مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید گفت: یکی از برنامههای مهم پژوهشی و حفاظتی در پایگاه تخت جمشید ، ساماندهی فیزیکی و اطلاعاتی سفالهای تاریخی بوده که تا به امروز دنبال شده است.
فدایی با اشاره به کشف یکی از کتیبههای مهم فارسی میانه که بیش از یک دهه قبل مفقود شده بود، این سنگ نوشته را بخشی از کتیبههای چهارگانه شهر استخر و یک میراث مهم تاریخی و معنوی دانست.
مطالعات استاد دانشگاه شیراز نشان میدهد در محوطه تخت جمشید فرونشست ایجاد شده و به گفته آنها در صورتی که جلوی این روند گرفته نشود، در آن فروچاله رخ خواهد داد.
بیشترین رفتاری که در تخریب بناهای تاریخی به چشم میآید یادگارنویسی است، که امروزه از آن با عنوان وندالیسم یاد میشود.
یادگار نویسی موضوعی تازه و نو نیست و یکی از رفتارها و کنشهای مشترک بسیاری از فرهنگ هاست. در سیر تاریخ نمونههای متعددی از آن در آثار تاریخی و از جمله آثار تاریخی ایران همچون تخت جمشید مشاهده میشود. اکثر یادگارنویسیهای حک شده بر کاخ دروازه همه ملتها متعلق به انگلیسیها و اسکاتلندیها بر روی این بنای ارزشمند تاریخی است. از مجموع ۲۲۲ نام ثبت شده، ۱۵۸ نام بر کاخ دروازه همه ملتها حک شده است.
از جمله افراد مهم که اسامی خود را بر دیوارهی دروازه ملل حک کرده اند میتوان به سرجان ملکم؛ سفیر انگلستان، جیمز موریه؛ نویسنده سفرنامه حاجی بابا اصفهانی، کاپیتان جان مکدونالد، محمد کریم خان زند، میرزاده عشقی شاعر اشاره کرد.