آیه ۱۱سوره حج
وَ مِنَ
النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ
اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ
خَسِرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ و
از ميان مردم كسى است كه خدا را فقط بر يك حال [و بدون عمل] می پرستد پس
اگر خيرى به او برسد بدان اطمينان يابد و چون بلايى بدو رسد روى برتابد در
دنيا و آخرت زيان ديده است اين است همان زيان آشكار
در
قرن هجدهم در فرانسه مردی بود به نام تالیران که سالیان دراز پیش از
انقلاب کبیر و پس از آن به هر گروهی که به قدرت می رسید می پیوست و چنان در
ایت کار فرصت طلبی نموده بود که رفتار او را لغتی عام کرده و مکتب رفتاری
او را «تالیرانیسم» خوانده اند.
چنین انسانهایی را که به تعبیر قرآن
(نساء:143) «مُذَبذبینَ بینَ ذلک» اند و نه با مومنان یک راستند و یک دل و
نه با کافران، «تالیران» می خوانند.
می
توان گفت که عامه انسانها از این اوصاف دور نیستند: تا هنگامی که آسیبی به
خود آنها و نزدیکانشان نرسیده، اگر هزاران نفر جان بسپارند ایشان را غمی
نیست، ایمان خود را همچنان حفظ می کنند و از خدا شکوه ای ندارند اما اگر
محرومیتی بزرگ ایشان را پدید آید آنگاه همه چیز را زیر سوال می برند و شکوه
و ناله سر می دهند که معلوم شود خدایی در کار نیست که اگر بود ما را این
مصیبت پیش نمی آمد.
بعضی کلمه «حرف» را در این آیه به معنی کلام و
سخن گرفته و آیه را چنین معنی کرده اند که بعضی مردم خدا را در تقریر و
بیان ایمان دارند اما وقتی پای عمل پیش می آید پا واپس می کشند.
به ایشان باید گفت:
ای آنکه به تقریر و بیان دم زنی از عشق ما با تو نداریم سخن خیر و سلامت
حافظ
عجب نبود گر از قرآن نصیبت نیست جز حرفی
که از خورشید جز گرمی نبیند چشم نابینا
سنایی
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید