آشنایی با مدل‌های تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) و بررسی مقایسه‌ای با سایر مدل‌ها

به گزارش حوزه پارلمانی باشگاه خبرنگاران؛ به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی این مرکز اعلام کرد: تجزیه و تحلیل ابعاد مختلف لوایح و طرح های مرتبط با حوزه اقتصاد، قبل و بعد از تصویب آن‌ها امکان ارزیابی آثار لوایح و طرح‌ها را فراهم می‌کند.

هر چند استفاده از تحلیل‌های کارشناسی به منظور بررسی آثار ناشی از اجرای قوانین و سیاست‌های مختلف با دامنه شمول تعداد محدودی از متغیرها از قابلیت اتکای نسبتا بالایی برخودار است، اما تجزیه و تحلیل کارشناسی در مورد سیاست‌هایی که دارای ابعاد گسترده‌ای بوده و با تعداد زیادی از متغیرها همراه‌اند، به راحتی امکان‌پذیر نبوده و امکان اشتباه و غافل شدن از برخی وجوه و برخی متغیرها وجود دارد.

از این رو استفاده از الگوهای اقتصادی (که مبانی نظری دارند) این اطمینان را فراهم می‌کند که تحلیل‌های کارشناسی به عنوان مکملی برای نتایج این الگوها از قابلیت اتکای بالایی برخوردارند هر چند هیچ یک از الگوهای مختلف اقتصادی (سراسرجهان) در تطابق کامل با واقعیات اقتصادی نیستند با این حال به عنوان مناسب‌ترین انتخاب برای حصول بیشترین اطمینان در تجزیه و تحلیل ابعاد مختلف سیاست های اقتصادی به حساب می آیند.

الگوهای اقتصادی مورد استفاده برای واکاوی ابعاد مختلف سیاست‌های اقتصادی طیف وسیعی (از مدل های اقتصادسنجی، مدل‌های تعادل جزیی و مدل های تعادل عمومی) دارند که مورد استفاده قرار می‌گیرند.

هریک از این مدل‌ها دارای مزایا و معایب خاص خود بوده که به کارگیری یا عدم به کارگیری آنها را توجیه می‌کند. برای مثال مدل‌های تعادل جزیی این کاستی را دارند که در محاسبات خود تنها یک بازار را مد نظر قرار داده و وضعیت بقیه بازارها را داده شده فرض می‌کنند که مطمئنا با واقعیات اقتصادی دارای فاصله زیادی است. اما در کنار مدل‌های تعادل جزیی، مدل‌های تعادل عمومی قرار دارند که در محاسبات خود تمامی بازارها را در نظر گرفته و از این حیث نسبت به مدل‌های تعادل جزیی برتری دارند.

امروزه مدل‌های تعادل عمومی به طور گسترده‌ای هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه مورد استفاده بوده و در تجزیه و تحلیل ابعاد مختلف ناشی از اجرای سیاست‌های گوناگون اقتصادی به کار برده می‌شوند.

در بین مدل‌های تعادل عمومی نیز مدل تعادل عمومی قابل محاسبه با توجه به مزایای خاصی که دارد دارای موارد کاربردی بیشتری است. مهمترین ویژگی این مدل‌ها داشتن مبانی خردی و بهینه‌سازی رفتار خانوارها و بنگاه‌ها، توجه به روابط بین بخش‌های مختلف اقتصادی و نیازمندی به داده‌های کم است.

از سوی دیگر باتوجه به ویژگی‌های خاص اقتصاد ایران که داده‌های کافی در دسترس نبوده و در صورت در دسترس بودن نیز اطمینان در مورد دقت داده‌ها در حداقل است، استفاده از مدل‌های تعادل عمومی قابل محاسبه بسیار مفید خواهد بود. در مجموع و باتوجه به مطالب فوق الاشاره به کارگیری مدل‌های تعادل عمومی قابل محاسبه برای بررسی آثار و تبعات سیاست‌ها و شوک‌های مختلف اقتصادی دارای کاربرد موثری است.

هدف گزارش مرکز پژوهش‌ها آشنایی با مدل‌های تعادل عمومی قابل محاسبه است، از این رو ضمن تشریح جایگاه مدل‌های تعادل عمومی در اقتصاد، به بررسی مدل‌های تعادل عمومی قابل محاسبه و طبقه بندی آنها پرداخته شده و ضمن تبیین جایگاه این مدل‌ها در بین انواع مدل‌های اقتصادی موجود، کاربرد این مدل‌ها در ایران، کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه مورد بررسی قرار گرفته است.

انتهای پیام/