امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 16 فروردین 1392 خورشیدی برابر با 24 جمادی الاول 1434 هجری و 5 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
مرگ «محمدعلی شاه» پادشاه مستبدِ قاجار (1303 ش)
محمدعلی شاه قاجار در سال 1249 ش در تبریز به دنیا آمد و پس از فراگیری مقداری از تحصیلات، در 17 سالگی اولین شغل دولتی را به او سپردند. او پس از روی کارآمدن مظفرالدین شاه، به ولیعهدی انتخاب شد و در این زمان علاوه بر ولایت آذربایجان، به هنگام سفر پدرش به فرنگ، متکفل امور مملکت بود. وی هر چند پس از آن که پدرش فرمان مشروطه و قانون مشروطیت را امضا کرد، خود نیز آن را تأیید نمود ولی پس از به دست گرفتن قدرت از در مخالفت با مشروطه‌طلبان درآمد و مشکلات فراوانی را برای مملکت به وجود آورد.
عاقبت در تیرماه 1287 ش، مجلس شورای ملی را به توپ بست و از این زمان دوران استبداد صغیر آغاز شد. این عمل شاهِ قاجار با واکنش تند مشروطه‌خواهان در سراسر کشور مواجه شد تا این که آنان تهران را به تصرف خود در آورده و او را از سلطنت خلع کردند. از این رو وی به سفارت روس پناهنده شد و پس از چندی ایران را ترک کرد. محمدعلی میرزا پس از خروج از ایران، مدتی در روسیه، عثمانی و اروپا ساکن شد. تا اینکه پس از سال‌ها دوری از وطن و سرگردانی، در 16 فروردین سال 1303 ش، در 54 سالگی در اروپا درگذشت.
رحلت رجالی شهیر شیعه آیت اللَّه «میرزا محمد علی مدرس خیابانی» (1333 ش)
آیت‌اللَّه میرزا محمد علی مدرس خیابانی در حدود سال 1257 ش (1296 ق) در تبریز به دنیا آمد. وی پس از پشت سرگذاشتن دروس مقدماتی، به درس خارج فقه و اصول حضرات آیات میرزا ابوالحسن انگجی و میرزا صادق مجتهد تبریزی، راه یافت و از عالمانی همچون سیدصدرالدین صدر و محمدعلی شاه‌آبادی، اجازه اجتهاد و از شیخ محمدحسین آل کاشف الغطاء و شیخ آقابزرگ تهرانی اجازه روایت گرفت. مدرس خیابانی در اواخر عمر به مدت دوازده سال در مدرسه سپهسالار تهران به بحث و تألیف و تحقیق پرداخت و آثاری بسیار ارزنده به وجود آورد.
مهمترین اثر این محقق فرزانه، کتاب ریحانة الادب در 8 جلد است که به شرح حال بیش از پنج هزار تن از علما و فضلا می‌پردازد. همچنین قاموس المعارف و نیز فرهنگ نوبهار حاوی 19 هزار لغت و واژه فارسی و همچنین فرهنگ بهارستان شامل 55 هزار لغت مفرد و مرکب، از دیگر آثار اوست. آیت‌اللَّه مدرس خیابانی تبریزی سرانجام در شانزدهم فروردین سال 1333 ش برابر با اول رجب 1373 ق در 76 سالگی درگذشت و در تبریز به خاک سپرده شد.
استعفای سرلشکر «فضل اللَّه زاهدی» عامل کودتای 28 مرداد از نخست وزیری (1334 ش)
سرلشگر فضل اللَّه زاهدی از ابتدای کودتای سوم اسفند 1299 ش، با رضاخان میرپنج همراه بود و در کنار او سمت‌های مختلف را کسب کرد. وی در دوران اول حکومت محمدرضا پهلوی نیز به مناصبی دست یافت که آخرین آن‌ها پست وزارت کشور در کابینه دکتر مصدق بود. با این حال وی به عنوان بهترین مهره و گزینه، مامور اجرای کودتا علیه مصدق در 28 مرداد 1332 شد. با سقوط مصدق و بازگشت محمدرضا پهلوی به کشور و تثبیت رژیم پهلوی، سرلشگر زاهدی به عنوان پاداش، سمتِ نخست‌وزیری را برعهده گرفت. ولی از آنجا که در این جایگاه، برای خود مقام و پایگاه خاصی قائل شده بود، پس از حدود بیست ماه از صدارت، به اصرار شاه و بر اساس توافق آمریکا، از ریاست دولت کناره گرفت و همان روز به عنوان ریاست نمایندگی دائم ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو منصوب گردید و تا هنگام مرگ در سال 1348، عهده‌دار این سمت بود.
شکل‌گیری سازمان اطلاعات و امنیت کشور پس از روی کار آمدن دولت اقبال (1336 ش)
سازمان اطلاعات و امنیت کشور معروف به ساواک، یک روز پس از انتخاب دکتر منوچهر اقبال به نخست وزیری، به دستور وی، دست به کار شد. رییس ساواک که از طرف شاه انتخاب می‌شد، به عنوان معاون نخست وزیر فعالیت می‌کرد و دارای اختیارات وسیع امنیتی و اطلاعاتی بود. ساواک ظاهراً از بدنه اصلی ارتش و پلیس جدا شد ولی بعدها به اندازه‌ای وسعت پیدا کرد که کنترل ارتش و پلیس هم با آن بود. در تشکیل ساواک، آمریکا و رژیم صهیونیستی مداخله تام داشتند و بنیانگذار آن در حقیقت دولت آمریکا بود و تمام برنامه‌های آن با نظارت آمریکا انجام می‌شد.
ساواک در طول فعالیت خود با شدت و خشونت به سرکوبی مخالفان می‌پرداخت تا جایی که تدریجاً این سازمان بر تمام وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های دولتی مسلط شد و هرگونه استخدام و انتصابی باید با موافقت آنجا صورت می‌گرفت. ساواک در طی سال‌ها، معترضین به رژیم را به بدترین وجهی تحت شکنجه قرار می‌داد و از هیچ کس جز شاه، اطاعت نمی‌کرد. این سازمان مخوف سرانجام در اقدامی عوام فریبانه برای آرام ساختن مردم توسط بختیار در روزهای پایانی عمر رژیم، منحل شد.
شهادت بانوی عالمه و آگاه «سیده بنتُ الهدی صدر» به دست مزدوران (1400 ق)
سیده بنت الهدی صدر در سال 1357 ق در خانوادهٔ علم و تقوا در کاظمین به دنیا آمد. بنت الهدی دوران کودکی خود را در کنار پدری دانشمند، مادری متقی و برادرانی عالم گذراند. وی بدون آن که به مدارس نامناسبِ دخترانهٔ آن روزِ عراق پای گذارد، نزد برادرانش سیدمحمدباقر و گاه سیداسماعیل، قرآن، ادبیات، تاریخ، فقه و اصول را تا بالاترین سطوح پشت سرگذاشت و پس ازمدتی به تدریس علوم اسلامی پرداخت. این بانوی عالمه توانست رهبری زنان مسلمان عراق را به عهده گیرد و مدارس اسلامی وابسته به جمعیّت خیریهٔ اسلامی در بغداد را سرپرستی کند.
ایشان در مدارس تحت نظر خود در نجف و کاظمین نیز خواهرانی آگاه و مبارز را پرورش داد و در نشر علوم اسلامی فعالیت موثری به انجام رساند. پس از دستگیری برادرش آیت اللَّه سید محمد باقر صدر، بنت الهدی با ایراد خطابه‌های پرشور در حرم امام علی (ع) (مردم) را به فریادخواهی خواند و علیه نظام بعث به قیام دعوت کرد. سرانجام، بنت الهدی صدر به همراه برادر بزرگوارش پس از تحمل شکنجه‌های طاقت‌فرسای مزدوران بعثی عراق در 43 سالگی به شهادت رسید و در کنار برادر به خاک سپرده شد.
وقوع قتل عام معروف «هارْلِم» در هلند (1585 م)
در پنجم آوریل 1585 م قتل عام معروف به «هارلم» در شهری به همین نام در هلند که مرکز استقلال‌طلبان این کشور بود، انجام شد. اسپانیا به منظور تحکیم سلطه خویش بر سرزمین هلند، دست به کشتارهای وسیعی در این کشور زد که فاجعه بارترین آن‌ها، قتل عام هارلم بود. در این روز شهر تاریخی هارلم به دست اسپانیایی‌ها افتاد و در جریان آن، حدود شش هزار نفر از آزادی خواهان و استقلال‌طلبان هلندی جان خود را از دست دادند. با این حال، در 1609 م، هلند از سلطه اسپانیا رهایی یافت و استقلال خود را به دست آورد.
شهادت عالم مجاهد آیت‌اللَّه «سید محمد باقر صدر» توسط دژخیمان بعث عراق (1400 ق)
آیت
اللَّه سیدمحمدباقر صدر در 25 ذیقعدهٔ سال 1353 ق در شهر کاظمین به دنیا
آمد. شهید صدر در 12 سالگی راهی نجف اشرف گردید. این عالم بزرگوار در جوانی
به اجتهاد دست یافت و از 25 سالگی تدریس خارج اصول و سپس خارج فقه را آغاز
کرد. آیت اللَّه صدر در طول نزدیک به 30 سال تدریس، شاگردان مستعدّی تربیت
کرد که حضرات آیات سیدمحمد باقر حکیم، سیدمحمود هاشمی شاهرودی، سیدکاظم
حسینی حائری، شیخ مهدی آصفی و... از آن جمله‌اند. همچنین کتاب‌های فراوانی
از شهید صدر به یادگار مانده‌اند که کتب فلسفتنا (فلسفهٔ ما) و اقتصادُنا،
(اقتصاد ما) سمبل قدرت نمایی ایدئولوژی اسلامی در برابر اندیشه‌های وارداتی
شرق و غرب بود.
ایشان تفکیک مسألهٔ رهبری فکری را از مسألهٔ رهبری
سیاسی امکان‌پذیر نمی‌دانست و همراهِ فعالیت‌های فکری، به فعالیت‌های
سیاسیِ جامعه نیز همت می‌گماشت. سرانجام مزدوران حزب بعث عراق آیت اللَّه
صدر را پس از چند روز بازداشت و اِعمال وحشیانه‌ترین شکنجه‌ها، به همراه
خواهر فداکارش بنت الهدی، در روز 19 فروردین 1359 شمسی برابر با 24
جمادی‌الاولی 1400 ق در 47 سالگی به شهادت رساند. پیکر پاک این دو عزیز در
فضایی غم‌بار و بدون حضور مردم در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
پایان جنگ نیروی دریایی هلند و انگلیس (1654 م)
جنگ‌های انگلیس و هلند معمولاً برسر تصرف سرزمین‌ها و یا به دلیل بروز اختلافات سیاسی و مذهبی بود؛ اما در سال 1652، جنگی میان دو کشور به وقوع پیوست که ریشه در رقابت‌های تجاری و اقتصادی داشت. چرا که هر یک از این دو کشور از موفقیت تجارتی طرف دیگر خشمناک بودند. از این رو به دنبال بهانه‌ای بودند تا دیگری را از صحنه حذف نمایند. در نهایت، جنگ هنگامی آغاز شد که در 23 مارس 1652 م، ناوگانی از هلند در حال تردد در آب‌های انگلیس نسبت به کشتی‌های انگلیسی ادای احترام نکرد و به این بهانه جنگی دیگر آغاز شد که سه مرحله به طول انجامید. دو کشور قدرتمند اروپایی قرن هفدهم درصدد حذف نفوذ دیگری در دریای مانش، دریای شمال، اقیانوس اطلس و هند شرقی بودند. این جنگ‌ها هر بار طی قراردادهایی به پایان می‌رسید اما پس از مدتی، بار دیگر شعله‌ور می‌شد. در سومین مرحله جنگ دریایی، هلندی‌ها، انگلیس را مجبور به پذیرش صلح نمودند که این قرارداد در 5 آوریل 1654 م به امضا رسید و آتش‌بس اعلام گردید.
امضای معاهده «بال» بین دولت‌های اروپایی (1795 م)
در 5 آوریل 1795 م، معاهده بال در شهری به همین نام در کشور سوئیس، میان جمهوری فرانسه و دولت‌های پروس، اسپانیا و هلند به امضا رسید. به موجب این معاهده، دولت‌های هلند، اسپانیا و پروس که در جنگ با سپاهیان فرانسه شکست خورده بودند، متعهد شدند که در امور داخلی فرانسه دخالت نکنند. همچنین بر اساس معاهده بال، بلژیک و اراضی ساحل چپ رود رِن به فرانسه واگذار گردید.
پایان گلوله باران شهر غزه توسط صهیونیست‌ها (1956 م)
نظامیان رژیم صهیونیستی از روز چهارم آوریل 1956 م، زنان، کودکان و سالخوردگان را در شهر غزّه، زیر آتش شدید گلوله‌های خمپاره قرار دادند و در مدت دو روز، 56 تن از آن‌ها را به خاک و خون کشیده و سی نفر دیگر را زخمی کردند.
در برابر این جنایت رژیم صهیونیستی که تا فردای آن روز در 5 آوریل 1956 م به طول انجامید، غرب و مجامع بین المللیِ دفاع از حقوق بشر، مانند سایر موارد مشابه، واکنشی نشان ندادند.
برخی از رخدادهای امروز
2348: طبق نظر یک گروه باستانشناسی، کشتی نوح پس از فروکش کردن توفان در کوه آرارات به زمین نشسته است!
1531: «ریچارد روز» که در صدد مسموم کردن یک اسقف مسیحیان بر آمده بود باقرار داده شدن در دیک پر از آب و جوشاندن آن اعدام شد!
1762: انگلیسی‌ها جزیره گرانادا درکارائیب را از چنگ فرانسویان خارج کردندو صاحب آن شدند.
1955: در این روز وینستون چرچیل که پس از ملی شدن نفت ایران نخست وزیر انگلستان شده بود و همه تلاش خود را بکار برده بود تا حکومت دکتر مصدق را براندازد و برای این منظور دیدارهای طولانی از آمریکا به عمل آورده بود دو سال پس از برکناری مصدق در کودتای انگلیسی - امریکایی 28 امرداد، چون خطر دیگری انگلستان را تهدید نمی‌کرد کناره گیری کرد و جای خود را به «انتونی ایدن» داد.
2004: دولت سعودی با توجه به وضعیت تازه جهان تصمیم به نزدیک شدن به قدرت شرق (چین) گرفت و در جریان تلاش خود برای عضویت در سازمان بین المللی تجارت، با این دولت چند قرارداد اقتصادی امضاء کرد که رویداد تحول تازه ای بشمار آورده شده است.
2004: چین در یک قدرت نمایی تازه دستور داد که با اتباع آمریکا عمل متقابل به مثل شود و از آنان هنگام ورود به قلمرو چین انگشت نگاری، عکسبرداری و احیانا مصاحبه به عمل آید و این تصمیم شامل دیپلمات‌های آمریکا که سفر غیر سیاسی به چین می‌کنند نیز خواهد بود.
2004: پارلمان صربستان در یک اقدام ملّی گرایانه کم سابقه با اکثریت 141 رای در برابر 35 رای تصویب کرد که به میلوشویچ و 20 صرب دیگر که در بازداشت دادگاه بین المللی در لاهه هستند حقوق و مزایا داده شود و هزینه دفاع قضایی از آنان را دولت برعهده بگیرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید