به گزارش
حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران، روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه این مرکز با بیان این مطلب که روند شهرنشینی و جایگاه شهرداریها در ساختار حکومتی ترکیه با ایران شباهت زیادی دارد. بنابراین، معرفی تجربه این کشور از ابعاد بودجهای میتواند برای مدیریت امور شهری کشور مفید باشد افزود: تدارک خدمات عمومی در ترکیه در دو سطح دولت مرکزی و محلی (شهرداریها) انجام میشود.
برخی از خدمات مانند دفاع، تامین اجتماعی، بهداشت، آموزش وامنیت عمومی به صورت مرکزی و برخی خدمات مانند محیط زیست، امور مسکن، امور فرهنگی و اجتماعی و خدمات شهری بیشتر محلی اداره میشوند. به طور متوسط دولت مرکزی ۸۵ درصد و شهرداریها حدود ۱۰ درصد از هزینههای عمومی را بر عهده دارند؛ این در حالی است که نسبت جمعیت شهری در سال ۲۰۱۰ برای ترکیه بیش از ۷۶ درصد بوده است.
دولت ترکیه با هدف تقویت دولتهای محلی، راهبردهای متناسبی را اتخاذ کرده است، از جمله تکوین ساختار جدید میان مرکز و پیرامون، بازسازی نظام تصمیم گیری محلی، تسهیل مشارکت مردم، تضمین تمرکز زدایی خدمات محلی و.. این راهبردها موجب رشد تمرکززدایی به نفع مناطق و سطوح پایین بودهاند. اداره امور در ترکیه از طریق دولت مرکزی، دولت محلی و سایر نهادهای محلی انجام میگیرد که هر کدام بر حسب وظیفه، اموری را بر عهده دارند. برای مثال شاخص تمرکززدایی که نسبت هزینههای دولت محلی به مخارج دولت عمومی است برای امور محیط زیست ۹۶ درصد است، در حالی که برای امور نظامی صفر است. از جمله امور دیگری که دولتهای محلی سهم عمدهای دارند عبارتند از: امور اقتصادی، امور فرهنگی و مسکن، خدمات عمومی (با ۳۷ درصد)، امور اقتصادی (با ۲۲ درصد) و مسکن و امور همگانی (با ۵/۱۸ درصد) مهمترین مخارج شهرداریها در بودجهشان است.
چند نوع نهاد محلی در ترکیه وجود دارند که شهرداریها در میان این نهادها نقشی موثر در مدیریت امور عمومی دارند. سهم مخارج شهرداریها در امور محلی ۱/۶۴ درصد از کل نهادهای محلی است. درآمد شهرداریها ازچهار منبع اصلی تشکیل شده است که بر اساس آمار سال ۲۰۰۹، مالیاتها و عوارض محلی ۹/۳۴ درصد، درآمدهای مشترک با دولت مرکزی (سهم شهرداریها از درآمدهای مالیاتی دولت مرکزی) ۷/۵۸ درصد، کمکهای دولت مرکزی و سایر اشخاص ۴/۱ درصد و سایر منابع درآمدی ۵ درصد این منابع را تشکیل میدهد.
شهرداریها در این کشور به پنج دسته تقسیم شدهاند و بر اساس قانون، انجام برخی از وظایف برای شهرداریهایی که درآمد پایین دارند، به صورت داوطلبانه درآمده است. یک شهرداری پیش از انجام وظایف اجباری نمیتواند بودجهای برای وظایف دیگر اختصاص دهد.
این گزارش میافزاید: ترکیه با نام رسمی جمهوری ترکیه، کشوری اوراسیایی است که ۷۸۵، ۳۴۷ کیلومتر مربع مساحت دارد. ۹۷ درصد کشور، در بخش آناتولی یا آسیای کوچک در جنوب غربی آسیا و خاورمیانه و ۳ درصد در منطقه اروپایی (جنوب شرقی اروپا) قرار دارد. این کشور سی و پنجمین کشور پهناور جهان به شمار میآید و ۶ همسایه آسیایی و دو همسایه اروپایی دارد. بر اساس آمار سال ۲۰۱۰ ترکیه جمعیتی بیش از ۷۳ میلیون نفر دارد و جزء بیست کشور پرجمعیت جهان است. تراکم جمعیت آن ۸/۹۳ نفر در کیلومتر مربع است.
بررسی ساختار مدیریت محلی، به خصوص شهرداریها در این کشور نشان میدهد که هر چند شهرداریها تنها نهادهای ملی در این کشور نیستند، اما میزان درآمد و هزینههای آنها نسبت به سایر نهادهای محلی از وزن بیشتری برخوردار بوده و تنوع خدمات عمومیشان بیشتر است.
این گزارش میتواند به شناخت بیشتر در مورد نهادهای محلی و مدیریت و بودجه آنها به خصوص شهرداریها کمک کرده، برای برنامه ریزان در حوزه مدیریت عمومی به ویژه شهری مفید واقع شود. به خصوص آنکه کشور ترکیه به دلیل ساختار دو سطحی در مدیریت عمومی شامل دولت مرکزی و دولتهای محلی به عنوان الگویی که به ساختارهای ایران نزدیک است مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد.
انتهای پیام/