ورزش "اسپوکس" از تاریخچه تا گستره فعالیت امروزی

"اسپوکس" رشته نوظهور ایرانی، سبک‌های متفاوتی داشته و در حال افزایش گستره فعالیت‌های خود است.

به گزارش خبرنگار گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان، رشته ورزشـی "اسپـوکس" برگرفته از فنون و ابزار‌های دفاعی دوران ایران باستان و عصر جدید است که بنیان گذار آن محمدرضا هاشم پور، استاد بزرگ هنر‌های رزمی است.

"اسپوکس" ترکیبی از تکنیک‌های مدرن، کاربردی و پویا بوده و یک ورزش رزمی جامع، نشأت گرفته از تمامی هنر‌های رزمی است؛ تا بتواند یک روش آینده نگرانه برای دفاع از خود را از طریق آموزش جسمی، روانی، معنوی و روحی با دانش علمی به روز ارائه دهد.

"اسپوکس" مجموعه‌ای از حرکات ظریف و سریع است. در این ورزش تمام عضلات و مفاصل بدن به کار گرفته می‌شوند.

با توجه به این که اسپوکس برگرفته از ورزش‌های سنتی ایران است؛ تمامی الفاظ و تکنیک‌ها به زبان فارسی تلفظ می‌شوند. به عنوان مثال کلمه احترام در تکواندو با گفتن "تکوان" یا در کاراته با گفتن "اوس" ادا می‌شود، در ورزش اسپوکس، ورزشکاران از کلمه "درود و سپاس" استفاده می‌کنند.

ورزش "اسپوکس" در سال ۱۳۹۴ توسط وزارت ورزش و جوانان شناسایی شد و تائید فعالیت رسمی خود را از ۲ معاونت حوزه قهرمانی و همگانی وزارت ورزش و جوانان دریافت کرد. از سال ۱۳۹۵ نیز تحت پوشش فدراسیون انجمن‌های ورزشی رسما آغاز به فعالیت کرده است.

با توجه به فعالیت ۴ ساله این رشته، در حال حاضر ۱۹ استان کشور در ورزش اسپوکس فعال هستند. از سال ۱۳۹۶ هرسال مسابقات قهرمانی کشور  برگزار شده است.

اولین دوره در منطقه آزاد انزلی در سال ۱۳۹۶، دومین دوره در گلستان و گرگان در سال ۱۳۹۷ و سومین دوره در اردبیل و در سال ۱۳۹۸ برگزار شد. تاکنون ۱۲ دوره کلاس‌های مربیگری و داوری برگزار شده است و تقریبا ۲۸۰ داور و مربی اسپوکس پرورش یافته و به کادر مربیگری فدراسیون انجمن‌های ورزشی اضافه شده اند.

ورزش اسپوکس از تاریخچه تا گستره فعالیت امروزی

به گفته محمدرضا هاشم پور رئیس انجمن اسپوکس، در بحث استعداد یابی، بیش از ۱۲۵ دوره در استان‌های فعال کشور با موضوع معرفی و استعداد یابی، کلاس‌های توجیهی و... در سطح مدارس، دانشگاه ها، مراکز عمومی، ادارات و... برگزار شده است.

در حوزه بانوان جمعیت ورزشی اسپوکس بیشتر از آقایان است و در ۲ حوزه آقایان و بانوان، استان‌های گیلان، اصفهان، قزوین و مازندران پیشتاز هستند.

رشته ورزشی اسپوکس از تحرک بالایی برخوردار بوده و یک ورزش کاملا همگانی و قهـرمانی است. در این ورزش، ورزشکار سرعت و چالاکی، انعطاف پذیری، پاسخ سریع به تحریک‌ها و هماهنگی و توازن را در خود تقویت می‌کند.

در رشته ورزشی اسپوکس، محدودیت سنی و جنسی وجود ندارد و با توجه به طراحی تخصصی، کارا و آسان سرفصل‌های آموزشـی، فرصتی برای همه افراد ایجاد شده است تا در باشگاه ها، ادارات، مدارس و پارک‌ها در جهت ارتقاء اعتماد به نفس، شادابی و لذت بردن از ایام فراغت به ورزش بپردازند و ضمن توسعه و تقویت مهارت آمادگی جسمانی، دفاعی و چابکی خود، در رقابت‌های قهرمانی اسپوکس بدون هیچ محدودیتی شرکت کنند، آزادانه با توجه به توانایی جسمی خود در هر بخشی که علاقه‌مند هستند به رقابت بپردازند و روحیه امید به زندگی و اعتماد به نفس را در خود تقویت کنند.

به طور کلی آموزش اسپوکس شامل موارد متعددی است؛ از جمله: تقویت آمادگی جسمانی، تناسب اندام، انعطاف پذیری، چابکی، هماهنگی اعصاب و عضله، تمرینات اختصاصی تنفسی، ضربات سریع، زیبا، ترکیبی و کاربردی دست و پا، مهارت‌های دفاعی (با سلاح و بی سلاح)، فرم‌های آزاد (با سلاح و بی سلاح)، مهارت‌های مبارزه با ابزار ورزشی و دست خالی.

دوره‌های آموزشی ورزش اسپـوکس در ۵ مرحله (گام) ابتدایی، ۵ گام پیشرفته و ۵ گام ممتاز طراحی شده است. یک اسپوکس کار در هر مرحله ضمن آموزش فنون دفاعی، با مهارت‌های ابزار (سلاح سرد) طراحی شده برای سطح مربوطه آشنا می‌شود.

ابزار‌های ورزشی اسپوکس برگرفته از سلاح‌های جنگی و غیر جنگی دوران ایران باستان و عصر جدید از جمله آکیناکه (شمشیر کوتاه دوران هخامنشی)، سوسر (شمشیر بلند ساسانیان)، ژوپین (نیزه تک سو و دو سو)، گون کن (ابزاری که با آن بوته گون را در می‌آوردند و جهت برافروختن آتش استفاده می‌کردند) و دیگر ابزار است.

پیش نیاز ارتقاء از یک مرحله به مرحله بالاتر در ورزش اسپوکس ضمن کسب مهارت‌های لازم، اخذ نمره قبولی در آزمون سطح مربوطه و دریافت گواهینامه فنی انجمن اسپوکس خواهد بود.

موارد آموزشی و فنی ورزش اسپوکس به ۳ بخش تقسیم می‌شوند. فرم‌های آزاد (Free Style) ورزش اسپوکس ترکیبی از حرکاتی زیبا و سریع دست و پا، استقراها، دفاع کردن‌ها و حرکات آکروباتیک در دو بخش با سلاح و بدون سلاح هستند. اسپوکس کار با اجرای فرم، در واقع الگو‌های حرکات تهاجمی و تدافعی در برابر حریف ذهنی را به صورت جزئی در حرکت تکی و یا گروهی به نمایش می‌گذارد.

ورزش اسپوکس از تاریخچه تا گستره فعالیت امروزی

در بخش فرم آزاد یا فری استایل به ورزشکار اجازه داده می‌شود در چارچوب فرم‌های استاندارد (با سلاح و بدون سلاح) خلاقیت به خرج داده و حرکاتی از خود ابداع و اجرا کند. فرم‌های بی سلاح یا دست خالی در اسپوکس، کاسپین نامیده می‌شوند و در ۶ فرم (کاسپین ۶، ۵، ۴، ۳، ۲، ۱) طراحی شده اند.

فرم‌های با سلاح یا ابزار ورزشی که در ورزش اسپوکس تیس کوپان نامیده و شامل فرم تک شمشیر، فرم جفت شمشیر، فرم گون کن، فرم چوب، فرم چوبدستی، فرم چنگک، فرم داس و... می‌شوند.

پاد‌ها یا فنون دفاعی به کار گرفته شده در ورزش اسپوکس در واقع چکید‌ه‌ای از کاربردی‌ترین فنون دفاع شخصی هنر‌های رزمی هستند و به جای اتلاف وقت و صرف انرژی زیاد به منظور یادگیری تکنیک‌های گوناگون دفاعی در هنر‌های رزمی که بیشتر آن‌ها جنبه نمایشی دارند؛ بر فنون موثر، کارا و مورد نیاز روزمره تمرکز شده است تا یک اسپوکس کار بتواند با چابکی سریع‌ترین عکس العمل دفاعی در مقابل حریف را از خود نشان دهد.

آمارد یا مبارزه در واقع به منظور رویارویی ورزشکار با صحنه واقعی درگیری و دفاع از خود طراحی شده است. اسپوکس کار ضمن نمایش آموخته‌های خود در رویارویی با حریفان، توانایی و میزان آمادگی خود را در یک جدال حقیقی می‌سنجد.

۲ سیستم مبارزه در اسپوکس وجود دارد. مبارزه با ابزار‌های ورزشی اسپوکس، شامل: شمشیر بازی (شمشیر اسفنجی کوتاه) آکیناکه تک و دبل، آکیناکه و سپر، دبل اکیناکه، شمشیر اسفنجی بلند (سوسر) و نیزه تک و دو سر اسفنجی (ژوپین یا زوبین).

دیگری نبرد تن به تن که مبارزه بدون سلاح در ورزش اسپوکس ترکیبی از ضربات پا، دست و فنون کشتی سنتی است. ورزشکاران در این بخش با رعایت منشور اخلاق ورزشی و بازی جوانمردانه و بدون آسیب رساندن به یکدیگر با هم زورآزمایی کرده و به رقابت می‌پردازند.


بیشتر بخوانید


انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار