هرگز نواحی سرطانی و التهاب عفونی بافت نرم را ماساژ ندهید

به گزارش گروه علمي، پزشكي باشگاه خبرنگاران به نقل از وب­دا؛ دکتر سید احمد رئیس السادات گفت: ماساژ یک روش درمانی مفید و  نسبتاً ایمن است که در صورت استفاده منطقی و کاربرد تکنیک های مناسب و به شرط انجام توسط افرادی که صلاحیت علمی، عملی و اخلاقی  انجام آن را دارند می تواند اثرات موثری بر سلامت جسمی و روانی افراد سالم و بیمار داشته باشد.

وی افزود: ماساژ یک واژه کلی است که برای دستکاری های  مشخصی از بافت نرم بدن به کار می رود و شامل یک گروه از فرایند های  است که معمولاً با حرکت سطحی ملایم، ضربه زدن  و فشردن دست روی بافتهای خارجی بدن می شود.

دکتر رئیس السادات در مورد موارد کاربرد کلی ماساژ گفت: از ماساژ به منظورهای درمانی، درمان های تسکینی و یا سایر کاربردهای بهداشتی استفاده می شود و ممکن است اثرات  درمانی آن سبب بهبود عملکرد سیستم عصبی و عضلانی، گردش خون و سیستم لنفاوی و حتی سیستم ایمنی بدن شود.

وی ادامه داد: تاریخچه استفاده از ماساژ و سایر انواع درمانهای دستی به بیش از سه  هزار سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد. در این زمینه اسنادی مرتبط از کشورهای چین، هند، یونان و حتی شواهدی از استفاده آن در طب سنتی و اسلامی در زمان ابن سینا در دست است. در حال حاضرماساژ درمانی یک روش علمی  و آکادمیک است به طوری که در برخی از کشورها رشته دانشگاهی آن در دوره های کارشناسی تا دکترا تدریس می شود.

وی گفت: در ایران بیشترین افرادی که از لحاظ علمی و عملی روی ماساژ درمانی تسلط دارند همکاران فیزیوتراپیست هستند. پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی از ماساژ دستی جهت آماده سازی بافتها برای انجام درمانهایی مثل مانیپولاسیون(دستکاری) ستون فقرات و یا مفاصل اندامها و یا انجام ورزش درمانی استفاده می کنند.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در خصوص نحوه و مکانیسم این روش درمانی گفت: مکانیسم قطعی تاثیرات ماساژ و ماساژ درمانی هنوز شناخته نشده است ولی ممکن است  بر حسب نوع و  کاربرد ماساژ و نیز  سطحی و یا عمقی بودن آن مجموعه ای از اثرات مکانیکی، بازتابی(رفلکسی)، عصبی و روانی در آن دخیل باشد.

رییس اسلادات افزود: هدف کلی از ماساژ های درمانی ایجاد آرامش(ریلکسیشن) ، بر طرف کردن تنش عضلات ، کاهش درد، افزایش قابلیت حرکت بافت نرم و بهبود گردش خون است.

دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران در مورد پایه علمی ماساژدرمانی گفت: شواهد علمی قابل توجهی به نفع تاثیرات مثبت ماساژدرمانی در درمان اظطراب و استرس، درد مفاصل، لنف ادم (تورم اندامها ناشی از تجمع لنف)، برخی از انواع کمر درد های مکانیکی، آسیب رباط ها( تاندون ها) و حتی اختلالات خواب وجود دارد.

وی اضافه کرد: همچنین برخی تحقیقات نشان داده اند که می شود از ماساژدرمانی به عنوان درمان کمکی و فرعی (و نه علاج قطعی) در مبتلایان به درد های مزمن،فیبرومیالژی، برخی آسیب های ورزشی، سردرد، مراقبهای سوختگی و حتی کاهش درد در برخی انواع سرطان بهره گرفت اما نکته مهم این است که در موارد مذکور ماساژ به هیچ وجه جایگزین درمانهای علمی معمول و مرسوم نیست.

دبیر علمی سمپوزیوم درمانهای دستی در بیماریهای اسکلتی و عضلانی در مورد عوارض و خطرات و ملاحظات حین ماساژ گفت: درصورت استفاده مناسب و به جا  در کل ماساژ یک روش درمانی نسبتاً ایمن و کم خطر است.

وی افزود: انجام ماساژ بر روی نواحی سرطانی، التهاب عفونی بافت نرم (سلولیت ) و التهاب عروق لنفاوی( لنفانژیت) مطلقا" ممنوع است. همچنین از انجام ماساژعمقی بر روی نواحی که اخیراً دچار ضربه(تروما) و خونریزی شده اند باید پرهیز کرد.

وی اداماه داد: در مورد بیمارانی که تحت درمان با داروهای ضد انعقادی هستند باید از روشهای ملایم و سطحی تر ماساژ و آن هم با احتیاط  بهره جست. اما انجام ماساژ عمقی بر روی نواحی شناخته شده ترومبوز عمقی وریدی ممنوع است. در آخر اینکه ماساژدر مبتلایان به ارتروز و پوکی استخوان شدید نیز باید با ملایمت انجام شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پایان گفت: نکته بسیار مهم و حائز اهمیت این است که با توجه به اینکه فرد ماساژ دهنده به عنوان یک درمانگر باید موارد کاربرد صحیح، موارد ممنوعیت ماساژ، احتیاطات نوع و تکنیک مناسب را بداند. ارائه خدمات ماساژ در مراکز غیر مجاز ممکن است سبب تشدید بیماری بیماران و حتی ایجاد عوارض اسکلتی و عضلانی و روحی روانی شود لذا به هیچ وجه انجام ماساژ توسط افراد متفرقه و فاقد صلاحیت علمی را در مورد بیماران توصیه نمی کنیم.

لازم به ذکر است سمپوزیوم درمان های دستی در اختلالات اسکلتی عضلانی(مختص متخصصین طب فیزیکی) توسط انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران  با همکاری دانشگاه علوم پزشکی ارتش و شهید بهشتی در تاریخ  پنجشنبه 29 تیر ماه در بیمارستان شهید مدرس ( سعادت آباد ) تهران برگزار می شود. پزشکان متخصص طب فیزیکی می توانند جهت ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر به www.ircme.ir کد شناسه برنامه  14677مراجعه کنند و یا با تلفن 22360635 تماس بگیرند./ح