاد. ما برای کمک، 3 شرط داریم. 1- ایجاد منطقه پرواز ممنوع 2- ایجاد یک منطقه امن موازی با آن 3- آموزش و تجهیز مخالفان میانه روی سوری." و همچنین سخنان جنیفر ساکی که گفته بود "ترکیه در حال تصمیم گیری برای ایفای یک نقش جدی تر در ائتلاف است"، و آرایش نظامی جدید یگانهای ترکیه در نزدیکی مرز کوبانی به همراه خودداری از هرگونه کمک و نیز ممانعت از پیوستن کردهای ترکیه به کوبانی، انتظار میرود که سرنگونی شهر کوبانی، برگ برنده ای برای ترکیه و در راستای اهداف نهایی غرب برای رسیدن به چیزی است که از ابتدای توطئه بر علیه سوریه به دنبال آن بوده اند؛ در نظر آنها، همه چیز باید فدای هدف نهایی شان یعنی سرنگونی دولت مردمی و منتخب بشار اسد بشود.

" آرایش نظامی جدید یگان های زرهی ترکیه در مرز با سوریه":

به نظر می آید تصمیم غرب برای ائتلاف ضد داعش که در اصل ائتلاف ضد سوریه است، در حال حاضر از طریق سقوط شهر استراتژیک کوبانی فراهم می شود چرا که دستاوردهای بسیاری برای آها به ارمغان می آورد. همان طور که مقامات امریکایی گفته اند: "سقوط این شهر، دغدغه ی بزرگ آنها نیست و باید به اهداف بزرگتر فکر کرد." کردهای کوبانی علیرغم تلاشهای امریکا و ترکیه حاضر به جنگ علیه بشار اسد نشدند، و سقوط کوبانی مزد بزرگی است که غرب بالاخره به دولت ترکیه بابت همکاری همه جانبه اش در امر تروریست پروری خواهد داد.

اما در صورت پیروزی کردهای کوبانی در این نبرد سهمگین،‌ شکست غیرقابل وصفی برای جبهه امریکا و متحدانش رقم خواهد خورد و البته عاقبت این استقامت، نتیجه اش هرچه که باشد، در نهایت به رسوایی و اضمحلال تدریجی برخی دولت های منطقه خواهد انجامید که تنها برای دستیابی به شرایط اقتصادی بهتر، از هیچ کوششی برای خیانت و قتل عام مسلمانان سایر کشورها دریغ نکرده اند. همانطور که اکرم احمد چهل ساله از مدافعان شهر کوبانی گفته است، دیدن تصاویر همدردی همزبانان مان از اقصی نقاط جهان، روحیه ما را بالا برده است و شاید دولت های مدعی حقوق بشر به ما اسلحه ندهند اما مردم کرد به ما امید می دهند و همین کافی است.

طبق اظهارات امین حطیط، کارشناس مسائل راهبردی منطقه، ترکیه خواهان سقوط کوبانی و قتل عام کردها است، زیرا کوبانی یکی از شهرهای اصلی کرد‌ها می‌باشد و یکی از اهداف استراتژیک ترکیه در سوریه جلوگیری از تبلور یک نظامی سیاسی کرد است که ممکن است یکپارچکی ترکیه را به خطر بیاندازد. وی افزود، موفقیت کرد‌های سوریه می‌تواند کرد‌های ترکیه را نیز به تلاش برای الگوسازی از کردهای سوریه و عراق ترغیب کند و این مساله بر روی یکپارچکی دولت ترکیه تاثیرگذار خواهد بود.

حطیط تاکید کرد که ترکیه خود هدایت داعش را برعهده داشته و کرد‌ها را برای تسهیل سقوط کوبانی به دست داعش محاصره کرده است؛ همچنین ترکیه با آمریکا و ناتو به این تفاهم رسیده است که نباید هیچ حمله هوایی که مانع از سقوط این شهر به دست داعش شود صورت بگیرد.

این کارشناس سیاسی همچنین معتقد است که کوبانی در حقیقت، قربانی محاصره شدن کرد‌ها از سوی ترکیه، نمایش دورغین آمریکا و ناتو در مبارزه با داعش و یک دسیسه بین المللی است؛ سقوط این شهر،رسوایی بزرگی برای ائتلاف بین المللی مبارزه با داعش به بار خواهد آورد، زیرا اگر این ائتلاف و دخالت‌های ترکیه وجود نداشت، عین العرب سقوط نمی‌کرد. 

امین حطیط، در پایان، این گونه نتیجه گیری می کند که سقوط احتمالی عین العرب در صورت به وقوع پیوستن، در سیاست‌های آینده کرد‌ها نیز تاثیرگذار خواهد بود. سقوط عین العرب به آنان می‌فهماند که تکیه کردن به آنچه جامعه جهانی خوانده می‌شود و به تضمین‌هایی که آنان ارائه می‌دهند یک اشتباه بزرگ است و کرد‌ها باید به آغوش دولت سوریه که تنها خود می‌تواند از آنان حمایت کند باز گردند.