آجر یکی از اصلیترین مصالح ساختمانی است که در استان یزد تاریخچه ۲۰۰ ساله دارد و یزدیها از دو قرن پیش صنعت آجر را در استان به راه انداختند تا توانستند خود را بهعنوان یکی از قطبهای تولید آجر کشور معرفی کنند، ولی این صنعت که روزی طرفداران بیشماری داشت و افراد بسیاری از این طریق امرارمعاش میکردند امروزه حالوروز خوشی ندارد و اگر به همین شکل پیش برود تا چند سال آینده هیچ یزدی را در کارگاههای آجر نخواهیم دید و علت اصلی آنهم ورود اتباع خارجی در این صنعت بهمانند برخی صنایع دیگر در استان یزد است.
در ایران کهن بناهای بیشماری اعم از مسجد و سکونتگاه و تجارتخانه و... به وسیله آجر سنتی ساخته شدهاند. به این دلیل آجر پزی سنتی به شیوه دستی در ایران سابقه زیادی دارد. روستای نومل در نزدیکی شهر گرگان، بیشترین کورههای آجر پزی به روش سنتی استان گلستان در آن قرار دارد. نومل از گذشته محل داد و ستد و فعالیت کورههای آجر پزی بوده، و این روزها پذیرای نیروی کار غیر بومی از جنوب ایران و مهاجران افغانستانی شده است. کارگرانی که برای بهبود وضعیت معیشت، رنج دوری از خانه، کاشانه و وطن را تحمل میکنند و در فصل گرما از صبح تا عصر مشغول کار در کورههای آجر پزی هستند. کارگران از خنکای صبح و پیش از طلوع خورشید به محل کار خود میروند. تپههای خاکی را کَنده، خاک را الک و خاک تمیز الک شده را به حالت گودال درآورده و درون آن آب ریخته تا جانمایه خِشت را فراهم کنند و در نهایت پس از تهیه خشتها و پختن آن، محصول آجر به دست آمده، خشت خشتِ سرپناه خانههای ما شود. کورههای آجر پزی فقط در تابستانها فعال هستند. زن و مرد، کودک و پیر و همه اعضای خانواده با هم خِشت میزنند و کار میکنند. یکی بیل میزند، یکی قالب آماده میکند، یکی صبحانه را میآورد، یکی هم در کوره خِشتها را میچیند. در آخر آجر پخته شده بار کامیونها شده و بین مصالح فروشیها توزیع میشود؛ برای کارگران، اما فردا، روز از نو و روزی از نو...
دکتر «عباس مهاجرانی»، محقق ایرانی دانشگاه استرالیا موفق به ساخت آجر هایی از جنس ته سیگار شده که نه تنها از هزینه تولید کمتری برخوردار است بلکه مصرف انرژی را نیز کاهش می دهد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد گفت: فاز دوم کارخانه آجر کهگیلویه در دست اجراست که با اتمام آن، سهم قابل توجهی از فرصت های شغلی پایدار در این شهرستان ایجاد خواهد شد.