دوران امام باقر (ع) و امام صادق (ع)، دورۀ انتقال حکومت از بنی‌امیه به بنی عباس بود و درگیری‌های قدرت‌های سیاسی با یکدیگر به این دو امام اجازه داد تا در نشر معارف فرصت بیشتری داشته باشند.
هشام بن عبدالملک آخرین خلیفه معاصر در زمان امام باقر(ع) به قدری پلید بود که قصد داشت تا به هر بهانه‌ای امام پنجم (ع) را از چشم مردم بیاندازد و در نهایت با توطئه‌ای آن حضرت را به شهادت رساند.
امام باقر (ع) در روایتی می‌فرمایند: اگر مورد ستم واقع شدی، ستم مکن، اگر به تو خیانت شود، خیانت مکن، اگر به تو دروغ گویند، دروغ نگو، اگر تو را ستودند شاد مشو و اگر نکوهشت کردند بی‌تابی مکن.