به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران؛ پايگاه اينترنتي "فارن افرز" گزارشي از مصاحبه "برنارد گورتزمن"، دبير شوراي روابط خارجي آمريکا با "باربارا اسلاوين" کارشناس مسائل ايران در "شوراي آتلانتيک" دربارۀ چشم انداز مذاکرات هسته اي ايران و گروه پنج به علاوه يک منتشر کرد.
اسلاوين گفت چشم انداز دستيابي به توافق موقت بين ايران و قدرت هاي جهان براي محدود کردن برنامۀ غني سازي اورانيوم ايران در مذاکرات آتي ژنو "بيش از پنجاه درصد است ."
"گورتزمن" : ديپلماسي اخير هسته اي بين ايران و گروه پنج به علاوه يک به دستيابي به توافق موقت منجر نشد. به عقيده شما ما تا چه حد به دستيابي به چنين توافقي نزديک هستيم؟
"اسلاوين": به نظر من به توافق نزديکيم. چند نفري که در مذاکرات هسته اي ايران شرکت داشتند و ما با آنها صحبت کرديم در اين باره ابراز خوش بيني کردند و گفتند از دستيابي به توافق چندان دور نيستيم. هنوز دو مسئله مهم وجود دارد که بايد حل شود، اما همانطور که "جان کري"، وزير امور خارجه آمريکا گفته است، اين افراد نيز توافق با ايران را در مذاکراتي که بيستم نوامبر از سر گرفته مي شود، امکان پذير و شدني دانستند.
"گورتزمن": آيا مي دانيد چه چيزي مانع از امضاي توافقنامه در مذاکرات اخير شد؟
"اسلاوين": ظاهراً فرانسه در دو مورد بسيار سرسخت بود- آنها خواستار پايبندي ويژه ايران به توقف احداث رئاکتور آب سنگين اراک بودند که نگراني هايي درباره توليد تسليحات هسته اي برانگيخته است. در عين حال، ايراني ها خواستار به رسميت شناختن صريح "حق" خود براي غني سازي اورانيوم در هر گونه توافقنامه احتمالي بودند. اين مسئله اي بود که ظاهراً گروه پنج به علاوه يک در اين مرحله آن را نپذيرفت. با اين همه، لازم بود طرف هاي مذاکره به کشورهايشان بازگردند و راه هاي برطرف کردن اين موانع را بررسي کنند.
"گورتزمن": به نظر شما، توافقنامه اي که ايران و آژانس بين المللي انرژي اتمي يازدهم نوامبر امضا کردند از چه اهميتي برخوردار است؟
"اسلاوين": اين توافق بيانيه کلي مشترکي در زمينه چارچوب همکاري هاي دو طرف بود و نخستين توافق از نوع خود بين ايران و آژانس در شش سال اخير به شمار مي رود. در اين توافقنامه کاملاً به جزئيات پرداخته شده است و تصريح مي کند که ايراني ها آژانس را از قصد خود براي احداث هر گونه تاسيسات هسته اي جديد مطلع خواهند ساخت. ايران بر اساس پيمان منع توليد و گسترش تسليحات هسته اي "ان پي تي" ملزم به چنين کاري نيست، اما آژانس بين المللي انرژي اتمي همواره خواستار چنين اقدامي از سوي ايران بوده است، بنابراين توافق اخير بين ايران و آژانس گام بسيار مهمي به شمار مي رود.
در ضميمه اين توافقنامه به امکان دسترسي آژانس به يک معدن اورانيوم در ايران ( معدن گچين واقع در بندرعباس) اشاره شده است. همچنين به موجب اين توافقنامه ايران اطلاعات مربوط به همه رئاکتورهاي تحقيقاتي جديد خود و همچنين اطلاعات در خصوص شش مکان را که براي احداث نيروگاه هسته اي در نظر گرفته شده است، در اختيار آژانس قرار خواهد داد.
يک نکته ديگر هم وجود دارد: مدتي پيش آمانو را در واشنگتن ديدم. هيچ وقت وي را در خصوص همکاري با ايران به اين اندازه خرسند نديده بودم. او گفت پس از سال ها گفتگو با ايراني ها در دوره محمود احمدي نژاد، رئيس جمهور قبلي ايران، اکنون به نظر مي رسد ايراني ها واقعاً به دنبال پيشرفت چشمگير در مذاکرات هسته اي هستند. به همين دليل فکر مي کنم توافقنامه اخير ايران و آژانس از اهميت زيادي برخوردار است. اين توافقنامه فراگير نيست، اما شامل مفاد مهمي است که آژانس مدت ها به دنبال آن بوده است.
"گورتزمن": نظر شما درباره مذاکرات اخير ژنو چيست؟ به عقيده من اين مذاکرات بسيار جذاب بود، زيرا وزيران امور خارجه شش کشور به جز چين- که معاون وزير امور خارجه خود را اعزام کرده بود- در آن حضور داشتند و همه آنها واقعاً حضور فعالي در مذاکرات داشتند. براي مثال، "جان کري"، وزير امور خارجه در نشستي پنج ساعته با حضور "محمدجواد ظريف"، وزير امور خارجه ايران و "کاترين اشتون"، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا شرکت کرد.
"اسلاوين": اين يکي از مثبت ترين تحولاتي است که ما شاهد بوديم، زيرا گفتگوي ايران و آمريکا در سطح بلندپايه ديپلماتيک به امري عادي تبديل شده است. اين مسئله نشان مي دهد اين مذاکرات تا چه جد جدي است و آنها تا چه حد به يکديگر نزديک شده اند. اينکه هم اکنون فرانسه مانع دستيابي به توافق هسته اي با ايران به قلمداد مي شود، بسيار عجيب است. به خوبي به خاطر دارم زماني که براي تاليف کتابم با عنوان "دوستان ناخوشايند، دشمنان صميمي" تحقيق مي کردم با چند ديپلمات فرانسوي مصاحبه کردم. آنها از کارشکني هاي آمريکا در دوره رياست جمهور "جرج دبليو بوش" به شدت گله مي کردند. خبر خوب اين است که آمريکا و ايران به طور عادي با يکديگر گفتگو مي کنند ، و به طور قطع آنها در برخي زمينه ها به تفاهم رسيده اند. سؤال اين است که آيا آنها مي توانند اين تفاهم را در توافقنامه اي پياده کنند که مورد قبول هر دو طرف باشد؟
"گورتزمن": چه مسئله اي موجب مخالفت فرانسه با دستيابي به توافق هسته اي با ايران شد؟ چرا آنها در عزم خود براي کارشکني در مذاکرات تا اين حد راسخ بودند؟
"اسلاوين": به طور کلي آنها موضع شديدي در قبال برنامه هسته اي ايران دارند. آنها در دوره رياست جمهوري "نيکلا سارکوزي" و هم اکنون در دوره تصدي اولاند همچنان سرسخت هستند. همان بروکرات هايي که مشاور سارکوزي بودند، اکنون به اولاند مشاوره مي دهند.
بنابراين فرانسه به طور کلي در اين خصوص موضع سرسختانه اي دارد، اما مسائل ديگري هم وجود دارد. شايد سفر "اولاند" به اسرائيل براي کسب امتيازهايي براي کشورش باشد. همچنين فرانسه قراردادهاي مهم تسليحاتي با عربستان امضا کرده است. از سوي ديگر ، فرانسه از آمريکا به علت صرف نظر از بمباران سوريه به شدت عصباني است، چرا که آنها با اعلام آمادگي براي همکاري با آمريکا براي بمباران سوريه- حتي بعد از آنکه پارلمان انگليس با حمله به سوريه موافقت نکرد- خود را به دردسر انداختند. همچنين فرانسوي ها بر اساس خصلتي که دارند تمايل دارند بر خلاف بقيه کشورها عمل کنند. وقتي جهان در جهت راست حرکت مي کند آنها ترجيح مي دهند در جهت چپ گام بردارند و بالعکس.
"گورتزمن": به نظر شما اختلافات در مسير دستيابي به توافق موقت در مذاکراتي که بيستم نوامبر از سر گرفته مي شود بر سر چه مسائلي چه خواهد بود؟
"اسلاوين": به نظر من امکان دستيابي به توافق در اين مذاکرات بيش از 50 درصد است.
"گورتزمن": در اين دور نخست، چه ميزان از تحريم ها برداشته خواهد شد؟
"اسلاوين": برداشت من اين است که تحريم هايي که آغاز امسال روي ميز مذاکرات بود يعني تحريم در بخش صادرات محصولات پتروشيمي، تجارت، و فلزات گرانبها برداشته خواهد شد. همچنين ايراني ها به درآمدهاي نفتي خود - که در بانک هاي چين، ژاپن، کره جنوبي، ترکيه و هند مسدود شده است- دسترسي خواهند يافت. کشورهاي مزبور هنوز ايران نفت وارد مي کنند.
"گورتزمن": آيا فکر مي کنيد دست نيافتن به توافق با ايران در مذاکرات آتي ژنو به سناتورهاي تندروي آمريکايي اين فرصت را خواهد داد تا مسئله تشديد تحريم ها را مطرح کنند؟
"اسلاوين" : اين مسئله به شدت مورد نگراني است. چيزي به مذاکرات ژنو باقي نمانده است. کنگره پيش از تعطيلات عيد شکرگزاري تشکيل نشست خواهد داد. سنا بايد "قانون اختيارات دفاع ملي" را تصويب کند. احتمالاً تلاش هايي هم براي اضافه کردن تحريم هاي جديد عليه ايران صورت خواهد گرفت؛ کاري که سال 2011 هم انجام شد.
تشديد تحريم ها عليه ايران براي روند موجود بسيار تخريب کننده خواهد بود.
انتهای پیام/