شاید یکی از معدود فیلم‌هایی که در راستای معرفی رشادت‌های لشگر ۳۱ عاشورا و رزمندگان و به ویژه فرماندهان این لشگر ساخته شده است، «موقعیت مهدی» است، فیلمی که توانسته به خوبی شهید باکری و بخشی از زندگی این سردار بزرگ را به تصویر بکشد.

فیلم موقعیت مهدی نخستین تجربه کارگردانی هادی حجازی فر و با بازی زیبا و هنرمندانه وی در نقش سردار بزرگ کشورمان در دوران دفاع مقدس، مهدی باکری است.

بیشتربخوانید

• مهریه منحصر به‌فرد همسر شهید باکری چه بود؟

فیلم موقعیت مهدی دارای صحنه‌های بسیار زیبایی از زندگی مهدی باکری از فرماندهان لشگر قهرمان ۳۱ عاشوراست، لشگری که در بسیاری از عملیات‌های دفاع مقدس نقش مهمی داشت و رزمندگان آن در کنار دیگر لشگر‌های کشورمان رشادت‌ها و افتخارت بزرگی را به ثبت رساندند.

زنجانی‌ها و لشگر پر افتخار ۳۱ عاشورا

تیپ عاشورا همانند دیگر یگان‌های رزم سپاه پاسداران که در خطوط مقدم نبرد شکل گرفتند، از سازمان دادن نیروهای مستقر در سوسنگرد که از شهرهای مختلف کشور از جمله تبریز، تهران، شیراز، شاهرود و کازرون گرد هم آمده بودند، تشکیل شد.

پس از واگذاری یگان‌ها به مناطق کشوری سپاه پاسداران، تیپ عاشورا به منطقه ۵ کشوری تحویل و استان‌های آذربایجان‌شرقی و آذربایجان‌غربی تأمین نیروی انسانی و امکانات عمومی پشتیبانی و لجستیکی آنرا بر عهده گرفتند.

در ایام هشت سال دفاع مقدس، استان اردبیل تشکیل نشده بود و استان آذربایجان شرقی شامل شهرستان‌های اردبیل، اهر، تبریز، خلخال، سراب، مراغه، مرند، مشکین‌شهر، مغان، میانه و هشترود بود و استان آذربایجان‌غربی به لحاظ درگیر بودن با گروهک‌های ضدانقلاب از ابتدای پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۷ و عملیاتی بودن منطقه با قرارگاه حمزه سیدالشهداء و تیپ ویژه شهدا که تأمین نیرو و پشتیبانی این یگان‌ها به استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان اختصاص داشت، با این حال نیرو‌هایی از استان آذربایجان‌غربی که قصد حضور در جبهه‌های نبرد با ارتش بعث عراق را داشتند (عمدتا از شهر‌های خوی، سلماس، ماکو، میاندوآب و نقده) به لشکر ۳۱ عاشورا اعزام می‌شدند، همچنین کمک‌های مردمی که توسط ستاد پشتیبانی جنگ استان آذربایجان‌غربی جمع‌آوری می‌شدند به لشکر ۳۱ عاشورا ارسال می‌شد.
 
بعد از به نتیجه رسیدن عملیات خیبر و تثبیت خطوط رزمندگان در جزایر مجنون در اسفند ماه ۱۳۶۲، مقرر شد رزمندگان استان زنجان (به استثناء نیرو‌های شهرستان قزوین) از اوایل سال ۱۳۶۳ به لشکر ۳۱ عاشورا اعزام شده و کمک‌های جمع‌آوری شده توسط ستاد پشتیبانی جنگ استان زنجان نیز به این لشکر ارسال شود.

در سال ۱۳۶۴ نیرو‌های شهرستان قزوین در شمار لشکر ۳۱ عاشورا در عملیات والفجر ۸ شرکت کردند، اما بعد از عملیات از این یگان منفک شده و در سازمان رزم یگان دیگری قرار گرفتند.
 
در سال ۱۳۶۷ که لشکر‌ها به سپاه ارتقاء یافتند، ستاد لشکر ۳۱ عاشورا به سپاه پنجم باقرالعلوم تبدیل شد و پنج تیپ مستقل تیپ ۳۷ حضرت عباس (ع) اردبیل، تیپ ۳۶ انصارالمهدی زنجان، تیپ‌های ۳۱ امام زمان، نینوا و قائم (عج) تبریز تحت امر آن قرار گرفتند.

فرماندهانی که شهید مهدی باکری از آنها یاد کرد

عملیات به مرحله سخت و دشواری رسیده است، دشمن از هر طرف در حال حرکت به سوی رزمندگان کشورمان است، حجم سنگین آتش دشمن موجب شهادت یک به یک رزمندگان می‌شود.

کسی فرصت تکان خوردن که نه حتی نفس کشیدن هم ندارد، دشمن از رشادت‌ها لشگر 31 عاشورا در منطقه به تنگ آمده است، حلقه محاصره تنگ و تنگ‌تر شده است از قرارگاه دستور می‌رسد که برگردید، اما مگر می‌شود، اما مگر می‌توان برگشت، جای جای منطق پر است از پیکر شهدایی که برای گرفتن این منطقه از جان خود گذشته‌اند.

در بخشی از فیلم موقعیت مهدی که بر اساس واقعیت‌های زندگی مهدی باکری ساخته شده است، از او خواسته می‌شود که برگردد چرا که دشمن نزدیک شده است، تعدادی از همرزمان شهید با اصرار از او می‌خواهند که برگردد اما او می‌گوید می‌دانید باید چقدر هزینه و چند نفر باید شهید بدهیم تا دوباره به این نقطه برگردیم. شهید رستم خانی، احدی، قصاب و تجلایی و ... این همه شهید دادیم باید تا شب بمانیم و پل را منفجر کنیم تا ارتباط بصره و العماره قطع شود.

فرماندهان زنجانی مورد اشاره مهدی باکری که بودند؟

مهدی باکری از تعدادی از فرماندهان لشگر یاد می‌کند که دو نفر از آنها زنجانی است، «شهید رستم‌خانی و شهید احدی» که دو تن از فرماندهان بی‌ادعای دیار غواصان دریادل و خط شکنان دلاور بودند، یاد می‌کند.

دیار زنجان همواره به غواصان دریا دلش شناخته می‌شود، چرا که این استان با وجود اینکه به هیچ دریایی متصل نیست اما غواصان دریا دل آن با شجاعت و دلاوری نقش مهمی در عملیات‌های آبی داشته و علاوه بر اینکه در عملیات‌های خاکی خط شکن بودند در عملیات‌های آبی نیز درخشیده‌اند.

غواصان دریا دل زنجان در عملیات‌های والفجر 8، کربلای 4 و کربلای 5 چنان خدمتی برای نظام اسلامی به جا گذاشتند که امروز هم فرماندهان بزرگ جنگ از نقش این دلاورمردان تجلیل می‌کنند.

زنجانی‌ها در ۴۶ عملیات مختلف از جمله ۱۹ عملیات آفندی و ۲۷ عملیات پدافندی شرکت داشتند و در پیچیده‌ترین و سختترین عملیات‌های این دوران از جمله عملیات والفجر۸ و عملیات کربلای ۵ که دشمن تصور عبور رزمندگان را از اروند رود نمی‌داد، خط شکنی کرده و این عملیات تاریخی را به اتمام رساندند.

سردار شهید حمید احدی که بود؟

سردار شهید حمید احدی که از فرمانده پاکباز گردان خط شکن حضرت امام سجاد (ع) لشگر ۳۱ عاشورا بود، وی شهریور سال ۱۳۴۱ در یکی از محله‌های قدیمی شهر زنجان دیده به جهان گشود و اسفند ماه ۱۳۶۳ در عملیات عاشورائی (بدر) منطقه شرق دجله عراق در سن ۲۴ سالگی به درجه والای شهادت رسید.

با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و آغاز درگیری‌های گروهک‌های ضد انقلاب، شهید حمید احدی شغل کارمندی را رها کرده و عاشقانه به بسیج پیوست و پس از گذراندن دوره آموزش نظامی به عضویت رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد و در اندک زمان کوتاهی با لیاقت و شجاعتی که از خود نشان داد، به فرماندهی گردان منصوب شد.

آغاز فعالیت شهید احدی در سپاه با غائله کردستان همراه شده و وی برای پاسداری و حراست از آرمان‌ها و ارزش‌های والای انقلاب و خاموش کردن شعله‌های فتنه و نفاق دشمنان کور دل و مزدور ضدانقلاب به مناطق درگیری اعزام و چندین ماه در آنجا مشغول خدمت می‌شود.

با شروع جنگ تحمیلی عراق شهید احدی کوله بار جهاد برداشته و عاشقانه بسوی وادی عشاق پروانه صفت رهسپار می‌شوند و تا لحظه شهادت در منطقه جنوب مخلصانه و با شجاعت تمام به نبرد با دشمن بعثی پرداخته و در این مدت دوبار از ناحیه پا و دست و سینه به شدت مجروح می‌شود، ولی هیچکدام از این صدمات و زخمی شدن‌ها سردار زنجانی را از حضور دوباره در میادین جنگ غافل نمی‌کند.

سردار احدی عاشق و دلباخته حضرت امام خمینی(ره) بود و عشق به ولایت و رهبری را انگیزه گرایش خود به سوی جهاد و مبارزه می‌دانست.

از حـسـن روی یـوسـف دسـتی بـریـده بـودنـد 
از حـسـن دلــبـر مـا سـرهـا بــریـده بـاشـد 

در عملیات عاشورائی بدر، گردان حضرت امام سجاد (ع) که شامل رزمندگان بسیجی شهرستان زنجان و یکی از گردان‌های خط شکن لشگر ۳۱ عاشورا بود، تحت فرماندهی جسورانه و شجاعانه سردار شهید حمید احدی یکی از سخت‌ترین خط‌های پدافندی دشمن بعثی را درهم کوبیده و در کمال قدرت خاکریز‌های اول عراقی‌ها را به تصرف خود درآورده و با پیشروی به سمت اتوبان بصره به العماره در کنار رودخانه دجله و روبروی نخلستان‌های روستای «حرمه» مستقر شده و همانجا خط پدافندی را تشکیل و به تثبت خط و به مقابله با پاتک‌های سهمگین مزدوران عراقی اقدام می‌کند.

فرادی همان روز طرف‌های ساعت 3 بعد از ظهر شهید احدی به همراه چند نفر از بچه‌های گردان برای شناسائی منطقه به سمت مواضع دشمن حرکت می‌کنند و در مسیر حرکت با تانک‌های عراقی مواجه می‌شوند.

تانک‌ها شروع به تیراندازی کرده و گلوله توپی کنار رزمندگان منفجر شده و تعدادی ترکش به سر و صورت فرمانده غیرتمند سپاه اسلام سردار حمید احدی فرمانده گردان حضرت امام سجاد(ع)، لشگر31 عاشورا برخورد و باعث شهادت وی می‌شود.
 سردار رستم خانی که بود؟

شهید حاج میرزا علی رستم خانی در فروردین ماه سال ۱۳۳۲ در یکی از روستاهای توابع زنجان چشم به جهان گشود.

دوران کودکی خود را در محیطی روستایی که آکنده از محرومیت بود به سر برد و در همان جا به یادگیری قرآن و نهج البلاغه همت گماشت و در دوران نوجوانی پا به میدان تحصیل علم و دانش نهاد، او علاوه بر تحصیل یار و یاور پدرش در امر کشاورزی بود.

شهید رستم خانی پس از مدتی به خدمت سربازی اعزام شد و توانست در خدمت سربازی پایان نامه هوابردی را اخذ کند. این شهید بزرگوار پس از پیروزی انقلاب اسلامی جزو اولین تشکیل دهندگان سپاه زنجان بود.

مردِ نترسی که یک‌تنه به دل دشمن می‌زد، پشت جبهه مرد دل رحمی بود که از اشک یتیمان به گریه می‌افتاد. ساده زیستی، کمک به محرومان و رسیدگی به خانواده‌های بی‌سرپرست از ویژگی‌های بارز او بود.

در سال ۶۲ راهی خانه‌ خدا شد، پس از بازگشت به ساده‌ترین شکل از میهمانانش پذیرایی کرد، تا عملیات والفجر مقدماتی فرمانده‌ گردان امام محمد تقی‌(ع) از لشکر علی بن ابیطالب بود. سپس به لشکر ۳۱ عاشورا منتقل شد و به سِمت جانشین محور تیپ منصوب شد.

شهید رستم خانی همزمان با تجاوز عراق به ایران در جبهه های نبرد حق بر علیه باطل حضور یافته و در آنجا به خدمت برای اسلام و ایران مشغول بود او با شرکت در چندین عملیات از قبیل فتح المبین، بیت المقدس، خیبر و … سرانجام در تاریخ 26 اسفند 1363 در عملیات بدر به شهادت رسید.

منبع: فارس