عکس مستند

با آغاز ماه محرم و ایام عزاداری حضرت سیدالشهداء (ع) مردم جای جای ایران اسلامی با سنت‌ها و رسوم مختلف به سوگ سالار شهیدان و اصحاب عاشورایی امام عشق می‌نشینند. یکی از این آیین‌های مذهبی و سنتی، علم‌گردانی در روستای درسجین شهرستان ابهر می‌باشد. درسجین، روستایی با فاصله ۱۳ کیلومتر از توابع بخش مرکزی شهرستان ابهر در استان زنجان می‌باشد. زبان این روستا برخلاف تصور اولیه که می‌بایست ترکی آذری باشد، زبانی به نام دودانگه است که این زبان قرابت‌های بسیاری با زبان فارسی قدیم و لهجه شیرازی دارد.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۹ تا ۱۵ شهریور ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

در این گزارش نگاهی داریم به برترین عکس های هفته از سراسر جهان.

مَجمَع گُذاری از آئین‌های سنتی عزاداری محرم در مناطق کوهستانی و ییلاقی مازندران است که قدمتش در شرق این استان به ۲۰۰ سال می‌رسد. در این آیین، کدبانو‌ها و اهالی روستای «کوهستان» شهرستان بهشهر در دهه اول محرم هر شب طی آئینی به نام مجمع پِلا (سینی پلو) به صورت داوطلبانه با پخت غذا میزبان عزاداران و سوگواران حسینیه این روستا هستند. در هر مجمعه مسی به تعداد ۴ یا ۵ نفر غذا‌های مختلف از جمله پلوخورش تدارک دیده شده و بانوان پس از شنیدن صدای شیپور از گلدسته قدیمی روستا سینی‌های بزرگ را بر سر نهاده و به سمت تکیه یا حسینیه راهی شده و مجمع‌های حاوی غذا ابتدا در آشپزخانه حسینیه جمع آوری می‌شود و پس از عزاداری و اقامه نماز مغرب، هر مجمع جلوی پنج نفر از عزاداران قرار داده می‌شود تا از خودشان پذیرائی کنند و پس از اطعام، مابقی غذا بین فقرا و ایتام توزیع می‌شود.

با آغاز ماه محرم و ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) مردم جای جای ایران به شیوه‌های مختلف به سوگ امام حسین (ع) و یاران با وفایش می‌نشینند و مردم کیاسَر استان مازندران نیز با آیین‌هایی که از پشتوانه مذهبی، فرهنگی و صبغه تاریخی خاصی برخوردار هستند، عزاداری شهدای کربلا را برپا می‌کنند. آیین‌های سنتی عاشورایی روایتگر عاشقانه‌ای حزن‌انگیز از مردمان ایران است، روایت این عاشقانه از روز‌ها قبل از محرم شروع می‌شود، از ایامی که همه چیز مهیای عرض ارادتی دیگر است. خیمه‌ها در شهر پا می‌گیرد؛ دیوار‌ها و خیابان‌ها سیاه‌پوش می‌شوند و نوحه‌های محلی تا روستا‌های دورافتاده ضجه می‌زنند و در نهایت مردم آماده می‌شوند تا یک بار دیگر مجلس عزایی به پا کرده و عارفانه در سوگ امام سوم خود به سوگ بنشینند. آیین‌های محلی محرم و عاشورا به فراخور فرهنگ و شیوه‌های مرسوم هر منطقه و استان متفاوت است اگرچه عزاداری و به سوگ نشینی شهیدان کربلا وجه اشتراک تمامی این آیین‌ها است، اما این آیین دارای تفاوت‌ها و ظرایف خاصی است که آن را در هر منطقه از کشور می‌توان دید. در کیاسر به مدت ده روز همراه با دهه اول ماه محرم هر روز در یک محله، رسم دیرینه «پلاخوار» را اجرا می‌کنند. صبح وقتی غذا‌های وقف امام حسین (ع) آماده شد فردی با در دست داشتن پرچم سالار شهیدان و «بسم الله» گویان در کوچه‌ها قدم میزند و مردم را از آماده شدن غذای نذری آگاه می‌کند؛ و با برپایی سفره عزای سیدالشهدا (ع) در خانه‌هایی که وقف این آیین سنتی شده است، از عاشقان اهل بیت (ع) پذیرایی می‌شود. آیین «پلاخوار» سال گذشته به ثبت ملی رسید.

با آغاز ماه محرم و ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) مردم جای جای ایران به شیوه‌های مختلف به سوگ امام حسین (ع) و یاران با وفایش می‌نشینند و مردم استان مرکزی نیز با آیین‌هایی که از پشتوانه مذهبی، فرهنگی و صبغه تاریخی خاصی برخوردار هستند، عزاداری شهدای کربلا را برپا می‌کنند. آیین‌های سنتی عاشورایی روایتگر عاشقانه‌ای حزن‌انگیز از مردمان ایران است، روایت این عاشقانه از روز‌ها قبل از محرم شروع می‌شود، از ایامی که همه چیز مهیای عرض ارادتی دیگر است. خیمه‌ها در شهر پا می‌گیرد؛ دیوار‌ها و خیابان‌ها سیاه‌پوش می‌شوند و نوحه‌های محلی تا روستا‌های دورافتاده ضجه می‌زنند و در نهایت مردم آماده می‌شوند تا یک بار دیگر مجلس عزایی به پا کرده و عارفانه در سوگ امام سوم خود به سوگ بنشینند. آیین‌های محلی محرم و عاشورا به فراخور فرهنگ و شیوه‌های مرسوم هر منطقه و استان متفاوت است اگرچه عزاداری و به سوگ نشینی شهیدان کربلا وجه اشتراک تمامی این آیین‌ها است، اما این آیین دارای تفاوت‌ها و ظرایف خاصی است که آن را در هر منطقه از کشور می‌توان دید و استان مرکزی نیز به واسطه قدمت چند هزار ساله برخی مناطق خود، از تنوع آئین‌های عاشورایی برخوردار است. در روز سوم محرم اهالی روستای انجدان از توابع شهرستان اراک، علم‌هایی را که نمادی از پرچم حضرت ابوالفضل العباس (ع) است را داخل محله‌های روستا میگردانند و به درب منزل بزرگ هر طایفه که میرسند ازخداوند متعال برای افراد آن طایفه طلب سلامتی و برای گذشتگان آن‌ها هم طلب مغفرت می‌نمایند درضمن درمسیر راه شعر معروف محتشم کاشانی در رثای امام حسین (ع) (بازاین جه شورش که درخلق عالم است، بازاین چه نوحه وچه عزاوچه ماتم است) رامیخوانند و نهایتاً این علم‌ها را به تکیه‌های روستا جهت مراسم روز‌های تاسوعا و عاشورا منتقل میکنند.

خُرما یا رطب گیاهی که میوه اش خوراکی و دارای هسته‌ای سخت، پوست نازک و طعم شیرین که به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان و برگ‌های آن بزرگ است که در زبان محلی به نام پیش شناخته می‌شود و ارتفاع درخت نخل نیز به ۱۰ تا ۲۰ متر یا بیشتر می‌رسد. به میوهٔ نرسیده و کال خرما، «خارَک» یا «خَرَک» یا کنگ و در زبان عربی، «حبابوک» گفته می‌شود. رطب مرحله بعد از خارک و قبل از رسیدگی کامل خرماست که رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملاً رسیده دارد. خرما یک میوه انرژی زاست که ۱۰۰ گرم آن حاوی ۱۶۰ کالری انرژی می‌باشد. مصرف خرما درمان مناسب برای رفع عارضه خستگی مزمن و کم خونی به شمار می‌آید و انواع آن دارای حجم زیادی فیبر و یک منبع غذایی از نظر پتاسیم به حساب می‌آید و در حفظ سلامت دستگاه عصبی، جلوگیری از شب کوری و تنش‌های عصبی مؤثر و به اکسیر سلامتی شهرت یافته است. خواص خرما در میان آیات و روایات نیز بسیار یاد شده است، آیه ۲۵ سوره مریم در خصوص نحوه چیدن خرما بیان کرده است «و هزی الیک بجذع النخله تساقط علیک رطبا جنیا» نخل را بجنبان تا خرمای تازه چیده برایت فرو ریزد. نبی گرامی اسلام(ص) نیز از خرما و کشمش برای افطار خود استفاده می‌کردند. «خرمای بم» که از باغات و نخلستان‌های جنوب کرمان و شهر بم برداشت می‌شود، در ایران و جهان مشهور است و در انواع مضافتی (مرغوب‌ترین رطب جهان)، کروت، قندشکن یا شکرشکن (سنگ شکن)، رَبی، خریک و هلیه‌ای موجود است. برداشت رطب در شهر نرماشیر و ریگان بم طی چهار چین از اواخر مرداد ماه شروع و در برخی مناطق تا اواسط مهر ماه انجام می‌شود و حد فاصل هر چین ۵ الی ۶ روز است که در چین آخر با بریدن خوشه خرما برداشت به پایان می‌رسد. باغداران به همراه خانواده و نزدیکان خود با تکاندن نخل به جمع‌آوری و بسته‌بندی رطب مضافتی می‌پردازند.

در این گزارش نگاهی داریم به برترین عکس های هفته از سراسر جهان.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۲ تا ۸ شهریور ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

علی‌رغم بارندگی‌های بسیار در ابتدای امسال که منجر به آبگیری و احیای مجدد تالاب بین‌المللی هامون در استان سیستان و بلوچستان شد، اما متأسفانه برداشت بی‌رویه آب و عدم مدیریت سیلاب از ابتدای مرداد ۱۳۹۸ باعث فاجعه زیست محیطی، خشکی و مرگ و میر میلیون‌ها ماهی و تلف شدن موجودات آبزی هامون شد. مردم بومی و محروم اطراف کوه خواجه زابل با جمع‌آوری ماهیان تلف شده دریاچه هامون، ضمن تهیه خوراک دام و احشام خود، آن‌ها را هر کیلو فقط ۲۵۰۰ تومان بفروش می‌رسانند، آن هم فقط برای زنده ماندن! شغلی مقطعی که در پی این خشکسالی به وجود آمده و همه مردمان این منطقه را در غم و اندوه فرو برده، چرا که پیش از این، صیادی و چندین کار جانبی از مشاغل اهالی هامون بود و مدت‌هاست خشکسالی و مرگ هامون برای آن‌ها مشکلات و دردسر‌های بسیاری را در پی داشته و با استمرار این فاجعه، حیات اهالی هامون با خطر جدی مواجه خواهد شد.

افزایش رزق و روزی یکی از مهمترین بحث ها و دغدغه کسانی است که به صورت خُرد و کلان با شرایط اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند، مثل کشاورزان و باغدارانی که نمی‌دانند حاصل کشت و زرعشان چه خواهد شد و همواره دست به دعا بر می‌دارند تا رزق بیشتری عایدشان شود. در همین رابطه روایات فراوانی مربوط به رزق و روزی در کلام نورانی الهی «قرآن کریم» و در کلام ائمه اطهار علیهم السلام آمده است که مردم را تشویق به آن می‌کنند. اما مردم شهرستان خدابنده از توابع استان زنجان، معتقدند برای برکت و کسب رزق و روزی بیشتر و رسیدن به محصولات خوب و پرثمر، بایستی بیرق و پرچم متبرک به نام سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و جانباز دشت کربلا حضرت اباالفضل العباس(ع) را در میانه زمین زراعی برافراشته کنند. ای پرچم نام بلندت در دو عالم، بالاتر از بالاتر از بالا اباالفضل/ رزق حقیقی، گریه و یادِ حسین است، مفتاح این روزی ست ذکر یا اباالفضل

آیین سنتی برپایی خیمه‌های عاشورایی در زرقان، از منحصر به فردترین آیین‌های محرم در کشور است که قدمت آن به دوران صفویه و بیش از ۴۰۰ سال می‌رسد. این آیین ۲۷ ذی الحجه هر سال در آستانه ماه محرم با حضور عاشقان و ارادتمندان اباعبدالله الحسین (ع) در حسینیه ولیعصر (عج) و امام سجاد (ع) برگزار می‌شود. آیین سنتی و ملی برپایی خیمه‌های عاشورایی سال ۹۱ به شماره ۶۵۷ در فهرست آثار معنوی کشور ثبت شده است.

کلان‎شهر تبریز در شمال‎غربی ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی در ادوار مختلف بین پایتخت‎های ایران با سابقه‎ترین پایتخت سیاسی بوده و اکثر مردم تبریز به زبان و لهجه ترکی آذری صحبت می‌کنند. شهر تبریز در دره آجی‌چای بنا شده و منطقه‌ای خوش آب و هوا، سردسیری و دارای لطافت ویژه‌ای است. تبریز به دلیل تأسیس و پایه‌گذاری بسیاری از ابنیه، صنایع و مشاهیر شهر اولین‌ها نام گرفته و موزه تاریخ مدرن کشور خصوصا در هنر قالیبافی است؛ نام این شهر با وجود بافت سنتی و طراحی مدرن شهری در لیست زیباترین شهر‌های ایران قرار دارد و سالانه مسافران و گردشگران داخلی و خارجی بسیاری با سفر به شهر زیبای تبریز، از موزه‎ها، ابنیه، آثار باستانی، بازار سنتی، مراکز تفریحی و دیگر مناطق گردشگری آن خصوصا در فصل تابستان دیدن می‌کنند.

در زمانی دور و در همان آغاز خلقت، پروردگار متعال پس از آفرینش زمین و آسمان و خلقت فرشتگان، جنیان، حیوانات و گیاهان؛ اراده‌ی او بر این قرار گرفت تا نماینده‌ای بر روی زمین بیافریند که اشرف مخلوقات باشد. پس به فرشتگان خود دستور داد تا به زمین رفته و یک مشت خاک به همراه خود بیاورند. در میان تمام فرشتگان، فقط عزرائیل بود که موفق شد این کار را انجام دهد. پس خداوند از آن خاک که با آب درآمیخته و گِل شده بود، آدم را آفرید و از روح خود در او دمید. پس از آفرینش آدم خداوند به تمام فرشتگان امر فرمود تا به او سجده کنند و همگی آن‌ها امر خداوند را اطاعت کردند به جز ابلیس که از گروه جنیان بود و به دلیل کثرت عبادت در کنار فرشتگان بود. ابلیس با خودخواهی به خداوند فرمود «من از آدم بهتر هستم، زیرا من را از آتش و او را از خاک آفریده‌ای». پس ابلیس از درگاه خداوند رانده شد و کینه‌ی آدم و فرزندان او را به دل گرفت، اما بنا بر عبادات زیاد از خداوند تا روز قیامت مهلت خواست و به خداوند گفت برای فریب دادن آدم از هیچ امری دریغ نخواهد کرد و در پاسخ خداوند فرمود که تنها قادر است انسان را وسوسه کند و اختیار انسان به عهده خود او است و در این راه انسان هر زمان که توبه کند او را می‌پذیرد. پس از آن خداوند از اضافه‌ی گِل آدم، حوّا را به عنوان همسر او آفرید و منزلگاهی در یک باغ زیبای آسمانی که مانند بهشت بود فراهم کرد و به آن‌ها خطر ابلیس را هشدار داد و برای امتحان آن‌ها خوردن میوه‌ای را ممنوع کرد، اما تمام نعمت‌های مادی و معنوی را در اختیار آن‌ها قرار داد. ابلیس با ظاهری فریبنده نزد آدم رفت و به او گفت «اگر از آن میوه بخورد تبدیل به فرشته می‌شود و برای همیشه در این بهشت زیبا می‌ماند». آدم، اما فریب او را نخورد پس ابلیس به سراغ حوّا رفت و توانست با این نیرنگ او را فریب دهد. آدم و حوّا پس از خوردن آن میوه ممنوعه از آن بهشت آسمانی اخراج شدند و برای ادامه زندگی به زمین فرود آمدند. آن‌ها از کار خود توبه کردند و خداوند توبه آن‌ها را پذیرفت. زندگی جدید اوّلین زن و مرد از آخرین نوع بشر در زمین خاکی شروع شد و تلاش برای گذران زندگی و تأمین مسکن و معاش آغاز گردید. سال‌ها از آن روزگار دور می‌گذرد و دیگر آدم و حوایی وجود ندارد، اما از همان آغاز برای هدایت بشر و رسیدن او به جایگاه والای خود که اشرف مخلوقات است راهنمایان، پیامبران و امامان معصوم زیادی آمده‌اند؛ باشد که انسان با قدرت تعقل، تفکر، تدبر و اختیار خود به جایگاه اصلی خود دست یابد.

آنچه پیش روی چشمان شماست، عکس‌های برگزیده هفته (۲۶ مرداد تا ۱ شهریور ۱۳۹۸) آثار و تلاش تصویری عکاسان گروه عکس باشگاه خبرنگاران جوان در ثبت لحظه‌ها و رویداد‌های خبری و داستانی است.

هگمتانه، اکباتان، امدانه، آمادای، آنادانا و با نام معاصر «همدان» قدیمی‌ترین شهر و یکی از کلان‌شهرهای ایران در منطقهٔ غربی و کوهستانی ایران، مرکز شهرستان و استان همدان است. این شهر در دامنه کوه الوند و در بلندای ۱۷۴۱ متری از سطح دریا واقع شده‌ است و از مناطق سردسیر ایران به‌ شمار می‌رود. همدان با قدمت چند هزار ساله، اولین پایتخت نخستین حکومت امپراطوری ایران، مادها بوده‌ و از کهن‌ترین شهرهای جهان نیز محسوب می‌شود که قدیمی‌ترین آثار تاریخی یافت‌ شده از محوطهٔ باستانی هگمتانه و نیز کتیبه‌های گنج‌نامه مربوط به دوران هخامنشیان است. با تصویب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۵ همدان «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» اعلام شد. آرامگاه ابوعلی سینا نماد شهر همدان و از دیگر مناطق دیدنی این شهر می‌توان به آرامگاه باباطاهر عریان، غار علی صدر، تپه و آبشار گنج‌نامه، محوطه هگمتانه و... اشاره کرد. از دیگر مشاهیر معاصر همدان می‌توان به شهیدان محمود شهبازی از فرماندهان دفاع مقدس، مصطفی احمدی روشن از دانشمندان هسته‌ای و حسین همدانی از فرماندهان مدافع حرم اشاره کرد. یکم شهریورماه زادروز شيخ‌الرئيس بوعلی سينا به نام روز پزشک و «روز همدان» نام گذاری شده است.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، یکی از فعال‌ترین نهادهایی‌ست که سال‌هاست در زمینه ارتباط مستقیم با کودکان و پر کردن خلاء آثار و محصولات فرهنگی بین آن‌ها نقش به سزایی ایفا می‌کند. بیشترین مخاطبان کانون را کودکان و نوجوانان ۴ تا ۱۸ سال تشکیل می‌دهند. صفدرعلی بختیاری یکی از کارمندان کانون پروش فکری کودکان و نوجوانان است که از سال ۱۳۸۱ تا به امروز به عنوان نماینده کانون در شهرستان خدابنده استان زنجان فعالیت می‌کند. این کارمند سخت‌کوش هر روز به روستا‌های اطراف سر می‌زند و هر روستا دو بار در ماه بار پذیرای اوست که با امانت دادن کتاب، قصه‌گویی و فعالیت‎هایی همچون نقاشی، سفالگری و در برخی موارد پخش فیلم‌های مخصوص کودکان، شوق خواندن و فعالیت‌های هنری را در کودکان ساکن در روستا‌های محروم این منطقه تقویت می‌کند.

شهرستان خدابنده از توابع استان زنجان با داشتن زمین‌های حاصلخیز رتبه اول در توسعه محصولات کشاورزی را در سطح استان زنجان داراست و بیشتر مردم منطقه به کشت گندم می‌پردازند. نبود کارخانه‌ها، کمبود سیلو‌ها و نابسامانی توزیع در بازار محصولات کشاورزی، سالهاست درآمد و دسترنج کشاورز را به باد می‌دهد. کشاورزانی که مشقت و رنج یک ساله خود را بدلیل بی‌تدبیری مدیران و سوءاستفاده دلالان و واسطه‌گران و خرید زیر قیمت واقعی محصولات، از دست رفته می‌بینند که باعث شده انگیزه تولید آن‌ها روز به روز کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر شود. این در حالی است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با رهنمود‌های امام راحل حرکت جهادی برای تولید و خودکفایی در صحنه‌های مختلف به خصوص در عرصه زراعت آغاز شد و نیاز است که بار دیگر مسئولین و جهادگران به مدد کشاورزان خدابنده به عنوان رزمندگان خط مقدم عرصه تولیدات کشاورزی بشتابند تا با انگیزه و امیدوارتر از گذشته فعالیت کنند.

عید غدیرخم؛ بهانه‌ای شد تا به میان مردمی برویم که در این روز سعید به امامزاده صالح تجریش آمده بودند. میان اهل دلانی که شیفته ولایت بودند و می‌گفتند حالا که در عیدُاللهِ الاکبر از بارگاه نورانی مولایمان در نجف و ایوان طلایش دوریم، اینجا جشن عید غدیر را میگیریم. مردمی که تا اسم مبارک مولا می‌آمد اشک از چشمانشان جاری می‌شد، التماس دعایی می‌گفتند و دلشان راهی نجف می‌شد. امید که زیارتش نصیب همه دل‌های شود.

عید سعید غدیرخم بزرگترین عید شیعیان است که اقوام و آشنایان در این روز به دیدار سادات می‌روند و برای تبرک از دست سادات عیدی و تبرکی می‌گیرند. در ۱۳ کیلومتری غربی شهرستان گرگان، روستای کلاجان سادات قرار دارد و سادات سعیدی نژاد، مفیدی نژاد و میر موسوی سه طایفه سادات ساکن روستا هستند.